PROCES KOMUNIKACJI-sklada się z 7 elem.;1.nadawcy(źródła),2.kodowania, 3.komunikatu,4.kanalu,5.dekodowania,6.odbiorcy,7.sprzezenia zwrotnego.
Nadawca inicjuje komunikat przez zakodowanie pewnej myśli jest fizycznym wynikiem kodowania przez nadawcę(mowimy-komunikatem jest mowa,
piszemy – pismo).Kanał jest środkiem, przez który komunikat wędruje formalne – ustanawiane przez organizacje,przekazuja komunikaty,zwiazane z zawodowa dzialalnoscia jej czlonkow(przebieg.wzdluz linii podporzadkowania w organizacji).Nieformalne kanaly – przebiegaja przez nie np.komunikaty towarzyskie lub osobiste.Odbiorca jest adresatem komunikatu.Dekodowanie jest etapem przelozenia symboli na postac zrozumiala dla odbiorcy aby mogl odebrac komunikat.Sprzezenie zwrotne polega na sprawdzeniu skutecznosci przekazania komunikatu zgodnie z pierwotnym zamierzeniem,pozwala ustalic czy doszlo do wzajemnego zrozumienia.
Zrodlo Kodowanie Kanal Dekodowanie Odbiorca
SIECI KOMUNIKACJI – kanaly przez które przeplywa informacja w grupie o okreslonej strukturze,wyznaczajacej stopien latwosci i mozliwosci przekazywania informacji przez jej czlonkow.Formalne sieci w malych grupach; 3 typy sieci;
„Lancuch”,gdzie scisle przestrzega się linii podporzadkowania.”Kolo”-przywodca jest centralnym punktem,przekazujacym informacje w grupie.”Kokon”-poszczegolni czlonkowie mogą się swobodnie porozumiewac ze soba(najczesciej wystepuje w zespole roboczym,rozwiazujacym problem).Skutecznosc kazdej z sieci zalezy od celow grupy;tam,gdzie wazna jest szybkosc najskuteczn.sa sieci typu kolo i kokon, tam gdzie wazna jest dokladnosc-lancuch albo kolo, by ujawnili się przywodcy-kolo.Gdy wazne jest zadowolenie czlonkow najlepsza jest siec typu kokon a najgorsza-kolo.Nieformalne sieci komunikacji to system,w którym informacje przeplywaja przez siec poglosek.Pogloski pojawiaja się w reakcji na sytuacje dla nas wazne,niejednoznaczne i w warunkach wywolujacych niepokoj.Pogloska będzie się utrzymywac do chwili, kiedy zostana spelnione pragnienia i oczekwania stanowiace podloze niepewnosci wywolujacej pogloske albo do chwili ograniczenia niepokojow.Siec poglosek sluzy jako filtr i mechanizm sprzezenia zwrotnego,uwypuklajac sprawy uznawane przez pracownikow za wazne.Na podstawie oceny,który z Lacznikow uznaje dana informacje za wazna,można doskonalic umiejetnosci rozumienia i przewidywania ukladu funkcjonow.sieci pogl.
KOMUNIKACJA to zarówno przekazywanie jak i rozumienie znaczen. FUNKCJE ; komunikacja w grupie lub organiazacji sluzy 4 podstawowym funkcjom; 1.Kontrolowaniu, 2.Motywacji, 3.Wyrazaniu uczuc, 4.Informowaniu
1.Formalnie np.jeśli wymaga się od pracownikow, żeby zglaszali zazalenia dot. Pracy w pierwszej kolejnosci bezposr. przelozonemu,żeby przestrzegali swoich obowiazkow – komunik. spelnia funkcje kontrolna. Nieformalnie np.grupa robocza dokucza czlonkowi,ze za duzo pracuje to w sposób nieform.sprawuje nad nim kontrole komunikujac się z nim.2.Komunik.sprzyja motywacji przez informowanie pracownikow jak im idzie praca ,w jaki sposób mpga bardziej zwiekszyc swoja efektywnosc.Formulowanie konkretnych celow, informacje zwotne o postepach w ich osiaganiu i wzmacnianie pozadanych zachowan pobudza motywacje i wymaga komunikowania się.3.Komunik. w grupie jest podst. Mechanizmem wyrazania przez czlonkow swojej frustracji lub zadowolenia.Daje mozliwosc wyrazania uczuc i zaspokajania potrzeb spolecznych.4.Komunik. dostarcza informacji potrzebnych jednostkom i grupom do podjecia decyzji,przekazujac dane potrzebne do identyfikacji i oceny poszczeg.rozwiazan.
KIERUNEK KOMUNIKACJI; PIONOWA – Z GORY W DOL ;to komunik.przeplywajaca z okreslonego szczebla lub grupy w organizcji na nizszy szczebel,komunikowanie się kierownikow z podwladnymi np.do wyznaczania zadan,,informow. podwladnych o obowiazujacych przepisach itp.Nie jest konieczna tu rozmowa,ani inny kontakt bezposredni. PIONOWA – Z DOLU W GORE ;komunikacja przeplywa w gore na wyzszy szczebel w grupie lub organizacji.Sluzy do dostarczania np. kierownikom informacji zwrotnych,wiedzy o tym jak pracownicy odnosza się do swojej pracy,do swoich kolegow i do calej organizacji,dowiaduja się o pomyslach dotyczacych możliwych usprawnien.Przykl. komunik. w gore sa np.skrzynki wnioskow,ankiety dot.postaw pracownikow,nieoficjalne spotkania szefow z pracownikami,na których wspolnie omawiaja problemy.
KOMUNIKACJA POZIOMA ;- kiedy komunikuja się ze soba czlonkowie jednej grupy roboczej,lub innych grup na tym samym szczeblu hierarchii,kierownicy tego samego szczebla, albo pracownicy na rownorzednych stanowiskach. K.P. prowadzi do oszczednosci czasu i ulatwia koordynacje.Czasem jest formalnie usankcjonowana lecz często wystepuje nieform.,by ominac oficjalna hierarchie i przyspieszyc dzialanie.Może być niepozadana,gdy prowadzi do dysfunkcjonalnych konfliktow przy naruszaniu formalnych kanalow pionowych,kiedy pracownicy pomijaja swoich bezposrednich przelozonych,aby doprowadzic do zalatwienia okreslonych spraw, lub kiedy szefowie dowiaduja się,ze podjeto decyzje bez ich wiedzy.Sposoby komunik.;
KOMUNIKACJA USTNA – glowny sposób przekazywania komunikatow; dyskusje grupowe, przemowienia,formalne rozmowy w cztery oczy oraz nieformalne sieci plotek i poglosek.Zalety; predkosc i sprzezenie zwrotne. Wada; gdy komunikat musi przejsc przez wieksza liczbe ludzi – duza mozliwosc znieksztalcen,bo każdy interpretuje komunikat po swojemu.
KOMUNIKACJA PISEMNA -;notatki,poczta elektroniczna,listy,zawiadomienia na tablicach ogloszen itp.Zalety; komunik.pisemne sa materialne i sprawdzalne (szczeg. wazne przy obszernych komunikatach),można je przechowywac przez nieograniczony czas,jest tez wieksza szansa na to,ze komunikaty pisemne będą starannie przemyslane,logiczne i jasne. Wady; pochlaniaja duzo wiecej czasu,brak sprzezenia zwrotnego, nie ma pewnosci,ze wyslana notatka dotrze do adresata,a jeśli tak to czy on zinterpretuje ja zgonie z oczekiwaniami nadawcy.
KOMUNIKACJA NIEWERBALNA – gesty, ruchy ciala,intonacja,wyraz twarzy,odleglosc miedzy nadawca a odbiorca.Jezyk ciala wzbogaca lub komplikuje ustne komunikowanie się,nadaje pelniejszy sens komunikatowi nadawcy.Także intonacja oraz wyraz twarzy może zmienic znaczenie komunikatu.Znaczenie ma tez stosowna odleglosc,która zalezy od norm kulturowych.Należy szukac wskazowek niewerbalnych jednoczesnie wysluchujac doslownego znaczenia wypowiedzi nadawcy,zwlaszcza trzeba dostrzegac sprzecznosci miedzy nimi.
PRZESZKODY W SKUTECZNEJ KOMUNIKACJI; FILTROWANIE – oznacza celowe manipulowanie informacja przez nadawce tak,aby się przedstawic odbiorcy w lepszym swietle.Np.jeśli kierownik mowi szefowi to co ten chce uslyszec,wtedy filtruje informacje(im wiecej szczebli,tym wiecej okazji do filtrowania)
WYBIORCZE POSTRZEGANIE ;wystepuje ponieważ odbiorca widzi i slyszy sprawy w sposób selektywny,na podstawie swoich wlasnych potrzeb,doswiadczenia,srodowiska z którego się wywodzi a także cech osobowosci.Odbiorca wprowadza do komunikatu w trakcie dekodowania wlasne oczekiwania i zainteresowania.
STYLE WG. PLCI ;Jezykiem mezczyzn jest jezyk pozycji i niezaleznosci a u kobiet jezyk zwiazkow i bliskosci.Dla wielu mezczyzn rozmowa jest przede wszystkim sposobem zachowania niezaleznosci i utrzymania pozycji,zas dla kobiet rozmowy sa negocjacjami prowadzacymi do bliskosci, wktorych ludzie staraja się dawac i uzyskiwac potwierdzenie,a także wsparcie.
EMOCJE ; To jak się odbiorca czuje w chwili otrzymania komunikatu,wplywa na jego interpretacje – inacze odbiera się komunikat w chwili rozgniewania a inaczej, gdy jest się szczesliwym(obiektywne procesy myslowe sa często zastepowane emocjonalnymi sadami).
JEZYK ;Czlonkowie organizacji nie wiedza w jaki sposób ci z którymi maja do czynienia zmodyfikowali jezyk.Nadawcy często zakladaja,ze slowa którymi sami się posluguja znacza dla odbiorcy to samo co dla nich, co często jest bledne.W organizacji pracownicy wywodza się z roznych srodowisk i maja rozne wyksztalcenie,poza tym często w poszszczeg.dzialach tworzy się jakis wlasny zargon.
WSKAZOWKI NIEWERBALNE ; Przeszkoda w skutecznej komunikacji jest jeśli wskazowki niewerbalne pozostaja w sprzecznosci z komunikatem ustnym,odbiorca traci orientacje i komunikat staje się niejasny.
Wladza oznacza zdolnosc do wywierania przez jednostke A wplywu na zachowania jednostki B w taki sposób,żeby B zrobila cos,czego w innym wypadku by nie zrobila.Przywodztwo a wladza – przywodcy korzystaja z wladzy do osiagania celow grupowych,a wladza jest srodkiem ulatwiajacym ich osiaganie.Roznice;zgodnosc celow – wladzy nie jest potrzebna zgonosc celow a jedynie zaleznosc, natomiast w przywodztwie jest potrzebna miedzy przywodca i podwadnymi.w badaniach nad przywodztwem poszukuje się odpowiedzi na pytania;w jakim stopniu przywodca pow. wspierac swoich podwladnych,w jakim stopniu należy dzielic się z podwladnymi uprawnieniami do podejmow.decyzji? W badaniach nad wladza zas rozpatruje się szerszy zakres zaganien i skupia się uwage na taktyce,prowadzacej do zapewnienia sobie posluszenstwa innych.
5 rodzajow wladzy wg.Frencha i Ravena ;1.Wladza wymuszania-wynikajaca ze strachu,czlowiek podporzadkowuje się tej wladzy z obawy przed negatywnymi konsekwencjami, które moglyby nastapic w razie nieposluszenstwa.Jeżeli możemy kogos pozbawic czegos cennego lub narzucic mu cos nieporzadanego,sprawujemy nad nim wladze wymuszania.Opiera się na stosowaniu lub grozbie stosowania sankcji fizycznych takich jak;zadawanie bolu,wywolywanie frustracji przez ograniczanie mozliwosci poruszania się lub przez sprawowanie sila kontroli nad podstawowymi potrzebami fizjologicznymi lub bezpieczenstwa. 2.Wladza nagradzania przeciwienstwo wladzy wymuszania,ludzie podporzadkowuja się zyczeniom lub nakazom innych,gdyz przynosi to pozytywne konsekwencje;ten kto może przyznawac nagrody uwazane przez innych za cenne, sprawuje nad nimi wladze.Jeżeli możemy dac komus cos cennego lub usunac cos niepozadanego,sprawujemy nad nim wladze nagradzania.3.Wladza z mocy prawa;to wladza,która dana osoba uzyskuje w wyniku zajmowania okreslonego stanowiska w formalnej hierarchii organizacji.Kiedy mowi np.prezes czy dyrektor,o czyms co należy do jego zakresu wladzy to kadra podporzadkowuje się temu co slyszy.4.Wladza ekspercka;to wplyw wywierany dzieki wiedzy specjalistycznej lub szczeg.umiejetnosciom.Lekarze maja nad nami wladze ekspercka- postepujemy zazwyczaj wg.ich zalecen,podobnie specjalisci podatkowi,informatycy,itp.5.Wladza odniesienia;jej podstawa jest identyfikowanie się z osoba,majaca pozadane zasoby lub cechy osobiste.Jeżeli podziwiamy kogos do tego stopnia,ze wzorujemy na nim swoje zachowania i postawy to ten ktos ma nad nami wladze odniesienia.
STRUKTURA ORGANIZACYJNA A ZACHOWANIA PRACOWNIKOW; Specjalizacja pracy prowadzi do wiekszej wydajnosci pracownikow,za cene mniejszego zazwyczaj zadowolenia z pracy.Wydajnosc zaczyna spadac,gdy odczuwane przez ludzi niedogodnosci wiazace się z wykonywaniem powtarzalnych,fragmentarycznych zadan przewazaja nad oszczednosciami wynikajacymi ze specjalizacji.Wiekszosc ludzi woli swobode i elastycznosc cechujace strukture organiczna ale czesc sily roboczej woli rutyne i powtarzalnosc,cechujace prace wyspecjalizowane.Rozpietosc kierowania; niektorzy ludzie wola wieksza rozpietosc kierowania,co prowadzi do ich wyzszej efektywnosci bo oddala nadzor i stwarza wieksze mozliwosci wykazania wlasnej inicjatywy.Inni ludzie wola natomiast pewnosc,jaka im daje dostep w kazdej chwili do szefa.Zadowolenie z pracy kierownika zazwyczaj rosnie wraz z liczba nadzorowanych przez niego pracownikow. Centralizacja ;zwiazek miedzy centralizacja a zadowoleniem z pracy wystepuje najsilniej u osob,majacych niskie mniemanie o sobie.Osoby takie maja niewielkie zaufanie do swoich umiejetnosci,przypisuja duza wartosc do wspolnego podejmow.decyzji – nie będą obarczane cala odpowiedzialnoscia za wynik decyzji.
PROJEKTOWANIE PRACY-sposób w jaki laczy się zadania,żeby utworzyc poszczegolne stanowiska.Teorie charakterystyki zadan – zmierzaja do ustalenia jakie sa cechy zadan w danej pracy,jak te cechy można laczyc by tworzyc rozne rodzaje prac i jakie sa zwiazki miedzy tymi cechami zadan a motywacja,zadowoleniem i efektywnoscia pracownikow.Teoria wymaganych atrybutow zadania; Turner i Lawrence przeprowadzili badania dot.ustalenia wplywu roznego rodzaju prac na zadowolenie pracownikow i na nieobecnosc w pracy.Zdefiniowali zlozonosc pracy w kategoriach szesciu cech zadan; 1)rozmaitosci,2)samodzielnosci,3)odpowiedzialnosci,4)wiedzy i umiejetnosci,5)wymaganych kontaktow spolecznych,6)możliwych kontaktow spolecznych.Im silniej te cechy wystepuja w danej pracy,tym bardziej jest zlozona.Pracownicy wykonujacy zadania o wysokim stopniu zlozonosci mieli wyzsze wskazniki obecnosci.Pracownicy pochodzacy z miast osiagali wieksze zadowolenie w pracy o niskim stopniu zlozonosci,notomiast pochodzacy ze wsi czerpali wieksze zadowolenie z pracy o wyzszym stopniu zlozonosci.Wysunieto wniosek,ze pracownicy z miast mieli liczne zainteresowania pozazawodowe i w mniejszym stopniu angazowali sie w swoja prace i slabiej byli przez nia motywowani.Robotnicy z malych miejscow.mieli mniej zainteresowan poza praca i chetniej reagowali na zlozone zadania.
Model cech pracy ; opracow.przez Hackmana i Oldhama.W tym modelu kazda prace można opisac wg.5-ciu podstawowych wymiarow;1)Roznorodnosc umiejetnosci(stopien w jakim dana praca wymaga wykonywania roznych czynnosci tak,ze pracownik może wykorzystywać rozne umiejetnosci i uzdolnienia);2)Calosciowy charakter zadania(stopien w jakim praca wymaga wykonania w calosci zadania,dajac możliwy do rozpoznania wynik);3)Znaczenie zadania (stopien w jakim praca wywiera wplyw na zycie lub prace innych);4)Samodzielnosc(stopien w jakim praca daje danej osobie znaczna swobode,niezaleznosc i pozostawia do jej uznania programowanie pracy i wybor procedury jej wykonywania);5)Sprzezenie zwrotne(stopien w jakim wykonywanie czynnosci wymaganych w danej pracy prowadzi do uzyskiwania przez dana osobe bezposrednich i klarownych informacji o skutecznosci jej dzialan)
Podstawowe Krytyczne stany Wyniki osobiste
wymiary pracy psychologiczne i zawodowe
*Roznorodnosc
umiejetnosci
*Calosciowy Wysoka wewnetrzna
charakter zadania Poczucie motywacja do pracy
znaczenia pracy
*Znaczenie zadania
Wysoka jakosc pracy
*Samodzielnosc Poczucie odpowiedzialnosci Duze zadowolenie z pracy
za wyniki pracy
Niskie wsazniki nieobecnosci i
*Sprzezenie Znajomosc rzeczywistych fluktuacji
zwrotne wynikow
Nasilenie potrzeby
rozwoju pracownikow
MODEL SPOLECZNEGO PRZETWARZANIA INFORMACJI ; Ludzie reaguja na swoja prace w zaleznosci od tego w jaki sposób ja postrzegaja a nie jaka jest obiektywnie – to glowne zalozenie tej teorii modelu.
Wedlug tego modelu postawy i zachowania pracownikow sa rekcja na spoleczne wskazowki innych ludzi,z którymi maja stycznosc(pracownicy,przelozeni,przyjaciele,rodzina,klienci)
UCZENIE SIĘ ;to kazda wzglednie trwala zmiana zachowan wynikajaca z nabywania doswiadczenia.
Ksztaltowanie
Otoczenie Prawo efektu Zachowanie
Modelowanie
Uczenie się pomaga nam w dostosowaniu się do naszego srodowiska i do opanowania go.Fundamentem uczenia się jest prawo efektu,które mowi,ze zachowanie jest funkcja jego konsekwencji(te z korzystnymi konsekwencjami najpewniej zostana powtorzone,a te z niekorzystnymi raczej nie)Konsekwencje to wszystko co ma znaczenie dla danej osoby.Kluczem do procesu uczenia się sa dwie teorie,wyjasniajace jak się uczymy; ksztaltowania (kiedy uczenie nastepuje powoli krok po kroku polega na ksztaltowaniu)Kiedy mowimy o uczeniu się na bledach to mamy na mysli ksztaltowanie,przez ciag prob i bledow opanowujemy wiekszosc umiejetnosci.Wiele z tego czego się nauczylismy jest także wynikiem obserwowania innych ludzi i modelowania naszych zachowan na ich przykladzie(proces szybszy).Nowy pracownik,pragnac zdobyc powodzenie na pewno poszuka w organizacji osoby osiagajacej sukcesy,lubianej i będzie nasladowac jej zachowania.
Podstawowe czynniki wplywajace na zachowania jednoski;
MOTYWACJA
POSTAWY
OSOBOWOSC POSTRZEGANIE ZACHOWANIA
JEDNOSTKI
UZDOLNIENIA
UCZENIE SIE
MOTYWACJA jest to chec robienia czegos,zalezna od mozliwosci zaspokojenia przez to dzialanie jakiejs potrzeby danej jednostki. Podstawowy proces motywacji;
Nie zaspokojona Napiecie Popedy Poszukiwanie Zaspokojona Oslabienie
potrzeba potrzeba napiecia
TEORIA HIERARCHII POTRZEB A.MASLOWA najbardziej znany sposób rozpatrywania motywacji.Maslow postawil hipoteze,ze u kazdego czlowieka wystepuje hierarchia 5-ciu potrzeb.Sa to; 1)Potrzeby fizjologiczne:potrzeby podstawowych,utrzymujacych przy zyciu elementow jak:jedzenie,woda,schronienie.2)Potrzeby bezpieczenstwa:potrzeba ochrony przed krzywda fizyczna lub psychiczna.3)Potrzeby spoleczne:potrzeba bycia kochanym,akceptowanym,bycia czescia grupy.4)Potrzeby uznaniaJ ambicjonalne:potrzeby statusu i wiary w siebie.5)Potrzeby samorealizacji:dazenie do osiagniecia tego,co jest możliwe,samospelnienie,rozwoj osobisty,wykorzystanie wlasnych mozliwosci.Każdy jest motywowany dazeniem do zrealizowania niezaspokojonych potrzeb,potrzeba,która zostala zrealizowana w znacznym stopniu,przestaje motywowac.Maslow opisuje potrzeby fizjologiczne i bezpieczenstwa jako nizszego rzedu,a spoleczne, uznania i samorealizacji uwaza za potrzeby wyzszego rzedu.Potrzeby wyzszego rzedu sa zaspokajane wewnetrznie,nizszego rzedu,zazwyczaj z zewnatrz np. za pomoca plac.Zaspokojenie w znacznym stopniu danej potrzeby aktywizuje kolejna wyzsza potrzebe.POTRZEBY TRANSCENENTALNE - metapotrzeby ,prowadza...
Koteciek