Brandstaetter Roman - Jezus z Nazarethu. Tom 1-4.doc

(7155 KB) Pobierz
Brandstaetter Roman - Jezus z Nazarethu

Brandstaetter Roman - Jezus z Nazarethu

 

 

Tom

 

 

 

 

Całość w tomach

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zakład Nagrań i Wydawnictw

Związku Niewidomych

Warszawa 2000

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tłoczono pismem punktowym dla

niewidomych w Drukarni Zakładu

Nagrań i Wydawnictw ZN,

3 3 64 0 0 108 1 ff 1 74 1

Warszawa, ul. Konwiktorska 9

 

 

Przedruk: Instytut

Wydawniczy „PAX”,

 

Warszawa  1997

 

3 3 64 0 2 108 1 ff 1 74 1

 

Korekta:

3 3 64 0 0 108 1 ff 1 74 1

I.              Stankiewicz

 

i K. Markiewicz

3 3 64 0 2 108 1 ff 1 74 1

 

 

‘tt

Słowniczek

terminów hebrajskich

 

 

 

 

Słowniczek

terminów hebrajskich

 

 

 

 

 

 

Abadon - według wierzeń żydowskich najgłębsza część piekła, uosobiona w postaci Anioła Otchłani.

Abijam - Abiasz.

Adar - dwunasty miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu lutego do nowiu marca.

Am haarec - dosłownie: lud ziemi.  Prostak, nieuk, nie przestrzegający przepisów Tory.

Anawim Jahwe - Ubodzy Pana.

Andraj - Andrzej. Św. Andrzej Apostoł.

Aron Hakodesz - Święta Arka w synagodze, zawierająca Zwoje Pisma Świętego.

Aszeret Hadewarim - Dziesięcioro Przykazań.

Aw - piąty miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu lipca do nowiu sierpnia.

 

 

 

 

 

 

Badchan - wesołek na godach weselnych, pełniący często obowiązki starosty weselnego.

Bachurim - chłopcy.

Bar micwe - dosłownie: syn obowiązku. Tak się nazywa w Izraelu trzynastoletni młodzieniec, który podczas uroczystości konfirmacji nabywa prawa pełnoletniego wyznawcy Jahwe.

Baruch Haszem - Pochwalone niech będzie Imię (Pana).

Batlanim - dosłownie: ubodzy próżniacy. Ponieważ w nabożeństwie żydowskim musiało uczestniczyć co najmniej dziesięciu mężczyzn, zarząd synagogi opłacał dziesięciu ubogich (asara batlanim), którzy codziennie rano i wieczór obowiązani byli zjawiać się w domu modlitwy, a ich obecność umożliwiała regularne odprawianie modłów.

Beer majim hajim - studnia wody żywej.

Bemidbar - Na pustyni. Hebrajska nazwa Księgi Liczb.

Bereszit - „Na początku”. Pierwsze słowa Księgi Rodzaju, od których pochodzi hebrajska nazwa Księgi.

Beth hakneseth - dom modlitwy, synagoga.

Beth hamidrasz - szkoła wyższa, akademia.

Beth hasefer - szkoła początkowa.

Bimah - podwyższenie, ustawione na środku synagogi. Na bimah odczytywali Izraelici wersety Pisma Świętego i wygłaszali mowy objaśniające (kazania).

Bracha - błogosławieństwo.

 

 

 

 

 

 

Cedakah - sprawiedliwość, dobry uczynek.

Chalila! - okrzyk: Niechaj to będzie od nas dalekie! Uchowaj Boże!

Chamsin - gorący wiatr od pustyni.

Chanuka - Święto Świateł.

Chazan - sługa synagogalny, często pełniący również obowiązki nauczyciela w szkole początkowej.

Chochma - mądrość.

Chote beegel - wielki grzech, popełniony wobec Boga, na przykład modlitwa do złotego cielca.

 

 

 

 

 

 

Dewarim - „W te słowa”. Pierwsze słowa Księgi Powtórzonego Prawa, od których pochodzi hebrajska nazwa Księgi.

 

 

 

 

 

 

El - Bóg.

El Elion - Bóg Najwyższy.

El Haj - Bóg Żywy.

El Olam - Bóg Świata.

El Szaddaj - Bóg Wszechmocny.

Eleazar - Łazarz.

Elijahu - Eliasz.

Elisza - Elizeusz, prorok.

Eliszeba - Elżbieta.

Elohe Haszamajim - Bóg Niebios.

Erec Hakodesz - Ziemia Święta.

Erew jom tow - wieczór poprzedzający dzień świąteczny.

 

 

 

 

 

 

Gan Eden - dosłownie: ogród rajski.

Raj.

Ge Hinom - dosłownie: Dolina Hinoma.

Gehenna.

Geth Szemanim - tłocznia oliwy.

Gethsemani.

Golan - hebrajska nazwa gór Gaulanitis.

 

 

 

 

 

 

Hag Hasukot - Święto Namiotów.

Hagada - zbiór opowiadań historycznych, anegdot i przypowieści, za pomocą których uczeni w sposób przystępny nauczali naród Izraela.

