Badania moczu.doc

Badany
wskaźnik

Wartości
prawidłowe

Wynik
nieprawidłowy

Przyczyna zaburzeń

Barwa moczu

Złocistożółta

Żółtopomarańczowa
Ceglastoróżowa
Mocz czarny
Koloru piwa
Czerwonobrunatny lub brunatny

Odwodnienie, gorączka.
Obecność moczanów.
Występuje przy czerniaku.
Świadczy o niedrożności dróg żółciowych.
Obecność krwi.

Przejrzystość moczu

Przejrzysty

Mętny

Przyczyną może być stan zapalny dróg
moczowych (obecność licznych bakterii,
nabłonków pochodzących z dróg moczowych).

Ciężar

1,023g/l-1,035

Wynik poniżej lub powyżej podanych
wartości

Gęstość powyżej 1,035 wskazuje na obecność
niefizjologicznych składników – glukozy, białka, środka cieniującego używanego w radiologii. Gęstość 1,010 wskazuje na zaawansowaną niewydolność nerek.

pH moczu

4,5-8,0 (lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy)

Różniący się od podanych wartości

Odczyn z pierwszej rannej porcji moczu jest zwykle kwaśny. Odczyn lekko zasadowy może być spowodowany dietą jarską lub mleczną. Odczyn większy niż 8 (alkaliczny) świadczy o następujących stanach patologicznych: infekcji dróg moczowych, kwasicy cewkowej, hipokaliemii. Odczyn kwaśny występuje przy niewłaściwej diecie – dużo pokarmów mięsnych i słodyczy oraz przy zażywaniu leków zakwaszających (kwas askorbinowy).

Zapach moczu

Fizjologiczny mocz ma delikatny zapach amoniaku

Inny od fizjologicznego

Ulega znacznym zmianom pod wpływem diety (szparagi, kawa, czosnek, cebula). Zapach gnilny świadczy o zakażeniu dróg moczowych jelitową florą bakteryjną.

Białko w moczu (białkomocz)

0-ślad

Nawet obecność śladowej ilości białka w moczu wymaga zbadania przyczyny jego obecności.

Występuje fizjologicznie np.: po dużym wysiłku fizycznym, stresie (białkomocz czynnościowy).W stanach patologicznych obecność białka w moczu może świadczyć m.in.: o uszkodzeniu nerek, cukrzycy, białaczce, nadciśnieniu tętniczym.

Krew

Brak

Obecność krwi
(z wyjątkiem kobiet w czasie miesiączki)

Krwinki czerwone mogą pochodzić z nerek, moczowodów, pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Krwinki czerwone (erytrocyty) pojawiają się w wielu schorzeniach urologicznych.

Glukoza

Nieobecna

Obecność glukozy

Stwierdza się w stanach gorączkowych, wymiotach, głodzeniu się (anoreksja i bulimia), alkoholizmie, diecie ubogocukrowej i jednocześnie bogatej w tłuszcze, cukrzycy, mocznicy, zaburzeniach gospodarki węglowodanowej i tłuszczowej.

Urobilinogen

<1mg/dl

Wartości wyższe

Zwiększenie tego składnika moczu świadczy m.in. o niedokrwistości hemolitycznej, schorzeniach wątroby (stany zapalne, marskość).

Badany
wskaźnik

Wartości
prawidłowe

Wynik
nieprawidłowy

Przyczyna zaburzeń

Krwinki czerwone

Stwierdzenie do 3 krwinek czerwonych w polu widzenia

Większa liczba jest wskazaniem do dalszej diagnostyki

Przyczyny krwinkomoczu i krwiomoczu mogą być pochodzenia nerkowego, np.: stany zapalne kłębuszków nerkowych, kamica, oraz pozanerkowego m.in.: nowotwory, uszkodzenie naczyń w przebiegu złośliwej fazy nadciśnienia tętniczego.

Wałeczki hialinowe (szkliste)

Mogą występować pojedyncze wałeczki szkliste

Zwiększenie liczby w osadzie

Wałeczki szkliste wskazują na utratę białka przez nerki, spowodowaną m.in. stanem zapalnym.

Wałeczki białokrwinkowe

Nieobecne

Pojawienie się
w osadzie

Obecność wałeczków białokrwinkowych stwierdza się głównie w przebiegu odmiedniczkowego zapalenia nerek.

Wałeczki erytrocytarne

Nieobecne

Pojawienie się
w osadzie

Świadczą o nerkowym pochodzeniu krwinkomoczu.