1.Jednoosobowe działalności gospodarcze
od właściciela zależy wszystko: pracownicy, wypłaty, wydawanie poleceń zadań. Może on zatrudnić księgową albo biuro rachunkowe: schemat prostoliniowy. Przykładem jest firma rodzinna
JEDNOOSOBOWE PRZEDSIĘBIORSTWO PRYWATNE
To bardzo często występujący rodzaj przedsiębiorstwa handlowego. Dysponujący kapitałem przedsiębiorstwa skłonny do poniesienia ryzyka podejmuje działalność gospodarczą w zakresie handlu która w przyszłości ma mu zapewnić zysk. Warunkiem rozpoczęcia tej działalności jest uzyskanie potwierdzenia wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Przed uzyskaniem tego wpisu należy wypełnić formularz „zgłoszenia do ewidencji” działalności gospodarczej i złożyć go w miejskim lub gminnym urzędzie właściwym dla siedziby przedsiębiorstwa.
Kolejnym krokiem poprzedzającym rozpoczęcie działalności gospodarczej jest zgłoszenie obowiązku podatkowego poprzez wypełnienie i złożenie odpowiedniego formularza we właściwym dla siedziby przedsiębiorstwa urzędzie skarbowym.
Jednoosobowe przedsiębiorstwa handlowe w Polsce to obecnie w większości niewielkie przedsiębiorstwa jednosklepowe. Problemy związane z funkcjonowaniem takiego przedsiębiorstwa rozwiązuje sam właściciel, on też sam wykonuje wszystkie niezbędne czynności choć może i często zatrudnia pracowników.
2.spółka jawna (dawna .S.C.)
-dwa podmioty cywilne które wchodzą ze sobą w formalny układ
-umowa spółki potwierdzona KRS –aktem notarilanym
-wspólnicy, lepsza działalność komplementarna, np. producent i sprzedawca niż dwóch właścicieli sklepu<w tym przypadku najlepszym rozwiązaniem jest dyrektor
-w spółce rodzinnej szczegółowy akt notarialny z uwzględnieniem: kto występuje ze spółki obligatoryjnie sprzedaje udziały pozostałym, podział obowiązków, udziały pozostają w spółce więzów krwi, uwzględnienie związków małżeńskich i zdrad
3.spółka komandytowa
-mały- komplementariusz- uzupełniający
-duży- komandytariusz
-wymagany udział 50000 (suma komandytowa)
-przychody dzielimy odpowiednio do udziałów, np.: 4:1
-KRS
-umowa i akt notarialny
-spółkę prowadzi komplementariusz, komendytariusz się wycofuje
-różnica w odpowiedzialności
-komplementariusz odpowiada wszystkim co posiada
-komandytariusz odpowiada do wysokości sumy komandytowej 50000
-spółka ta ma granice rozwoju działania, np.: za dużo filii
4.firma partnerska, np. biuro adwokatów
podwładna prowadzi sekretariat, księgowość, rozliczenia adwokaci
5.Joint Ventre
zwolnienia rotacje
SPÓŁKA Z UDZIAŁEM PODMIOTÓW ZAGRANI CZNYCH Podmioty zagraniczne mogą tworzyć nowe spółki lub też nabywać udziały w spółkach już istniejących. Spółki te tzw. Joint venture mają postać spółek Z O.O lub S.A. funkcjonowanie spółek Joint venture regulowane jest przepisami kodeksu handlowego. W polskim handlu stanowią nieznaczną część wszystkich przedsiębiorstw handlowych.
6.spółka komandytowo-akcyjna
-plan prywatyzacji
-właściciele dają pracownikom maszyny zakłady żeby mogli zakładać firmy i stać się komplementariuszami
7.sp zo.o.
-zgromadzenie wspólników
-kapitał założycielski (kasa)
-powierzają pracę osobie odpowiedzialnej (specowi)
-prezes zarządu odpowiada obligatoryjnie całym majątkiem
-zgromadzenie odpowiada do wkładu
-rada nadzorcza kontroluje zarząd i opiniuje do zgromadzenia (sprawozdanie roczne)
-schemat funkcjonalny (sekwencje odpowiedzialności zakresy obowiązków
-schemat dywizjonalny: grupa odpowiada przed przełożonym, nie ma wpływu na pracowników, musi mieć we władzy kadry, sam zatrudnia, wypłaca wynagrodzenie i jest dobrze
-rada liczy min 3 członków z których 1 jest przewodniczącym w przypadku przed. W zakładzie 3+2 za zgodą Z.W 2+1 członków odwołuje Z.W
-musi być porozumienie między prezesem rady i zarządu
-z upadłości można wywinąć się księgowaniem na początku przyszłego okresu
mieć charakter pisemny. W umowie określa się czas trwania spółki, sprawy reprezentacji, rodzaj i wysokość wkładów majątkowych wnoszonych przez wspólników. S.C nie posiada osobowości prawnej, majątek spółki jest własnością wszystkich wspólników. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki solidarnie całym swoim majątkiem. S.C powinna zgłosić swoją działalność do ewidencji działalności gospodarczej.
SPÓŁKA Z O.O tworzona jest przez jedną lub więcej osób.
Czynności poprzedzające podjęcie działalności przez spółkę Z O.O
1sporządzenie umowy
2wniesienie kapitału zakładowego
3wybór władz spółki
4wpis do rejestru handlowego
ORGANY SPÓŁKI
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW jest najwyższym organem spółki Z O.O podejmuje najważniejsze dla spółki uchwały. Zgromadzenie wspólników zwoływane jest przez zarząd spółki, odbywa się z reguły w siedzibie spółki.
RADA NADZORCZA sprawuje nadzór i kontrolę nad spółką. Składa się z przynajmniej 3 członków, wybieranych na okres jednego roku. Rada ma prawo wglądu do wszystkich dokumentów spółki.
KOMISJA REWIZYJNA składa się z trzech członków powoływanych i odwoływanych w takim samym trybie jak członkowie rady nadzorczej. Zakres uprawnień dotyczy przede wszystkim badania sprawozdań finansowych.
ZARZĄD składa się z 1 lub więcej liczby członków wybieranych w zasadzie przez wspólników. Członkiem zarządu nie musi być żaden wspólnik nie może być nim jednak członek rady nadzorczej czy komisji rewizyjnej. Zarząd spółki reprezentuje spółkę na zewnątrz i prowadzi wszystkie jej sprawy. Zarząd zgłasza fakt powstania spółki do rejestru handlowego ((..
PO ZAREJESTROWANIU SPÓŁKA NABYWA OSOBOWOŚĆ PRAWNĄ..
8.S.A.
-zgromadzenie akcjonariuszy
-rada nadzorcza ma uprawnienia pracodawcy
-zarząd
-prezes zarządu (osobowość gwarant nazwisko, ściąga kontrahentów, koordynuje rynek
-właściwie rządzą vice prezesi zarządu
Akcjonariusze- ich odpowiedzialność ogranicza się jedynie do wysokości wniesionego kapitału, uczestniczą w podziale zysku.
Akcje uprzywilejowane- przywileje mogą dotyczyć m.in. prawa do większego zysku niż otrzymują właściciele akcji zwykłych , a także prawa głosu.
Organami S.A są
WALNE ZGROMADZENIE podejmuje decyzje w najważniejszych sprawach dotyczących spółki poprzez podejmowanie uchwał. Nadzór nad S.A we wszystkich sprawach sprawuje RADA NADZORCZA lub KOMISJA RWIZYJNA ( w ich skład wchodzi co najmniej 5 członków).
ZARZĄD składa się z jednego lub większej liczby członków.
ZARZĄDZANIE- wykorzystywanie władzy w stosunku do ludzi i rzeczy. Można określić je jako osiąganie celów poprzez ludzi. Zarządzający- osoba która decyduje o firmie.
-to decydowanie i rozkacywanie
-składa się z 4 funkcji bezpośrednio ze sobą połączonych i zależnych od siebie
Funkcje zarządzania
-planowanie (przewidywanie)
-organizowanie połączone z koordynowaniem
-decydowanie- rozkazywanie
-kontrolowanie i motywowanie
Banchmarking- jedna ze specyficznych cech małej firmy, charakteryzuje się tym że bardzo często małe firmy korzystają z doświadczeń innych, podpatrując je w zakresie funkcjonowania, organizacji, produktu i metod marketingowych, nie chodzi o kopiowanie lub podrabianie towaru ale o zasady i formy którymi kierują się inni
Outsurcing- polega na tym że wiele funkcji które powinno spełniać przed zleca się na zewnątrz: finansowe (biuro rach),transport.
Trudno określić który określałby różnice pomiędzy małą a dużą firmą.
W polityce gosp. Wiele państw tworzy warstwę średnią (midlle chass). Klasa śr odgrywa wielką rolę w sensie gospodarczym i politycznym jako stabilizator ustroju.
PLANOWANIE polega na formułowaniu celu lub celów które będą realizowane w bliższym lub dalszym czasie. Dotyczy to określenia przyszłych wariantów i sposobów działania, a także wskazówek dotyczących realizacji wybranych rozwiązań.
-przygotowanie pola działania
-przedstawienie w dniu dzisiejszym przyszłego obrazu firmy
-wykorzystywany intelekt i umiejętność przewidywania
-trzeba poprawnie wyznaczyć cel przyszłej działalności: co robić gdzie kiedy kto ma to wykonywać czym jak ile za ile
-pisemny plan umożliwia kontrolę zdarzeń: porównanie zapisu z rzeczywistym kształtowaniem się zjawiska
przy planowaniu należy wziąć pod uwagę:
-rozwój techniczny i technologiczny
-rozwój konkurencji
-warunki społ-ekonm i polityczne
-stan gospodarki
-rozwój rynków zaopatrzenia i zbytu
Podfunkcje:
kontrolna,
koordynacyjna- systematyczność i porządek
motywacyjna- planowanie stwarza okazję do lepszej motywacji załogi o ile cele ustalane są przy współudziale pracowników
tworzenia alternatyw lub zapewniania płynności- zmiany otoczenia powodują zmiany planów
optymalizacyjna- optym. Decyzji w odniesieniu do różnych problemów
bezpieczeństwo- dobre informacje w porę zapobiegają niekorzystnym zdarzeniom
kreatywność- innowacje
Rodzaje planów:
Plan płynności finansowej, wyników. Zysków, kosztów i cen
Plan zaopatrzenia produkcji, zbytu i personelu, finansowy badań i rozwoju
Plan finansowy sporządza księgowy w oparciu o wyniki z roku poprzedniego
Plan techniczny
Plan marketingowy- co zrobiliśmy a co jest zaplanowane ten rok
Plan personalny- zatrudnianie ludzi w danej branży
Plany krótko, średnio i długodystansowe muszą mieć podstawy realności
Strategiczny-duży horyzont czasowy ok.15 lat
Taktyczny- 4-6 lat
Operacyjny- do roku
BUSINESS PLAN- kredyty bankowe
-dokument zewnętrzny (proponujemy inwestorom aby zrealizowali z nami jakieś przedsięwzięcie) i wewnętrzny (robi się go po to aby zrealizować cel).
Składa się z:
-krótkie streszczenie przedsięwzięcia
-historia firmy (jaka, czym się zajmuje, status, aktywa)
-wybór strategii działania w zakresie realizacji celu
-plan techniczny (co za ile)
-organizacyjny (kim to chcemy robić, ludzie za ile)
-marketingowy (jak w jaki sposób sprzedać za ile)
-finansowy (ile kasy na wszystko)
-informacja o kredycie (wniosek kredytowy)
-podsumowanie
-indeks nazw, załączniki (dod informacje finansowe, marketingowe)
Nie podaje się informacji strategicznych firmy
ROCZNY PLAN FINANSOWY
-przynajmniej jedna kontrola w kwartale ponieważ trzeba stale podejmować decyzje: kiedy promować produkt, modyfikować czy z niego zrezygnować. Podejmuje się decyzje strategiczne.
Najważniejsze cechy dobrego planu: musi być celowy, niesprzeczny, wykonalny, operatywny (łatwy do zrozumienia), racjonalny, elastyczny, optymalnie szczegółowy, odpowiednio długo dystansowy, terminowy, kompletny (wyczerpujący zagadnienia)
ORGANIZACJA czyli organizowanie polega na właściwym ustaleniu struktur współdziałania pomiędzy podmiotami działającymi w firmie-sposób zorganizowania czegoś, formę, systemu, organizowanie, urządzanie kogoś
-proces decydowania i realizacji celów
-decyzje: ile ludzi jest konieczne, na ilu nas stać, ile na wynagrodzenia i fundusze,
-treść tej funkcji stanowi dobór wszystkich elementów działania, ich uporządkowanie koordynowanie przebiegu w czasie do osiągnięcia założonych celów.
-Są różne schematy organizacji i struktur podporządkowanych. Najbardziej statyczne i znane to:
-struktura liniowa- małe dział, gospodarcze, proste, nieskomplikowane systemy współdziałania, najczęściej stosowana w jednoosobowej dział. gosp. ,małych SP.J, rodzinnych i niewielkich społ.koman
podwładny ma 1 przełożonego, łatwość utrzymywania dyscypliny, prostota, łatwość wyznaczania odpowiedzialności za braki, wady, niedociągnięcia
-struktura funkcjonalna- (najczęściej spotykana) dotyczy większych SP.J koman SP.ZOO, S.A. więcej niż 1 przełożonego specjalizującego się w określonej funkcji, planowany podział pracy między kadrą kierowniczą, podział pracy prowadzi do specjalizacji, co podwyższa poziom umiejętności i skraca drogę między przełożonym a wykonawcą
-sztabowa- przywraca zasadę jednoosobowego kierownictwa i wykorzystuje się wysokie kwalifikacje osób pracujących w komórkach sztabowych. Na podstawie informacji zbieranych przez te komórki kierownik podejmuje decyzje.
Każdy schemat organizacji przy jego ustaleniu i przedstawieniu graficznym musi zawierać organy założycielskie, wykonawcze i kontrolne (w przypadku spół prawa handlowego) graficznie wykazuje się nadrzędność jednych organów nad drugimi. Idąc w dół organizacji musi być jasne i widoczne na schemacie wyrysowanie kadry kierowniczej i stanowisk im podległych. Schemat organizacyjny musi być tak sporządzony aby osoby chcące zapoznać się z przed widziały jaki jest system współzależności. W ślad za tym systemem organizacji przed podawać muszą zakresy obowiązków i uprawnień. Zakres obowiązków musi być sporządzony przez strukturę nadrzędną podrzędnej. Każdy z tych zakresów obowiązków w dużym przed powinien być podpisywany przez bezpośredniego przełożonego i szefa oraz pracownika.
Do podstawowych aktów prawnych i regulacyjnych które każda firma powinna posiadać zaliczamy:
kodeks handlowy, kodeks cywilny akt notarialny, umowa spółki, wyciąg z rejestru handlowego to dokumenty formalne które muszą być przechowywane w sposób szczególny. Ponadto niezbędnymi dokumentami są nr nadania NIP, nr statystyczny REGON, umowa o założenie konta bankowego i wzory podpisów.
DECYDOWANIE –rozkazywanie w oparciu o planowanie i organizowanie
-odnosi się do rozwiązywania problemów bieżących, ale wybierając taką czy inną strategię postępowania kierownik podejmuje decyzje co do przyszłości.
-decyzje zawsze związane z uprawnieniami i odpowiedzialnością (najtrudniejsze o kadrach)
-rozwiązywanie problemów które aktualnie występują oraz tych których można się spodziewać (nieodkłada się decyzji dotyczących zdrowia i życia ludzi, zagrożenia zamknięcia produkcji)
-proces składający się z posunięć prowadzących do rozstrzygnięcia, do wyjścia z sytuacji problemowych
-kryteria wybory jednego z rozwiązań precyzuje kierownik, dokonuje wyboru
-szef musi umieć czytać plan finansowy , znać się na tym co robi, wiedzieć co robią pracownicy, minimalnie emocjonalny, rozważny w podejmowaniu decyzji, w ocenie firmy, analizować, sam obserwować
-połączone z motywowaniem czy szkoleniem przy kontroli wewnętrznej
-istota sprowadza się do porównania normy z rzeczywistością, stwierdzenia czy zaszły odchylenia i do podjęcia działań korekcyjnych
-zwrócenie uwagi na motywy postępowania w życiu człowieka i umiejętne ich wykorzystanie
-potrzeby ludzkie- czynnik motywacyjny
-system motywowania: oddziaływanie na członków firmy, zachęcanie ich do podejmowania działań dla niej korzystnych i ograniczania lub likwidowania zachowań niekorzystnych
REGULAMIN PRACY normuje podstawowe zasady funkcjonowania przedsiębiorstwa i uwzględnia zagadnienia tj. organizacja porządek czas pracy postanowienia dodatkowe. Załącznikiem jest zawsze instrukcja BHP i ochrony przeciwpożarowej.
Sporządzony jest przez zarząd lub na zlecenie kancelarii prawnej a zwykle wspólnie.
Opiniowany jest przez związki zawodowe, radę nadzorczą
Zatwierdzany przez organ założycielski
Powinien być podpisany przez wszystkich pracowników ponieważ jego treść jest zobowiązująca dla wszystkich.
REGULAMIN ORGANIZACYJNY zawiera informacje na temat struktury władzy w firmie i podporządkowanie odpowiedzialności pracowniczej. Określa nie tylko czym zajmuje się przedsiębiorstwo na wstępie ale też wymienia najważniejsze władze w firmie , zakres ich władzy i odpowiedzialności. To samo dotyczy kierowników działów funkcjonujących w firmie. Wszystkie stanowiska w każdym dziale wymieniane są z nazwy. Zakres obowiązków kierowników działów jest spisywany w sposób szczegółowy a zakres działania z obowiązków działów jest spisywany ogólnie.
Załącznikiem do tego Regulaminu jest schemat organizacyjny który nie może pozostawać w sprzeczności z tekstem regul.
Jest on sporządzany przez zarząd
Opiniowany przez Radę nadzorczą
Zatwierdzany przez zgromadzenie wspólników.
Załącznik w postaci schematu organizacji zawiera te same stanowiska które wymienia regulamin organizacyjny w tekście ale zawiera dodatkowo liczbę etatów zatrudnionych pracowników. Regulamin ten nie wymaga akceptacji związków zawodowych ani żadnego pracownika.
REGULAMIN WYNAGRADZANIA,NAGRADZANIA,PREMIOWANIA PRACOWNIKÓW:
Sporządza zarząd
Akceptuje rada nadzorcza
Zatwierdza zgromadzenie wspólników
Dokument ten musi mieć klauzulę opinii związków zawodowych i jest dokumentem podpisywanym przez wszystkich pracowników. Ustala on zasady wg których ustala się kryteria premiowania, nagradzania oraz w jaki sposób określa się stawkę podstawową wynagrodzenia i zaszeregowania pracownika, ustala również zasady odpłatności za pracę w dni wolne święta, zastępstwa, godziny ponadwymiarowe, dyżury, szczególnie uciążliwe warunki pracy ponadto zawiera zawsze załącznik w postaci tabeli płac, która zawiera następujące kolumny:
-nazwę stanowiska pracy
-szczególne wymogi dot stan pracy, np. staż wykształcenie, ukończone kursy
-widełkową stawkę wynagrodzenia: od...do
-stawkę dodatku funkcyjnego (najczęściej widełkowa)
-uwagi (informacje na temat premiowania, np. do 20% pensji)
Każde stanowisko musi być właściwie zaszeregowane: wykazujemy stanowiska w hierarchii od najwyższego do najniższego. Stawki zaszeregowania wynagrodzenia powinny mieć taką samą logikę od najwyższej do najniższej.
REGULAMIN KONTROLI WEWNĘTRZNEJ określa kto sprawuje nadzór i kontrolę nad całą firmą, cele kontroli i osoby upoważnione, tryb przeprowadzania kontroli, tryb składania sprawozdania i tryb odwoławczy. Regulamin ustala prezes przedsiębiorstwa Zapoznaje z nim zarząd przed i kierownictwo przed
REGULAMIN SPRAW SOCJALNYCH zawiera określenie celu na jaki wydatkuje się pieniądze z odpisu socjalnego. Powinna go układać komisja socjalna wybrana spośród pracowników. Na czele komisji stoi wybrany przez komisję przewodniczący. W celu prawidłowego sporządzenia dokumentu konieczna jest współpraca komisji z radcą prawnym. Określa również zasady wyboru przedstawiciela komisji oraz tryb i czas funkcjonowania komisji. Zatwierdza go prezes zarządu i o jego treści powiadamia radę nadzorczą i zgromadzenia. Wszyscy prac muszą być o nim poinformowani co potwierdzają podpisem. Regulamin też mogą opiniować zakładowe związki zawodowe.
Posiadanie przed przedsiębiorstwo całego zespołu aktualnych regulaminów jest ustawowo wymagane. Kontrolę może sprawować organ właścicielski lub państwowa inspekcja pracy. Za brak aktualnych reg przed karane są wysoką grzywną. Na ich podstawie i w oparciu o nie odbywają się rozprawy w sądach pracy. Ich brak lub brak akceptacji organów koniecznych lub przywołanie nieistniejącej już ustawy prawnej jest często powodem przegranych praw przez pracodawcę w sądzie. Tryb odwoławczy w stosunku do związków zawodowych: w przypadku kiedy chcemy zwolnić prac lub wprowadzamy nowy regulamin opiniowany przez organizację związkową powinien być następujący: pracodawca na piśmie informuje o zwolnienia czy zmiany reg. W przypadku odmowy związków (7dni pisemnie) pracodawca odwołuje się do organów międzynarodowych wyższego szczebla i po zachowaniu 7 dni oczekiwania na odpowiedź jego decyzja bez względu na odpowiedź jest prawomocna
INWESTYCJE – celowe wydatkowanie środków firmy skierowane na powiększanie jej dochodów w przyszłości
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA
-ogół czynności związanych z przygotowaniem i realizacją przedsięwzięć rozwojowych firmy, polegających głównie na tworzeniu nowych oraz odtwarzaniu i unowocześnianiu już eksploatowanych śr trwałych, a także różnych operacjach finansowo giełdowych
-źródło przyrostu kapitału firmy w postaci nowych lub zmodernizowanych maszyn i urządzeń, śr transportu, obiektów budowlanych...
-całokształt nakładów finansowych związanych z tworzeniem, odtwarzaniem i unowocześnianiem obiektów produkcyjnych i nieprodukcyjnych oraz poszerzeniem kapitału firmy przez operacje finansowe (lokaty, zakup akcji i udziałów)
Wyróżniamy inwestycje:
FINANSOWE: akcje obligacje nieruchomości grunty
RZECZOWE: rozwój modernizacje odtworzenie
NIEMATERIALNE: badania i rozwój, szkolenie kadr zaplecze socjalne
-zależą od możliwości finansowych
-w planach powinny zawierać ok. 30% przychodów (reszta kredyt)
-żeby zyskać trzeba inwestować. Pieniąc nie może leżeć
-poziom inwestowania zależy od branży, np. budowlana inwest wysokie
-przygotowuje się je pod względem rocznego planu finansowego
-zabezpieczenia: majątek trwały firmy i własny
-niezbędne rozeznanie rynku, rozeznanie prawa i banku, aktualne możliwości kredytowania, ogólna sytuacja na rynku: kurczy się rynek pracy, mniej klientów. Rozeznanie własnych możliwości
-inwestycje bezpieczne dotyczą własnej firmy (nierozwijają)
-tak układać plan aby nie stracić, przeprowadzać badania, przewidzieć różne możliwości
-decyzje krótko i długotrwałe (<-większy stopień ryzyka)
-modyfikujemy plan, zmiana otoczenia czy przeciągnie się jego realizacja
-ważne stworzenie rezerwy
-ciągły stały przegląd kosztów
-podstawa: dobry bizness plan
-partnera wybieramy na podstawie analizy rynku, wyniku fin
NORMALIZACJA możliwość zakupu towaru w każdym miejscu na świecie o tej samej jakości, wartości, może inna cena dyktowana przez rynek i poniesione koszty czy siłę nabywczą.
W UE unifikacja cen (przez dotacje)ustalenie norm dla poszczególnych produktów poprzez uprawnienia ISO: znaki na towarach, brak podróbek, identyfikacja producenta, patenty, zastrzeżenia
GLOBALIZACJA poprzez wchłanianie firm, uzależnianie firm, czy też wchłonięcie grupy firm (volsvagen) czy centralizacja banków. Zarazem pozytywna jak i negatywna. Niedobrze jest nie liczyć się z rynkiem narodowym.
Koteciek