Modul_1_matem_artykul.pdf
(
1337 KB
)
Pobierz
Praca z uczniem ze sPecyficznymi Problemami
w uczeniu się matematyki z klas iV–Vi
Moduł 1
specyficzne trudności w uczeniu się
matematyki
autorki:
celina tuszyńska-skubiszewska, anna marzec
Po realizacji modułu uczestnik:
•
rozróżnia specyficzne i niespecyficzne trudności w uczeniu się matematyki,
•
zna definicje dyskalkulii i rozróżnia jej typy,
•
różnicuje specyficzne trudności w uczeniu się,
•
rozumie potrzebę stymulowania rozwoju kompetencji matematycznych u dzieci.
Trudności w uczeniu się
użycie określenia
specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
nie może być jednoznacznie ro-
zumiane jako dyskalkulia. specyficzne trudności w uczeniu się matematyki obejmują również szereg
trudności uwarunkowanych zaburzeniami sfery poznawczej ucznia.
Podział trudności w uczeniu się
według prof. bogdanowicz (2005, s. 14–26)
specyficzne
specyficzne trudności w uczeniu się dotyczą uczniów, u których stwierdzono prawidłowy rozwoju
umysłowy. trudności te diagnozuje się, jeśli niepowodzenia szkolne dotyczą tylko niektórych zakre-
sów uczenia się. Przyczyną specyficznych trudności w uczeniu się jest nieharmonijny rozwój psycho-
ruchowy, który przejawia się opóźnieniem rozwoju określonych funkcji : wzrokowo-przestrzennych,
słuchowo-językowych, motorycznych.
zaburzenia umiejętności matematycznych wywodzą się z nieprawidłowości przebiegu procesów po-
znawczych, nie są zaś wywołane obniżonymi możliwościami intelektualnymi.
SPECYFICZNE
TRUDNO
CI
SZKOLNE
SPECYFICZNE
TRUDNOŚCI
W CZYTANIU
I PISANIU
SPECYFICZNE
TRUDNOŚCI
W UCZENIU SIĘ
MATEMATYKI
INNE SPECYFICZNE
TRUDNOŚCI
W UCZENIU SIĘ
DYSLEKSJA/
DYSLEKSJA
ROZWOJOWA
WYKONYWANIE
ZADAŃ
MANUALNYCH
UCZENIE SIĘ
UKŁADÓW
RUCHOWYCH
POSŁUGIWANIE
SIĘ MAPĄ
UMIEJĘTNOŚĆ
CZYTANIA NUT
DYSORTOGRAFIA
DYSGRAFIA
DYSKALKULIA
Moduł 1
specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
niespecyficzne
trudności o charakterze niespecyficznym dotyczą dzieci z inteligencją niższą niż przeciętna, wystę-
pują z uwagi na niepełnosprawność intelektualną, dysfunkcję narządów zmysłu (na przykład nie-
podlegająca korekcji wada wzroku czy słuchu), mogą być skutkiem schorzeń neurologicznych (epi-
lepsja, mózgowe porażenie dziecięce). niespecyficzne trudności mogą również wynikać z zaniedbań
środowiskowych czy pedagogicznych.
inteligencja niższa niż przeciętna
NISKA SPRAWNOŚĆ
INTELEKTUALNA
upośledzenie umysłowe
środowiskowe
ZANIEDBANIE
dydaktyczne
wzroku
WADY
ZMYSŁÓW
słuchu
PRZYCZYNY TRUDNO
CI
W UCZENIU SI
dziecięce porażenie mózgowe
SCHORZENIA
NEUROLOGICZNE
epilepsja
dysleksja
DYSLEKSJA
ROZWOJOWA
dysgrafia
dysortografia
DYSKALKULIA
zaburzenia zdolności matematycznych
Podział trudności w uczeniu
się według prof. Gruszczyk-kolczyńskiej (1997, s. 6; 2009, s. 22–25)
trudności zwyczajne – towarzyszą uczniowi przez cały czas nauki, na każdym etapie edukacyj-
nym. trudności zwyczajne dziecko potrafi pokonać samodzielnie lub przy niewielkiej pomocy ze
strony osoby dorosłej. najważniejsze jest, aby wysiłek umysłowy towarzyszący pokonywaniu
trudności zwyczajnych nie przekraczał możliwości intelektualnych ucznia,
trudności nadmierne – pojawiają się bardzo często z winy dorosłych. Gdy nauczyciel przecenia
wiedzę i możliwości poznawcze ucznia, gdy wymaga od dziecka więcej niż ono jest w stanie
wykonać, dając do rozwiązania zbyt trudne zadania, niedostosowane do poziomu wiedzy i moż-
liwości intelektualnych ucznia,
Moduł 1
specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
specyficzne trudności – dotyczą dzieci, które pomimo włożonego wysiłku nie mogą samodziel-
nie poradzić sobie nawet z łatwym zadaniem. Dzieci te często nie rozumieją sensu matema-
tycznego i zależności pomiędzy liczbami. brak im odporności emocjonalnej, nie potrafią wytrzy-
mać napięcia, które towarzyszy podczas rozwiązywania zadań matematycznych. Przy obniżonej
sprawności manualnej dzieci często mają trudności z narysowaniem grafu czy zapisanie działa-
nia matematycznego.
specyficzne trudności powstają z powodu mniejszej niż się oczekuje dojrzałości do nauki matema-
tyki. z badań e Gruszczyk-kolczyńskej (1985) wynika, że specyficzne trudności występują u dzieci,
które rozwijają się wolniej i nieharmonijnie. Dotyczy to nawet co czwartego dziecka w klasie. bada-
jąc gotowość szkolną nie sprawdza się, czy dziecko podoła wymaganiom stawianym na lekcji mate-
matyki (Gruszczyk-kolczyńska 1997, s.20, s.135–138), ponieważ zakres badań uwzględnia tylko dwa
wskaźniki gotowości do uczenia się matematyki: poziom rozwoju sprawności manualnej i percepcji
wzrokowej, gdyż największe znaczenie przypisuje się współpracy „ręka i oko” oraz umiejętność licze-
nia, doliczania i odliczania przedmiotów, a także ustalania, czy w porównywanych zbiorach jest tyle
samo przedmiotów.
Badanie dojrzałości szkolnej nie uwzględnia odporności emocjonalnej dziecka
na sytuacje trudne intelektualnie – jednego z ważniejszych wskaźników gotowości do uczenia się
matematyki w warunkach szkolnych
(Gruszczyk-kolczyńska 1997, s. 137).
rozpoczynając naukę szkolną, dziecko powinno być zdolne do wytrzymania napięcia, które wystę-
puje podczas uczenia się matematyki, czyli mieć odporność emocjonalną na pokonywanie trudności
związanych z nabywaniem wiadomości i umiejętności matematycznych. uczeń musi być odporny
emocjonalnie, aby mino narastającego napięcia potrafił rozwiązać dany problem matematyczny.
Dojrzałość do uczenia się matematyki w warunkach szkolnych obejmuje
(Gruszczyk-kolczyńska
1997, s.18):
1. Dziecięce liczenie:
•
sprawne liczenie i rozróżnianie błędnego liczenia od poprawnego,
•
umiejętność wyznaczania wyniku dodawania i odejmowania w zakresie 10 w pamięci, na liczma-
nach lub na palcach.
2. operacyjne rozumowanie na poziomie konkretnym w zakresie:
•
uznawania stałości ilości nieciągłych – zdolność do wnioskowania o równoliczności mimo obser-
wowanych zmian w układzie elementów porównywanych zbiorów,
•
wyznaczania konsekwentnych serii – zdolność do ujmowania każdego z porządkowanych ele-
mentów jako mniejszego od nieuporządkowanych i jednocześnie jako największego w zbiorze
już uporządkowanym.
3. zdolność do odrywania się od konkretów i posługiwanie się reprezentacjami symbolicznymi w za-
kresie:
•
pojęć liczbowych – aspekt językowo-symboliczny,
•
działań arytmetycznych – formuła arytmetyczna i jej przekształcenie,
•
schematu graficznego – grafy strzałkowe, drzewka, tabele i inne uproszczone rysunki.
Moduł 1
specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
4. Dojrzałość emocjonalna wyrażająca się w:
•
pozytywnym nastawieniu do samodzielnego rozwiązywania zadań,
•
odporności emocjonalnej na sytuacje trudne intelektualnie – zdolność do kierowania swym za-
chowaniem w sposób racjonalny mimo przeżywanych napięć.
5. zdolność do syntetyzowania oraz zintegrowania funkcji percepcyjno-motorycznych, która wyraża
się w sprawnym odwzorowywaniu złożonych kształtów, rysowaniu i konstruowaniu.
SPRAWDŹ SIĘ
1. Jakie przyczyny wykluczają rozpoznanie specyficznych trudności w uczeniu się?
2. Jakie zaburzenia należą do specyficznych trudności w uczeniu się?
Definicje dyskalkulii
w latach siedemdziesiątych pojawiła się jedna z pierwszych definicji dyskalkulii rozwojowej autor-
stwa ladislava košča (1982, s. 23).
Dyskalkulia rozwojowa
jest strukturalnym
zaburzeniem zdolności matema-
tycznych
mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych nieprawidło-
wościach tych części mózgu, które są bezpośrednim anatomiczno-fizjologicz-
nym podłożem dojrzewania zdolności matematycznych zgodnie z wiekiem;
jest zaburzeniem występującym bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych
funkcji umysłowych
.
analizując definicję dyskalkulii rozwojowej, należy zwrócić uwagę na trzy istotne elementy:
•
założenie, że trudności spowodowane są przez
dysfunkcje pewnych obszarów mózgu
, które
odpowiedzialne są za zdolności matematyczne,
•
stwierdzenie zaburzenia
zdolności
(trudności) matematycznych,
•
specyficzny charakter tych trudności (czyli wycinkowy charakter tych trudności, który występu-
je przy co najmniej przeciętnej inteligencji).
Dyskalkulia to zaburzenie zdolności matematycznych, a
zdolność matematyczna
to „dyspozycje,
które stanowią warunek pomyślnego uczenia się i uzyskania osiągnięć w matematyce” (rican 1964,
za koščem 1982, s. 22) lub jest to zdolność „do zrozumienia istoty matematycznych problemów,
metod i twierdzeń, zdolność do uczenia się pamiętania i odtwarzania ich, do wiązania ich z innymi
problemami, symbolami, metodami i twierdzeniami, do używania ich przy rozwiązywaniu matema-
tycznych problemów” (Verdelin1958, za koščem 1982, s. 22).
Moduł 1
specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
Plik z chomika:
poncza
Inne pliki z tego folderu:
PODRECZNIK.pdf
(723 KB)
Modul_matem_bibliografia.pdf
(463 KB)
Modul_1_matem_Rady.pdf
(935 KB)
Modul_1_matem_domino.pdf
(504 KB)
Modul_1_matem_artykul.pdf
(1337 KB)
Inne foldery tego chomika:
►Kursy (za darmo)
►Kursy rysowania, angielski i inne
100 super łamigłówek
100 super łamigłówek(1)
4 LATEK
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin