Gimnastyka_mozgu.pdf

Grażyna Wieczorek ..::.. Synergia.org.pl

„Gimnastyka Mózgu”® według Paula i Gail

Dennisonów dla dzieci z trudnościami w

uczeniu się

Sadowska Ludwika

Wieczorek Grażyna

Gruna – Ożarowska Agata

Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Rozwojowej, I Katedra Pediatrii Akademia

Medyczna we Wrocławiu

Grażyna Wieczorek ..::.. Synergia.org.pl

Część I.

Zestaw ćwiczeń „Gimnastyki Mózgu”®

stosowanych w terapii.

Słowa kluczowe : ćwiczenia ruchowe, „Gimnastyka Mózgu”®, trudności w uczeniu się.

1. Wprowadzenie

Kinezjologia Edukacyjna , to nowy kierunek w naukach humanistycznych o związkach

ruchu ciała z organizacją i funkcjonowaniem mózgu, wykorzystujący elementy psychologii,

pedagogiki, neurofizjologii i anatomii. Dysponuje własną wyjątkową techniką o charakterze

edukacyjnym [Dennison 1997, 1999; Hannafort 1998, 2003; Masgutowa i wsp. 2001, 2002].

Powstał w Stanach Zjednoczonych w 1969 roku. Twórcami tej oryginalnej koncepcji

diagnostyczno - terapeutycznej są Paul i Gail Dennisonowie. Metoda ta zaczęła zdobywać

popularność na świecie w latach 80 – tych, by w początku lat 90 - tych uzyskać III miejsce

w prestiżowym konkursie na temat „Wybitne współczesne technologie edukacyjne” w USA.

Kinezjologia Edukacyjna pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu

fizycznego niezbędnego do organizowania pracy mózgu i ciała podczas uczenia się [Grenfield

1998]. Składową Kinezjologii Edukacyjnej jest program „Gimnastyka Mózgu”®.

„Gimnastyka Mózgu”® jest programem aktywizacji naturalnych mechanizmów pracy

mózgu poprzez fizjologiczny ruch ciała, co z powodzeniem wykorzystują w terapii również

inne metody neurokinezjologiczne [Sadowska 2001, Skibińska 2001]. Twórcy metody

badając przyczyny i trudności w procesie uczenia się, zwrócili uwagę na zależności między

ruchem a rozwojem mowy oraz umiejętnością pisania i czytania [Chłopkiewicz 1987].

Zauważyli, że dzieci, które we wczesnym dzieciństwie nie raczkowały, miały zaburzenia

połykania i gryzienia, uczyły się mówić później. Zwrócili też uwagę, iż dzieci, które omijały

etap raczkowania i od razu zaczynały chodzić lub przy chodzeniu używały chodzików,

częściej mają trudności z uczeniem się. Ćwiczenia „Gimnastyki Mózgu”®

Grażyna Wieczorek ..::.. Synergia.org.pl

pomagają rozwinąć koordynację „ręka - oko”, koordynację dużej i małej motoryki rąk przy

pisaniu, rysowaniu i komunikowaniu się [Grzywniak 2001,Warszewski 2002]

2. Cel pracy

Celem pracy jest prezentacja ćwiczeń ruchowych, opracowanych przez Paula i Gail

Dennisonów, zalecanych dla dzieci i dorosłych z trudnościami w procesie uczenia

się i radzenia sobie w sytuacjach stresowych.

3. Program ćwiczeń „Gimnastyki Mózgu” ® według Paula i Gail Dennison.

Program obejmuje 4 grupy ćwiczeń.

I grupa, to ćwiczenia ułatwiające przekraczanie linii środkowej .

Stymulują one pracę małej i dużej motoryki. Mają za zadanie wzmocnić i zwiększyć ilość

połączeń neuronalnych pomiędzy lewą i prawą półkulą mózgową, poprawiając integrację

sensoryczną, motoryczną oraz funkcje psychiczne. Ćwiczenia te poprawiają umiejętności

szkolne takie jak: czytanie, pisanie i literowanie.

II grupa, to ćwiczenia rozciągające wydłużające mięśnie ciała .

Ćwiczenia te likwidują negatywny wpływ różnych odruchów, w tym tzw. „odruchu

obronnego ścięgien”. Mięśnie rozciągnięte, mające właściwą długość, przekazują do mózgu

informację o rozluźnieniu organizmu i gotowości do uczenia się. Ćwiczenia integrują funkcje

przedniej i tylnej części mózgu, poprawiając myślenie, słyszenie, czytanie ze zrozumieniem

i sprzyjając poprawie postawy.

III grupa, to ćwiczenia „energetyzujące” ciało i mózg .

Umożliwiają niezbędną prędkość i intensywność przebiegu procesów nerwowych. Poprawiają

umiejętności szkolne, umiejętność skupiania się, powodując wzrost motywacji do działania.

IV grupa, to ćwiczenia pogłębiające . Potęgują one pozytywne nastawienie, stabilizują

i rytmizują procesy nerwowe organizmu, co sprzyja osiągnięciom w nauce.

Grażyna Wieczorek ..::.. Synergia.org.pl

Zgodnie z zaleceniami twórców metody Kinezjologii Edukacyjnej, właściwą pracę

z dzieckiem należy rozpocząć po przygotowaniu wstępnym, obejmującym nawiązanie

pozytywnej relacji osobistej, stopniowe wypicie (łyczkami) szklanki czystej wody oraz

wykonaniu 3 wstępnych ćwiczeń opisanych poniżej. Picie wody ma zapewnić odpowiednie

nawodnienie organizmu, woda pełni rolę wzmacniania procesów przewodnictwa

elektrycznego i polaryzacji błony komórkowej (pompa sodowo-potasowa).

Zawarte w programie „Gimnastyka Mózgu”® ćwiczenia ruchowe można układać w sposób

dowolny uwzględniając deficyty ruchowe i rozwojowe dziecka.

Wstępne ćwiczenia rytmizujące

Ćwiczenie 1. Stymulacja „punktów na myślenie”.

Jedną ręką masujemy przez 20 - 30 sekund dwa punkty znajdujące

się w okolicach podobojczykowych z obu stron mostka. Drugą rękę trzymamy

na pępku i wodzimy oczami, układ powtarzamy zmieniając ręce.

Ćwiczenie 2. Ruchy skrzyżowane naprzemienne.

Podnosimy do góry prawe kolano i dotykamy go lewą ręką, następnie lewe kolano

- prawą ręką. Wykonując powyższe ruchy, przekraczamy środek ciała – umowną

linię dzielącą ciało na część prawą i lewą, nazywaną

w kinezjologii „linią środkową”. Ruchy naprzemienne powinny

być wykonywane powoli.

Grażyna Wieczorek ..::.. Synergia.org.pl

Ćwiczenie 3. Pozycja wyciszająca tzw. pozycja Dennisona

Ćwiczenie składa się z 2 części, które można wykonać w 3 pozycjach:

na stojąco, na siedząco lub na leżąco. W I części krzyżujemy nogi, ręce

wyciągamy do przodu, dłonie odwracamy na zewnątrz, a kciuki kierujemy

do dołu. Układamy jedną rękę przed drugą tak, by dłonie dotykały

się wewnętrznymi stronami (kciuki nadal skierowane są w dół) i krzyżujemy palce dłoni.

Zginamy ręce w łokciach i opieramy je krzyżując na piersiach i zamykając oczy. Językiem

dotykamy podniebienia twardego. Oddychamy swobodnie i głęboko przez 1 minutę. Podczas

wdechu język przyciska się do podniebienia, a w czasie wydechu swobodnie opada.

W II części ćwiczenia, nogi ustawione są w lekkim rozkroku oparte o podłoże, a złączone

dłonie końcami palców dotykają się na wysokości pasa. Oczy, język i oddech jak w części I.

3.2. Ćwiczenia z I grupy - na przekroczenie linii środkowej.

Ćwiczenie 1. Ruchy skrzyżowane naprzemienne.

Sposób wykonania opisano w ćwiczeniach wstępnych.

Ćwiczenie 2. Leniwe ósemki .

Na wysokości oczu, naprzeciw nosa wyznaczamy punkt w przestrzeni.

Od niego rozpoczynamy kreślenie kciukiem koła w lewą stronę i do góry.

Po powrocie do punktu wyjścia rozpoczynamy kreślenie drugiego koła

w prawą stronę i ku górze. Oczy podążają za ruchem ręki. Wykonany

kciukiem rysunek przypomina leżącą ósemkę lub znak nieskończoności.

Ruch ten powtarzamy wielokrotnie, najpierw prawą, potem lewą ręką a na końcu obiema

złączonymi razem.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: