03_47_401_BHP.pdf

(241 KB) Pobierz
Microsoft Word - Dz_U_03_47_401.doc
Dz.U.03.47.401
ROZPORZ Ą DZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY 1)
z dnia 6 lutego 2003 r.
w sprawie bezpiecze ń stwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(Dz. U. z dnia 19 marca 2003 r.)
Na podstawie art. 237 15 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z
1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) "zagospodarowaniu terenu budowy" - rozumie się przez to rozmieszczenie, zgodne z
przepisami i zasadami wiedzy technicznej, na terenie budowy maszyn i innych urządzeń
technicznych, składowisk materiałów i konstrukcji budowlanych, dróg kołowych i
pieszych, sieci, rurociągów i przewodów instalacji oraz obiektów, pomieszczeń i
urządzeń administracyjnych, socjalnych i sanitarnych, z uwzględnieniem warunków
usytuowania i uŜytkowania istniejących i projektowanych obiektów;
2) "planie bioz" - rozumie się przez to plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w rozumieniu
przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 sierpnia 2002 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz
szczegółowego zakresu rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagroŜenia
bezpieczeństwa i zdrowia ludzi (Dz. U. Nr 151, poz. 1256);
3) "strefie niebezpiecznej" - rozumie się przez to miejsce na terenie budowy, w którym
występują zagroŜenia dla zdrowia lub Ŝycia ludzi;
4) "instrukcji bezpiecznego wykonywania robót budowlanych" - rozumie się przez to sposób
zapobiegania zagroŜeniom związanym z wykonywaniem robót budowlanych, o których
mowa w art. 21a ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r.
Nr 106, poz. 1126, z późn. zm. 3) ), oraz sposób postępowania w przypadku wystąpienia
tych zagroŜeń;
5) "sieci ogniowej" - rozumie się przez to zestaw lontów i zapalników, słuŜących do
zadziałania ładunków materiału wybuchowego;
6) "rusztowaniu roboczym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową, z
której mogą być wykonywane prace na wysokości, słuŜącą do utrzymywania osób,
materiałów i sprzętu;
7) "rusztowaniu ochronnym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową,
słuŜącą do zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi oraz przedmiotów;
8) "rusztowaniu systemowym" - rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową,
w której wymiary siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wymiary
elementów rusztowania, słuŜącą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu.
§ 2. Wykonawca przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych jest
obowiązany opracować instrukcję bezpiecznego ich wykonywania i zaznajomić z nią
pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót.
Rozdział 2
Warunki przygotowania i prowadzenia robót budowlanych
§ 3. Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamiarze rozpoczęcia robót budowlanych
właściwego inspektora pracy, na 7 dni przed rozpoczęciem budowy lub rozbiórki, na której
przewiduje się wykonywanie robót budowlanych trwających dłuŜej niŜ 30 dni roboczych i
jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20 osób albo na której planowany zakres robót
przekracza 500 osobodni.
§ 4. 1. Uczestnicy procesu budowlanego współdziałają ze sobą w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy w procesie przygotowania i realizacji budowy.
2. Stosowanie niezbędnych środków ochrony indywidualnej obowiązuje wszystkie osoby
przebywające na terenie budowy.
§ 5. Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy
sprawują odpowiednio kierownik robót oraz mistrz budowlany, stosownie do zakresu
obowiązków.
§ 6. 1. Do zabezpieczeń stanowisk pracy na wysokości, przed upadkiem z wysokości,
naleŜy stosować środki ochrony zbiorowej, w szczególności balustrady, o których mowa w §
15 ust. 2, siatki ochronne i siatki bezpieczeństwa.
2. Stosowanie środków ochrony indywidualnej, w szczególności takich jak szelki
bezpieczeństwa, jest dopuszczalne, gdy nie ma moŜliwości stosowania środków ochrony
zbiorowej.
§ 7. 1. Osoba wykonująca roboty w pobliŜu krawędzi dachu płaskiego lub dachu o
nachyleniu do 20%, jest obowiązana posiadać odpowiednie zabezpieczenia przed upadkiem z
wysokości, o których mowa w § 6.
2. Osoba wykonująca roboty na dachu o nachyleniu powyŜej 20%, jeŜeli nie stosuje się
rusztowań ochronnych, jest obowiązana stosować środki ochrony indywidualnej lub inne
urządzenia ochronne.
Rozdział 3
Zagospodarowanie terenu budowy
§ 8. Zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed rozpoczęciem robót
budowlanych, co najmniej w zakresie:
1) ogrodzenia terenu i wyznaczenia stref niebezpiecznych;
2) wykonania dróg, wyjść i przejść dla pieszych;
3) doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody, zwanych dalej "mediami", oraz
odprowadzania lub utylizacji ścieków;
4) urządzenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych;
5) zapewnienia oświetlenia naturalnego i sztucznego;
6) zapewnienia właściwej wentylacji;
7) zapewnienia łączności telefonicznej;
8) urządzenia składowisk materiałów i wyrobów.
§ 9. 1. Teren budowy lub robót naleŜy ogrodzić albo w inny sposób uniemoŜliwić wejście
osobom nieupowaŜnionym.
2. JeŜeli ogrodzenie terenu budowy lub robót nie jest moŜliwe, naleŜy oznakować granice
terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór.
§ 10. Ogrodzenie terenu budowy wykonuje się w taki sposób, aby nie stwarzało
zagroŜenia dla ludzi. Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
§ 11. Dla pojazdów uŜywanych w trakcie wykonywania robót budowlanych wyznacza się
miejsca postojowe na terenie budowy.
§ 12. Szerokość drogi przeznaczonej dla ruchu pieszego jednokierunkowego powinna
wynosić co najmniej 0,75 m, a dwukierunkowego - 1,2 m.
§ 13. Pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia cięŜarów, nie powinny
mieć spadków większych niŜ 10%.
§ 14. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek nie mogą być nachylone więcej niŜ:
1) dla wózków szynowych - 4%;
2) dla wózków bezszynowych - 5%;
3) dla taczek - 10%.
§ 15. 1. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek, usytuowane nad poziomem terenu
powyŜej 1 m, zabezpiecza się balustradą.
2. Balustrada, o której mowa w ust. 1, składa się z deski krawęŜnikowej o wysokości 0,15
m i poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń pomiędzy deską
krawęŜnikową a poręczą wypełnia się w sposób zabezpieczający pracowników przed
upadkiem z wysokości.
3. W przypadku rusztowań systemowych dopuszcza się umieszczanie poręczy ochronnej
na wysokości 1 m.
§ 16. Przejścia o pochyleniu większym niŜ 15% zaopatruje się w listwy umocowane
poprzecznie, w odstępach nie mniejszych niŜ 0,4 m lub w schody o szerokości nie mniejszej
niŜ 0,75 m, co najmniej z jednostronnym zabezpieczeniem, o którym mowa w § 15 ust. 2.
§ 17. Przejścia i strefy niebezpieczne oświetla się i oznakowuje znakami ostrzegawczymi
lub znakami zakazu.
§ 18. Wyjścia z magazynów oraz przejścia pomiędzy budynkami wychodzące na drogi
zabezpiecza się poręczami ochronnymi umieszczonymi na wysokości 1,1 m lub w inny
sposób, w szczególności labiryntami.
§ 19. Przed skrzyŜowaniem dróg z napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi, w
odległości nie mniejszej niŜ 15 m, ustawia się oznakowane bramki, oświetlone w warunkach
ograniczonej widoczności, wyznaczające dopuszczalne gabaryty przejeŜdŜających pojazdów.
§ 20. 1. Strefę niebezpieczną ogradza się i oznakowuje w sposób uniemoŜliwiający
dostęp osobom postronnym.
2. Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej zabezpiecza się
daszkami ochronnymi.
§ 21. 1. Strefę niebezpieczną, w której istnieje zagroŜenie spadania z wysokości
przedmiotów, ogradza się balustradami, o których mowa w § 15 ust. 2.
2. Strefa niebezpieczna, o której mowa w ust. 1, w swym najmniejszym wymiarze
liniowym liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, nie moŜe wynosić mniej niŜ 1/10
wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niŜ 6 m.
3. W zwartej zabudowie miejskiej strefa niebezpieczna, o której mowa w ust. 1, moŜe
być zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub
organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów.
§ 22. 1. Daszki ochronne powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niŜ 2,4 m
nad terenem w najniŜszym miejscu i być nachylone pod kątem 45%B0 w kierunku źródła
zagroŜenia. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające
przedmioty.
2. W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka ochronnego wynosi co najmniej o
0,5 m więcej z kaŜdej strony niŜ szerokość przejścia lub przejazdu.
3. UŜywanie daszków ochronnych jako rusztowań lub miejsc składowania narzędzi,
sprzętu, materiałów jest zabronione.
§ 23. Na terenie budowy wyznacza się, utwardza i odwadnia miejsca do składowania
materiałów i wyrobów.
§ 24. Doły na wapno gaszone powinny mieć umocnione ściany i być zabezpieczone
balustradami ochronnymi, o których mowa w § 15 ust. 2, umieszczonymi w odległości nie
mniejszej niŜ 1 m od krawędzi dołu.
§ 25. 1. W przypadku przechowywania w magazynach substancji i preparatów
niebezpiecznych naleŜy informację o tym zamieścić na tablicach ostrzegawczych,
umieszczonych w widocznych miejscach. Towary te na terenie budowy przechowuje się i
uŜytkuje zgodnie z instrukcjami producenta.