Haisza - niewiasta.

Halacha - Tradycja Starszych, zbiór przepisów rytualnych. Halachę wykładali uczeni w wyższych uczelniach.

Halfi - Alfeusz (po grecku: Klopas, Kleofas).

Hallel Hagadol - Wielki Psalm (Ps 113_#118), śpiewany przez lewitów podczas nabożeństwa w Świątyni Pańskiej.

Hana - Anna.

Hanan ben Sethi - Hanan syn Setiego.

Annasz, arcykapłan.

Hanuth - miejsce posiedzeń Sanhedrynu.

Hosea - Ozeasz, prorok.

 

 

 

 

 

 

Jaakow - Jakub.

Jaakow ben Halfi - Jakub syn

Alfeusza. Św. Jakub Młodszy, Apostoł, krewny Jezusa.

Jaakow ben Zebadia - Jakub syn Zebedeusza. Św. Jakub Starszy, Apostoł.

Jam Hamelach - Morze Soli. Morze Martwe.

Jam Kinereth - hebrajska nazwa Jeziora Galilejskiego (Jeziora Genezaret), używana w Starym Testamencie.

Jecer hara - zła skłonność.

Jecer tow - dobra skłonność.

Jechezkel - Ezechiel, prorok.

Jehojakim - Joachim.

Jehuda ben Halfi - Juda syn

Alfeusza, brat Jakuba Młodszego. Św.

Juda Tadeusz, Apostoł, krewny Jezusa.

Jeremijahu - Jeremiasz.

Jeruszalajim Hakodesz - Święta Jerozolima.

Jesaja - Izajasz.

Jeszua ben Sira - Jezus syn Syracha.

Jeszurun - Sprawiedliwy, Pobożny.

Honorowa nazwa Izraela.

Jicchak - Izaak.

Jiszmael - Ismael syn Abrahama i Hagar.

Johanan ben Zebadia - Jan syn Zebedeusza. Św. Jan Apostoł i Ewangelista.

Johanan ben Zecharia - Jan syn Zachariasza. Św. Jan Chrzciciel.

Jom Kippur - Dzień Pojednania.

Jona - Prorok Jonasz.

Josef bar Nabuah - Józef syn Nabuaha. Barnaba.

Josef ben Jaakow - Józef syn Jakuba.

Św. Józef, cieśla.

 

 

 

 

 

 

Kadisz - uroczysta modlitwa pochwalna. Z biegiem wieków stała się modlitwą za zmarłych.

Kfar Nahum - dosłownie: Wieś Nahuma.

Kafarnaum.

Kidusz - błogosławieństwo zmawiane nad kielichem wina podczas uczty szabatowej lub świątecznej.

Kinoth - Treny.

Kislew - dziewiąty miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu listopada do nowiu grudnia.

Kittim - nazwa oznaczająca zewnętrznych wrogów Izraela. Według Millar Murrowsa (“More Light on the Dead Sea scrolls”, 1958) nie należy utożsamiać Kittim z Rzymianami.

Kodesz Hakodeszim - Święte Świętych.

Kodesz Israel - Święty Izraela. Bóg.

Kodesz Jahwe - Bóg.

Kohelet - Eklezjastes.

Kohen - kapłan.

Kohen hagadol - arcykapłan.

 

 

 

 

 

 

Lewi Mataj - Lewi Mateusz. Św.

Mateusz, Apostoł i Ewangelista.

 

 

 

 

 

 

Maasim rajim - złe uczynki.

Maftir - mąż, którego w dowód szacunku dla jego wiedzy i mądrości zapraszano do wygłoszenia, na zakończenie nabożeństwa w synagodze, mowy objaśniającej (kazania).

Makom Hakodesz - Miejsce Święte, uświęcone Obecnością Boga.

Malach Hamowet - Anioł Śmierci.

Malach Jahwe - Anioł Pana.

Malchut Haszamajim - Królestwo Niebieskie.

Maleachi - Malachiasz, prorok.

Marcheszwan - ósmy miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu października do nowiu listopada.

Mariamne (aram.) - jedna z pochodnych form imienia Miriam. Maria.

Maszal - przypowieść.

Mechaszef - czarodziej, uprawiający magię.

Melachim - Księgi Królewskie.

Melech Haszamajim - Król Niebios.

Merom - hebrajska nazwa jeziora Hule.

Mesith - zwodziciel.

Meszalim - hebrajska nazwa Księgi Przypowieści.

Mezuza - pudełeczko przytwierdzone do drzwi. Zawiera przykazania Boże, wypisane na kawałku pergaminu.

Micha - Micheasz, prorok.

Micraim - Egipt.

Midbar - pustynia.

Midrasz - opowiadanie, które, nawiązując do wypadku historycznego, w sposób obrazowy i budujący wyjaśnia słowa Pisma Świętego.

Mikwa - kąpiel rytualna,

oczyszczająca.

 

Miriam - Maria.

Miszpacha - rodzina.

Mohel - mężczyzna dokonujący rytualnego aktu obrzezania.

Mosze Rabenu - Mojżesz, nasz nauczyciel.

 

 

 

 

 

 

Nabi - prorok.

Nathanael ben Tolmaj - Św.

Bartłomiej, Apostoł.

Nazir - Nazyrejczyk. Mąż, który złożył uroczysty ślub, że przez całe życie lub przez pewien okres czasu nie będzie obcinał włosów i zachowa wstrzemięźliwość od napojów alkoholowych.

Nigun - melodia.

Nisan - pierwszy miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu marca do nowiu kwietnia.

Niszmat kol haj - początek hymnu śpiewanego w synagogach podczas szabatowego nabożeństwa. Hymn ten napisał według tradycji żydowskiej Saul z Tarsu (Św. Paweł Apostoł). Por.  „Das judische Jahr, judische Religion, gestern und heute“ von Rabbiner dr Manfred Swarsensky, Berlin 1935, s.  54.

 

 

 

 

 

 

Or - światło.

Pesach - Pascha.

 

 

 

 

 

 

Riwkah - Rebeka, żona Izaaka, matka Jakuba i Ezawa.

Rosz hakneseth - przewodniczący synagogi.

Rosz Haszana - Nowy Rok.

Ruach Hakodesz - Duch Święty.

 

 

 

 

 

 

Sagan - dowódca straży świątynnej.

Saraj - Sara, żona Abrahama.

Siwan - trzeci miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu maja do nowiu czerwca.

Sukot - Święto Namiotów.

Symeon ben Jona - Szymon syn Jony.

Św. Piotr Apostoł.

Szacharit - modlitwa wieczorna.

Szamasz - sługa synagogalny.

Szechina - Obecność Boża w narodzie Izraela.

Szelijach - posłaniec - apostoł.

Szelomo - Salomon.

Szema - najświętsza modlitwa w liturgii żydowskiej, zaczynająca się od słów „Szema Israel” („Słuchaj, Izraelu, Pan jest twoim Bogiem, Pan jest jeden”).

Szemone Esre - Osiemnaście

Błogosławieństw. Modlitwa zmawiana podczas każdego nabożeństwa w synagodze.

Szemot - Imiona. „Weeleh szemot...”

- „Te są imiona...”. Pierwsze słowa Księgi Wyjścia, od których pochodzi hebrajska nazwa Księgi.

 

Szeol - kraina umarłych.

Szir Haszirim - Pieśń nad Pieśniami.

Szofar - róg barani. Dźwiękiem baranich rogów zwoływano lud na nabożeństwa w uroczyste święta lub w razie wybuchu wojny.

Szoszana - Zuzanna.

Szwat - jedenasty miesiąc w kalendarzu żydowskim. odpowiadający okresowi od nowiu stycznia do nowiu lutego.

 

 

 

 

 

 

Talit - chusta modlitewna.

Talitha kum (aram.), właściwie:

talita kumi - „Córko, wstań”.

Tebeth - dziesiąty miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu grudnia do nowiu stycznia.

Tehilim - Psalmy.

Theom - Tomasz, św. Tomasz Apostoł.

Tiszri - siódmy miesiąc w kalendarzu żydowskim, odpowiadający okresowi od nowiu września do nowiu października.

Tohu wabohu - próżnia, nicość, chaos.

Tora - Prawo. W Nowym Testamencie Tora ( Prawo) oznacza cały Stary Testament.

 

 

 

 

 

 

Wajikra - „I zawołał”. Pierwsze słowa Księgi Kapłańskiej, od których pochodzi hebrajska nazwa Księgi.

 

 

 

 

 

 

Zecharia - Zachariasz.

 

 

1 1 62 0 2 108 1 ff 1 32 1

 

 

 

Część I

Czas milczenia

 

 

 

 

Część I

Czas milczenia

 

 

 

 

 

 

Za czasów Heroda,

króla Judei

 

 

 

 

Herod obudził się o świcie i wezwał do siebie balwierza Tryfona, który usługiwał mu od wielu lat i znając kapryśny sposób życia swojego pana, zawsze był gotów, niezależnie od pory dnia i nocy, na każde jego wezwanie, a nawet umiał naturę swoją tak dostosować do wymogów wiernej i nieustannej czujności, że zbudzony ze snu - a nie był to właściwie sen, lecz senne czuwanie - mógł natychmiast przytomnie i rześko spełnić każde królewskie polecenie. Więc upłynęło zaledwie kilka chwil, gdy balwierz się zjawił i począł oliwą nacierać policzki króla, który pogrążony w myślach, zamknął po źle przespanej nocy znużone powieki i odchyliwszy głowę ku tyłowi, ufnie poddawał obnażoną szyję dłoniom i brzytwie wiernego sługi. Herod zwykł podczas golenia rozważać osobiste sprawy, gdyż monotonne ruchy pędzla i zapach oliwy zaprawionej nardem pobudzały jego wyobraźnię, czułą na wszelkie bodźce zewnętrzne. Tym razem z niezwykłą uwagą rozmyślał o śnie, który go znowu, po wielu latach, nawiedził tej nocy.

Stał nad morzem i widział

przepaść wypełnioną ...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin