Konstrukcje Metalowe - W.Nazarko.pdf

(40382 KB) Pobierz
203913122 UNPDF
.t ':::'
SO.LECIE
'
l:r
\
h
"{!
l}
{i
'*ii
J :. l. .
.-\"
203913122.002.png
tf-
qil'.|
.
POLITECHNIKA
BIAoSToCKA
Wanda
NazarKo
KO
I{STRUK ,CJE
MET
At
'q :
nu
W[
Prze
wodnik do
cwrcz(
labora
ator
ryJ
yJny
nvch
\. ,,i:
I i \_l
BIAYSToK 1999
I I Jt
\.r tl
a
203913122.003.png
ubo6 L
Wydawnictwo dydaktyczne
WydziaIu Budownictwa i lnynierii rodowiska
SPIS TRESCI
Strona
Recenzent
5
prof' dr hab' in' Zygnunl Pancaicz
Wyroby rnetalowe
7
Struktura stali
)l
Poczenia na ruby, nity i wkr .........'....
74
tfz
Metody spawania metali .................
Badanie wytrzymaociowezczy spawanych
111
O p r a c ow a nie r e du kcyj ne
Sklad kotttputerowy -
RYsunki
Korekta -
Jadwiga Zukowska
Teresa Dawidowicz
Wiesawa Markowska
Autorka
W ady zczy spawanycl] i nieniszczce metody ich
wykrywania
19 |
( \Viczenie 7. Zabezpieczenie konstrukcji sta|owych przed korozj
iogniem.............. 226
i \\,iczenie 8. Badanie nonoci elementw Sta|owych ................ f77
ISBN 83-36272-9_l
I)rukowano w Dzialc Wydawnictw i Poliglalii Politcohniki Bialostockici Nnklrtd 500 cgz l'rrrtt'tt
l} 5 Ark' rvyd' |'()' Ark. druk | 8.5 ' oddano do dnlku i c|ruk ukot,lczono rv Iipc| l l99l). Zl|||| l']r.,.,
203913122.004.png
-
Cwiczenie I
WYROBY METALOWE
Cel wiczenia
Zaponlanie stUdentw:
. z rznyni gatunkami stali stosowanymi w konstrukcjach budowlanych,
o z wyrobanri wa|cowanymi, spawanymi i zimnogitymi,
. z rodzajani stopw a|uminiowych stosowanych w budownictwie i wyrobami
Z tych stopw.
l. Wprowadzenie
I.1, Rodzaje i chafakterystykd gatunkw stali stosowanych
w kon stru kcj ac h bu dowlanyc h
-/,
Stal konstrukcyj n a46t stope^ e|aza z wg|em oraz innymi pierwiastkami.
Zawiera ona do 0% wgla. W stanie ciekym otrzymuje si stal w procesach
stalowniczych. Jest ona obrabialna plastycznie
Ze wzg|du na ce|e techniczno-u}tkowe stale konstrukcyjne dzie|i si we-
dug nastpujcych kryteriw:
tl sklad cheniczny:
_ stale niestopowe (dawnej wglowe), w ktrych najmniejsza :uqimagana za.
warto poszczeg|nych pierwiastkw stopowych nie osiga waoci: Mn -
- 0,8%, Si - 0,4%, Ni - 0,3Yo, Cr - 3Yo, Cu - 0,2%, Al - 0,1%. Stale nie-
stopowe dziel si na niskowglowe (o zawartoci wgla do 0,20%)'
redniowg|owe (o zawartoci wgla 0,20 - 0,600/o) irysokowglowe
(o zawaoci wgla powyej 0,60%);
203913122.005.png
- st(lle stopowe' \' ktrych Zawartoposzczeg|nych pierwiastkw stopo-
wych jest wiksza od podanych wyi.q, dzie| si na: niskostopowe o po(|
wyszonej wytrzyn]aoci,niskostopowe konstrukcyjne trudno rdzewiejipe i
stale wysokostopowe;
b) stopie czy'sttlci, zalenie ot] dopuszczalnej zawartoci .fbsJbru i siarki'. s|tl|c
zwykej jakoci' staIe podwyszonej jakoci, staIe najwyszej jakoci,
c) sposb istopie odtlenienlll: sta|e nieuspokojone odtIenione tylko manganenr.
stale pluspokojone. odtIenionc nlaI]gaI,]cnr i krzcnrcnl oraz stalc uspokojone
odtlcnione nrar)garem. krzemcrn lLrb aluminiunt.
\\ o jednakowej rvytrzynlaloci ob|iczcniowej' lecz o colaz u,ysze.j jakoci'
( )(lllrialta V, rv slosunku do odnliany S, o zawartoci wg|a 0,ffo, ma zawartoc
rr qula ogranicztlll do 0'20%' a odmiana W do 0' l 7%; ponadto ta oslatnia nla
',lrtllicjszon zawartoc siarki i fbsforu o 0,005% w s1osunku do obu poprzcc|nich'
()Jirlniczenie zawartoci tych skadnikw stopowych wpywa na Iepsz sparvaI-
ll.'cstaIi' znrnicjsza ich kruchooraz sk'lonno do pkania'
Czynnikicm rnicym omawiane stalc pod wzg|denr ich jakoci .jcst ltin1
l.'1licli uspokojellia odnlian s i V. Wyszy stopieri uspokojenia staIi oznacza ptltl-
rr l zszct]ie jej jakoci' a zwaszcza znrrriejszenic skonnocido SegI.egacji st|clb.
rtreIl tlraz do pkni na gorco ina zimno. Stalc gatunku St4 maj |epsze wla-
'. lrr'rlci rvytrzynlaociowe(okoo 8%) w porwnaniu ze stalanli gatunku 51]' a]e
, |'.lIci cllarakteryzrrj si nieco gorsz plastycznoci i wydualnosciq'
I'].l' Stale wglowe (niesbpowa)
Stal niestopowa konstrukcy.jna zwykej jakoci, oglnego przezlaczelia ztr
staa podziclorla rra 4 grupy lvytrzymaloci w za|enoci od nlinina|nej granicy
plastycznoci'W zalerrociod wytrlaganyclr rvaciwocimecIralricznych i skacltl
chemicznego rczrnia si nastpLljcc gatunki stali wglorvych i ich odmiany:
St0S' St3S, St3V' St3W, St4V, St4W. Znak sta|i skada si z liter St icyfry po-
rzdkowcj: 0' 3' 4. Pozostale litery oznaczaj S' V' W_ odmiany stali, X _ sta|
nieuspokojon' Y _ stal phspokojon. bcz Y lub X - sta| uspokojon.
W konstrLlkcjach budow|anyoh najczciej stosowana jcst grupa stali niesto.
powych typu St3 (St'oztracza symbol sta|i, 3 _ liczba porzdkowa grupy stali)'
W grupie tej wystpu nastplljcc gatunki:
- St3S - stal uspokojona
- st3Y _ Sta| pLrspokojona
- St3X - stal nieuspokojona
l l '). Stale nislostoInwc o podwyszonej wy,lrzynaoci itrudno
rtlzewicjce
\\ \\()lfrall]' V _ wanad. W przypadku' gdy rcdniaZawarto skadnika pt.zekla-
r | '.,. lccz rvynosi nlnicj llifo/o, po symboIu skadnika dodaje si c1,li 2. Liter.a
\ , .l.l L'|a podrvyszon jakomctalurgiczt] staIi. Zgodn ie z za|eccn ianri M idzy-
., rl.,.l.lll'cj Organizac.ii Nornalizacji (ISo) w I,olsce obowizuje nastpLljl1c1' po-
I l,lIlllrli niskostoporvych na 7 kategorii wytrzynla|oci: E]05. lr 325. I]]55.
I i,)r). l;420. 8440i8460.
Il l|'|( /c|1ie cytiorve katcgorii wytrzyrnaoci odpowiada rvymaganej nlinilnaInej
' llll. '' 1llastyczltoci w MPa przy gruboci wyrobu l ntrn'
.'llrl llisktlstoporv o podwyzszonej odpornoci na kolozj atmoslerycztll l]il-
..,l 'l1.stal tI.udno rdzcwiejc. Wystpt|.ie rv nastpujcych gatunkach: l0ll.
'|||\ |(}l IAV. l0I|AVP. l0llNAP. Sta| ta w rvyniktt zarvartoci lrlidzi. chronru.
_ St3SCu' SI3SCuY, St3SCuX _ stale o okrelonejzawaoci miedzi, kt(ll'lr
powodujc zwikszenie odpolnoci na korozj (odpowiednio: stal uspokojolllr,
phrspokojona i nieuspokojona)
_ st3v, st3vY, St3vx sta|e o zmniejszonej zawartoci wgla (C.."" 0,20,,l,|,
fosforu isiarki, co po|epsza iclr spawa|no
_ st3w - stal najwyszej jakoci dziki wikszemu ograniczeniu iloci wglll
(C''"-0.l 7%}, |osforu i siarki.
Najwaniejsze stale wg|owe konstrukcyjne zestawiono w tabeli l . l ' w klilre 1
wskazano waciwoci meclraniczne i technologiczne tych stali. Podstarvtrwytlt
materiaelrr stosowanym w konstrukcjach sta|owych s sparva|ne sfaIe llishrr
|.'||| ||tkItt nloIiIlclclltt wytwarza cicnk rvarstw oclrronn zrvan patyn' |la-
|'''|| Il t |)| ()ce krlro,,ji rvg|1'llne.j-
8
\\ 9g|owe gatunku St3 ' Zgotlnie z tabe| l . I dziel si ole na trzy odnl iany S. V.
SkIad chetniczny staIi niSkostopo}vych tl podrvyszonej rvytrzynlaklci i trLrd-
''.' l.lzerr'iejce podano w tabeli l.2. Zrrak gattlnktt staIi skada si z cy|i I Iiter'
|''. ' 'r szc cyfiy\tlzllaczirj w przyblicniu rednizawartowg|a !V setnych pro
, ||lIl. ll nastpne cyliy po symbolach literowych - procentow fawao oklclo.
lr' l'.l 1lierwiastka w slopie' Litery okrela.j picrwiastki stopowe: B bal. CLr
llllt'rl. G nlangan, lI chronr, M nlo|ibdcn' N nikiel, T tytan. S - krzcnl.
203913122.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin