Kim Stanley Robinson - Cykl-Marsjański (1) Czerwony Mars.pdf - K - ficio

Kim Stanley Robinson

Czerwony Mars

Przełożyła Ewa Wojtczak

Data wydania oryginalnego: 1993

Data wydania polskiego: 1998

Dla Lizy

CZĘŚĆ 1

Świąteczna noc

Przed naszym przybyciem Mars był tylko wielką, jałową pustką. Co oczywiście nie

oznacza, że pozostawał w całkowitym bezruchu i martwocie. Przez miliony lat skały tworzące

powierzchnię globu wrzały w ogniu gwałtownych reakcji chemicznych i

elektromagnetycznych burz, potem zaś zaczęły stopniowo stygnąć. Ten długotrwały proces

odcisnął niezatarte piętno na powierzchni planety, gęsto poznaczonej ogromnymi kraterami,

kanionami i wulkanami.

Wszystkie te przeobrażenia dotyczyły jednak wyłącznie niczego nieświadomych skał; nie

było świadków – z wyjątkiem nas, a i my obserwowaliśmy Marsa z sąsiedniej planety tylko w

ostatnim okresie jego długiej historii. To właśnie my jesteśmy całą świadomością, jaką

kiedykolwiek miał.

Wszyscy wiemy, że Czerwona Planeta fascynowała ludzkość od zarania dziejów; już dla

naszych prehistorycznych przodków była jednym z najważniejszych ciał świetlnych na

nocnym niebie. Zawsze intrygował nas jego charakterystyczny blask, cyklicznie zmieniający

intensywność, jego barwa oraz droga, po której wędrował wśród gwiazd tam i z powrotem.

Zdawało nam się, że tą wędrówką próbuje nam coś istotnego powiedzieć, więc czciliśmy go i

przypisywaliśmy mu nadnaturalną moc. Z pewnością dlatego też wszystkie najstarsze nazwy

Marsa – Nirgal, Mangala, Auqakuh, Harmakhis – brzmią tajemniczo i fascynują

niezrozumiałym dziś ukrytym znaczeniem, jakby były o wiele starsze niż starożytne języki, w

których zostały sformułowane, jakby były prasłowami, pochodzącymi z epoki lodowcowej, a

może nawet i sprzed niej. Tak, przez tysiące lat Mars był dla ludzkości symbolem świętej siły,

jego kolor zaś sprawiał, że moc tę uznawano za niebezpieczną i złowieszczą. Uosabiał dla nas

krew i wojnę, szaleństwo i ślepą odwagę.

Nieco później pierwsze teleskopy pozwoliły nam dokładniej przyjrzeć się Marsowi i

wtedy naszym oczom ukazał się mały, pomarańczowy dysk z białymi biegunami i ciemnymi

obszarami, które rozszerzały się i kurczyły wraz ze zmianami długich pór roku. Mimo że

powstawały coraz doskonalsze teleskopy, długi czas nie udało nam się zobaczyć wiele więcej.

Z drugiej strony już na początku naszego wieku odkrywcza pasja i niezwykła potęga

naukowej wyobraźni wystarczyły Lowellowi do stworzenia wspaniałej opowieści, opowieści

znanej nam wszystkim: o umierającym świecie i bohaterskiej rasie, której przedstawiciele

rozpaczliwie budowali kanały, chcąc powstrzymać niosącą ostateczną zagładę ekspansję

piasków pustyni.

Była to wspaniała opowieść; jednak jakiś czas później sondy Mariner i Viking przesłały

na Ziemię fotografie Marsa i nagle wszystko się zmieniło. Nasza wiedza o Marsie

niepomiernie wzrosła – dotarły do nas miliony nowych informacji, a Czerwona Planeta

objawiła nam się jako zupełnie nowy świat, całkowicie różny od naszych dotychczasowych

wyobrażeń.

Jednak świat ten wydawał się przeraźliwie martwy. Rozpoczęliśmy gorączkowe

poszukiwania śladów minionego lub obecnego życia, pragnęliśmy znaleźć cokolwiek –

szczątki cywilizacji nieszczęsnych budowniczych kanałów, mikroorganizmy albo choćby

tylko pozostałości po wizycie obcych przybyszów. Jak wiecie, niczego nie znaleźliśmy.

Zrozumiałe więc, że aby wypełnić tę pustkę – podobnie jak w prehistorycznych jaskiniach i

na sawannach, jak w czasach Homera i Lowella – zaczęliśmy snuć opowieści o

mikroskamieniałościach zniszczonych przez ziemskie bioorganizmy, o ruinach pojawiających

się wśród szalejącej burzy pyłowej, których nigdy nie dało się ponownie odnaleźć, o Wielkim

Człowieku i jego licznych przygodach oraz o małych czerwonych ludzikach na granicy

naszego pola widzenia. Wymyślaliśmy te historie, ponieważ nade wszystko pragnęliśmy

obdarzyć Marsa życiem albo przynajmniej mu je przywrócić. Nadal jesteśmy przecież tymi

samymi zwierzętami, które przeżyły epokę lodowcową, które z lękiem i zdumieniem

wpatrywały się w nocne niebo i snuły opowieści. Tak naprawdę Mars nigdy nie przestał być

dla nas tym, czym był od początku: ważnym znakiem, istotnym symbolem, potężną siłą.

I wreszcie tu przybyliśmy. Dotychczas Mars był dla nas symbolem, teraz stał się

rzeczywistością.

– ...A więc wreszcie tu przybyliśmy. Nikt jednak nie przypuszczał, że gdy wylądujemy na

Marsie, będziemy tak bardzo odmienieni przez lot, że wszystko, co nam kiedyś wpajano,

straci wszelkie znaczenie. Ta podróż bowiem nie przypominała ani wyprawy podwodnej, ani

zdobywania Dzikiego Zachodu – to było całkowicie nowe, fascynujące doświadczenie.

Ziemia, w miarę trwania lotu Aresa, oddalała się od nas coraz gwałtowniej, aż w końcu stała

się już tylko błękitną gwiazdką pośród wielu innych migoczących w przestrzeni; głosy z niej

docierały tak późno, że zdawało się, iż pochodzą z poprzedniego stulecia. Byliśmy zdani

wyłącznie na siebie, w związku z czym staliśmy się zupełnie innymi istotami.

To wszystko stek kłamstw, pomyślał z rozdrażnieniem Frank Chalmers. Siedział wśród

marsjańskich dostojników i obserwował, jak jego stary przyjaciel John Boone wygłasza

typową dla siebie „inspirującą mowę”. Przemówienie straszliwie Chalmersa nużyło. Prawda

była taka, że podróż na Marsa okazała się po prostu kosmicznym odpowiednikiem bardzo

długiej jazdy pociągiem. Jej uczestnicy nie tylko nie stali się „zupełnie innymi istotami”, ale

przeciwnie, teraz byli sobą bardziej niż kiedykolwiek; odcięci od znajomego środowiska i

zmuszeni do wyzbycia się starych nawyków, musieli się zmierzyć z nagą, surową substancją

własnych jaźni. A John stał tam i celując palcem w tłum mówił:

– Lecieliśmy na Marsa z nadzieją stworzenia nowego świata i kiedy wreszcie tu

dotarliśmy, okazało się, że zanikły różnice, które dzieliły nas na Ziemi, znikły bez śladu,

ponieważ tutaj nie mają najmniejszego znaczenia!

Tak, Boone rozumiał to dosłownie. Jego wizja Marsa stanowiła jakby soczewkę

zniekształcającą rzeczywistość, coś w rodzaju religii.

Chalmers przestał słuchać i w zamyśleniu wodził wzrokiem po panoramie nowego

miasta. Postanowili nazwać je Nikozją. Było to pierwsze miasto zbudowane na powierzchni

Marsa; wszystkie budynki umieszczono pod ogromną przezroczystą kopułą, wspartą na

niemal niewidocznej konstrukcji i usytuowaną na wzniesieniu Tharsis, na zachód od Noctis

Labyrinthus. Lokalizacja ta sprawiała, że z miasta rozciągał się oszałamiający widok, z

szerokim, płaskim wierzchołkiem Pavonis Mons przecinającym odległy horyzont. Wszystkich

marsjańskich pionierów znajdujących się w tłumie widok ten z pewnością przyprawiał o

zawrót głowy; nareszcie byli na powierzchni, porzuciwszy na zawsze rozpadliny,

płaskowzgórza i kratery! I tak już będzie zawsze! Hurra!

Śmiech, który nagle przeleciał przez tłum, skierował uwagę Franka z powrotem na

starego przyjaciela. John Boone przemawiał lekko ochrypłym głosem z przyjemnym dla ucha,

środkowozachodnim akcentem i w jakiś sobie tylko właściwy sposób był jednocześnie

rozluźniony i skoncentrowany, szczery i autoironiczny, skromny i pewny siebie, poważny i

rozbawiony. Krótko mówiąc, stanowił niemal ideał mówcy. Nic więc dziwnego, że słuchacze

byli wniebowzięci: przecież przemawiał do nich „pierwszy człowiek na Marsie”. Mieli tak

zachwycone miny, jakby widzieli przed sobą Jezusa rozmnażającego na wieczerzę chleb i

ryby. I John chyba rzeczywiście zasługiwał na ich uwielbienie, gdyż dokonał niemal cudu,

choć w nieco innej dziedzinie – dzięki niemu ich pełna wyrzeczeń, męcząca egzystencja

przekształcała się w oszałamiające duchowe doświadczenie.

– Na Marsie będziemy się troszczyć o siebie nawzajem bardziej niż kiedykolwiek –

oznajmił John. W praktyce oznacza to, pomyślał Chalmers, przerażające zachowanie

obserwowane u szczurów, których populację eksperymentalnie zwiększono, nie stwarzając

jednak możliwości ekspansji terytorialnej. – Mars jest miejscem wspaniałym, egzotycznym,

ale i niebezpiecznym – kontynuował mówca, opisując w ten sposób zmrożoną kulę

zwietrzałej skały, gdzie ich organizmy przyjmowały dawkę około piętnastu remów rocznie

szkodliwego promieniowania. – A jeśli chodzi o naszą pracę – stwierdził Boone –

Kim Stanley Robinson - Cykl-Marsjański (1) Czerwony Mars.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: