TORFY 1.docx

TORFY 1.                                                                                                  Referat/ prezentacja +koło/a

Wetlands- Mokradła i RAMSAR

·      Potocznie torfowisko to bagno i mokradło, ale jeżeli mówimy torfowisko mamy na myśli żywy ekosystem, natomiast jeśli natomiast w miejscu znajduje się tylko pokład torfu, a nie funkcjonujący ekosystem, mówimy wtedy o złożu torfu (jest złoże, a woda na 1,5m np.)

·         Torfowiska są pod ochroną na podstawie konwencji z Ramsar - Nazwa układu międzynarodowego dotyczącego ochrony przyrody, który został podpisany 2 lutego 1971 roku - Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego. Celem porozumienia jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako "wodno-błotne". Szczególnie chodzi o populacje ptaków wodnych zamieszkujących te tereny lub okresowo w nich przebywające.

·         Jest to 40 typów obszarów bagien, błot, torfowisk lub zbiorników wodnych; naturalnych lub sztucznych stałych lub okresowych, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, wraz z wodami morskimi.

·         Bagna to takie mokradła, w których funkcjonują właściwe dla nich procesy geomorfologiczne

·         Zbiorniki stałe- prawie cały rok są zawodnione, należą tu torfowiska

·         Okresowe zbiorniki- powstają w pobliżu rzek i zależy od jej zalewów i materiału, który się tam zajmuje

·         Stale wysoki poziom wody (naturalnie występujący) to rzadkie zjawisko. Gdyż większość obszarów zmeliorowana, przekształcona przez człowieka

ABY UZNAĆ SYSTEM BAGIENNY ZA NIENARUSZONY – aby funkcjonowało torfowisko musi być:

1.       Roślinność torfotwórcza

2.       Niezbędne właściwości hydrologiczne

3.       Proces torfotwórczy

·         Mokradło odwodnione- w wyniku negatywnych procesów, nie ma którejś z tych cech, są jednak relikty ekosystemu, jest szansa na przywrócenie go do funkcjonowania poprzez np. uregulowanie wł. Hydrologicznych

PODZIAŁ

·         Zbiorniki wodne (Jeziora, Zbiorniki zaporowe, Stawy. Drobne zbiorniki naturalne i sztuczne)

·         Cieki- źródła. Potoki, rzeki, estuaria, kanały i rowy melioracyjne

·         Bagna- torfowiska (stałe), mułowiska, namułowiska, podmul iska (okresowe)

·         Mokradła odwodnione

BAGNA STAŁE- Torfowiska

·         Wysokie (Ombrogeniczne)

·         Przejściowe (Topogeniczne)

·         Niskie (Fluwiogeniczne, Soligeniczne, Talasogeniczne)

BAGNA A POŁOZENIE WZGLĘDEM RZEŹBY

TORFOWISKO OMBROGENICZNE

·         Dot. Torfowisk wysokich, do których woda dociera wraz z opadami.

·         Woda w torfie nie ma wł. Buforujących, zatem łatwo mogą się one zakwaszać

·         Panuje na nich oligotrofie, porośnięte są przez torfowce

·         Niskie pH, ubogie siedlisko, stąd specjalne przystosowania org. do życia na nich (symbioza z promieniowcami czy pożeranie owadów przez rośliny- rosiczka, pływacze)

·         Zlokalizowane na wzniesieniach, w górach, na nizinach

·         Muszą silnie utrzymywać wodę, gdyż mały jej dopływ (struktura gąbki)

TORFOWISKO TOPOGENICZNE

·         Rozwijają się w małych zagłębieniach, często w krajobrazie sandrowym

·         Woda dochodzi ze spływu powierzchniowego i niewielkich zlewni

·         Mała zlewnia, żyzność średnia; Są to torfowiska przejściowe

·         Zbiornik wodny zarasta od brzegu, potem wiszar- należy uważać, by nie wpaść w to trzęsawisko

·         Przejściowe nie oznacza, że musi zmienić się w wysokie czy niskie, na to potrzeba czasem i miliona lat

TORFOWISKA SOLIGENICZNE

·         Dot. Wód podziemnych, są zasilane ruchliwymi wodami podziemnymi

·         Mamy tu do czynienia z powstawaniem torfowisk kopułowych na zboczach dolin, na oknach hydrologicznych, gdy umożliwiony jest „wyciek” wody” i podmywanie – co przyczynia się do powstania torfu, Tworzą się pasmowo, u podnóża dolin rzecznych

·         Torfowisko mechowiskowe - Poligeniczne przepływowe, Woda przepływa w kierunku rzeki, ale woda nie wypływa na pow.

·         Jony Ca i Fe, zawarte w wodach podziemnych, zasilając roślinność następuje petryfikacja, wiązanie węglanów, N, P, K  poprawiając warunki życia roślin, oprócz torfów- trawertyny- tufy źródliskowe

TORFOWISKA FLUWIOGENICZNE

·         Związane z reżimem hydrologicznym rzeki (zależy od jej zalewów i materiału akumulowanego)

·         Powstają w nich mady, w niektórych dolinach rzecznych warunki są bardzo mokre, powstaje torf w połączeniu z namułem daje bardzo żyzne gleby, porośnięte szuwarem, trzcinowiskiem, ostatecznie łęgiem,

TORFOWISKA TALASOGENICZNE

·         Funkcjonują podobnie do fluwiogenicznych, ale związane są z oddziaływaniem wód morskich- słonych i słonawych

LICZBA TORFOWISK A RZEŹBA

·         Liczba i stan torfowisk zależy od rzeźby

·         Tam, gdzie „niedawno” były lodowce, tam większe ilości torfowisk

·         U nas krajobraz młodo glacjalny stąd jest ich wiele, na południu lodowce występowały dawniej (u nas 13000 lat temu) więc tam się zamieniły na borowiny etc.

PO CO CHRONIC?

·         Torfowiska obfitują dużą bioróżnorodnością

·         Jest to ostatnia enklawa naturalnie funkcjonujących ekosystemów (lasy np. są sztucznie wytworzone przez człowieka, tylko rezerwaty i Białowieża są naturalne, reszta to uprawa)

·         UE- Natura 2000, zalicza wszystkie torfowiska, należy chronić te ekosystemy, wyznaczać ostoje

·         Programy rolno-środowiskowe też przyczyniają się do ochrony torfów

·         GYTIA  - utwór o genezie sedymentacyjnej (inaczej muł), s.o >5%,

o        Gytia organiczna

o        Gytia węglanowa

o        Gytia krzemionkowa

·         Torf- utwór o genezie sedentacyjnej (s.o.>30%)

o        Torfy mszarne

o        Torfy mszyste

o        Torfy drzewne (brzezinowe, olesowe)

o        Torfy turzycowe, szuwarowe

torf – 1. organiczny produkt powolnych, strukturalnych i chemicznych przemian, jakim podlegają obumarłe rośliny bagienne w warunkach dużego uwilgotnienia i trwałej anaerobiozy; torf zawiera, oprócz pewnej ilości substancji humusowych, sporo słabo rozłożonych resztek roślinnych i składników popielnych. Według składu botanicznego masy torfowej wyróżnia się torf niski mechowiskowy, turzycowiskowy, szuwarowy lub olesowy oraz torf wysoki mszarny, wrzosowiskowy lub bórbagnowy. 2. grunt pochodzenia organicznego, odznaczający się dużą nasiąkliwością, słabą nośnością, nieodporny na działanie mrozu, nieprzydatny jako materiał budowlany i podłoże pod budowle. 3. niskiej jakości materiał opałowy (po wysuszeniu).

torfienie – proces powstawania torfu z obumarłej roślinności torfotwórczej.

torfowisko – podmokły teren porośnięty roślinami bagiennymi, których resztki ulegają z czasem procesowi torfienia i tworzą złoże torfu; górna, biologicznie czynna warstwa torfu jest glebą torfową. Według stosunków hydrologicznych i składu botanicznego roślinności torfotwórczej torfowiska dzieli się na wysokie, niskie i przejściowe.