EDU_DiagnostykaObrazowa_Echokardiografia.pdf

(433 KB) Pobierz
Do druku: Echokardiografia
Do druku: Echokardiografia
http://www.docedu.klrwp.pl/print.php?id=120
Echokardiografia
Wstęp
Badanie echokardiograficzne (ultrasonografia serca, UKG) stanowi obecnie podstawowe
nieinwazyjne narzędzie diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób układu krążenia. Jest
badaniem oceniającym w czasie rzeczywistym anatomię i funkcję serca.
Ocenę elementów strukturalnych serca (jam serca, zastawek, przegród, głównych naczyń
uchodzących do przedsionków i odchodzących z komór) przeprowadza się przy użyciu techniki
obrazowania dwuwymiarowego (2D) oraz trybu M-mode a do obrazowania przepływów
krwi wewnątrz jam serca i w dużych naczyniach używa się techniki doplera pulsacyjnego
(PW), doplera ciągłego (CW) oraz doplera znakowanego kolorem (Colour Doppler).
Lekarz pierwszego kontaktu w sytuacji gdy nie ma dostępu do aparatu UKG powinien umieć
prawidłowo zinterpretować wynik badania echokardiograficznego dostarczony przez chorego.
Natomiast gdy wykonuje badanie echokardiograficzne samodzielnie zobowiązany jest
rozpoznać nieprawidłowy obraz serca.
Wartości prawidłowe i podstawy diagnostyki różnicowej
Zastawka aortalna:
Szerokość otwarcia płatków zastawki aortalnej [ACS, norma:15-25 mm]
Upośledzone otwarcie:
Zwężenie lewego ujścia tętniczego: zastawkowe, podzastawkowe,
Upośledzenie funkcji skurczowej LK,
Kardiomiopatia przerostowa z zawężeniem drogi odpływu.
Pierścień aortalny [norma 20-25 mm]
Poszerzenie:
Tętniak aorty wstępującej ostry i przewlekły,
Poststenotyczne poszerzenie aorty wstępującej,
Tętniak zatoki Valsalvy,
Niedomykalność zastawki aorty,
Wspólny pień tętniczy,
Choroba nadciśnieniowa,
Wady z przeciekiem na poziomie przedsionków lub komór,
1 z 9
2010-04-25 15:55
284365610.010.png
Do druku: Echokardiografia
http://www.docedu.klrwp.pl/print.php?id=120
Przetrwały przewód tętniczy (Botalla),
Zaciskające zapalenie osierdzia.
Lewa komora: (M-mode)
Wymiar końcoworozkurczowy: 33-56 mm
Wymiar końcowoskurczowy: 26-42 mm
Powiększenie wymiaru wewnętrznego LK:
kardiomiopatia rozstrzeniowa (o etiologi niedokrwiennej, pozapalnej), nadciśnieniowa oraz
idiopatyczna,
kardiomiopatia pozawałowa/tętniak pozawałowy,
niedomykalność zastawki mitralnej,
niedomykalność zastawki aortalnej,
przetrwały przewód tętniczy Botalla,
ubytek w przegrodzie międzykomorowej.
Zmniejszenie wymiaru wewnętrznego LK:
kardiomiopatia przerostowa pierwotna,
zapalenie wsierdzia typu Löfflera.
Prawa komora (M-mode)
Wymiar końcowo-rozkurczowy (do 2.8 cm)
Powiększenie wymiaru wewnętrznego PK
ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej,
duża niedomykalność trójdzielna,
ostry zator płuca,
przewlekła zakrzepowo zatorowa choroba płuc,
zawał prawej komory,
zapalenie m.sercowego,
dysplazja arytmogenna prawej komory.
Badanie doplerowskie: normy przepływu
przepływ przez zastawkę mitralną : 0.9 (0.6-1.3) m/s
przepływ w drodze odpływu lewej komory : 09 (0.7-1.1) m/s
przepływ przez zastawkę aortalną i aortę wstępującą : 1.35 (1.0-1.7) m/s
prędkość przepływu przez zastawkę trójdzielną: 0.5 (0.3-0.7) m/s
prędkość przepływu przez zastawkę pnia płucnego :0.75 (0.6-1.1) m/s
Stwierdzenie zmian prędkości przepływu krwi poza podane powyżej szerokie granice normy,
świadczą o zaburzeniach hemodynamicznych, obecności choroby i wymaga specjalistycznego
badania kardiologicznego.
Echokardiograficzna ocena zastawek serca
2 z 9
2010-04-25 15:55
284365610.011.png
Do druku: Echokardiografia
http://www.docedu.klrwp.pl/print.php?id=120
Ocena zastawek serca w badaniu UKG polega na ocenie ich morfologii oraz funkcji. Stopień
zwężenia zastawki oraz wielkość niedomykalności możemy oszacować stosując różne techniki
obrazowania.
W badaniu 2D należy zwrócić uwagę na grubość płatków, ruchomość, obecność zwapnień i
zwłóknień, pole ujścia zastawki, stan aparatu podzastawkowego.
Badaniem doplerowskim z użyciem fali ciągłej możemy oszacować stopień zwężenia
zastawki poprzez określenie gradientu przezzastawkowego.
Stopień niedomykalności zastawki oceniamy za pomocą doplera znakowanego kolorem oraz
dzięki analizie intensywności sygnału fali zwrotnej (zarówno w badaniu falą pulsacyjna oraz
ciągła). Badanie doplerowskie jest badaniem uzupełniającym. Istotne dla dalszego
postępowania z chorym informacje możemy uzyskać już w badaniu 2D i M-mode.
Ocena stopnia niedomykalności mitralnej
Niedomykalność zastawki mitralnej oceniamy w skali trójstopniowej. Taki podział jest
uzasadniony kliniczne gdyż w zależności od tego czy mamy do czynienia z niedomykalnością
małą, średnią czy dużą chorego leczymy zachowawczo, obserwujemy lub kierujemy do
leczenia chirurgicznego. Przy podejmowaniu decyzji o leczeniu zabiegowym ważna jest
etiologia niedomykalności: niedokrwienna, zwyrodnieniowa czy pozapalna.
W ocenie stopnia zaawansowania wady należy wziąć pod uwagę zarówno elementy badania
dwuwymiarowego (wielkości jam serca, wygląd płatków i ich ruchomość), jak i pomiary
doplerowskie (dopler ciągły, dopler kolorowy). W zależności od klasy echokardiografu i
dostępności trybów obrazowania niedomykalność mitralną można oszacować już na podstawie
parametrów strukturalnych uzyskanych z badania 2D. Dodatkowych informacji dostarcza
badanie z zastosowaniem doplera kolorowego i z falą ciągłą.
Tabela 1. Aktualnie stosowana klasyfikacja stopnia niedomykalności mitralnej w oparciu o
parametry jakościowe i ilościowe.
łagodna średnia
ciężka
Parametry
strukturalne
Wymiar LP
norma *
norma lub
powiększony
powiększony **
Wymiar LK
norma *
norma lub
powiększony
powiększony **
3 z 9
2010-04-25 15:55
284365610.012.png 284365610.013.png
Do druku: Echokardiografia
http://www.docedu.klrwp.pl/print.php?id=120
Morfologia płatków
norma lub
nieprawidłowa
norma lub
nieprawidłowa
płatek cepowaty, zerwana
nić ścięgnista
Parametry
doplerowskie
Doppler kolorowy -
wielkość i lokalizacja
strumienia fali
zwrotnej
mały, centralny, o
polu<4 cm 2 lub
<20% pola pow. LP
centralny 4-10
cm 2 ; 20-40% pola
pow. LP
Duży, centralny o polu
>10cm 2 lub >40% pola LP
lub wąski, kręty strumień,
propagujący się
Zasięg strumienia fali
zwrotnej
I - II (pod zastawkę) II - III (do ½ LP) IV (do sklepienia LP)
Doppler ciągły -
intensywność sygnału
słaba, niepełne
spektrum
mocna, pełne
spektrum
mocna, pełne spektrum
Parametry ilościowe
szerokość talii fali
zwrotnej - vena
contracta (cm)
<0,3
0,3 - 0,7
>0,7
pole ujścia fali
zwrotnej - ERO (cm 2 )
<0,2
0,2 - 0,4
>0,4
* po wykluczeniu innych przyczyn powiększenia LP i LK
** z wyjątkiem ostrej niedomykalności mitralnej
oznakowanie: LK - lewa komora, PK - prawa komora
Niedomykalność aortalna
Podobnie jak w przypadku niedomykalności mitralnej, stopień zaawansowania niedomyklności
aortalnej oceniamy w skali trójstopniowej.
Tabela 2. Kryteria ilościowe i jakościowe w ocenie stopnia niedomykalności aortalnej.
łagodna
średnia ciężka
Parametry strukturalne
4 z 9
2010-04-25 15:55
284365610.001.png 284365610.002.png 284365610.003.png 284365610.004.png
Do druku: Echokardiografia
http://www.docedu.klrwp.pl/print.php?id=120
wielkość LK
norma *
norma lub
powiększony
powiększony **
Morfologia płatków
norma lub nieprawidłowa
norma lub
nieprawidłowa
płatek cepowaty,
brak koaptacji ***
płatków
Parametry doplerowskie
Doppler kolorowy -
szerokość strumienia fali
zwrotnej
mały, centralny
pośredni
duży, centralny, nie
dotyczy
ekscentrycznego
strumienia
Intensywność sygnału fali
ciągłej - doppler ciągły
słaba, niepełne spektrum
mocna, pełne
spektrum
mocna, pełne
spektrum
PHT fali zwrotnej (ms)
>500
200-500
<200
Zwrotny przepływ
rozkurczowy w aorcie
zstępującej w badaniu
ciągłym dopplerowskim
słaby sygnał, tylko w
okresie
wczesnorozkurczowym
-
mocny sygnał w
czasie całego okresu
rozkurczowego
Parametry ilościowe
Talia fali zwrotnej - vena
contracta (cm)
<0,3
0,3 - 0,6
>0,6
Szerokość vena
contracta/szerokość LVOT
(%)
<25
25-65
>65
pole ujścia fali zwrotnej -
ERO (cm 2 )
<0,1
0,1 - 0,3
>0,3
* po wykluczeniu innych przyczyn powiększenia LP i LK
** z wyjątkiem ostrej niedomyklności mitralnej
*** w badaniach UKG koaptacja oznacza dopasowanie płatków zastawek
Niedomykalność trójdzielna
5 z 9
2010-04-25 15:55
284365610.005.png 284365610.006.png 284365610.007.png 284365610.008.png 284365610.009.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin