ppp2008.pdf

Pierwsza pomoc przedmedyczna

pod redakcj ą Włodzimierza Rosi ń skiego

Portal internetowy „Pierwsza Pomoc Przedmedyczna”

www.ratownictwo.win.pl

2008

Pierwsza pomoc przedmedyczna

Spis tre ś ci

1. Zanim zaczniesz ratować ....................................................................................................... 2

2. Pierwsza pomoc psychologiczna............................................................................................ 3

3. Wzywanie pomocy................................................................................................................. 3

4. Resuscytacja krąŜeniowa-oddechowa .................................................................................... 5

5. Atak serca – zawał.................................................................................................................. 8

6. Zaburzenie oddychania .......................................................................................................... 9

6.1. Sztuczne oddychanie ..................................................................................................... 10

7. Udar mózgu .......................................................................................................................... 11

8. Zranienie............................................................................................................................... 12

8.1. Rany postrzałowe .......................................................................................................... 15

9. Krwotok................................................................................................................................ 17

10. Ciało obce........................................................................................................................... 18

11. Udławienia u dzieci i dorosłych ......................................................................................... 20

12. Zatrucie............................................................................................................................... 22

13. Złamania kości ................................................................................................................... 25

14. Wstrząs ............................................................................................................................... 27

15. Utrata przytomności ........................................................................................................... 29

16. PoraŜenie i udar cieplny ..................................................................................................... 30

17. Przechłodzenie i odmroŜenie ............................................................................................. 32

18. Uszkodzenia czaszkowo-mózgowe.................................................................................... 33

19. Uszkodzenia klatki piersiowej i brzucha............................................................................ 35

21. PoraŜenie prądem elektrycznym ........................................................................................ 37

22. Oparzenia termiczne........................................................................................................... 40

22. Oparzenia chemiczne ......................................................................................................... 41

23. Środki odurzające ............................................................................................................... 43

24. Utonięcie ............................................................................................................................ 45

25. UłoŜenia ............................................................................................................................. 47

26. CiąŜa i poród ...................................................................................................................... 50

27. Wypadek drogowy ............................................................................................................. 52

28. W górach ............................................................................................................................ 54

29. Atak terrorystyczny ............................................................................................................ 55

30. Słownik ratownika.............................................................................................................. 56

www.ratownictwo.win.pl, 2008 1

Pierwsza pomoc przedmedyczna

1. Zanim zaczniesz ratowa ć

Dobrze byłoby, gdyby kaŜdy z nas znał podstawy udzielania pierwszej pomocy, aby

umieć zachować się w róŜnych przypadkach, które spotykamy w swoim Ŝyciu. Oto garść

porad, które nam w tym pomogą.

Naucz si ę udzielania pierwszej pomocy, czyli techniki ratowania

Je ś li masz do czynienia z ofiar ą tragicznego wypadku, zawsze stosuj si ę do poni Ŝ szych

zasad.

1. Najpierw ostroŜnie zbadaj ofiarę. Podchodząc do poszkodowanego naleŜy ocenić jego

miejsce pod kątem bezpieczeństwa dla siebie i chorego (główna zasada to:

bezpieczeństwo ratownika jest zawsze najwaŜniejsze ). RównieŜ ze względu

bezpieczeństwa do leŜącej ofiary podchodź od strony głowy.

2. Sprawdź jego reakcję. Spytaj się "Co się stało?", jeśli nie odpowie - uszczypnij go pod

nosem.

3. Sprawdź: czy język, wydzieliny lub jakieś obce ciało nie blokuje dróg oddechowych

ofiary? Jeśli drogi oddechowe nie są droŜne, oczyść je. Delikatnie odchyl jego głowę

do tyłu - często ten ruch przywraca normalny oddech.

4. Czy ranny oddycha? Jeśli nie, zastosuj sztuczne oddychanie.

5. Czy ma tętno? Jeśli nie ma, serce nie pracuje. Zastosuj resuscytację.

6. Czy ma krwotok? Jeśli jest, staraj się go zatamować.

7. Jeśli przestało pracować serce, poszkodowany nie oddycha trzeba natychmiast

wezwać pogotowie. W tym czasie druga osoba musi bez zwłoki rozpocząć ratowanie

ofiary. Tak samo naleŜy postąpić, kiedy mamy do czynienia z powaŜnym krwotokiem

lub powaŜnym urazem głowy - patrz: Kiedy i jak wzywa ć pomoc.

8. Jeśli jesteś sam, chwilę czasu na wezwanie pogotowia będziesz miał po wykonaniu

pierwszych 4 serii reanimacji.

9. W niektórych przypadkach moŜna bezpiecznie zmieniać połoŜenie ciała rannego. Gdy

jednak ofiara ma powaŜne obraŜenia szyi lub pleców, nie wolno jej rusza ć - chyba Ŝe

ratujemy ją przed poŜarem, wybuchem itp.

10. Sprawdź, czy ofiara nie ma uszkodzonego kręgosłupa.

11. U ofiar wypadków samochodowych zawsze musisz podejrzewać uszkodzenie

kręgosłupa.

12. Dopilnuj, by ranny leŜał i był spokojny.

13. Jeśli wymiotował - a masz pewność, Ŝe nie uszkodził kręgosłupa - ułóŜ go na boku w

pozycji bocznej ustalonej, by się nie udusił.

14. Okryj go kocami lub płaszczami, by nie tracił ciepła.

15. Jeśli to konieczne, rozetnij ubranie. Nie zdzieraj ubrania z poparzonych miejsc, chyba

Ŝe wciąŜ się tli.

16. Uspokój ofiarę i sam zachowaj spokój. To pozwoli rannemu opanować strach, dzięki

czemu nie wpadnie w panikę.

17. Nie podawaj płynów osobie nieprzytomnej lub półprzytomnej, jak teŜ osobie

skarŜącej się na ból brzucha (obraŜenia narządów wewnętrznych).

18. Nie próbuj jej cucić, poklepując bądź potrząsając nią, poniewaŜ osoba taka po dojściu

do siebie w pierwszym odruchu moŜe spróbować ci oddać.

19. Wśród rzeczy ofiary poszukaj informacji o szczególnych jej problemach zdrowotnych

- alergiach lub chorobach wymagających specjalnego postępowania - ewentualnie

bransoletki lub wisiorka, które by o tym informowały.

www.ratownictwo.win.pl, 2008 2

Pierwsza pomoc przedmedyczna

20. Nie zabieraj ze sobą dokumentów poszkodowanego. PrzekaŜ je lub lepiej wskaŜ gdzie

leŜą osobie upowaŜnionej (rodzina, policja).

2. Pierwsza pomoc psychologiczna

Udzielając pierwszej pomocy osobie poszkodowanej naleŜy pamiętać równieŜ o aspekcie

psychologicznym. Wszelkie czynności ratujące powinny być powiązane z udzieleniem

pomocy psychologicznej mającej na celu zmniejszenie subiektywnego dyskomfortu ofiary

wypadku i zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa.

Podstawowe zasady działania:

1. Rozejrzyj się w sytuacji. Zachowaj spokój i opanowanie. Pamiętaj o zapewnieniu

sobie bezpieczeństwa. Pomyśl od czego zaczniesz.

2. Podejdź do poszkodowanego. Powiedz kim jesteś i co się wydarzyło. Powiedz mu, Ŝe

będziesz z nim do czasu przyjazdu pogotowia.

3. Zasłoń poszkodowanego przed widzami, spokojnie i stanowczo poproś ich, aby nie

przeszkadzali, albo daj im jakieś zadanie. Nie twórz zbiegowiska.

4. Przyjmij pozycję na tej samej wysokości co poszkodowany - uklęknij lub kucnij przy

nim. Delikatnie połóŜ swoją rękę na ramieniu lub na głowie, co podziała uspokajająco.

Okryj go np. kocem.

5. Przeprowadź czynności ratujące płynnie i sprawnie. Informuj poszkodowanego o

podejmowanych czynnościach i efektach z tym związanych.

6. Mów spokojnym tonem i cierpliwie go wysłuchaj. Nie krytykuj, nie wypowiadaj

pesymistycznych opinii. Zapytaj czy kogoś powiadomić o wypadku.

7. Jeśli musisz opuścić poszkodowanego poinformuj go o tym. Poproś kogoś, aby przy

nim pozostał.

8. W przypadku, gdy poszkodowanym jest dziecko, potraktuj je bardziej emocjonalnie.

NajwaŜniejszy jest kontakt cielesny. Jeśli jest to moŜliwe daj mu maskotkę i zapewnij

obecność rodziców lub kogoś bliskiego.

9. Narkomani, osoby pijane, bezdomni mogą być negatywnie nastawieni do ratujących.

Wtedy udzielanie pierwszej pomocy ogranicza się tylko do technicznych czynności

ratujących.

10. Wbrew pozorom ratownicy to teŜ zwykli ludzie. Osoby początkujące i o słabej

psychice powinny być wspierane przez bardziej doświadczonych współpracowników,

szczególnie po cięŜkiej i zakończonej zgonem poszkodowanego akcji.

3. Wzywanie pomocy

Pami ę taj, aby jak najszybciej wezwa ć pomoc.

Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji:

www.ratownictwo.win.pl, 2008 3

Pierwsza pomoc przedmedyczna

JeŜeli jest co najmniej dwóch ratujących, jeden z nich udaje się po pomoc, zaraz po

stwierdzeniu, Ŝe poszkodowany nie oddycha. Gdy na miejscu wypadku jest jeden ratujący, a

poszkodowany jest osobą dorosła, która nie oddycha, prawdopodobnie w wyniku choroby

serca, naleŜy natychmiast wezwać pomoc (najpierw wzywasz pomoc, a następnie

reanimujesz, gdyŜ masaŜ serca moŜe przedłuŜyć się do kilkudziesięciu minut), ostateczna

decyzja zaleŜy od dostępu środków łączności ze słuŜbami ratowniczymi.

W przypadku prawdopodobieństwa utraty przytomności w wyniku braku oddechu, np. urazu,

utonięcia, zadławienia, zatrucia oraz gdy poszkodowanym jest niemowlę lub dziecko ratujący

powinien przez około 1 minutę wykonywać zabiegi przywracające podstawowe czynności

Ŝyciowe (oddech, praca serca).

Meldunek o wypadku powinien zawiera ć nast ę puj ą ce dane (dotyczy wszystkich

numerów ratunkowych):

CO? - rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodów, upadek z drabiny, utonięcie.

atak padaczki, itp.),

GDZIE? - miejsce wypadku,

ILE? - liczba poszkodowanych,

JAK? - stan poszkodowanych,

CO ROBISZ? - informacja o udzielonej dotychczasowo pomocy,

KIM JESTEŚ? - dane personalne osoby wzywającej pomoc (numer telefonu z którego

dzwonisz).

Gdy istnieją wskazania o dodatkowym niebezpieczeństwie (np. cysterna) - poinformuj o tym.

Pami ę taj!!! Nigdy nie odkładaj pierwszy słuchawki !!!

Numery słu Ŝ b ratowniczych:

997 - Policja

998 - StraŜ PoŜarna

999 - Pogotowie Ratunkowe

112 - telefonując z telefonu komórkowego lub stacjonarnego dodzwaniamy się do najbliŜszej

jednostki StraŜy PoŜarnej lub Policji. Połączenie jest bezpłatne, moŜna je zrealizować z

dowolnego telefonu komórkowego nawet bez logowania się do sieci operatora.

33 985 - numer Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, połączenie z kaŜdego

telefonu komórkowego

601 100 100 - numer Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, połączenie z kaŜdego

telefonu komórkowego

601 100 300 - numer komórkowy Górskiego oraz Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia

Ratunkowego, dostępny jest dla wszystkich, a bezpłatny dla abonentów sieci Plus

www.ratownictwo.win.pl, 2008 4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: