Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę - patomechanizmy.pdf - dodatkowe pdfy - ephedra

Artykuły Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Cz. 4. Patome...

http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=12844

Poczta MP Mój koszyk

Medycyna Praktyczna portal dla lekarzy

Kurier Artykuły Katalog Szkolenia Gabinet Księgarnia

19.04.2010, [ zaloguj ]

Szukaj

Artykuły:

Przegląd badań

Przeglądy Cochrane

Kryteria wyboru badań

i słownik podstawowych

pojęć

Wytyczne

Artykuły przeglądowe

Artykuły specjalne

Praktyka kliniczna

Cykle tematyczne

Nauki pokrewne

Postępy w medycynie

Artykuły wg czasopism

Artykuły wg specjalności

Strona główna » Artykuły » Wytyczne » Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Raport ARIA » Alergiczny nieżyt nosa i

jego wpływ na astmę Cz. 4...

Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę

Cz. 4. Patomechanizmy

Data utworzenia: 02.09.2002

Ostatnia modyfikacja: 30.04.2007

Opublikowano w WS 2002/07 Medycyna Praktyczna: Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę

Objawy alergii klasycznie uważa się za wynik IgEzależnej reakcji alergicznej, której towarzyszą różnie nasilone

zmiany zapalne błony śluzowej nosa.

Obecnie wiadomo jednak, że niektóre alergeny dzięki właściwościom proteolitycznym mogą bezpośrednio

aktywować komórki. 636 Wykazano, że alergeny roztoczy kurzu domowego mogą in vitro aktywować komórki

nabłonka. 637 Powodują one uwalnianie cytokin i chemokin, 638 przez co wykazują potencjalną zdolność

wyzwolenia reakcji zapalnej dróg oddechowych bez udziału IgE. Alergen Der p 1 może wpływać na połączenia

ścisłe między komórkami nabłonka 639 i w ten sposób zwiększa jego przepuszczalność 640 . Względne znaczenie

mechanizmów niezależnych od IgE w porównaniu z mechanizmami IgEzależnymi jest nieznane. Najbardziej

typową chorobą alergiczną, powodowaną przez mechanizmy IgEzależne jest nieżyt nosa wywoływany przez

pyłki. Mechanizm choroby jest związany z wpływem mediatorów uwalnianych przez komórki, które biorą udział

zarówno w zapaleniu typu alergicznego, jak i procesach nieswoistej nadreaktywności. 641 Podobne objawy mogą

być wywołane przez donosową próbę prowokacyjną z alergenami pyłków, 642 ale reakcja w trakcie próby różni się

od naturalnego przebiegu choroby, ponieważ jest jednorazowa i nie odzwierciedla powtarzających się bodźców,

które działają w czasie okresu pylenia. Działające w przebiegu przewlekłego alergicznego nieżytu nosa bodźce

alergiczne podtrzymują toczący się proces zapalny, powodujący objawy choroby.

Histamina została odkryta na początku XX wieku i szybko stała się znana jako mediator reakcji alergicznych i

anafilaktycznych. Pod koniec lat 30. zauważono, że w patogenezie reakcji alergicznej biorą także udział inne

mediatory, na przykład SRSA (wolno działająca substancja anafilaksji slow reacting substance of anaphylaxis).

Mechanizm reakcji alergicznej jest dziś lepiej poznany, i chociaż histamina (uwalniana przez mastocyty i bazofile)

jest wciąż uważana za jeden z najważniejszych mediatorów, to wiadomo że w reakcji alergicznej udział bierze

także wiele innych mediatorów, wytwarzanych przez różne komórki. Objawy kliniczne i nieswoista

nadreaktywność w przebiegu alergicznego nieżytu nosa są wynikiem złożonych interakcji między takimi

mediatorami, jak cytokiny, chemokiny, neuropeptydy, i cząsteczkami przylegania oraz komórkami.

Dla alergicznego nieżytu nosa charakterystyczne są nacieki zapalne złożone z różnych komórek; ta odpowiedź

komórkowa obejmuje między innymi:

Publikacje MP

• Medycyna Praktyczna

• MP Pediatria

• MP Chirurgia

• MP Ginekologia i Poł.

• MP Psychiatria

• MP Onkologia

• MP Neurologia

• PAMW

• Lekarz Wojskowy

• Książki

• Napisz do redaktora

Etyka lekarska

• Sympozjum etyczne

Czy lekarz może tworzyć i

niszczyć ludzkie embriony?

• Dokumenty

• Artykuły

• Materiały wideo

• Forum

chemotaksję, wybiórczą aktywację i przechodzenie komórek przez śródbłonek naczyń;

zgromadzenie komórek w różnych przedziałach błony śluzowej nosa;

aktywację i różnicowanie różnych typów komórek;

wydłużenie czasu ich życia;

uwalnianie mediatorów przez pobudzone komórki;

regulację miejscowej i ogólnoustrojowej syntezy IgE;

przesyłanie sygnałów między układem immunologicznym i szpikiem kostnym.

Serwisy specjalistyczne

• Kardiologia

• Nadciśnienie tętnicze

• Pediatria

• Pneumonologia

Opisane reakcje mają miejsce tylko u chorych, u których wcześniej doszło do uczulenia na alergen, czyli syntezy

swoistych dla alergenu przeciwciał IgE, które następnie zostały związane na powierzchni mastocytów i innych

komórek. Nie zachodzą one u osób zdrowych, których błona śluzowa nosa nie reaguje na alergeny.

Poznanie mechanizmów choroby stanowi podstawę racjonalnego leczenia, opartego na zrozumieniu całości

procesu zapalnego, a nie wyłącznie na leczeniu objawów.

Katalog

41. Prawidłowa błona śluzowa nosa

• Indeks leków

• Kalendarz zjazdów

• Medline

411. Anatomia i fizjologia nosa

Giełdy

Kształt nosa zewnętrznego jest w dużej mierze określony przez będące przedłużeniem kostnej części szkieletu

nosa chrząstki, otoczone mięśniami twarzy i skórą, natomiast nos wewnętrzny składa się głównie ze szkieletu

kostnego pokrytego błoną śluzową. Przegroda nosowa, zbudowana z pokrytych błoną śluzową elementów

1 z 31

20100419 19:53

Artykuły Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Cz. 4. Patome...

http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=12844

• Praca

• Antykwariat

• Sprzęt medyczny

kostnych i chrzęstnych, dzieli jamę nosa na dwie części. Tylko kilka pierwszych milimetrów pokryte jest skórą.

Stały, powolny wzrost przegrody nosowej, który trwa do 30. roku życia, może wyjaśniać często występujące u

dorosłych skrzywienie, ograniczające drożność nosa.

Z czynnościowego punktu widzenia nos można podzielić na:

przedsionek, pokryty nabłonkiem wielowarstwowym płaskim;

rejon cieśni, który jest odpowiedzialny za około 50% całkowitego oporu dla powietrza przepływającego przez

drogi oddechowe;

jamę nosową, w której zlokalizowane są małżowiny nosowe dolne, środkowe i górne, pokrytą urzęsionym,

walcowatym nabłonkiem wielorzędowym; małżowiny nosowe zwiększają powierzchnię błony śluzowej jamy

nosowej do 150200 cm 2 , dzięki czemu ułatwiają nawilżanie, dostosowywanie temperatury i oczyszczanie

wdychanego powietrza.

Zależnie od szybkości wdechu i budowy anatomicznej, przepływ powietrza przez nos może być laminarny lub

turbulentny. Przepływ powietrza oraz różnicę ciśnień pomiędzy nozdrzami i nosową częścią gardła można

zmierzyć za pomocą rynomanometrii aktywnej. 643

Błona śluzowa okolicy węchowej jest zlokalizowana powyżej małżowiny nosowej środkowej, a poniżej blaszki

sitowej. Zawiera węchowe komórki receptorowe, może także odbierać bodźce smakowe. Znacznego stopnia

upośledzenie drożności nosa na skutek zaburzeń anatomicznych, przekrwienia lub obecności polipów może

spowodować upośledzenie węchu. W obrębie nosa kręgowców opisano także inny układ chemosensoryczny,

narząd lemieszowonosowy, który wykrywa sygnały odgrywające rolę w zachowaniach terytorialnych i

seksualnych; być może narząd ten funkcjonuje także w nosie człowieka.

Na bocznych ścianach jamy nosowej zlokalizowane są ujścia zatok szczękowych, czołowych i sitowia przedniego

oraz spływ przewodu nosowołzowego; ujścia zatok klinowych znajdują się na ścianie górnej. W środkowym

przewodzie nosowym, poniżej i bocznie od małżowiny nosowej środkowej znajduje się kompleks ujściowo

przewodowy, do którego uchodzą przednie komórki sitowe, zatoka szczękowa i czołowa. Jakiekolwiek

upośledzenie drożności tej okolicy (spowodowane przez nieprawidłowości anatomiczne lub obrzęk błony śluzowej

i tworzenie tkanki bliznowatej) może spowodować znaczne upośledzenie drenażu i wentylacji zatok oraz

przyczynić się do rozwoju procesu chorobowego.

Błona śluzowa nosa składa się z 3 warstw (rys. 2):

nabłonka migawkowego,

błony podstawnej,

warstwy podśluzowej (lamina propria).

Rys. 2. Błona śluzowa nosa

W obrębie nabłonka wyróżnia się trzy rodzaje komórek:

komórki podstawne,

komórki kubkowe,

urzęsione lub nieurzęsione komórki walcowate, które są związane z błoną podstawną oraz z sąsiednimi

komórkami i tworzą barierę nabłonkową.

Warstwa podśluzowa zawiera różne komórki, surowicze i surowiczośluzowe gruczoły nosowe, włókna nerwowe i

złożony system naczyń krwionośnych.

Nabłonek nosa jest pokryty cienką warstwą śluzu, która składa się z warstwy zolu o małej lepkości i warstwy

lepkiego żelu. Dzięki ruchom rzęsek śluz jest nieustannie przesuwany w kierunku nosowej części gardła.

Wydzielina nosa pochodzi z wielu źródeł: gruczołów podśluzówkowych, komórek kubkowych, łez i przesięku z

naczyń krwionośnych. Zawiera albuminę, immunoglobuliny, enzymy proteolityczne i lizozym, mediatory i komórki,

dzięki czemu stanowi nieswoistą ochronę przeciwko zakażeniom. Transport śluzoworzęskowy jest zależny od

właściwej konsystencji śluzu i efektywnego ruchu rzęsek, które poruszając się około 1000 razy na minutę,

usuwają z jamy nosa śluz wraz z przyklejonymi zanieczyszczeniami z prędkością 325 mm/min. Wykazano, że

zakażenia wirusowe i bakteryjne znacznie upośledzają lub całkowicie zatrzymują transport śluzoworzęskowy. 644

2 z 31

20100419 19:53

Artykuły Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Cz. 4. Patome...

http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=12844

W trakcie wdychania powietrza z cząsteczkami alergenu przez nos większość cząstek średnicy >5 um jest

zatrzymywana na powierzchni błony śluzowej i następnie w czasie 1530 minut transportowana do gardła. W

trakcie transportu, z powodu swoich dużych rozmiarów, cząsteczki nie przenikają do błony śluzowej.

Rozpuszczalne w wodzie substancje o właściwościach antygenowych mogą jednak zostać z nich wymyte i szybko

wchłonięte przez błonę śluzową.

412. Układ drobnych naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa

Naczynia krwionośne błony śluzowej nosa to 645 (rys. 3):

Gęsta, podnabłonkowa sieć naczyń włosowatych, z fenestracjami między komórkami śródbłonka. Naczynia te

dostarczają składników odżywczych dla komórek nabłonka i gruczołów oraz umożliwiają przesiąkanie do światła

jamy nosowej wody potrzebnej do parowania i regulacji temperatury.

Zespolenia tętniczożylne, które umożliwiają szybki przepływ krwi przez błonę śluzową. Prawdopodobnie

odgrywają one rolę w dostosowywaniu temperatury powietrza przepływającego przez nos oraz w mechanizmach

przeciwprądowych, które ułatwiają obniżanie temperatury mózgu w gorącym i suchym klimacie. Relacje

anatomiczne między omawianymi układami oraz mechanizmy gwarantujące ich niezależne (pomimo wpływów

układu nerwowego oraz mediatorów) działanie nie są dokładnie poznane.

Układ naczyń objętościowych (sploty jamiste małżowin), które wypełniając się krwią, zamykają światło jamy

nosowej, a opróżnione umożliwiają swobodny przepływ powietrza. Zmiany ich objętości wpływają na zdolność

filtracji i regulacji temperatury powietrza przepływającego przez nos. Tętnice są otoczone warstwą mięśni

gładkich, która reguluje dopływ krwi do splotów jamistych (określanych także jako naczynia pojemnościowe).

Dzięki tym mechanizmom błona śluzowa nosa może szybko zmieniać swoją objętość, poprzez zmianę ilości krwi w

naczyniach w odpowiedzi na bodźce nerwowe, mechaniczne, termiczne lub chemiczne. Obfite unaczynienie jest

jedną z najważniejszych cech błony śluzowej nosa, a jego zmiany mogą prowadzić do znacznego ograniczenia

drożności narządu. 646 Zmiany objętości krwi w naczyniach regulują także światło obydwu części jamy nosowej. W

prawidłowych warunkach u większości osób wywołuje to okresowe zmiany drożności nosa, spowodowane

zmianami objętości błony śluzowej, które określa się jako cykl nosowy. 647,648

Rys. 3. Unaczynienie błony śluzowej nosa

413. Gruczoły śluzowe

Wydzielina z nosa jest materiałem niejednorodnym. Gromadzący się w świetle nosa płyn może być wydzielany

przez błonę śluzową nosa, może też pochodzić z worków spojówkowych lub zatok przynosowych. U osób

zdrowych składa się głównie z wydzieliny małych gruczołów surowiczośluzowych. 649 Wydzielina gruczołów oraz

komórek kubkowych jest istotnym składnikiem płynu powlekającego powierzchnię błony śluzowej; ważną rolę

odgrywa również transport wody i elektrolitów przez powierzchnię nabłonka i przewody gruczołów.

4131. Komórki kubkowe i gruczoły śluzowe

Gęstość komórek kubkowych w błonie śluzowej nosa i dużych oskrzeli wynosi około 10000/mm 2 . 650 W

przewlekłym nieżycie nosa nie obserwowano zwiększenia liczby komórek kubkowych ani gruczołów

śluzowych. 651-653

Na gruczoły surowicze przedniej części nosa składa się około 200 wyłącznie surowiczych gruczołów,

zlokalizowanych w ujściu wewnętrznym przedsionka nosa. Ich udział w całkowitej ilości wytwarzanej nadmiernie

wydzieliny jest nieznany.

Drobne gruczoły surowiczośluzowe zlokalizowane są w warstwie podśluzowej błony śluzowej nosa. 650 Po

urodzeniu gęstość gruczołów błony śluzowej nosa zmniejsza się nieustannie. Zaraz po urodzeniu liczba tych

3 z 31

20100419 19:53

Artykuły Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Cz. 4. Patome...

http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=12844

gruczołów jest największa (34 gruczoły/mm 2 ) w porównaniu z 8,3/mm 2 u osoby dorosłej. Różnice te mogą

tłumaczyć częstsze objawy nieżytu nosa u niemowląt i dzieci. W różnych częściach nosa liczba gruczołów jest

podobna. Łączna liczba gruczołów w błonie śluzowej nosa wynosi około 100 000.

W zatokach przynosowych u osób zdrowych gruczołów jest niewiele (50100 w każdej z zatok), natomiast błona

śluzowa zatok objęta procesem zapalnym zawiera nowo powstałe, nieprawidłowe gruczoły o wyłącznie śluzowym

charakterze. 650 Z tego powodu wydzielina z zatok składa się ze śluzu o dużej lepkości, wytwarzanego przez

gruczoły i nabłonek błony śluzowej; nie powoduje to wycieku wodnistej wydzieliny z nosa, ale jest przyczyną

spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła.

4132. Źródła nadmiernej ilości wydzieliny z nosa

Zwiększone wydzielanie gruczołów ma duże znaczenie w nieżycie nosa. Jednak główną przyczyną wycieku

wodnistej wydzieliny z nosa jest prawdopodobnie czynność wydzielnicza. 654 U chorych z całorocznym

alergicznym nieżytem nosa obserwowano nadmierne wydzielanie śluzu przez komórki kubkowe małżowin

nosowych dolnych, spowodowane prawdopodobnie wzrostem aktywności komórek kubkowych, niezwiązanym z

ich przerostem. 655

Przesięk osocza jest objawem zapalenia; sugerowano, że przyczynia się on znacząco do wzrostu ilości płynu

znajdującego się na powierzchni błony śluzowej nosa. 656

Drożność nosa może być ograniczona nawet w warunkach prawidłowego wytwarzania wydzieliny, z powodu

zniesienia funkcji aparatu śluzoworzęskowego. Jest to istotą patomechanizmu zmian w pierwotnej dyskinezie

rzęsek 657 oraz innych procesach upośledzających czynność rzęsek.

4133. Regulacja wydzielania

Czynność gruczołów dróg oddechowych jest regulowana przez przywspółczulny układ nerwowy. Stymulacja

zakończeń nerwów czuciowych, na przykład przez zimne powietrze lub histaminę, na drodze odruchowej pobudza

receptory cholinergiczne w gruczołach. Dlatego leki parasympatykolityczne można wykorzystywać do oceny

udziału stymulacji cholinergicznej w całkowitej sekrecji wydzieliny przez błonę śluzową nosa.

414. Komórki błony śluzowej nosa

Budowa błony śluzowej nosa u osób zdrowych była przedmiotem wielu badań. Stwierdzono obecność różnych

typów komórek: komórek przypominających komórki Langerhansa (CD1 + ), mastocytów, limfocytów T CD4 + ,

limfocytów B, makrofagów i niewielkiej liczby eozynofilów. 658-662 Najważniejszą rolę w pierwszej linii obrony błony

śluzowej nosa przez zakażeniem odgrywają immunoglobuliny wydzielnicze. Limfocyty B biorące udział w tej

odpowiedzi ulegają wstępnemu pobudzeniu w układzie limfatycznym błon śluzowych (mucosaassociated

lymphoid tissue), m.in. migdałkach podniebiennych oraz migdałku gardłowym, a następnie usadawiają się w

docelowych obszarach błony śluzowej, gdzie ulegają przemianie w plazmocyty wytwarzające immunoglobuliny. 663

Na odpowiedź humoralną błony śluzowej nosa składają się produkowane miejscowo: wydzielnicza IgA (dimer,

zawierający stały fragment wydzielniczy oraz łańcuch J, ułatwiający transport cząsteczki poza nabłonek), IgG oraz

w mniejszym stopniu pentameryczna IgM, a także IgD. U chorych na alergiczny nieżyt nosa w błonie śluzowej

nosa obecne są plazmocyty. 664

415. Unerwienie nosa

Unerwienie błony śluzowej nosa zostało dokładnie opisane. W błonie śluzowej obecne są neurony cholinergiczne

oraz neurony układu NANC (nieadrenergicznego i niecholinergicznego układu nerwowego). Włókna czuciowe

typu C, dochodzące do zwoju trójdzielnego, zawierają substancję P (SP), neurokininę A i K (NK) oraz peptyd

związany z genem kalcytoniny (calcitonin generelated peptide CGRP). Substancje te zawarte są w

zakończeniach nerwowych w sąsiedztwie zwoju skrzydłowopodniebiennego, naczyń krwionośnych oraz pod

nabłonkiem i w jego obrębie. Synapsy cholinergicznych włókien przedzwojowych zwoju skrzydłowo

podniebiennego i pobudzone receptory nikotynowe w neuronach pozazwojowych zawierają również

naczynioruchowy peptyd jelitowy (vasoactive intestinal peptide VIP). W niektórych pozazwojowych

adrenergicznych neuronach układu współczulnego obecny jest także neuropeptyd Y (NPY). Neurony okolicy

zatok zawierają także pobudzający peptyd adrenergiczny (AIP). 665-674

Neuropeptydy wykazują różnorodne właściwości biologiczne:

Neuroprzekaźniki i neuropeptydy uwalniane w obrębie autonomicznego układu nerwowego biorą udział w

regulacji produkcji wydzieliny w błonie śluzowej nosa.

Stymulacja nerwów przywspółczulnych powoduje zwiększenie wydzielania przez gruczoły (hamowane przez

atropinę) oraz rozszerzenie naczyń krwionośnych. Zjawiska te są wykorzystywane w ocenie reaktywności nosa w

próbie prowokacyjnej z użyciem parasympatykomimetyku (metacholiny).

Stymulacja nerwów współczulnych powoduje skurcz naczyń krwionośnych, przez co zmniejsza opór dróg

oddechowych.

Prawdopodobnie u osób zdrowych, a także w chorobach alergicznych, peptydy uwalniane z nerwów czuciowych,

np. peptyd związany z genem kalcytoniny (CGRP), substancja P i neurokinina A uczestniczą w rozkurczu naczyń,

przesięku osocza ze światła naczyń, powodując neurogenne zmiany zapalne, oraz interakcję mastocytów z

komórkami układu nerwowego. 675,676 Reakcja błony śluzowej nosa na neuropeptydy jest przedmiotem

kontrowersji. 677

Substancja P i peptyd uwalniający gastrynę (gastrin releasing peptide GRP) mogą nasilać wydzielanie przez

gruczoły, 672,678-682 ale prowokacja donosowa wymaga podania dużej dawki egzogennych peptydów dla

wywołania reakcji.

4 z 31

20100419 19:53

Artykuły Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę Cz. 4. Patome...

http://www.mp.pl/artykuly/index.php?aid=12844

Donosowe podanie substancji P nie zwiększa wydzielania 683 ani nie powoduje żadnych innych objawów 684 .

Donosowe podanie substancji P i neurokininy A zwiększa opór dróg oddechowych na poziomie nosa; nie

obserwowano wyraźnej zależności objawów od dawki. 685

Do spowodowania nagromadzenia eozynofilów w błonie śluzowej nosa również konieczna jest bardzo duża (w

porównaniu z ilością uwalnianą miejscowo) dawka substancji P. 686

Donosowe podanie CGRP nie powoduje zwiększenia wydzielania. 683

Przeciwnie, donosowe podanie NPY powoduje zależne od dawki zmniejszenie przepływu krwi w błonie

śluzowej nosa, 687 prawdopodobnie długotrwale obkurczając naczynia. 688

W badaniach in vivo u człowieka stwierdzono, że bombezyna pobudza sekrecję śluzowej i surowiczej

wydzieliny z nosa. 689

W odruchach przywspółczulnych biorą udział prawdopodobnie neurony cholinergiczne, jednak stwierdzono, że

naczynioruchowy peptyd jelitowy może modulować uwalnianie acetylocholiny, nasilać odpowiedź wydzielniczą

gruczołów i rozszerzać naczynia. 690

42. Komórki, mediatory, cytokiny, chemokiny i cząsteczki przylegania uczestniczące w zapaleniu

błony śluzowej nosa

421. Komórki

Pod koniec lat 80. XX wieku za pomocą metod immunohistochemicznych wykazano, że do nabłonka nosa oprócz

eozynofilów i komórek metachromatycznych migrują także komórki opłaszczone przez IgE. W okresie narażenia

na alergeny komórki te są zlokalizowane bliżej powierzchni nabłonka niż poza sezonem pylenia. Później

wykazano także, zarówno w eksperymentalnym, jak i sezonowym lub całorocznym narażeniu na alergen,

pojawienie się w obrębie błony śluzowej makrofagów i komórek podobnych do monocytów. To samo zjawisko

obserwowano w odniesieniu do komórek Langerhansa, które mają silnie wyrażone zdolności do prezentowania

antygenu usadowionym komórkom układu immunologicznego. Wykazano, że po naturalnej ekspozycji na alergen

w obrębie błony śluzowej zwiększa się liczba lub przynajmniej aktywność pobudzonych limfocytów Th.

4211. Mastocyty

Od czasu opisania w 1879 roku przez Paula Ehrlicha mastocytu zawierającego ziarnistości i stwierdzenia przez

Rileya i wsp. obecności w tej komórce preformowanego mediatora, histaminy, 691 wiedza na temat charakterystyki

biochemicznej i czynnościowej mastocytów znacznie się poszerzyła. W 1966 roku Enerback po raz pierwszy

dokonał podziału mastocytów szczurzych na podstawie budowy, rozmiaru, gęstości i wybarwienia ziarnistości. 692

Irani i wsp. podzielili później mastocyty na dwie odmienne populacje fenotypowe, MC(T) zawierające tylko

tryptazę i MC(TC) zawierające tryptazę, chymazę, katepsynę G i karboksypeptydazę. 693

Mastocyty pochodzą z hematopoetycznych komórek prekursorowych (CD34+), 694,695 które migrują do tkanek

obwodowych i tam dojrzewają 696 . Do prawidłowego rozwoju oraz przeżycia mastocytów niezbędne są interakcje

pomiędzy czynnikiem komórek macierzystych (stem cell factor SCF), będącym ligandem dla receptorowej kinazy

tyrozynowej ckit, a receptorem ckit obecnym na powierzchni mastocytów i ich prekursorów. 697 Czynnik komórek

macierzystych znajduje się na powierzchni błony cytoplazmatycznej wielu komórek podścieliska, na przykład

fibroblastów i komórek śródbłonka. Pod wpływem enzymów proteolitycznych komórki te mogą uwalniać

pozakomórkowy fragment SCF. 698 W powierzchniowej warstwie błony śluzowej u chorych na alergię stwierdzono

obecność opłaszczonych przez IgE komórek CD34+, posiadających receptor dla ckit (są to głównie komórki

prekursorowe). 699,700

Mastocyty aktywowane przez mechanizmy zależne i niezależne od IgE uwalniają:

podczas degranulacji ziarnistości: histaminę i inne zawarte w ziarnistościach białka, na przykład tryptazę;

przez aktywację fosfolipidów błonowych: metabolity kwasu arachidonowego (w tym leukotrieny cysteinylowe);

cytokiny, obecne w mastocytach jako mediatory preformowane. Uwalnianie różnych cytokin obserwowano po

pobudzeniu mastocytów poprzez receptory IgE o dużym powinowactwie (FcepsilonRI). Proces ten zachodzi

szybciej niż w przypadku limfocytów T, które nie magazynują cytokin. Mastocyty uwalniają cytokiny typowe dla

limfocytów Th2: IL4, IL5 i IL13 701-703 oraz cytokiny prozapalne, takie jak IL6, IL8, IL10 i TNFalfa. 704,705

Wykazano, że komórki te uwalniają również takie cytokiny i chemokiny jak: GMCSF, MCP1, IC8, RANTES,

MIP1alfa i chemokiny CC. Mastocyty mają także receptory CCR3 i mogą odpowiadać na MCP3, MCP4,

RANTES i eotaksyny. Dwa typy mastocytów różnią się nieznacznie ekspresją cytokin; w mastocytach MC(T)

zachodzi głównie ekspresja IL5, IL6 i IL7, podczas gdy w mastocytach MC(TC) IL4. 706,707 Uwalnianie przez

mastocyty cytokin typowych dla limfocytów Th2 może mieć duże znaczenie w regulacji odpowiedzi

immunologicznej IgEzależnej. Wykazano, że mastocyty obecne w błonie śluzowej nosa mogą pobudzać syntezę

IgE 707 (rys. 4).

5 z 31

20100419 19:53

Alergiczny nieżyt nosa i jego wpływ na astmę - patomechanizmy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: