struktura i kompetencje powiatu i inne.pdf

(455 KB) Pobierz
Microsoft Word - WykIII_strukt_sam_gpw.rtf
Dr hab. Mieczys ł ław Miazga, profesor WSPA - Samorząd terytorialny i spo ł łeczności lokalne (konspekt wyk ł ładu - część III)
STRUKTURA, ZADANIA I KOMPETENCJE ORGANÓW SAMORZĄDU
TERYTORIALNEGO
Znaczenie zakresu zadań jako elementu decyduj ą ącego o wielko ś ści i kszta ł łcie aparatu
wykonawczego gminy, powiatu i samorz ą ądowego województwa
Problemy terminologiczne w literaturze i ustawodawstwie
Próba uporz ą ądkowania poj ę ę ć ć - Prof. Z. Leoński:
Zadania - gdy ustawodawca wskazuje w sposób ogólny na cele, które samorz ą ąd ma w swej
dzia ł łalno ś ści osi ą ągn ą ą ć ć
Sprawy - gdy ustawodawca konkretyzuje te zadania
Kompetencje - zespó ł ł praw i obowi ą ązków organu, obejmuj ą ący formy prawne dzia ł łania,
g ł łównie o charakterze w ł ładczym
STRUKTURA I KOMPETENCJE SAMORZĄDU GMINNEGO
Zasada pomocniczo ś ści jako podstawa podzia ł łu kompetencji
Zadania w ł łasne gminy (wg art. 7 ustawy o samorz ą ądzie gminnym) dotycz ą ące spraw:
ł ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomo ś ściami, ochrony ś środowiska i przyrody oraz
gospodarki wodnej,
gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
wodoci ą ągów i zaopatrzenia w wod ę ę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ś ścieków
komunalnych, utrzymania czysto ś ści i porz ą ądku oraz urz ą ądzeń sanitarnych, wysypisk i
unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energi ę ę elektryczn ą ą i ciepln ą ą
oraz gaz,
lokalnego transportu zbiorowego,
ochrony zdrowia,
pomocy spo ł łecznej, w tym o ś środków i zak ł ładów opiekuńczych,
gminnego budownictwa mieszkaniowego,
edukacji publicznej,
kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i
opieki nad zabytkami,
kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urz ą ądzeń sportowych,
targowisk i hal targowych,
zieleni gminnej i zadrzewień,
cmentarzy gminnych,
porz ą ądku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpo ż żarowej i
przeciwpowodziowej, w tym wyposa ż żenia i utrzymania gminnego magazynu
przeciwpowodziowego,
utrzymania gminnych obiektów i urz ą ądzeń u ż żyteczno ś ści publicznej oraz obiektów
administracyjnych,
polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ci ą ą ż ży opieki socjalnej, medycznej
i prawnej,
wspierania i upowszechniania idei samorz ą ądowej,
promocji gminy,
1
wspó ł łpracy z organizacjami pozarz ą ądowymi,
wspó ł łpracy ze spo ł łeczno ś ściami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
Zadania gminy zgrupowane w kategorie spraw:
planowania przestrzennego, gospodarki nieruchomo ś ściami oraz ochrony ś środowiska,
infrastruktury i urz ą ądzeń gminnych oraz zaopatrzenia w energi ę ę i gaz,
ochrony zdrowia, pomocy spo ł łecznej i polityki prorodzinnej,
edukacji publicznej i kultury,
porz ą ądku publicznego i bezpieczeństwa mieszkańców
upowszechniania idei samorz ą ądowej, wspó ł łpracy oraz promocji gminy
Zadania zlecone z zakresu administracji rz ą ądowej
na podstawie ustaw
na podstawie porozumienia z organami administracji rz ą ądowej
Rozstrzygni ę ęcia stanowi ą ące o podmiotowo ś ści mieszkańców:
poprzez wybory
za po ś średnictwem organów gminy
w formie demokracji bezpo ś średniej
(referendum gminne i konsultacje)
Sprawy stanowi ą ące przedmiot konsultacji:
tworzenie, ł ł ą ączenie, dzielenie i znoszenie gmin
oraz ustalenie ich granic
nadanie gminie lub miejscowo ś ści statusu miasta
i ustalanie jego granic
ustalenie i zmiana nazwy gminy oraz siedziby ich w ł ładz
Organy gminy - rada gminy i wójt
(burmistrz, prezydent miasta) - wybierani w wyborach bezpo ś średnich i powszechnych
Komisje sta ł łe i dora ź źne
Komisja rewizyjna
Sesje rady gminy
WÓJT JAKO ORGAN GMINY
Wójt nie mo ż że ł ł ą ączy ć ć swojej funkcji z:
funkcj ą ą wójta lub jego zast ę ępcy w innej gminie,
cz ł łonkostwem w organach jednostek samorz ą ądu terytorialnego,
zatrudnieniem w administracji rz ą ądowej,
mandatem pos ł ła lub senatora.
Liczba zast ę ępców wójta - nie wi ę ększa ni ż ż:
jeden w gminach do 20 tys. mieszkańców
dwóch w gminach do 100 tys. mieszkańców
trzech w gminach do 200 tys. mieszkańców
czterech w gminach powy ż żej 200 tys. mieszkańców
2
Zadania wójta - zgodnie z art. 30 ust. 2 u.s.g.:
przygotowywanie projektów uchwa ł ł rady
okre ś ślanie sposobu wykonywania tych uchwa ł ł
gospodarowanie mieniem komunalnym,
wykonywanie bud ż żetu
zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
STRUKTURA I KOMPETENCJE SAMORZĄDU GMINNEGO
Urz ą ąd gminy – jako zaplecze wójta
Decyzje z zakresu administracji publicznej
Kwestia gmin specjalnych
Tworzenie stowarzyszeń, zwi ą ązków
i porozumień mi ę ędzygminnych
Prawa wyborcze do rad gminy:
czynne i bierne
Osoby nie maj ą ące biernego prawa wyborczego:
karane za przest ę ępstwo umy ś ślne ś ścigane
z oskar ż żenia publicznego
wobec których wydano prawomocny wyrok warunkowo zawieszaj ą ący post ę ępowanie karne
w sprawie pope ł łnienia przest ę ępstwa umy ś ślnego ś ściganego z oskar ż żenia publicznego
Obwody g ł łosowania (sta ł ły obwód g ł łosowania
obejmuje 500-3000 mieszkańców)
WYBRANE ZADANIA GMINY - planowanie i zagospodarowanie przestrzenne
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
oraz miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Rola rady gminy i wójta w kszta ł łtowaniu przestrzeni
Komisje urbanistyczno-architektoniczne
jako organy doradcze
Uzgodnienie z wojewod ą ą - w zakresie zgodno ś ści z ustaleniami zawartymi w planie
wojewódzkim
Podmioty opiniuj ą ące projekt studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy:
starosta powiatowy
s ą ąsiednie gminy
3
wojewódzki konserwator zabytków
w ł ła ś ściwe organy wojskowe
dyrektor urz ę ędu morskiego
organ urz ę ędu górniczego
organu administracji geologicznej
minister w ł ła ś ściwy do spraw zdrowia
dyrektor regionalnego zarz ą ądu gospodarki wodnej
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) – jako gospodarz projektu wprowadzaj ą ący zmiany i
przedstawiaj ą ący projekt studium radzie gminy (wraz z list ą ą uwag nie uwzgl ę ędnionych) oraz
wojewodzie
Sporz ą ądzanie projektu planu miejscowego - niezb ę ędne analizy, opracowanie prognozy
skutków finansowych
Uzgodnienia z marsza ł łkiem województwa decyzji
w sprawach lokalizacji tzw. inwestycji celu publicznego
Uzyskanie zgody na zmian ę ę przeznaczenia gruntów rolnych i le ś śnych na cele nierolnicze i
niele ś śne
Wymóg sporz ą ądzenia prognozy oddzia ł ływania
na ś środowisko
WYBRANE ZADANIA GMINY - pomoc spo ł łeczna
Wspieranie osób i rodzin w umo ż żliwieniu im ż życia w warunkach odpowiadaj ą ących ludzkiej
godno ś ści – jako zadanie gminy
Rola rady gminy oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
w sferze pomocy spo ł łecznej
Gminna strategia rozwi ą ązywania problemów spo ł łecznych
i tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzie ć ćmi
i rodzin ą ą
Mo ż żliwo ś ś ć ć zlecania zadań z zakresu pomocy spo ł łecznej:
organizacjom pozarz ą ądowym,
osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym dzia ł łaj ą ącym
na podstawie przepisów o stosunkach państwa i Ko ś ścio ł ła katolickiego oraz innych
ko ś ścio ł łów i zwi ą ązków wyznaniowych
WYBRANE ZADANIA GMINY - polityka energetyczna
Udzia ł ł rady gminy w planowaniu i organizacji zaopatrzenia w ciep ł ło, energi ę ę elektryczn ą ą i
paliwa gazowe - na podstawie Prawa energetycznego
Kompetencja rady gminy – uchwalanie za ł ło ż żeń do planu zaopatrzenia w ciep ł ło, energi ę ę i
gaz
Kompetencje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) - opracowanie projektu za ł ło ż żeń do
planu zaopatrzenia w ciep ł ło, energi ę ę i gaz
Wymóg opiniowania projektu przez samorz ą ąd województwa
oraz przez wojewod ę ę
Zawarto ś ś ć ć projektu za ł ło ż żeń do planu zaopatrzenia w ciep ł ło, energi ę ę i gaz:
4
propozycje w zakresie rozwoju i modernizacji z uzasadnieniem ekonomicznym,
propozycje w zakresie wykorzystania odnawialnych ź źróde ł ł energii,
harmonogram realizacji,
przewidywane koszty i ź źród ł ło finansowania
Tworzenie przez rad ę ę gminy w drodze uchwa ł ły - po przeprowadzeniu konsultacji b ą ąd ź ź z
inicjatywy mieszkańców
Zakres dzia ł łania so ł łectwa (dzielnicy lub osiedla) okre ś ślony w statucie przez rad ę ę gminy
Zebranie wiejskie – organem uchwa ł łodawczym w so ł łectwie
So ł łtys - organem wykonawczym wspomaganym przez rad ę ę so ł łeck ą ą
W dzielnicy lub osiedlu
organem uchwa ł łodawczym - rada pochodz ą ąca z wyborów
Dwojakie mo ż żliwo ś ści ukszta ł łtowania struktury osiedla:
opartej na systemie przedstawicielskim - jak w dzielnicy
opartej na demokracji bezpo ś średniej - jak so ł łectwie
Udzia ł ł w ż życiu publicznym so ł łectwa:
reprezentowanie interesów spo ł łeczno ś ści so ł łeckiej
organizowanie zbiorowej dzia ł łalno ś ści mieszkańców
Zadania jednostek pomocniczych:
podejmowanie uchwa ł ł
opiniowanie
uczestnictwo w organizowaniu konsultacji
wyst ę ępowanie z wnioskami do rady gminnej
wspó ł łpraca z radnymi
wspó ł łpraca z komisjami rady gminnej
udzia ł ł w post ę ępowaniu administracyjnym za zasadach ustalonych dla organizacji
spo ł łecznych
Nieposiadanie osobowo ś ści prawnej, ale istotny udzia ł ł w procesach decyzyjnych
Nadzór rady i kontrolowanie przez wójta zgodno ś ści dzia ł łania
z obowi ą ązuj ą ącym prawem. Środki nadzorcze:
zawieszenie uchwa ł ł zebrania wiejskiego
zawieszenie w czynno ś ściach so ł łtysa i cz ł łonków rady so ł łeckiej
do czasu wydania decyzji przez rad ę ę
5
JEDNOSTKI POMOCNICZE W GMINIE
So ł łectwa w gminach wiejskich
Dzielnice i osiedla w miastach
organem wykonawczym – zarz ą ąd z przewodnicz ą ącym
Zgłoś jeśli naruszono regulamin