ZESTAW NR 1
1.KRĘGOSŁUP – jest zbudowany z 31-33 kręgów: 7 szyjnych, 12 piersiowych, 5 lędźwiowych, 5 krzyżowych, 1-3 guzicznych. Kręgi krzyżowe i guziczne zrastają się w nieparzyste kości krzyżową i guziczną. Jest to ruchomy słup kostny, wygięty w kształcie dwóch liter S, wygięcia zwiększają właściwości amortyzacyjne. W kręgach wyróżniamy trzon i łuk kręgu. Od łuku odchodzi 7 wyrostków i wyrostek kolczysty, wyrostki stawowe górne, stawowe dolne i poprzeczne. Pomiędzy trzonem a łukiem znajduje się otwór kręgowy. Otwory kręgowe sąsiednich kręgów łączą się tworząc kanał kręgowy. Na granicy trzonu i łuku znajdują się wcięcia kręgowe które ograniczają otwór międzykręgowy. Kręg szczytowy – pierwszy ( I ) kręg szyjny nie ma trzonu tylko łuk przedni. Trzon zrasta się z trzonem drugiego kręgu szyjnego – obrotowego tworząc ząb kręgu obrotowego. Siódmy ( VII ) kręg szyjny ma długi wyrostek kolczysty jest to kręg wystający. Wszystkie mają otwory wyrostka poprzecznego. Kręgi piersiowe mają zagłębienia na bocznej powierzchni trzonu i przedniej powierzchni wyrostków poprzecznych dla połączenia z żebrami tzw. Dołki żebrowe. Kręgosłup pełni funkcję podporową, osłaniającą, amortyzującą, krwiotwórczą, stanowi miejsce przyczepu mięśni, zapewnia ruchowość tułowia, szyi i głowy.
2.MIĘŚNIE GŁĘBOKIE SZYI – długi głowy, długi szyi, pochyły przedni, środkowy i tylny. Współdziałają przy ruchach głowy i szyi, unerwione przez gałęzie krótkie splotu szyjnego i ramiennego.
3.SERCE, KOMORA PRAWA – mięśniowy narząd układu krążenia o działaniu pompy ssąco – tłoczącej. Ma kształt stożka, jest położone śródpiersiu środkowym. Wyróżniamy podstawę i wierzchołek. Przedsionek prawy z komorą prawą łączy się ujściem przedsionkowo – komorowym prawym, w którym znajduje się zastawka trójdzielna, nie pozwala na powrót krwi do przedsionka przy skurczu komory. Zbudowana jest z trzech płatków do których przyczepiają się pasma tkanki łącznej czyli struny ścięgniste odchodzące od mięśni brodawkowatych. Krew z prawej komory przechodzi do pnia płucnego przez ujście pnia płucnego zawierającego zastawkę, która zapobiega cofaniu się krwi – składa się z trzech płatków półksiężycowatych.
4.OPŁUCNA – płuca otoczone są dwiema blaszkami błony surowiczej zwanymi opłucną płucną i opłucną ścienną. Pomiędzy nimi znajduje się szczelinowata przestrzeń zwana jamą opłucnej zawierającą kilka mililitrów płynu surowiczego, który zmniejsza tarcie podczas oddychania. W niektórych miejscach przestrzeń jamy opłucnej rozszerza się tworząc zachyłki opłucnowe do których przy wdechu wślizgują się zwiększające swoją objętość płuca. Opłucna płucna przechodzi na powierzchnie między płatowe płuc. Opłucna ścienna przylega do wewnętrznej powierzchni ścian klatki piersiowej, do narządów śródpiersia i przepony. Rozróżniamy opłucną żebrową, śródpiersiową i przeponową. Opłucna jest błoną surowiczą, jest bogato unaczyniona i unerwiona.
5.PODWZGÓRZE – ( międzymózgowie ) należą do niego: Blaszka krańcowa (pasmo istoty białej), skrzyżowanie wzrokowe, pasma wzrokowe, guz popielaty (blaszka istoty szarej w dnie komory trzeciej), przysadka (gruczoł dokrewny, dzieli się na płat przedni i tylny), ciała suteczkowate (zgrubienia utworzone przez istotę białą i szarą).
Wewnątrz podwzgórza znajdują się skupienia istoty szarej zwane jądrami podwzgórza. Dzielimy je na: jądra przednie(wzrokowe), środkowe (guzowe), tylne (suteczkowate). Wytwarzają hormony oksytocynę i wazopresynę.
6.NARZĄD SMAKU - Receptory narządu smaku stanowią kubki smakowe położone na grzbiecie języka w brodawkach okolonych, grzybowatych i liściastych. Kubki znajdują się również na podniebieniu miękkim, na nagłośni i tylnej ścianie gardła. Organem odbiorczym w kubkach jest pręcik smakowy. Od podstawy kubków biegną włókna nerwowe wchodzące w skład nerwu twarzowego, językowo-gardłowego.
ZESTAW NR 2
1.BUDOWA KRĘGU, RÓŻNICE –
Nazwa kręgu
SZYJNE
PIERSIOWE
LĘDŹWIOWE
KRZYŻOWE
GUZICZNE
Ilość kręgów
7
12
5
ZROŚNIĘTE 5
1-3
TRZON
Szczytowy-brak obrotowy- nadmiernie rozwinięty, ząb, kręg VII większy na dolnym brzegu ma powierzchnię. Stawową dla połączenia z głową żebra
Podwójne dołki żebrowe na bocznych powierzchniach trzonów, kształt klinowaty, XI i XII mają jedną powierzchnię stawowo-żebrową
Duże powierzchnie górna i dolna, płaskie, nerkowate
Miejsce zrośnięcia trzonów zaczynają się liniami poprzecznymi na powierzchni miednicznej
Rozwinięty w pierwszym kręgu w pozostałych coraz słabiej
WYROSTEK KOLCZYSTY
Kręg szczytowy szczątkowy w postaci guzka tylnego obrotowy – długi na końcu rozdwojony niezbyt długi na końcu rozdwojony
Coraz dłuższe zachodzą na siebie dachówkowato
W kształcie płytek ustawionych w płaszczyźnie pośrodkowej
Zrośnięte w grzebień krzyżowy pośrodkowy
Brak
WYROSTKI STAWOWE
Szczytowy – brak są dołki stawowe górne i dolne Obrotowy - brak są powierzchnie stawowe górne
Są
Zaznaczone są wyrostki stawowe górne p pierwszego kręgu pozostałe zrastają się w grzebienie krzyżowe środkowe
Rożki guziczne na pierwszym kręgu na innych brak
WYROSTKI POPRZECZNE
Kręg szczytowy- dłuższe i mocniejsze mające otwory pozbawione guzków mają otwory oraz guzki przednie i tylne
Silnie rozwinięte mają dołki żebrowe wyrostków poprzecznych
Silnie rozwinięte stanowią szczątkowe żebra (wyrostki żebrowe )
Zrastają się w grzebienie krzyżowe boczne
OTWÓR KRĘGOWY
Duży kształtu trójkątnego
Mały kształtu okrągłego
Kształtu owalnego lub trójkątnego
Tworzą kanał krzyżowy
brak
2.MIĘŚNIE ŚRODKOWE SZYI – dzielą się na:
PODGNYKOWE – mostkowo-gnykowy, łopatkowo-gnykowy, mostkowo-tarczowy, tarczowo-gnykowy (powodują obniżenie kości gnykowej co umożliwia otwarcie ust – jedzenie, mówienie) NADGNYKOWE – dwubrzuścowy, rylcowo-gnykowy, żuchwowo-gnykowy, bródkowo-gnykowy (obniżają żuchwę).
3.ŚCIANY SERCA – składa się z wsierdzia mięśnia sercowego i osierdzia. Ponadto zaliczamy do ściany szkielet serca i układ przewodzący.
WSIERDZIE- najbardziej wewnętrzna warstwa, wyściela jamy serca i stanowi główną część zastawek. Składa się ze śródbłonka w błonie łącznotkankowej rozgałęziają się naczynia, nerwy, końcowe struktury układu przewodzącego. MIĘSIEŃ SERCOWY – Środkowa warstwa ściany serca zbudowana z tkanki mięśniowej sercowej. Wyróżniamy część przedsionkową (zbudowanej z dwóch warstw) i część komorową (z trzech warstw). UKŁAD PRZEWODZĄCY SERCA – zbudowany jest zmienionych komórek mięśnia sercowego tworzących węzły i pęczki: węzeł zatokowo- przedsionkowy (tzw. Rozrusznik serca),- węzeł przedsionkowo-komorowy, - pęczek przedsionkowo-komorowy przebiega jako pień i daje dwie odnogi prawą i lewą, - gałęzie podwsierdziowe (włókna Purkiniego) szkielet serca OSIERDZIE – otacza serce, jest zbudowane z blaszki ściennej i trzewnej pomiędzy którymi znajduje się jama osierdzia zawierająca płyn surowiczy. Obie blaszki łączą się ze sobą na dużych naczyniach krwionośnych.
4.GARDŁO – narząd wspólny dla układu trawiennego i oddechowego. Krzyżują się w nich droga oddechowa i pokarmowa. Rozciąga się od podstawy czaszki do VI kręgu szyjnego. Ściana zbudowana jest z błony śluzowej, błony mięśniowej i błony łącznotkankowej. Błonę mięśniową tworzą mięśnie poprzecznie prążkowane dźwigacze i zwieracz górny, środkowy i dolny.
5.JĄDRA PODKOROWE KRESOMÓZGOWIA – zwane jądrami podstawnymi, są to skupienia ciał komórek nerwowych (istoty szarej) należy do nich jądro ogoniaste, soczewkowate, przedmurze, ciało migdałowate.
6.UCHO ZEWNĘTRZNE- składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego. MAŁŻOWINA SZNA- chrząstka pokryta skórą, pomiędzy znajdują się szczątkowe mięśnie prążkowane (skrawka i przeciwskrawka). Dolna część małżowiny nie ma zrębu chrzęstnego to płatek małżowiny usznej. Więzadła uszne umocowują małżowinę do kości skroniowej. PRZEWÓD SŁUCHOWY ZEWNĘTRZNY- wygięty w kształcie litery S składa się z części chrzęstnej i kostnej. Otwór prowadzący do przewodu to otwór słuchowy zewnętrzny.
ZESTAW NR 3
1.KRĘG SZCZYTOWY I OBROTOWY.
Kręg szczytowy- nie ma trzonu tylko łuk przedni, na przedniej powierzchni znajduje się guzek przedni, na tylnej powierzchnia stawowa dla połączenia z zębem kręgu obrotowego- dołek zębowy. Zamiast wyrostków stawowych występują dwie pary powierzchni stawowych stanowiących części boczne kręgu. Górne powierzchnie stawowe służą do połączenia z kością potyliczną, dolne z kręgiem obrotowym w część przednią wchodzi ząb kręgu obrotowego, część tylna stanowi otwór kręgowy. Zamiast wyrostka kolczystego jest guzek tylny, bruzda tętnicy kręgowej. Kręg obrotowy- drugi kręg szyjny, posiada nadmiernie rozwinięty trzon zwany zębem (to trzon kręgu szczytowego zrośnięty z trzonem kręgu obrotowego) na obu powierzchniach zęba znajdują się powierzchnie stawowe, przednia dla połączenia włókien, po bokach górne powierzchnie stawowe do połączenia z kręgiem szczytowym.
2.MIĘŚNIE POWIERZCHOWNE SZYI – mostkowo -obojczykowo -sutkowy (powierzchnia ruchu pochylania, prostowania, obracania głowy), szeroki szyi (wyrazowy)
3.SERCE, PRZEDSIONEK LEWY- w ścianie tylnej przedsionka lewego znajdują się ujścia czterech żył płucnych. Ku przodowi uszko lewe. Na ścianie przyśrodkowej będącej przegrodą międzyprzedsionkową wyróżnia się sześć ścian (górna, tylna, boczna, dolna i przednia)
4.WĄTROBA- największy gruczoł w organizmie, okryta jest błoną surowiczą i włóknistą. Położona wewnątrzotrzewnowo. Wyróżniamy – powierzchnię przeponową, - powierzchnię trzewną. Powierzchnie oddzielone są od siebie brzegiem górnym i dolnym, wyróżniamy dół pęcherzyka żółciowego i bruzdę żyły górnej dolnej, w bruździe lewej szczelina więzadła obłego i więzadła żylnego. Dzieli się na płat prawy, płat lewy, ogoniasty, czworoboczny. Płat prawy i lewy oddzielone są od siebie przez więzadło sierpowate. Płaty dzielą się na segmenty, prawy przedni i tylny a lewy- przyśrodkowy i boczny. SEGMENTY NA ZRAZIKI- zraziki zbudowane są z komórek wątrobowych układających się w blaszki wątrobowe. Pomiędzy blaszkami są przestrzenie tworzące labirynt wątrobowy w którym znajdują się naczynia włosowate, zwane zatokami żylnymi. Wątroba leży w podżebrzu prawym. W położeniu tym utrzymuje ją zrost z tylną ścianą brzucha, ścisłe przyleganie do przepony, żyła główna dolna, ciśnienie w jamie brzusznej oraz więzadła wieńcowe i sierpowate. Ma dwa rodzaje unaczynienia: (czynnościowe- utworzone przez żyłę wrotną i żyły wątrobowe. Odżywcze- tętnica wątrobowa właściwa, żyły wątrobowe). Wytwarzana w komórkach wątrobowych żółć odpływa do wrót kanalikami, które przechodzą w przewody żółciowe prawy i lewy, potem przewód wątrobowy wspólny. Ten zespala się z przewodem pęcherzykowym w przewód żółciowy wspólny doprowadza i odprowadza żółć do pęcherzyka żółciowego. Pojemność pęcherzyka to 30-50 ml żółć zostaje w nim 20x zagęszczona. Znajduje się w dole pęcherzyka żółciowego.
5.KOMORY MÓZGU -to zbiór czterech przestrzeni wewnątrz mózgu, w jakich wytwarzany jest płyn mózgowo-rdzeniowy i z jakich następnie wydostaje się do przestrzeni podpajęczynówkowej, w jakiej krąży otaczając cały ośrodkowy układ nerwowy. Płyn ten wytwarzany jest z osocza krwi przez splot naczyniówkowy. Półkule mózgu zawierają w sobie dwie komory (jedna komora w jednej półkuli) nazywane komorami bocznymi, mającymi łukowaty kształt, przypominający przechyloną nieco w dół literę "C". Z tego też względu wyróżnia się rogi przednie tych komór, czyli górne zakończenia, rogi dolne, oraz pojedynczy róg tylny. Komory boczne po przez otwory komorowe Monroego łączą się z leżącą nieco niżej, ale położoną centralnie komorą III, znajdującą się częściowo w obrębie międzymózgowia. Od dolnej części komory III odchodzi wąski kanał Sylwiusza, nazywany także wodociągiem mózgu, który nie posiada w sobie splotu naczyniówkowego i przebiegając przez śródmózgowie łączy się z leżącą jeszcze niżej, również w linii środkowej, komorą IV. Ostatnia z komór jest przyczepiona do tylnej części pnia mózgu i jest zakryta po przez móżdżek. Komora IV posiada dwa otwory boczne Luschki oraz jeden, nieparzysty otwór Magendiego, przez które płyn mózgowo-rdzeniowy przechodzi do przestrzeni podpajęczynówkowej.
6.KOMORY GAŁKI OCZNEJ- komora przednia gałki ocznej to przestrzeń między rogówką a tęczówką. Komora tylna gałki ocznej jest ograniczona przez soczewkę, tęczówkę i ciało rzęskowe. Komory łączą się ze sobą otworem w tęczówce zwanym źrenicą. Wypełnione są cieczą wodnistą powstającą w komorze tylnej z osocza krwi w naczyniach włosowatych ciała rzęskowego i tęczówki.
ZESTAW NR 4
1.KOŚCI KLATKI PIERSIOWEJ –kręgi piersiowe, 12 par żeber, mostek. ŻEBRO- dzieli się na kość żebrową i chrząstkę żebrową. W kości żebrowej wyróżniamy głowę, szyję i trzon żebra, kąt żebra i bruzdę żebra. Chrząstki siedmiu żeber łączą się z mostkiem – (są to żebra prawdziwe), Chrząstki trzech żeber zrastają się z chrząstkami żeber wyżej położonych tworząc łuk żebrowy – (są to żebra rzekome), dwa ostatnie to żebra wolne. Bruzda żebra przeznaczona jest dla naczyń międzyżebrowych i nerwu międzyżebrowego. MOSTEK – wyróżniamy rękojeść, trzon i wyrostek mieczykowaty. W miejscu połączenia rękojeści z trzonem powstaje wyniosłość zwana kątem mostka.
2.MIĘŚNIE ŻUCIOWE – działają w stawie skroniowo- żuchwowym w czasie żucia i artykulacji. Skroniowy, żwacz, skrzydłowy boczny, skrzydłowy przyśrodkowy. Podlegają naszej woli.
3.UKŁAD PRZEWODZĄCY SERCA- zbudowany jest ze zmienionych komórek mięśnia sercowego tworzących węzły i pęczki: węzeł zatokowo- przedsionkowy (tzw. Rozrusznik serca),- węzeł przedsionkowo-komorowy, - pęczek przedsionkowo-komorowy przebiega jako pień i daje dwie odnogi prawą i lewą biegnące po obu stronach przegrody międzykomorowej. - gałęzie podwsierdziowe (włókna Purkiniego) powstają z podziału odnóg pęczka przedsionkowo-komorowego, wnikają pod wsierdzie.
4.CHRZĄSTKI KRTANI – chrząstka tarczowata – składa się z dwóch płytek prawej i lewej, wyniosłość jaką tworzy na szyi nosi nazwę wyniosłości krtaniowej lub jabłka Adama. W miejscu połączenia występują wcięcia tarczowe górne i dolne, brzeg tylny przechodzi ku górze w róg górny, ku dołowi w róg dolny. Chrząstka pierścieniowata – ma kształt pierścienia, przednia część to łuk, a tylna to płytka. Chrząstka nagłośniowa- znajduje się w fałdzie błony śluzowej zamykającym wejście do krtani. Chrząstki nalewkowate- spoczywają na płytce chrząstki pierścieniowatej. Chrząstki rożkowate. Chrząstki klinowate.
5.ŚRÓDMÓZGOWIE- dzieli się na konary mózgu i pokrywę śródmózgowia, pomiędzy nimi przebiega wodociąg mózgu. Konary mózgu dzielą się na odnogę mózgu i na nakrywkę. Na ich pograniczu znajduje się skupienie istoty szarej zwane istotą czarną. Między konarami znajduje się dół międzykonarowym jego dno to istota dziurkowana tylna bogato unaczyniona. W pokrywie wyróżniamy blaszkę i wzgórki górne i dolne zawierające jądra od każdego odchodzi pasmo istoty białej zwane ramieniem wzgórka. Wodociąg mózgu –wąski kanał łączący komorę trzecią z komorę czwartą. Jest otoczony przez istotę szarą środkową.
6.BŁONA WŁÓKNISTA GAŁKI OCZNEJ- najbardziej zewnętrzna błona składa się z przezroczystej rogówki i nie przezroczystej twardówki. Rogówka jest wprawiona w twardówkę, na pograniczu z twardówką biegnie żyła zwana zatoką żylną twardówki.
...
felek-natala