2. Substancje i preparaty niebezpieczne przechowuje się i przemieszcza na terenie
budowy w opakowaniach producenta.
3. W pomieszczeniach magazynowych umieszcza się tablice określające dopuszczalne
obciąŜenie regałów magazynowych, a takŜe dopuszczalne obciąŜenie powierzchni stropu.
§ 26. 1. Składowiska materiałów, wyrobów i urządzeń technicznych wykonuje się w
sposób wykluczający moŜliwość wywrócenia, zsunięcia, rozsunięcia się lub spadnięcia
składowanych wyrobów i urządzeń.
2. Materiały składuje się w miejscu wyrównanym do poziomu.
3. Materiały drobnicowe układa się w stosy o wysokości nie większej niŜ 2 m,
dostosowane do rodzaju i wytrzymałości tych materiałów.
4. Stosy materiałów workowanych układa się w warstwach krzyŜowo do wysokości
nieprzekraczającej 10 warstw.
5. Przy składowaniu materiałów odległość stosów nie powinna być mniejsza niŜ:
1) 0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowań;
2) 5 m - od stałego stanowiska pracy.
§ 27. Opieranie składowanych materiałów lub wyrobów o płoty, słupy napowietrznych
linii elektroenergetycznych, konstrukcje wsporcze sieci trakcyjnej lub ściany obiektu
budowlanego, jest zabronione.
§ 28. Wchodzenie i schodzenie ze stosu utworzonego ze składowanych materiałów lub
wyrobów jest dopuszczalne wyłącznie przy uŜyciu drabiny lub schodni.
§ 29. Podczas mechanicznego załadunku lub rozładunku materiałów lub wyrobów,
przemieszczanie ich nad ludźmi lub kabiną, w której znajduje się kierowca, jest zabronione.
Na czas wykonywania tych czynności kierowca jest obowiązany opuścić kabinę.
Rozdział 4
Warunki socjalne i higieniczne
§ 30. Na terenie budowy urządza się wydzielone pomieszczenia szatni na odzieŜ roboczą
i ochronną, umywalni, jadalni, suszarni i ustępów.
§ 31. 1. Na terenie budowy, na której roboty budowlane wykonuje więcej niŜ 20
pracujących, zabrania się urządzania w jednym pomieszczeniu szatni i jadalni.
2. Szafki na odzieŜ osób wykonujących roboty na terenie budowy, o której mowa w ust.
1, powinny być dwudzielne, zapewniające moŜliwość przechowywania oddzielnie odzieŜy
roboczej i własnej.
§ 32. Dopuszczalne jest korzystanie z istniejących na terenie budowy pomieszczeń i
urządzeń higieniczno-sanitarnych inwestora, jeŜeli przewiduje to zawarta umowa.
§ 33. W przypadku usytuowania pomieszczeń higieniczno-sanitarnych w kontenerach
dopuszcza się niŜszą wysokość tych pomieszczeń niŜ określona w § 1 ust. 4 załącznika nr 3
do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844 oraz z 2002 r.
Nr 91, poz. 811).
§ 34. Dopuszcza się stosowanie ławek w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych jako
miejsc siedzących, jeŜeli są one trwale przytwierdzone do podłoŜa.
§ 35. Jadalnie urządzane na budowie powinny spełniać wymagania dla jadalni typu II,
określone w § 30 załącznika nr 3 do rozporządzenia, o którym mowa w § 33.
§ 36. Palenie tytoniu moŜe odbywać się wyłącznie na otwartej przestrzeni lub w
specjalnie do tego celu przystosowanym pomieszczeniu (palarni).
§ 37. 1. JeŜeli wymaga tego bezpieczeństwo lub ochrona zdrowia osób wykonujących
roboty budowlane, albo gdy wynika to z rodzaju wykonywanych robót, naleŜy zapewnić
osobom wykonującym takie roboty pomieszczenia do odpoczynku lub pomieszczenia
mieszkalne.
2. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, wyposaŜa się w odpowiednią do liczby
zatrudnionych osób liczbę stołów i krzeseł z oparciami.
3. Stacjonarne pomieszczenia mieszkalne powinny posiadać wystarczające wyposaŜenie
sanitarne, jadalnię, pomieszczenie do odpoczynku, łóŜka, szafki kuchenne, stoły i krzesła z
oparciami, stosownie do liczby osób.
4. W innych przypadkach niŜ określone w ust. 1 zapewnia się inne miejsca,
wykorzystywane podczas przerw w pracy.
§ 38. W sprawach dotyczących warunków higieniczno-sanitarnych, nieuregulowanych w
niniejszym rozdziale, stosuje się ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
Rozdział 5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin