Urlop zdrowotny nauczyciela.doc

Urlop zdrowotny nauczyciela

Nauczyciele to jedna z liczniejszych grup zawodowych w Polsce, a ich status pracowniczy został uregulowany w odrębnych od Kodeksu pracy przepisach. Obowiązujące obecnie w Polsce ustawodawstwo rozróżnia dwa rodzaje nauczycieli: nauczycieli, do których stosuje się ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej k.n., oraz nauczycieli akademickich – ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.).

Jednym z istotnych problemów związanych z wykonywaniem zawodu nauczyciela są kłopoty ze zdrowiem. Nauczyciele, poza prawem do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego, w takim samym zakresie, jak inni pracownicy mają prawo do profilaktycznej opieki zdrowotnej na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Wynik (stwierdzenie przeciwwskazań do pracy na stanowisku nauczyciela) lub uchylanie się od uczestnictwa w badaniach profilaktycznych dla nauczycieli ma bardzo istotny wpływ na trwałość ich stosunku pracy. Ponadto nauczyciele posiadają jedno specyficzne uprawnienie związane ze świadczeniami zdrowotnymi, tj. prawo do urlopu dla poratowania zdrowia. Nauczyciel, jak każdy zatrudniony i ubezpieczony, ma prawo do zasiłku chorobowego z powodu czasowej niezdolności do pracy, orzekanej na zasadach ogólnych. W razie przedłużania się problemów zdrowotnych, w sytuacji gdy dłuższa przerwa w pracy może wpłynąć korzystnie na poprawę stanu zdrowia i odzyskanie zdolności do pracy, nauczyciel może skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia. Celem artykułu jest przybliżenie regulacji prawnych dotyczących nauczycielskiego urlopu dla poratowania zdrowia. Urlop dla poratowania zdrowia przysługuje określonym kategoriom pracowników, których stosunek pracy regulują przepisy szczególne. Urlop dla poratowania zdrowia jest świadczeniem ze stosunku pracy, na ogół kwalifikowanym normatywnie jako „prawo” lub „uprawnienie” pracownika.

Urlop z Karty Nauczyciela

Karcie Nauczyciela podlegają przede wszystkim nauczyciele zatrudnieni w:
1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.),
2) zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.),
3) publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

W Polsce kwalifikacje do nauczania zdobywa się przez ukończenie studiów wyższych z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym. Stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która: posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzega podstawowych zasad moralnych oraz spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu. Ogólne podstawy prawne w zakresie ochrony zdrowia nauczycieli znajdują się w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (prawo do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego) i Kodeksie pracy (badania profilaktyczne), a szczególne w Karcie Nauczyciela i wydanym na jej podstawie rozporządzeniu wykonawczym. W świetle obowiązujących przepisów, nauczyciel jako pracownik podlega obligatoryjnie ubezpieczeniu zdrowotnemu i w związku z tym ma prawo do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego (takich samych, jak inni ubezpieczeni). Nauczyciele, podobnie jak wszyscy pracownicy, podlegają profilaktycznym badaniom lekarskim na podstawie art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p.

Nauczyciele należą do jednej z nielicznych grup zawodowych, podobnie jak np. sędziowie, uprawnionych do urlopu dla poratowania zdrowia. Celem powyższego urlopu jest przeprowadzenie zaleconego przez lekarza leczenia. Prawo do pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nabywa po spełnieniu łącznie następujących warunków:
• zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony,
• co najmniej siedmioletniego stażu pracy w szkole,
• uzyskania orzeczenia lekarskiego o potrzebie przeprowadzenia leczenia.

Do wymaganego okresu siedmioletniej pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres. Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Przesłanką uzyskania kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia jest zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony i uzyskanie odpowiedniego orzeczenia lekarskiego. Ponadto nauczycielowi można udzielić kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu dla poratowania zdrowia. Łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat. Dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku. Jednakże nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. Termin końcowy urlopu dla poratowania zdrowia wyznacza wtedy data, w której nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. W art. 73 k.n. nie jest przewidziany odrębny tryb w zakresie przedłużania urlopu dla poratowania zdrowia. O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia, orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela. Należy przyjąć, że może być to zarówno tzw. lekarz rodzinny, czyli lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, jak i lekarz specjalista. Lekarz musi wykonywać swój zawód albo w zakładzie opieki zdrowotnej (publicznym, niepublicznym), albo w ramach indywidualnej lub grupowej praktyki medycznej, które to podmioty mają zawartą umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych z Narodowym Funduszem Zdrowia. Szczegółowy tryb orzekania o urlopie zdrowotnym nauczyciela reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. Nr 233, poz.
1991). Rozporządzenie powyższe reguluje:
• tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia,
• sposób prowadzenia dokumentacji związanej z wydawaniem orzeczeń o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu oraz wzór orzeczenia,
• organ odwoławczy od orzeczeń,
• termin odwołania się od orzeczenia.

Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela orzeka o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, na podstawie:
1) wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego,
2) wyników badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie uzna za niezbędne,
3) dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia.

Orzeczenie sporządza się w trzech egzemplarzach, z których jeden doręcza się nauczycielowi, drugi przesyła dyrektorowi szkoły, a trzeci dołącza do indywidualnej dokumentacji osoby badanej. Z analizy wzoru orzeczenia stanowiącego załącznik nr 1 do powołanego wyżej rozporządzenia wynika kompetencja lekarza do wyznaczenia dokładnej daty (dzień, miesiąc, rok) zarówno rozpoczęcia, jak i zakończenia urlopu. Istota orzeczenia związana jest ze stwierdzeniem, że konkretny nauczyciel ze względu na stan zdrowia wymaga/nie wymaga udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. W orzeczeniu nie podaje się rozpoznania czy też zalecanego leczenia.

Od wydanego orzeczenia zarówno pracodawcy, jak i pracownikowi przysługuje odwołanie. Nauczyciel lub dyrektor szkoły zatrudniającej nauczyciela może w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia wnieść odwołanie od jego treści wraz z uzasadnieniem. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie, do organu odwoławczego, którym jest wojewódzki ośrodek medycyny pracy (WOMP) właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia. Lekarz, za pośrednictwem którego wnoszone jest odwołanie, przekazuje je w terminie 14 dni od dnia jego wniesienia do właściwego miejscowo WOMP-u wraz z kopią dokumentacji medycznej badania stanowiącego podstawę wydania orzeczenia. Organ odwoławczy wydaje orzeczenie w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania odwołania, na podstawie wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego oraz ewentualnie wyników dodatkowych badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie uzna za niezbędne. Orzeczenie powyższe, podobnie jako orzeczenie lekarza, sporządza się w trzech egzemplarzach, z których jeden doręcza się nauczycielowi, drugi przesyła dyrektorowi szkoły, a trzeci dołącza się do indywidualnej dokumentacji osoby badanej. Orzeczenie organu odwoławczego jest ostateczne i nie przysługuje od niego środek odwoławczy ani też inny środek zaskarżenia. Podkreślić należy, że procedura odwoławcza dotyczy tylko kwestii medycznych, tj. faktycznego stanu zdrowia nauczyciela i potrzeby jego leczenia.

Należy przyjąć, że udzielenie urlopu przez dyrektora szkoły nauczycielowi, który spełnia wcześniej omówione ustawowe przesłanki jest obligatoryjne (najpóźniej po wydaniu orzeczenia w procedurze odwoławczej przez WOMP). Od decyzji dyrektora nauczycielowi nie przysługuje odwołanie.
Przebywanie na urlopie zdrowotnym związane jest z ochroną stosunku pracy nauczyciela w zakresie rozwiązania stosunku pracy, bowiem w jego trakcie nie można pracownika zwolnić . Jednakże, jak stwierdził SN w wyroku z dnia 7 listopada 1995 r., I PRN 83/95 (OSNAPiUS 1996, nr 12, poz. 169), złożenie przez nauczyciela, na podstawie art. 73 k.n., wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia w określonym terminie nie jest przeszkodą do rozwiązania z nim stosunku pracy, na podstawie art. 20 tej ustawy, przed terminem wskazanym jako początek urlopu. Stanowisko powyższe wzbudza wątpliwości co do swej słuszności z uwagi na ograniczenie ochrony stosunku pracy . Nauczyciel podczas korzystania z urlopu pozostaje w stosunku pracy. Pobiera za ten okres wynagrodzenie, a zakład odprowadza od jego zarobków składki na ubezpieczenia społeczne, co oznacza, że jest to okres składkowy zaliczany do podstawy emerytury. Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych (zdrowotnych, świadczenia urlopowego), w tym dodatków socjalnych określonych w art. 54 k.n. (w szczególności do dodatku mieszkaniowego). Przebywanie na urlopie zdrowotnym uniemożliwia świadczenie pracy na rzecz pierwotnego lub innego pracodawcy oraz prowadzenie działalności gospodarczej. W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. Za niedozwolone należy przyjąć świadczenie usług na podstawie umowy cywilnoprawnej. W przypadku stwierdzenia, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel podejmuje inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy. Podstawą odwołania nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia może być również kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej rozpoczętych przed udzieleniem tego urlopu .

Ponadto należy zwrócić uwagę na słuszne stanowisko SN, który w wyroku z dnia 20 kwietnia 2001 r., I PKN 377/2000, OSNP 2003, nr 5, poz. 115 stwierdził, że przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny po rozpoczęciu urlopu dla poratowania zdrowia jest sprzeczne z celem tego urlopu i uzasadnia żądanie uznania tego przeniesienia za bezskuteczne. Oznacza to, że nauczyciel przebywając na prezentowanym urlopie, nie tylko nie może być zwolniony, ale też przeniesiony w stan nieczynny. Stan nieczynny związany jest z brakiem obowiązku świadczenia pracy i jednoczesnym zachowaniem uprawnień ze stosunku pracy. Przejście nauczyciela w stan nieczynny może nastąpić tylko na jego wniosek i to tylko wtedy, gdy zachodzi procedura rozwiązania stosunku pracy w trybie art. 20 k.n.

Zgodnie z art. 73 ust. 9 k.n., nauczyciel nie ponosi kosztów związanych z orzekaniem o stanie jego zdrowia w związku z potrzebą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, co oznacza, że nie można żądać zapłaty za wystawienie orzeczenie lekarskiego o wskazaniach do urlopu.

Dyrektor szkoły, nie później niż w terminie 2 tygodni przed zakończeniem urlopu dla poratowania zdrowia, wydaje nauczycielowi skierowanie na badanie kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Badania kontrolne mają charakter obligatoryjny, a ich ujemny wynik (stwierdzenie przeciwwskazań) może stanowić podstawę do udzielenia urlopu na dalszy czas określony.

Urlop z ustawy o szkolnictwie wyższym

Nauczyciel akademicki to taki nauczyciel, który jest zatrudniony na uczelni. Uczelnia to szkoła prowadząca studia wyższe. Status prawny nauczycieli akademickich uregulowany jest w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) – dalej p.s.w. Ustawę stosuje się do publicznych i niepublicznych szkół wyższych. W rezultacie jej przepisy obowiązują nauczycieli zatrudnionych zarówno na publicznych, jak i niepublicznych uczelniach. Ustawy nie stosuje się do szkół wyższych i wyższych seminariów duchownych prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, z wyjątkiem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nauczyciel akademicki to przede wszystkim pracownik dydaktyczny, naukowy lub naukowo-dydaktyczny zatrudniony przez wyższą uczelnię w celu realizacji jej zadań ustawowych i statutowych. Nauczyciele akademiccy na podstawie ustawy

Prawo o szkolnictwie wyższym zatrudniani są jako:
• pracownicy naukowo-dydaktyczni,
• pracownicy dydaktyczni,
• pracownicy naukowi,
• dyplomowani bibliotekarze oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji naukowej.

Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem akademickim następuje na podstawie mianowania albo umowy o pracę. Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia ma zarówno nauczyciel akademicki zatrudniony na podstawie mianowania, jak i umowy o pracę. Regulacje prawne w zakresie urlopu zdrowotnego nauczyciela akademickiego zawiera art. 134 p.s.w. Przesłankami nabycia prawa do urlopu są:
1. odpowiedni wymiar czasu pracy,
2. odpowiedni staż pracy,
3. stan zdrowia wymagający powstrzymania się od pracy w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, potwierdzony orzeczeniem lekarskim.

Nauczyciel akademicki musi być zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy i przepracować co najmniej pięć lat na uczelni, aby uzyskać generalne prawo do urlopu. Ponadto stan jego zdrowia w ocenie lekarza leczącego nauczyciela akademickiego musi wymagać okresowego powstrzymania od wykonywania dotychczasowej pracy na uczelni. Bezpośrednim i podstawowym celem czasowego zaprzestania świadczenia pracy jest przeprowadzenie zaleconego leczenia. Maksymalny wymiar urlopu, jaki może być przyznany nauczycielowi określa ustawa i wynosi on jednorazowo nie więcej niż 6 miesięcy. Łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia w okresie całego zatrudnienia nauczyciela akademickiego nie może przekraczać dwóch lat. Przepisy nie regulują kwestii przedłużania urlopu. Należy przyjąć, że jeżeli stan zdrowia nauczyciela tego wymaga, to może być wydane kolejne orzeczenie lekarskie (na zasadach takich, jak pierwsze) o potrzebie udzielenia urlopu na dalszy czas określony, który nie może przekroczyć 6 miesięcy, a po zsumowaniu z poprzednio wykorzystanymi urlopami zdrowotnymi – 2 lat. Reasumując, nauczyciel akademicki zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, po przepracowaniu co najmniej pięciu lat na uczelni ma prawo do płatnego urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo sześciu miesięcy, jeżeli stan jego zdrowia wymaga powstrzymania się od pracy w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia. Organem uprawnionym do udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia nauczycielowi akademickiemu jest rektor uczelni, na której jest zatrudniony. Rektor udziela nauczycielowi akademickiemu urlopu na jego pisemny wniosek. Do wniosku nauczyciel akademicki ma obowiązek dołączyć bezwzględnie orzeczenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, leczącego tego nauczyciela akademickiego. Wykładnia powyższego przepisu, podobnie jak Karty Nauczyciela, pozwala stwierdzić, że uprawnionym do wystawienia orzeczenia w przedmiotowej sprawie jest zarówno lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, jak i każdy lekarz posiadający specjalizację w określonej dziedzinie medycyny, np. laryngolog, neurolog. Lekarz, aby mógł wydać omawiane orzeczenie, musi posiadać aktualne prawo wykonywania zawodu oraz wykonywać swój zawód w jednej z trzech przez prawo dopuszczalnych form, tj. w zakładzie opieki zdrowotnej, indywidualnej lub grupowej praktyce medycznej, jednakże pod warunkiem, że powyższe podmioty mają zawartą umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych (tzw. kontrakt) z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pojęcie „lekarz ubezpieczenia zdrowotnego” oznacza w świetle ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) lekarza, lekarza dentystę będącego świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarza, lekarza dentystę, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Wydanie orzeczenia nie może być, jak się wydaje, efektem jednorazowej wizyty u lekarza, ale musi być poprzedzone wcześniejszym procesem leczenia. Uprawnionym do wydania orzeczenia jest bowiem lekarz leczący nauczyciela. Urlop dla poratowania zdrowia jest urlopem płatnym, co oznacza, że nauczyciel otrzymuje, przebywając na nim, wynagrodzenie i pozostaje w systemie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Szczegółowy tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi akademickiemu urlopu dla poratowania zdrowia określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi akademickiemu płatnego urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. Nr 247, poz. 1817) . Rozporządzenie weszło w życie dnia 5 stycznia 2007 r. Powyższe rozporządzenie reguluje:
1) tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi akademickiemu urlopu dla poratowania zdrowia,
2) sposób prowadzenia dokumentacji związanej z wydawaniem orzeczenia o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia.

Orzeczenie wydaje lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela na podstawie:
1) wyniku badania lekarskiego,
2) wyników badań pomocniczych i konsultacji specjalistycznych, których przeprowadzenie uzna za niezbędne,
3) dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia.

W przypadku zlecania badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych lekarz wystawia osobie badanej skierowanie na ich wykonanie. Lekarz w wystawianym orzeczeniu ma obowiązek wskazać okres, na jaki urlop powinien być udzielony (nie dłużej jednak niż sześć miesięcy), oraz uzasadnić potrzebę udzielenia nauczycielowi urlopu w celu przeprowadzenia zalecanego leczenia. Orzeczenie sporządza się z kopią, przy czym oryginał doręcza się za pokwitowaniem nauczycielowi, a kopię dołącza się do indywidualnej dokumentacji medycznej nauczyciela. Rozporządzenie nie reguluje organu odwoławczego od orzeczeń i terminu odwołania się od orzeczenia, co stanowi istotny problem. Należy uznać, że nauczyciel i jego pracodawca mają prawo do odwołania się od orzeczenia lekarskiego.

O wydaniu orzeczenia lekarz powiadamia listownie podstawową jednostkę służby medycyny pracy, o ile możliwe jest jej ustalenie, sprawującą profilaktyczną opiekę zdrowotną nad nauczycielem akademickim (czyli takiego świadczeniodawcę, z którym uczelnia ma zawartą umowę z zakresu medycyny pracy). Wynagrodzenie za czas urlopu oblicza się jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Nauczycielowi akademickiemu przysługuje w okresie urlopu wypoczynkowego wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia są obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu dwunastu miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Nauczyciel korzystający z urlopu zdrowotnego nie może w tym czasie wykonywać pracy w ramach stosunku pracy ani prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek. Brzmienie przepisu sugeruje, że nauczyciel nie może wykonywać żadnej pracy na podstawie stosunku pracy, tj. zarówno w charakterze nauczyciela akademickiego ani też w innym. Ponadto nie może prowadzić działalności gospodarczej bez względu na jej przedmiot na własny rachunek. Jednakże z uwagi na treść przepisu za dopuszczalne należy uznać świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych (np. pisanie artykułów do gazet na podstawie umowy o dzieło). Nauczyciel akademicki nie ponosi, podobnie jak nauczyciel podlegający k.n., kosztów związanych z orzekaniem o stanie jego zdrowia w związku z potrzebą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Szczegółowe zasady i tryb udzielania urlopu dla poratowania zdrowia określają statuty poszczególnych uczelni.
Zakres regulacji urlopu dla poratowania zdrowia nauczycieli obydwu kategorii różni się częściowo. Stosunkowo najpełniej normuje go art. 73 k.n. Powszechnie obowiązującą regulację w zakresie prawa nauczycieli akademickich do urlopu zdrowotnego należy uznać za zbyt lakoniczną i wymagającą uzupełnienia.

dr adw. Małgorzata Paszkowska, ekspert w ochronie zdrowia