ćwiczenia.docx

Miara krawiecka, umundurowanie, wydrukować dokumentację – na pierwsze zajęcia praktyczne

12.02.2013

Zdrowie, modele zdrowia, a promocja zdrowia

Zdrowie jest stanem pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie wyłącznie brakiem choroby lub niedomagania (ułomności)

Zarzuty do tej definicji:

-statyczność

-brak aspektu duchowego zdrowia

-nieprecyzyjność sformułowania „dobrostan”

-przyjmowanie zdrowia, jako stanu idealnego jest „mirażem”

Model biomedyczny:

-jednostka bierna

-zdrowie zależy od służby zdrowia, a nie od siebie

-na przełomie XIX/XX wieku

-„pierwsza rewolucja zdrowotna”

Jednostka à biorca działań na rzecz zdrowia

Działania à środowisko bytowania, rozwój medycyny naprawczej, edukacja zdrowotna

Efekty à wydłużenie średniej długości życia populacji

Poprawa zdrowia populacji à eliminowanie czynników ryzyka, leczenie chorób

                               Mechanistyczne traktowanie zdrowia

1. Styl życia

-odżywianie – zmiana nawyków żywieniowych

-aktywność

-używki

-odpoczynek

-sen / relaksacja

-stres – ważne jest umiejętność radzenia sobie z nim

-sprawność fizyczna

2.  Środowisko

-stopień zanieczyszczenia środowiska

3. Czynniki genetyczne

4. Organizacja opieki

Lalong

„Druga rewolucja zdrowotna”

Jednostka à uczestnik działań na rzecz zdrowia

Działania à kontrolowanie nawyków i zachowań prozdrowotnych

Efekty à wydłużenie średniej długości życia populacji, poprawienie jakości życia populacji

Poprawa zdrowia populacji à podnoszenie potencjału zdrowia

                                    Holistyczne traktowanie zdrowia

Promocja zdrowia

Jest procesem umożliwiającym każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania na własne zdrowie, w sensie jego poprawy i utrzymania

26.02.2013

Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna

Promocja zdrowia obejmuje:

1.       Profilaktykę

2.       Edukację zdrowotną (kształtowanie nawyków, zachowań, przekazywanie czegoś zaplanowanego, co ma końcowy efekt)

3.       Politykę zdrowotną

Pierwsze konferencje, początki promocji zdrowia w Polsce i na świecie

W centrum wagi jest zdrowie i jego wyznaczniki, a nie choroba.

Jedną z metod oddziaływania na kształtowanie stylu życia jednostek i grup społecznych jest edukacja zdrowotna.
Edukacja zdrowotna w szerszym rozumieniu jest kluczowym narzędziem promocji zdrowia.
Odnoszenie sukcesów w promocji zdrowia w istocie zależy od aktywnego zaangażowania się w ten proces kompetentnej ludności wyposażonej we właściwą wiedzę i umiejętności.

Funkcjonują trzy modele edukacji zdrowotnej:

1.       Model zorientowany na chorobę

·         Najbardziej odległy od idei promocji zdrowia

·         Przyjmuje za swój główny cel zapobieganie określonym jednostkom chorobowym

·         Jest szczególnie mało efektywny w przypadku ludzi młodych, dla którym perspektywa zaburzeń zdrowotnych w przyszłości nie stanowi wystarczającego argumentu dla zmiany zachowań na korzystne dla zdrowia

2.       Model zorientowany na czynniki ryzyka

·         Zapobiega kilku chorobą jednocześnie

·         Ma tę zaletę, iż zwalczając różne czynniki ryzyka zakłada współpracę interdyscyplinarną

·         Jednak koncentrując się na problemie unika zaburzeń, a nie uwzględnia zwiększania potencjału zdrowia pozytywnego nie do końca jest spójny z ideą promocji zdrowia

3.       Model zorientowany na zdrowie

·         Spostrzega zdrowie w ujęciu holistyczno – biopsychospołecznym

·         Jego skuteczność dotyczy trwałego oddziaływania w sferze

·         Główny wysiłek koncentruje się na budowaniu i wdrażaniu kompleksowych programów edukacji zdrowotnej ukierunkowanych na kluczowe dla kształtowania zdrowia danej społeczności środowiska społeczne, jak środowisko szkoły czy miejsca pracy oraz grupy np. ludzie starsi

Podstawowe techniki w procesie zmian zachowań dotyczących zdrowia:

·         Dostarczanie adekwatnych informacji

·         Perswazja używana w celu motywowania

·         Uczenie umiejętności praktycznych

·         Interakcje ze środowiskiem w celu uzyskania wsparcia społecznego i tworzenie warunków dla zmiany

Modele edukacji zdrowotnej ze względu na typy relacji między nadawcami i odbiorcami informacji
EDUKACJA AUTORYTATYWNA

·         Wiedza przekazywana w ramach tego rodzaju edukacji połączona jest z precyzyjnymi wskazówkami, co do tego co powinno być zrobione, a czego należy unikać, aby nie stracić zdrowia

·         Proces edukacji ma tutaj charakter instruktażowy, a celem, do którego się w jego ramach dąży jest obrona osoby objętej edukacją przed pojawieniem się w jej życiu niekorzystnego dla zdrowia zdarzania

·         Nie sprzyja przekazywaniu sposobów podchodzenia przez jednostkę do różńych sytuacji w życiu np. niska skuteczność przekazywania wiedzy na temat szkodliwości palenia tytoniu

EDUKACJA UCZESTNICZĄCA

EDUKACJA PROMUJĄCA

·         Oparta na wzajemności i wspólnym świadczeniu pomiędzy przekazującym wiedzę a odbiorcą

·         Osoba edukowana jest autonomicznym systemem

·         Ma charakter „działania z kimś” i zakłada aktywne uczestnictwo osoby objętej edukacją

·         Istotną rolę odgrywa klimat emocjonalny

·         Taki klimat sprzyja osiągnięciu trwałego sukcesu  - wyposażenie jednostki w umiejętności, zachowania w codziennym życiu by sprzyjały zdrowiu

·         Ukształtowanie umiejętności i wykorzystanie pojawiających się w codziennym życiu sposobności dokonania zmian

Współćzesna edukacja zdrowotna

·         Nie powinna koncentrować się jedynie na zdrowiu  jednostki i jego zagrożenia

·         Wymaga różńych form działąnia skierowanych na grupy, w tym grupy profesjonalne

Profesjonalne efekt edukacji zdrowotnej uzależnione są od:

Środowiska, w którym przebiega proces edukacji

Przestrzegania zasad nauczania

Kwalifikacji i stopnia zaangażowania, a także autorytetów i wzorców osobowych prowadzących proces edukacji

Powszechnej zgodności oddziaływania edukacyjnego (szkoła, dom, miejsce pracy)

Warunkiem edukacji zdrowotnej jest:

Poznanie stopnia wiedzy o zdrowiu i kreślenie potrzeb w dziedzinie edukacji – diagnoza

Zbadanie postaw i zachowań zdrowotnych

Znajomość oczekiwań, zainteresowań, motywacji i zdolności odbiorcy treści

Adekwatne do potrzeb osób edukowanych sformułowanie celów edukacji

Planowanie uwzględniające możliwość realizowania zadań

Stosowanie adekwatnych metod wpływających na świadomość, emocje i motywacje osób edukowanych

Stosowanie właściwych form edukacji, pozwalających na prezentację treści

Sukces w działaniach edukacyjnych uzależniony jest od:

Motywacji

Argumentacji

Sprawności uczenia się

Sposobu przekazywania informacji

Doboru właściwych form i metod działania

Motywy: społeczne, poznawcze i osobiste

5.03.2013

Diagnoza w medycynie, jest definiowana jako rozpoznawanie, określenie czegoś na podstawie jego cech indywidualnych, ma na celu:

1.     Naukowy – wykrywanie nowych odmian np. chorób, gatunków drobnoustrojów albo wykrywanie ich nowych cech

2.     Praktyczny – rozpoznawianie chorón, poste póle leczenia

Może być także rozumiana szerzej

Diagnoza pielęgniarska i położnicza:

Wnioski z analizy danych o pacjencie i środowisku, określające stan bio-psycho-społęczny czlwoeika, a stanowiące podstawę planowania działań w procesie pielęgnowania.

Promocja zdrowia jest punktem centralnym w działalności pielęgniarstwa, położnictwa społecznego

Duża część pracy pielęgniarki, położnej zatrudnionej w praktyce ogólnej polega na opiece prewencyjnej i edukacji zdrowotnej

Ważne jest, aby wspierać autonomię pacjentów i udział społeczności w działalności prozdrowotnej.

W promocji zdrowia diagnoza, którą stawiamy powinna odpowiadać na pytania:

W czym i w jaki sposób pomóc pacjentowi, aby podjął działania potęgujące jogo zdrowie, jego zasoby, jego aktualny potencjał zdrowia

Jakie działania powinno mu się zaproponować, doradzić, jakie okazać wsparcie pomocne lub niezbędne do realizacji tych działań.

W literaturze przedmiotu można znaleźć propozycje modelu opartego na diagnozie postępowania w promocji zdrowia.

Można wyróżnić trzy etapy:

1.       Diagnozy (faza 1-5)

FAZA 1 - diagnoza społeczna:

Obejmuje ona refleksję, nad jakością życia w oparciu o samoocenę wskaźników społecznych, takich jak komfort, szczęście, wrogość, bezrobocie, dobrobyt, dyskryminacja. Ocena powinna być dokonana przez członków „grupy celowej”, której ma dotyczyć program promocji zdrowia.

FAZA 2 – diagnoza epidemiologiczna

Polega na określeniu specyficznych problemów zdrowotnych mogą to być:

- wskaźniki witalne np. inwalidztwo, chorobowość, śmiertelność, płodność, czynniki ryzyka np. nadciśnienie

- ich pomiar np. czas trwania, zakres, intensywność, poziom funkcjonalny, poziom stosunku do normy

FAZA 3 – diagnoza behawioralne i środowiska

Obejmuje specyficzne czynniki związane ze zdrowiem. Czynniki te podzielono na dwie kategorie:

- zachowania (styl życia) – wskaźniki diagnostyczne to: przystosowanie, wzory konsumpcji, radzenia sobie

- środowisko opisują wskaźniki ekonomiczne i społeczne

FAZA 4 – diagnoza edukacyjna i organizacyjna

Jest skoncentrowana na poszukiwaniu czynników, które mogą stać się siła napędową, potencjałem umożliwiającym realizację programu:

Składają się na nią trzy elementy:

- czynniki predysponujące: do których zaliczono – wiedzę, przekonania, postawy, wartości

- czynniki wzmacniające: do których zaliczono: dostępność środków, umiejętności związane ze zdrowiem

- czynniki umożliwiające: regulacje prawne odnoszące się do zdrowia

FAZA 5 – diagnoza administracyjna

Dotyczy oceny edukacyjnych, administracyjnych i organizacyjnych możliwości wprowadzenia i realizacji programu.

GAZA 6 - wcielenie programu w życie

Od tej fazy zaczyna się etap realizacji, wprowadzenia zmian, czyli FAZA ROZWOJOWA. Następnie rozpoczyna się etap ewaluacji (końcowej oceny uzyskanych zmian) składają się na nią trzy czynniki.

FAZA 7 - ocena procesu

Obejmuje ocenę wpływu i znaczenia poszczególnych czynników na zachowania jednostek, grup oraz na warunki życia.

Uwzględnia w ocenie aspekty pozytywne, ułatwiające zmianę i aspekty negatywne, powstrzymujące, przeszkadzające we wprowadzeniu zmian,

Celem tej fazy jest poszerzenie świadomości

FAZA 8 – ocena zmiany

Celem tej fazy jest ocena uzyskanej zmiany

Koncentruje się ona na zmianach jakie zaszły w obszarze zachowań zdrowotnych i stylu życia. Dotyczy zmian uwzględnionych w programie zachowań grupy celowej ( np. redukcja palenia papierosów)

FAZA 9 – końcowa

Obejmuje wymierną (pomiar wskaźników) poprawę stanu zdrowia, rozumianą jako długotrwały cel programu prmocji zdrowia

Dochodzimy do punkty wyjścia dokonując ponownej oceny jakości życia

Zakres diagnozy obejmuje:

- stan fizyczny

- psychiczny

- społeczne funkcjonowanie pacjenta

W wyniku tej oceny personej medyczny powinien ustalić zakres, dokonać charakterystyki i oceny stanu zagrożenia i możliwości psychospołecznych pacjenta.

Pomocne są pytania:

- jakie czynniki możemy spotęgować, wzmocnić, zachować, co eliminować, ograniczyć?

- jakimi możliwościami dysponuje pacjent, które z nich należy zaktywizować w promocji jego zdrowia

Na podstawie przeprowadzonej analizy ustalamy konkretne działania.

Jakie są elementy stylu życia, które sprzyjają zdrowiu?

Co zmienić, ograniczyć w stylu codziennego życia, aby zwiększyć potencjał zdrowia?

Jakie zachowania uznać za priorytetowe?