1. Małżeństwo
2. Jak przygotować skargę o stwierdzenie nieważności małżeństwa
3. Jakie mogą być przyczyny stwierdzenia nieważności małżeństwa w Kościele
4. Wady zgody małżeńskiej
5. Z jakich przyczyn następuje unieważnienie małżeństwa?
6. Bigamia przyczyną unieważnienia małżeństwa
7. Unieważnienie małżeństwa
8. Rozwód kiedy małżonek zaginął
9. Jak napisać powództwo o ustalenie istnienia małżeństwa
10. Jak napisać pozew o unieważnienie małżeństwa
11. Kto ponosi winę za rozpad małżeństwa
12. Czy można zawrzeć małżeństwo w czasie separacji
13. Kiedy można wnieść powództwo o ustalenie nieistnienia małżeństwa
14. Jakie obowiązki po ustaniu małżeństwa
15. Czy małżonkowie mogą płacić alimenty w czasie trwania małżeństwa
16. Czy można zawrzeć drugie małżeństwo
17. Podział majątku wspólnego po separacji i rozwodzie
18. Darowizna a małżeństwo
Małżeństwo jest trwałym związkiem mężczyzny i kobiety. Zawarcie małżeństwa następuje przez złożenie przez dwie osoby przeciwnej płci i stanu wolnego, zgodnego oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński.
Małżeństwo to stosunek prawny, mający charakter osobisty, który łączy męża i żonę. Warunkami koniecznymi do zawarcia małżeństwa są: różna płeć narzeczonych, złożenie przez nich jednocześnie oświadczeń woli. Małżonkowie mogą zawrzeć związek małżeński przed uprawnionym podmiotem:
· kierownikiem urzędu stanu cywilnego,
· duchownym,
· konsulem,
· osobą wyznaczoną do wykonywania funkcji konsula (gdy narzeczeni przebywają za granicą).
Sposób zawarcia małżeństwa
Instytucję małżeństwa cechuje: monogamia oraz równość praw i obowiązków w stosunkach osobistych i majątkowych. Może być ono zawarte w formie świeckiej lub wyznaniowej. Oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński, co do zasady, powinny zostać złożone publicznie w obecności dwóch pełnoletnich świadków. Małżeństwo mogą zawrzeć osoby, które ukończyły lat 18. Z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat 16.
Kto nie może zawrzeć małżeństwa
Małżeństwa nie może zawrzeć:
· osoba ubezwłasnowolniona całkowicie,
· osoba dotknięta chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym (w pewnych przypadkach sąd może jednak zezwolić jej na zawarcie małżeństwa),
· osoba pozostająca już w związku małżeńskim,
· przysposabiający i przysposobiony,
· krewni w linii prostej, rodzeństwo, powinowaci w linii prostej (z ważnych powodów sąd może zezwolić na zawarcie małżeństwa między powinowatymi).
Skutki zawarcia małżeństwa
Zawarcie małżeństwa nakłada na oboje małżonków prawa i obowiązki. Małżonkowie są obowiązani do:
· wspólnego pożycia,
· wzajemnej pomocy,
· wierności,
· współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli,
· przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny - każdy według swoich sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych,
· solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.
Z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy ustawy powstaje wspólność majątkowa, która obejmuje ich dorobek.
Ustanie małżeństwa
Małżeństwo ustaje w razie:
· śmierci jednego z małżonków,
· uznania jednego z małżonków za zmarłego,
· orzeczenia rozwodu.
Małżeństwo może zostać unieważnione przez sąd. Sąd może też orzec separację między małżonkami.
Do stwierdzenia nieważności małżeństwa może dojść w przypadku istnienie przeszkody małżeńskiej, niedopełnienie formy kanonicznej zawarcia małżeństwa lub wadliwej zgody małżeńskiej. Mowa tu oczywiście o małżeństwie zawieranym w Kościele.
Skargę należy napisać w dwóch egzemplarzach, zachowując marginesy po obu stronach (3,5 cm). Objętość skargi nie powinna przekraczać 2–3 stron arkusza A-4.
Krok 1 Określenie stron i sądu
Skarga powodowa musi określać, do kogo jest wnoszona, wskazywać żądanie i tego, kto ma je spełnić. W personaliach stron (małżonków) podać należy imiona i nazwiska (obecnie używane), imiona rodziców, daty i miejsca urodzenia, aktualne adresy zamieszkania oraz parafie miejsc zamieszkania.
Krok 2 Małżeństwo
Skarga ma wyjaśniać powód jej złożenia i wskazywać fakty na potwierdzenie określonych żądań, a także świadków, którzy mają na ten temat coś do powiedzenia. W historii małżeństwa należy zwięźle opisać okoliczności i czas poznania się, okres narzeczeństwa, motywy zawarcia małżeństwa, wydarzenia związane ze ślubem i weselem, okres pożycia małżeńskiego po ślubie, pierwsze nieporozumienia, okres niezgody oraz bezpośrednie przyczyny rozejścia się. Przedstawić należy również obecną sytuację życiową stron.
Krok 3 Świadkowie
Świadkami powinny być osoby, które znają okoliczności kojarzenia się małżeństwa, pożycie poślubne i przyczyny jego rozpadu. Dlatego należy podać aktualne i dokładne adresy tych osób oraz zaznaczyć relację świadka do stron (np.: ojciec, matka, siostra, krewni, obcy itp.).
ZAPAMIĘTAJ
Na świadków najlepiej wybrać przynajmniej 4 osoby, które znają osobiście okoliczności narzeczeństwa, pożycia małżeńskiego stron oraz przyczyny jego rozpadu.
Krok 4 Załączniki
Do skargi należy dołączyć:
· świadectwo sakramentu małżeństwa – z parafii, gdzie było zawierane;
· metryki chrztu małżonków (mogą być odpisy lub ksera z metryk znajdujących się w protokole przedślubnym z potwierdzeniem autentyczności przez proboszcza);
· potwierdzenie urzędowe miesięcznego dochodu netto;
· inne dokumenty (np. zaświadczenia lekarskie, listy, wyrok rozwodu cywilnego itp.)
Krok 5 Podpis
Powództwo musi być czytelnie, własnoręcznie podpisane (przez powoda albo jego pełnomocnika) i zawierać dane o miejscu zamieszkania powoda lub pełnomocnika albo miejscu pobytu oznaczonego przez nich dla odbierania akt. Zgodność podpisu powinien potwierdzić miejscowy ksiądz proboszcz.
W sądzie kościelnym każdej diecezji można uzyskać adresy katolickich kancelarii prawnych, zajmujących się sprawami procesów o nieważność małżeństwa.
W treści, należy wpisać datę i miejsce złożenia skargi o stwierdzenie nieważności małżeństwa.
Do sądu kościelnego
Organami orzekającymi w sprawie o unieważnienie małżeństwa są sądy kościelne, zwane trybunałami, które znajdują się w każdej niemalże diecezji, i tam należy składać (na piśmie) skargi powodowe. Właściwym trybunałem do rozpatrzenia nieważności danego małżeństwa może być trybunał diecezji:
· w której zawarto małżeństwo,
· w której mieszka na stałe lub tymczasowo strona pozwana,
· w której mieszkania strona powodowa.
Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa polega w głównej mierze na koncentracji procesowej odnośnie zgody małżeńskiej, mianowicie czy była ona wyrażona w sposób dobrowolny autonomiczny.
Proces bada również okoliczności, odnośnie zgody małżeńskiej, czyli pewne zobowiązania, które dotyczącą związku małżeńskiego w kościele. Taką okolicznością odnośnie przyrzeczenia małżeńskiego, jest zgoda wobec partnera na posiadanie potomstwa, gdzie jedna ze stron w okresie przedślubnym, nie wspominała o niechęci do posiadania potomstwa. Takie zobowiązanie do dopełnienia małżeństwa wyrażone w momencie zgody małżeńskiej, powinno być spełnione w akcie pożycia małżeńskiego. W przeciwnym razie strona ma możliwość wnioskowania o stwierdzenie nieważności omawianego małżeństwa kościelnego z tytułu : wykluczenie potomstwa przez którąś ze stron.
Aby bardziej przybliżyć możliwości wnioskowania o proces kościelny na podstawie argumentacji wypełniającej ramy prawne przesłanek, przedstawiam poniżej tytuły.
Zainteresowana osoba, która ma zamiar złożyć skargę o stwierdzenie nieważności małżeństwa, musi najpierw uświadomić sobie, na jakiej podstawie chce to zrobić. Nie wnosi bowiem o orzeczenie rozwodu, jak to ma miejsce w sądzie cywilnym, ale uważa, że jego małżeństwo było zawarte nieważnie.
· Małżeństwo może zostać nieważnie zawarte z powodu jakieś przeszkody zrywającej kanony 1083 – 1094 Kodeksu Kanonicznego.
o wiek młodociany (14 lat dla kobiety i 16 dla mężczyzny),
o niezdolność płciowa (impotencja),
o istniejący węzeł małżeński ( małżeństwo z inną osobą),
o różność religii (ślub z osobą nieochrzczoną),
o święcenia,
o śluby lub profesja zakonna,
o uprowadzenie,
o przeszkoda występku (małżonkobójstwa),
o pokrewieństwo (w linii prostej i do 4 stopnia linii bocznej),
o powinowactwo (w linii prostej),
o przyzwoitości publicznej,
o pokrewieństwa prawnego (powstałego z adopcji).
· Małżeństwo może zostać nieważnie zawarte na skutek braków dotyczących zgody małżeńskiej. Określone zostały przez prawodawcę w kanony 1095-1107.
o brak minimum małżeńskiego poznania
o pozbawienie używania rozumu,
o poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich,
o niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej,
o podstęp przy zawieraniu małżeństwa ( umyślne wprowadzenie w błąd),
o symulacja,
o wykluczenie któregoś z istotnych przymiotów lub elementów małżeństwa (jedność, nierozerwalność ,zrodzenie i wychowanie potomstwa),
o zawieranie małżeństwa pod warunkiem,
o przymus i bojaźń.
· Przyczyną nieważności małżeństwa mogą być braki dotyczące formy kanonicznej, a więc sposobu zawierania małżeństwa. Dotyczy w szczególności kapłana asystującego przy zawieraniu małżeństwa (posiadanie przez niego odpowiedniego upoważnienia), oraz zobowiązanie do zawierania małżeństwa przez katolików według formy kanonicznej.
Wady zgody małżeńskiej
Zgoda małżeńska jest przyczyną sprawczą małżeństwa. Z tego powodu, musi zostać wyrażona przez małżonków dobrowolnie i świadomie. W prawie kościelnym wady zgody małżeńskiej stanowią jedną z przyczyną powodujących nieważność małżeństwa. Muszą one zaistnieć najpóźniej w momencie zawierania małżeństwa.
Prawo kościelne stoi na straży nierozerwalności małżeństwa. Wyrazem zawarcie małżeństwa jest wyrażenie zgody zawarcia małżeństwa. Małżeństwo powstaje przez zgodę. Zgoda małżeńska może być wyrażona przez osoby prawnie do tego zdolne. Ponadto zgoda musi zostać wyrażona zgodnie z przepisami prawa kościelnego.
Wady zgody małżeńskiej mogą spowodować stwierdzenie nieważności małżeństwa. Istnieje warunek muszą istnieć przed zawarciem małżeństwa lub najpóźniej w trakcie jego zawierania.
Prawo kościelne wymienia się następujące wady zgody małżeńskiej
Niewystarczające używanie rozumu
Wada ta może przyjąć dwojaką postać. Po pierwsze małżonek nie może dobrowolnie i rozumnie wyrazić zgody małżeńskiej. Spowodowane może to być:
· upojeniem alkoholowym,
· odurzeniem narkotykami,
· stanem hipnozy.
Po drugie małżonek nie jest w stanie sam kierować swoim działaniem. Spowodowane jest to:
· chorobą umysłową,
· niedorozwojem umysłowym,
· zaburzeniami umysłowymi,
· zaburzeniami osobowości.
Poważny brak rozeznania co do istoty małżeństwa
W tym przypadku, małżonek nie ma pojęcia na czym polega małżeństwa, jakie są prawa i obowiązki wzajemne małżonków. Do takich obowiązków możemy zaliczyć:
· akty małżeński (współżycie małżonków),
· stawianie przeszkód w zrodzeniu potomstwa,
· wierność,
· wzajemna pomoc,
· troska i wspólne wychowanie dzieci.
Jeśli, ktoś nie przywiązuje uwagi do tych praw i obowiązków, do których zobowiązuje go małżeństwo, małżeństwo jest nieważne.
Niezdolność do podjęcia obowiązków małżeńskich wynikających z przyczyn psychicznych
Nie chodzi tu o choroby psychiczne, lecz o takie anomalia psychiczne, które uniemożliwiają podjecie obowiązków małżeńskich. Możemy do nich zaliczyć:
· niedojrzałość osobowość,
· narcyzm,
· uzależnienia psychiczne: alkoholizm, narkomania,
· egoizm,
· zbytnie emocjonalne związanie z rodzicami,
· homoseksualizm,
· erotomanię,
· oziębłość seksualną,
· transwestytyzm.
Błąd co do osoby małżonka
Błąd to niezgodne z rzeczywistością, mylne przekonanie o czymś. Błąd może stać się przyczyną nieważności małżeństwa. Błąd co do osoby małżonka, jest bowiem wadą zgody małżeńskiej. Jeśli w chwili zawarcia małżeństwa jedna ze stron nie jest osobą za którą się podaje, to małżeństwo jest nieważne.
Natomiast błąd co do cech danej osoby, może ale nie musi stać się przyczyną nieważności małżeństwa. Błąd co do cechy przyszłego małżonka jest wadą zgody małżeńskiej, kiedy jest bezpośredni i zasadniczo zamierzony.
Przykład
Kobieta wychodzi za mąż za mężczyznę, sądząc że jest on człowiekiem bogatym. Jeśli okaże się jednak, że nie należy od do bogatych. To błąd co do stanu majątkowego męża nie będzie wadą zgody małżeńskiej. Natomiast w przypadku, kiedy kobieta postanowiła sobie, że w życiu wyjdzie tylko za bogatego lekarz, ponieważ nie chce żyć w ubóstwie jak jej rodzice i rodzina. Wtedy błąd co do majętności małżonka, uznaje się za uzasadniający do stwierdzenia nieważności małżeństwa.
Błąd co do istoty małżeństwa
Małżeństwo według prawa kanonicznego jest związkiem nierozerwalnym. Jeśli więc jeden z małżonków błędnie podejmuje tę ważną cechę małżeństwa i zawiera małżeństwo na jakiś czas lub tylko na próbę, staje się to wadą zgody małżeńskiej.
Podstępne wprowadzenie w błąd
W przypadku zawarcia małżeństwa pod wpływem podstępnego wprowadzenia w błąd, staje się ono nieważne. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć bardzo ważnych cech drugiej osoby, np.:
· kobieta wmawia mężczyźnie, że jest w ciąży, a mężczyzna z tego powodu decyduje się na małżeństwo z nią,
· utajenie bezpłodności.
Wprowadzić w błąd nie musi tylko przyszły małżonek. Podstępnie może zachować się także osoba trzecia, członek rodziny, czy przyjaciel.
Pozorna zgoda małżeńska
Dzieje się tak w przypadki, kiedy małżonek na zewnątrz wyraża chęć zawarcia małżeństwa, a wewnętrznie wcale zgody takiej nie wyraża. Zewnętrznie wypowiada sakramentalne „tak” a w środku jego odpowiedź brzmi „nie”.
Powodem pozornej zgody mogą być:
· awersja do małżonka,
· przymus,
· chęć nadania dziecku nazwiska ojca,
· miłość do innej osoby,
· zdobycie korzyści materialnych,
· ratowanie swojego dobrego imienia.
Pozorna zgoda ma miejsce również wówczas, gdy symulująca strona chce małżeństwa, ale z tego małżeństwa wyklucza jakiś istotny element, np. wierność, wzajemną troskę.
Zgod...
luizaXd