Opr. Paulina Szlasa
MIKROPALEONTOLOGIA
KONODONTY
- beleczkowe;
- ostrzowe;
- stożkowe;
- platformowe.
Zastosowanie konodontów:
- w biostratygrafii, datowaniu;
- elementy platformowe szybko ewoluują, super skamieniałości przewodnie (D, T);
- dla tych, którzy poszukują ropy naftowej;
- CAI- jeżeli ciemny => brak ropy, jasny => bardzo możliwe występowanie;
- żeby rekinów szybko ewoluują (skamieniałość przewodnia);
- w płytszych obszarach- kruche żeby rekinów;
- łuski telodontów;
- łuski akantodów;
OTOLITYè bryłki aragonitu ryb kostnoszkieletowych; duże kostki słuchowe.
OTWORNICE
· węglan wapnia – kalcyt;
· zlepieńcowate, budują szkielet ze znalezionych drobnych elementów podłoża;
· systematyka: Eucaryota ( posiadają jedno jadro komórkowe);
Protista (jednokomórkowe);
Sarcodina (maja wypustki cytoplazmatyczne);
Rhizopoda ( korzenionóżki);
Ordo: Foraminifera (Otwornice ) Є- rec.
· ujście- jej cytoplazma łączy się ze światem zewnętrznym poprzez ujście;
· komora- oddzielne od siebie szwami;
· nibynóżki- takie promienie- PSEUDOPODIA- które w procesach życiowych: wyłapują drobne organizmy, mniejsze od siebie, wchłaniają w obręb pseudopodiom, potem do środka komórki;
· małe glony żyją w symbiozie z otwornicami.
BUDOWA OTWORNIC:
· budowa ścianki: - organiczna;
- zlepieńcowata (aglutynowa);
- wapienna;
- porowata;
- wapienna porcelanowa;
- mieszana.
UKŁADY KOMÓR
· jednokomorowe ( Lagena, Cushmanina);
- brak podziałów wewnętrznych;
- mogą być skomplikowane (Cornuspira- zwinięta);
- Glomospira- zwinięta w roznych plasczyznach
- 1, 7;
· jednoseryjne
- pojawia się jedna komora z ujściem, na niej narasta kolejna ( przy czym połączone są jednym ujściem), potem kolejna i następna (np. Dentalia);
- Coryphostoma, Nodosaria, Reophax.
- 2;
· dwuseryjne
- narastają co 180 0;
- Bolivinella, Suggrunda, Polymorphia, Textularia;
- 3;
· trójseryjne
- narastają co 120 0, takimi spiralami;
- Bulimina, Tosaia, Uvigerina;
- 4;
· miliolidowe:
- mają własny sposób narastania komór;
- zamienianie się ujścia (góra-dół) à tylko te narastają co 144 0;
- Pyrgo, Quinqueloculina, Spiroculina
- te, co 120 stopni -> Thiloculina;
- 6;
· zwinięte planispiralnie:
- zwinięte w jednej płaszczyźnie;
- 8;
- Nonion;
· zwinięte trochospiralnie
- ślimakowate zwiniecie;
- strona spiralna zwinięta ewolutnie;
- od strony pępkowej zwinięta inwolutnie;
- Ammonia. Trochammina, Globigerina, Globitruncana, Subotina
- 9, 10, 11, 12;
· rozwijające się:
- najpierw zwinięte, potem upraszcza do jednoseryjnej;
- zaczyna się skomplikowanie, potem prosto.
- 5. Ammobaculites, Spicoplectrammina
TYPY UJŚCIA:
- szczelinowate;
- wielokrotne;
- z wargą;
- na szyjce;
- z zębem.
Podrząd: ALLOGROMINA
è ścianka organiczna;
Podrząd TEXTULARIINA
è aluglutynujące;
è skorupka zlepieńcowata;
è wewnątrz wyściółka organiczna.
Podrząd ROTALIINA
è skorupka wapienna, porowata, z licznymi dziurkami;
è sama wydziela CaCO3, układa się on na obrzeżach błony komórkowej;
è Ammonia, Elphidium, Rosaliina;
Podrząd MILIOLINA
è skorupka wapienna, porcelanowa;
è brak dziurek;
è ma ujście, jedyny kontakt ze światem zewnętrznym;
è Pyrgo, Alveolina, Spiroloculina, Quingueloculina;
Podrząd FUSULININA
è wapienna ścianka wielowarstwowa, porowata;
è ścianka ziarnista lub mieszana;
è CaCO3 wydzielany, mogą do niego przyklejać się drobinki z podłożaà tylko u niektórych, np. u Endothyra.
è znaczenie dla D3 i P.
Znaczenie skałotwórcze:
- Nummulites è w Tatrach, z wapienia numulitowego, Trz.
Komora embrionalna à od niej zaczyna się otwornica (PROLOCULUS), pierwsza osłonka pierwszej komórki; jako pierwsza otoczyła pojedyncza komórkę.
ROZMNAŻANIE OTWORNIC
àbezpłciowo, zasada podziału- SCHIZOGONIA;
OTWORNICE BENTONICZNE
- jest ich więcej niż planktonicznych;
- są bardziej zróżnicowane;
- żyją w różnych środowiskach;
~Homotrema z Wysp Bahama: - łażą po dnie lub są przytwierdzone;
- purpurowy kolor;
- piaski zabarwione są tymi otwornicami.
- planktoniczne mają bulwiaste komory;
Plankton wapienny à czyste, cieple morze.
Odczytywanie paleotemperatur na podstawie skorupek otwornic
Stosunek izotopów 18O/16O w wodzie morskiej zwiększa się wraz z temperaturą wody:
lżejsze cząsteczki wody (zawierające 16O) wyparowują pierwsze. Otwornice wapienne wbudowują w skorupki izotopy w takim stosunku, jaki jest w wodzie.
Textularina Є-rec;
Fusulinina Φ- T;
Miliolina C- rec. bentoniczne
Rotaliina P- rec.
(planktoniczne J-rec)
ZNACZENIE SKALOTWORCZE OTWORNIC
· wapienie otwornicowe- np. fuzulinowe ( C-P ) oraz numulitowe (Trz)
· muły globigerynowe- współcześnie;
· znaczące domieszki otwornic do kredy piszącej (K), zbudowanej z nanoplanktonu, przede wszystkim KOKKOLITÓW (nie są otwornicami).
PROMIENICE ( RADIOLARIA)
· szkielet z krzemionki SiO2;
· systematyka: - Eucaryota (posiadające jadro komórkowe)
Protista ( jednokomórkowe);
Sarcodina ( obecna wypustka cytoplazmatyczna);
Actinopoda ( promienionóżki);
Ordo: Radiolaria Є-rec.
SPUMELLARIA Є-rec.
· szkieleciki mają symetrie środkowa, promienista, od środka rozchodzą się wszystkie elementy;
...
brzezinka