ZARZĄDZANIE STATKIEM
Interpretacja dni:
Dni są określone zwyczajami.
DAY- doba kalendarzowa, jeżeli w umowie czarterowej umieszczono zastrzeżenie o wyłączeniu (lub nie) niedzieli i świąt z okres przewidzianego na przeładunek (SHEX) z wyłączeniem niedziel i świąt lub (SHINC) z włączeniem niedziel i świąt, to niedziele i święta nie są (lub są) uważane jako dni w których czarterujący ma obowiązek operacji przeładunkowych.
SHINC- RUNNING DAY- oznacza dzień bieżący bez odliczania niedziel i świąt (nie ma przerw).
SEX WORK DAY- oznacza dzień roboczy np. 8h, 12h, 16h zależnie od obowiązujących zwyczajów.
PER WORKING DAY- oznacza że dzień roboczy stanowią 24h następujące kolejno po sobie czy to w dzień, czy w nocy.
WEATHER PERMITHING - oznacza dzień w którym stan pogody pozwala na przeprowadzenie prac przeładunkowych.
REVERSIBLE DAYS - dni załadunku i wyładunku są połączone.
TIME SHEET- taśma gotowości- wyliczony czas dozwolony.
STATEMENT OF FACT- stwierdzenie faktów.
DEMURRAGE - przestój.
DISPATCH MONEY- premia za przyspieszenie.
SWL (safe weight load)- dopuszczalne obciążenie robocze.
LAYDAYS - czas oczekiwania na statek. Notice gotowości- moment rozpoczęcia
czarteru, składa kapitan. Składa się, gdy statek jest w pełni załadowany
a.a-always afloat - zawsze pływalny,
n.a.a-not always afloat - statek może dotknąć gruntu w czasie odpływu, przy umowie strony muszą dokładnie określić jaki to ma być statek.
n.a.a.b.s.a-not always afloat but safety aground - oznacza to że statek nie zawsze bezpiecznie pływając będzie jednak bezpieczny na gruncie, może go dotknąć i nic się nie stanie, zależy to od konstrukcji statku i od warunków w porcie które są dokładnie opisane, f.i.o- free in and out - koszty za- i wyładunku ponosi czarterujący obniża wówczas stawkę frachtową,
f.i.o.t.s-free in and out and trimmen (stowed) - koszty za i wyładunku oraz dodatkowo koszty trymerki (sztauerki) ponosi czarterujący (fios, fiot),
fas-free alongside ship- koszty dostarczenia ładunku pod burtę statku w zasięg jego urządzeń przeładunkowych ponosi czarterujący,
f.o.b-free on board- koszty załadunku ładunku na statek ponosi czarterujący,
f.o.b.s.t-free on board and stowed (trimmed)- koszty załadunku, trymerki, (sztauerki) ponosi czarterujący,
f.l-free loading- armator nie ponosi kosztów ładowania (fi)
f.d- free discharge- armator nie ponosi kosztów wyładunku,
nett terms (nett charter)- koszty za i wyładunku ponosi czarterujący,
gross terms (gross charter)- koszty za- i wyładunku ponosi armator,
liner terms- koszty przeładunku przy czarterowaniu statku w żegludze liniowej ponosi armator.
Shiper- załadowca.
Consainer- odbiorca.
Notiveadres- adres do korespondencji dotyczący ładunku.
Marks and numbers- znaki i numery.
Discription of goods- opis ładunku.
Grosswaight- waga brutto.
Measurent- objętość ładunku. Cargo manifest, ships manifest- manifest statkowy.
Lay time- czas dozwolony na przeładunek.
m.o.l.o.o-more or less owner options
Parametry techniczne:
nośność- dedwaight,
a) nośność całkowita (brutto) DWT a.t. -max ciężar (ładunek i zapasy) jakie statek może przyjąć do zanurzenia do określonej linii ładunkowej.
b) nośność ładunkowa(netto DWTccc- max ciężar ładunku jaki statek może przyjąć w danej podróży do zanurzenia do danej linii ładunkowej.
Rodzaje nośności:
- nośność w tonach metrycznych
- nośność w tonach angielskich (longtony) 1016,05 kg
- nośność w tonach amerykańskich (shorttony) 907,184kg
Pojemność rejestrowa:
1) pojemność brutto- (gross tonnage) GT- całkowita poj. zamkniętych pomieszczeń statków łącznie z nadbudówkami liczona po wew. części poszycia statku stalowego a po zew., jeżeli statek jest z innych materiałów.
2) pojemność netto (netto tonnage)NT -pojemność pomieszczeń przeznaczonych do przewozu ładunków i pasażerów. Każde pomieszczenie ładunkowe musi być oznaczone literami: CC
Pojemność ładunkowa
Określa kubaturę ładowni mierzoną w m3 lub ft3.CUBF CBM -jest ona dzielona na statkach przewożących drobnicę i masowe: a) pojemność ład., dla ziarna ( grain CUBF) ,
Pojemność dla bals 1m3 =35,314ft
Współczynnik ształerski statku- (storage factor) - jest wyrażony w m3 /t lub ft3/ t , stosunek pojemności ładunkowej do nośności statku.
Kontenerowce, semikontenerowce: jednostki dla nich:
TEU- twenthy feet equivalent units- kontener 1C (20*8*8ft) ,
FEU- fourthy feet equivalent units- kontenr 1A(40*8*8ft).
Istotna jest ilość warstw kontenerów na i pod pokładem, ilość rzędów poprzecznych i wzdłużnych.
Frachtujący- (shipper, freighter)- jest to osoba fizyczna lub prawna zawierająca z przewoźnikiem umowę o przewóz towarów drogą morską na rachunek swój (własny) lub cudzy.
Frachtujący może być właścicielem towaru, ale najczęściej jest nim osoba działająca na jego upoważnienie (prawne). Odpowiada on za terminowe dostarczenie uzgodnionego towaru do miejsca załadowania na swój koszt, ryzyko. W zależności od rodzaju żeglugi rozróżniamy dwa pojęcia frachtującego:
1) czarterujący (charterer), - zawiera z przewoźnikiem/ armatorem umowę o odpłatne oddanie do dyspozycji części lub całkowitej przestrzeni ładunkowej statku do przewozu konkretnego towaru w określonej relacji (czarter na podróż) lub czasowe oddanie mu użytkowania całego statku wraz z załogą (czarter na czas).
2) bukujący (shipper) zawiera umowę o przewóz ''poszczególnych'' rzeczy statkiem od miejsca nadania do miejsca odbioru.
Makler morski- (ship broker)- podejmuje się za wynagrodzeniem na podst. każdorazowego zlecenia, pośredniczenia w zawieraniu umów kupna i sprzedaży statków, umów przewozu, czarteru na czas, umów holowniczych i umów ubezpieczenia morskiego.
Załadowca - (shipper)- jest to osoba fizyczna lub prawna dostarczająca ładunek przewoźnikowi w wykonaniu obowiązku frachtującego. Jest to osoba równoznaczna z frachtującym. Dla kierownictwa statku jest to osoba zawsze dostarczająca ładunek (poprzez np. spedytora), z którą kierownictwo uzgadnia wszelkie sprawy dotyczące ładunku np. przyjęcie, rozmieszczenie, wydanie koniecznych dokumentów. Posiada on uprawnienia w stosunku do przewoźnika, ale również i obowiązki. Prawa: -przysługuje mu prawo żądania wystawienia konosamentu przez przewoźnika za zwrotem kwitu sternika,- domagania się od przewoźnika opisania w konosamencie stanu ładunku. Obowiązki: -odpowiada za szkody poniesione przez przewoźnika, pasażerów, załogę i właścicieli innych ładunków spowodowanych niedokładnym lub nieprawidłowym zadeklarowaniem ich rodzaju i właściwości.
Odbiorca -(receiver, consigneer)- osoba, której lub na zlecenie której ma zostać wydany towar w porcie przeznaczenia. Odbiorcą ładunku w porcie przeznaczenia jest legitymowany posiadacz konosamentu, a towar często odbiera w jego imieniu upoważniona przez niego osoba (najczęściej spedytor). Powiązany jest z przewoźnikiem konosamentem i jest zobowiązany terminowo odebrać towar ze statku, zapłacić przewoźnikowi wszelkie należności z tytułu przewozu ładunku (fracht...). Odbiorcy przysługuje prawo reklamowania na piśmie braków i uszkodzeń ładunku najpóźniej w chwili odbioru.
Spedytor- (forwarder, forwarding agent)- osoba fizyczna lub prawna podejmująca się we własnym imieniu lub na rachunek zlecającego przesłanie rzeczy (towarów) drogą lądową, morską , powietrzną oraz załatwienia związanych z tym formalności i dokonania koniecznych czynności wraz z czynnościami pomocniczymi jak przechowywanie przesyłek, ochrona, dostawa do i ze środka transportu. W przypadku przewozu drogą morską spedytor może spełniać role frachtującego, załadowcy i odbiorcy.
T/C owner (time/ charter owner) - czarterujący na czas.
Ships owner representative -przedstawiciel armatora-delegowany czasowo przez armatora reprezentujący jego interesy na danym obszarze.
Recarrier- poprzedni przewoźnik,
Precarrier- następny przewoźnik,
Merchart- kontragent armatora przy przewożeniu ładunku.
Agent morski (ships agent)- przez umowę agencyjną agent morski podejmuje się stałego przedstawicielstwa armatora w danym porcie lub na danym obszarze.
Ształer -(stevedore)- osoba fizyczna lub prawna dokonująca na zlecenie za wynagrodzeniem koniecznych prac przy przeładunkach towarów do i ze statku, oraz układająca (ształująca) towar we wnętrzu statku.
Eksperci - przeprowadzają ekspertyzy, wynik jej jest w formie certyfikatu.
Dokumenty statku jakie otrzymuje i niesie:
Załadunek:
1) umowa bookingowa- na każdy ładunek osobna umowa.
2) polecenie załadowania,
3) lista ładunkowa- wszystkie ładunki muszą tu być wpisane, na jej podstawie ustala się plan ładunkowy,
4) plan ładunkowy,
5) kwit sternika (kopia),
6) kwit kontrolny,
7) oryginał M/R,
8) konosament - na podst. oryginału M/R.
Wyładunek:
1) manifest wyładunkowy,
2) plan ładunkowy,
3) lista wyładunkowa.
Umowa bookingowa zawiera: Wg. polskiego ustawodawstwa nota bookingowa jest potwierdzeniem zawarcia umowy bookingowej. Każdy armator może sformułować umowę.
1) określenie stron umowy -armatora i załadowcy zwanego kupcem,
2) określenie ilości i rodzaju ładunku dla, którego armator zobowiązuje się zarezerwować odpowiednią pojemność ładunkową określonego statku, którą załadowca zobowiązuje się dostarczyć do przewozu,
3) określenie statku przez podanie jego nazwy z zastrzeżeniem prawa armatora do ewentualnej zmiany nazwy statku i przeładowania ładunku na inny statek
4) określenie portu załadowania i wyładowania,
5) określenie przybliżonego terminu załadowania ładunku
6) określenie stawki frachtowej i sposobu płatności fracht
7) określenie miejsca załadowania ładunku na statek (pod- i na pokład, na pokładzie tylko na ryzyko załadowcy),
8) określenie przedstawiciela załadowcy w porcie załadowania,
9) postanowienia dotyczące konosamentu, jaki będzie wystawiony na zgłoszone do przewozu towary,
10)potwierdzenie bukowania -podpisuje je: armator, jego przedstawiciel, agent oraz załadowca lub jego przedstawiciel- spedytor. Jest to ostateczne zawarcie umowy o przewóz towaru drogą morską. Kolejno zabukowane towary wpisywane są na listę bukingową (booking list), z której jest następnie tworzona przez armatora lub agenta lista ładunkowa (Cargo list) - obejmuje wszystkie ładunki zabukowane do przewozu z danego portu danym statkiem i w danej podróży
11) polecenie załadowania (shipping order), jest to pisemne powiadomienie kapitana, że wymieniony towar w poleceniu został zabookingowany i powinien zostać załadowany na statek
Zawiadomienie zawiera:
a) nazwa statku,
b) nr. podróży,
c) kolejność portów podróży,
d) nazwa załadowcy,
e) miejsce składowania towaru,
f) opis towaru,
g) uwagi.
Umowa bukingowa charakteryzuje się następującymi cechami:
1-dwustronnością.
2-wzajemnością.
3-odpłatnością.
4-realnością.
5-kazualnością.
6-konsensualnością.
Każda ze stron umowy bukingowej ma swoje prawa i obowiązki: Prawem przewoźnika jest prawo do otrzymania frachtu za zarezerwowanie miejsca na statku (przestrzeni ładunkowej) i obowiązek przewiezienia towaru do miejsca przeznaczenia. Prawem bukującego jest obowiązek uiszczenia frachtu, domaganie się przewiezienia towaru oraz dostarczenia towaru do miejsca docelowego, celem załadowania na statek. Wzajemność umowy jest potwierdzona ekwiwalentnym świadczeniem, każdej ze stron drugiej stronie.
Odpłatność umowy potwierdza fracht, obliczany w żegludze liniowej na podstawie taryf frachtowych. Realność umowy jest umową kazualną tzn. przyczynową gdyż zachodzą przyczyny podjęcia się wzajemnych świadczeń. Świadczenia przewoźnika wynikają z zawodowej eksploatacji statku i potrzeby zatrudnienia go w przewozach towaru. Świadczenie frachtującego to konieczność i potrzeba dostarczenia towaru do określonego portu, w następnie zawartej umowie kupna sprzedaży.
Konsensualność umowy bukingowej jest potwierdzone przez wyrażenie zgody obu stron na warunki przewozu podyktowane przez przewoźnika.
Lista ładunkowa: (cargo booking list)- jest zbiorem poleceń ładowania, wyszczególnienia wszystkich partii towaru, jakie powinny być załadowane na cumujący w porcie statek. Listę ładunkową sporządza się osobna dla każdego portu przeznaczenia a pozycję ładunku wpisuje się pod kolejnymi numerami. Numery te wpisuje się na kwity sternika. Dane zawarte w liście są podstawą do stworzenia stowage planu. Kopie list ładunkowych otrzymują wszyscy zainteresowani. Na liście są zawarte:
1) nazwa armatora,
2) nazwa statku: nr. kolejnej podróży,
3) nr. listy ładunkowej,
4) nazwa portu załadowania,
5) data sporządzenia listy załadowania,
6) kolejność portów,
7) data planowanego wyjścia z portu załadowania,
8) nazwa portu wyładowania,
9) kolejna pozycja ładunkowa- nazwa ładunku,
10) ilość/ opakowanie,
11) waga i kubatura ładunku,
12) nazwa spedytora i nr. spedycji,
...
yogi172