VII
Co obejmuje zwierzchnictwo terytorialne państwa:
-wydzielony granicami państwa obszar lądowy
-wody przybrzeżne
-wnętrze ziemi pod tymi obszarami
-przestrzeń powietrzna
-statki morskie, powietrzne i kosmiczne występujące pod banderą danego państwa
Ogólna zasada personalnego obowiązywania prawa i wyjątki- głosi że obowiązuje wszystkie osoby znajdujące się na jego terytorium. Dotyczy to przede wszystkim ogółu obywateli danego państwa oraz cudzoziemców stale lub czasowo zamieszkujących w danym państwie.
Wyjątek zwężający- prawa nie dotyczą osób posiadających immunitet dyplomatyczny, obywatel państwa nawet poza granicami państwa obowiązującego nadal niektóre aspekty prawa państwowego.
Wyznaczony w akcie normatywnym porządek wejścia w życie aktu normatywnego:
-ustalenie momentu początkowego początkowego którym dany akt wchodzi w życie, ten moment jest wskazany w akcie
-ustalenie momentu końcowego kiedy traci moc obowiązującą
Podstawą wejścia w życie danego aktu jest jego należyte ogłoszenie w stosownym dzienniku publikacyjnym.
Vocatio legis, nie działanie prawa wstecz:
Vocatio legis- okres od daty ogłoszenia danego aktu do daty wejścia w życie danego aktu
Prawo nie działa wstecz- oznacza że prawo nie może dotyczyć tylko takich zachowań oraz wiązać skutki prawne z takimi zdarzeniami które nastąpią dopiero w przyszłości po wejściu w życie regulującego je aktu normatywnego.
Akt normatywny tracie moc obowiązującą- z dniem wejścia w życie nowego aktu odmiennie regulującego te same stosunki.
-uchylenia go przez przepisy derogacyjne nowego akt-wskazanym w samym akcie o ile został wydany na określony czas.
Desuetudo- długotrwałe niestosowanie danego aktu normatywnego.
Kolizja w prawie i reguły kolizyjne:
Kolizja- jest wynikiem nadmiaru przepisów normujących dany przypadek, przy czym zawarte w nich normy są ze sobą niezgodne, wyznaczają adresatom wyłączające się sposoby zachowania.
Reguły kolizyjne- wskazują który z dwóch przepisów zawierających niezgodne ze sobą normy należy uznać za obowiązujący a który nieobowiązujący.
Reguła chronologiczna- głosi że norma późniejsza usuwa normę wcześniejszą. Decydującym kryterium jest tutaj różna data wydania 2 aktów normatywnych.
Reguła merytoryczna- opiera się na zasadzie że norma regulująca sytuację szczególną uchyla normę ogólną tylko w takim zakresie w jakim wprowadza unormowania odrębne.
Reguła hierarchiczna- postanawia, norma hierarchiczna wyższa uchyla normę hierarchicznie niższą. Warunkiem posłużenia się tą regułą jest stwierdzenie że normy należą do aktów normatywnych o różnej hierarchii.
Zasady rozstrzygania kolizji reguł kolizyjnych:
-przy kolizji kryterium hierarchicznego hierarchicznego i chronologicznego pierwszeństwo ma kryterium hierarchiczne, za obowiązująca zostaje norma hierarchicznie wyższa choć jest normą wcześniejszą
-przy kolizji kryterium merytorycznego merytorycznego chronologicznego przyjmuje się dopuszczalność uznania za nieobowiązującą normę ogólną, późniejszą w myśl zasady, norma ogólna późniejsza nie uchyla wcześniejszej normy szczególnej
-przy kolizji kryterium hierarchicznej i merytorycznej dominuje stanowisko że norma szczególna o niższej hierarchii nie może uchylić normy ogólnej hierarchicznie wyższej.
Z tych 3 kryteriów decydujące znaczenie ma kryterium hierarchiczne.
Różnica między przepisem kolizyjnym a regułą kolizyjną:
Przepisy kolizyjne ustawodawca tworzy je przewidując kolizję jaka może nastąpić pomiędzy sprzecznymi normami regulującymi odmiennie jeden i ten sam przypadek. Zaś reguły kolizyjne stosowane są ponieważ kolizja już nastąpiła. Reguły kolizyjne wskazują który z dwóch przepisów zawierających sprzeczne ze sobą normy uznać za obowiązujący.
Reguły walidacyjne- to reguły włączenia i wyłączenia norm do i z systemu prawa, do reguł walidacyjnych zaliczamy min reguły kolizyjne, reguły dotyczące wniosków prawniczych. Wypracowana przez naukę i praktykę prawa.
Kiedy norma ma moc obowiązującą:
-została ustanowiona przez podmiot posiadający kompetencje prawotwórcze, w odpowiedniej formie i w odpowiednim trybie musi wejść w życie
-akt normatywny w którym została zakodowana został należycie ogłoszony
-przepis prawny z którego norma została skonstruowana nie został uchylony przez odpowiedni organ w odpowiedniej formie bądź nie wyszedł z użycia w drodze desuetudo (długotrwałe niestosowanie)
-nie jest sprzeczny z żadną inną obowiązująca normą prawną lub jeżeli jest sprzeczna to nie utraciła mocy obowiązującej na podstawie przyjętych reguł walidacyjnych
-norma nie może być uchylona przez przepisy derogacyjne ani uznana za nieobowiązującą przez Trybunał Konstytucyjny.
iwa067