Ustawa o pomocy społecznej.pdf

(413 KB) Pobierz
124164356 UNPDF
Ustawa o pomocy społecznej
z dnia 12 marca 2004
Dz.U. z 2004r. Nr 64, poz. 593
stan prawny na dzień 13 stycznia 2008 roku
Dział I
Przepisy ogólne
Rozdział 1
Zasady ogólne i zakres podmiotowy ustawy
Art. 1
Ustawa określa:
1) zadania w zakresie pom ocy społecznej;
2) rodzaje świadczeń z pomocy społecznej oraz zasady i tryb ich udzielania;
3) organizację pomocy społecznej;
4) zasady i tryb postępowania kontrolnego w zakresie pomocy społecznej.
Art. 2
1. Pomoc społeczna jest instytucją polityki spo łecznej państwa, mającą na celu umożliwienie
osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie
pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
2. Pomoc społeczną organizują organy administracji rząd owej i samorządowej, współpracując
w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi,
Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami
fizycznymi i prawnymi.
Art. 3
1. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia
niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności
człowieka.
2. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1,
przez podejmowani e działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin
oraz ich integracji ze środowiskiem.
3. Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności
uzasadniających udzielenie pomocy.
4. Potrzeby osób i rodzin korzystaj ących z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli
odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.
Art. 4
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w
rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
Art. 5
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią
inaczej, przysługuje:
1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i
przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) cudzoziemco m mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt
rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13
ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. Nr 128, poz. 1175, z późn. zm.),
zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu
uchodźcy;
3) mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2
pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejski ej
i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043), posiadającym prawo pobytu lub prawo
stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 5a
Prawo do świadczeń w formie interwencji kryzysowej, schronienia, posiłku, niezbędnego
ubrania oraz zas iłku celowego przysługuje cudzoziemcom, o których mowa w art. 33 ust. 1
pkt 5 oraz art. 53 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.
Art. 6
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) całkowita niezdolność do pracy - całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II
grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji za wodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
2) dochód dziecka - dochód, do którego zalicza się kwotę otrzymywanej renty wraz z
dodatkiem dla sierot zupełnych, zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny, otrzymywane
alimenty oraz kwotę odpowiadającą dochodom uzyskiwanym z majątku dziecka;
3) dochód na osobę w rodzinie - dochód rodziny podzielony przez liczbę osób w rodzinie;
4) dochód rodziny - sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie;
5) jednostka organizacyjna pomocy społecznej - regionalny ośrodek polityki społecznej,
powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej,
placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, placówkę opiekuńczo -
wychowawczą, ośrodek adopcyjno-opiekuńczy, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji
kryzysowej;
6) kontrakt socjalny - pisemną umowę zawartą z osobą ubiegającą się o pomoc, określającą
uprawnienia i zobowiązania stron umowy, w ramach wspólnie podejmowanych działań
zmierzających do przezwyciężenia trudnej syt uacji życiowej osoby lub rodziny;
7) niezdolność do pracy z tytułu wieku - ukończone 60 lat przez kobietę i 65 lat przez
mężczyznę;
8) osoba bezdomna - osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów
o ochronie praw lokatorów i mieszka niowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały,
w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osobę
niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym
nie ma możliwości zamieszkania;
9) osoba samotna - osobę samotnie gospodarującą, niepozostającą w związku małżeńskim i
nieposiadającą wstępnych ani zstępnych;
10) osoba samotnie gospodarująca - osobę prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe;
11) osoba zatrudniona - osobę pozostającą w zatrudnieniu w rozumieniu przepisów o
zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu lub prowadzącą działalność gospodarczą w
rozumieniu przepisów dotyczących działalności gospodarczej;
11a) pierwsza forma opieki zastępczej nad dzieckiem – całodobową placówk ę opiekuńczo-
wychowawczą lub rodzinę zastępczą, w której dziecko zostało umieszczone po raz pierwszy;
12) praca socjalna - działalność zawodową mającą na celu pomoc osobom i rodzinom we
wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeńs twie poprzez
pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu
celowi;
13) renta - rentę z polskiego lub zagranicznego systemu ubezpieczeń społecznych, rentę
strukturalną lub rentę socjalną;
14) rodzina - osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku,
wspólnie zamieszkujące i gospodarujące;
15) średni miesięczny koszt utrzymania w domu pomocy społecznej lub całodobowej
placówce opiekuńczo-wychowawczej – kwotę rocznych kosztów działalności domu lub
całodobowej placówki opiekuńczo -wychowawczej wynikającą z utrzymania mieszkańców
lub dzieci, z roku poprzedniego, bez kosztów inwestycyjnych, wydatków bieżących na
remonty i zakupy związane z realizacją programu naprawczego, powiększoną o
prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem,
przyjęty w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy, podzieloną przez liczbę miejsc,
ustaloną jako sumę rzeczywistej liczby mieszkańców w poszczególnych miesiącach roku
poprzedniego, w domu lub placówce;
16) świadczenie nienależnie pobrane - świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie
przedstawionych nieprawdziwych informacji lub niepoinformowania o zmianie sytuacji
materialnej lub osobistej.
Art. 7
Pomocy społecznej udziela się osobom i ro dzinom w szczególności z powodu:
1) ubóstwa;
2) sieroctwa;
3) bezdomności;
4) bezrobocia;
5) niepełnosprawności;
6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7) przemocy w rodzinie;
7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
9) bezradności w sprawach opiekuńczo -wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
10) braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe
placówki opiekuńczo-wychowawcze;
11) trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy;
12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
13) alkoholizmu lub narkomanii;
14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
15) klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Art. 8
1. Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem art. 40, 41, 78 i 91,
przysługuje:
1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 461 zł, zwanej dalej
"kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej",
2) osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 316 zł, zwanej dalej
"kryterium dochodowym na osobę w rodzinie",
3) rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w
rodzinie, zwanej dalej "kryterium dochodowym rodziny"
- przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt
2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.
2. Rada gminy, w drodze uchwały, m oże podwyższyć kwoty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i
2, uprawniające do zasiłków okresowego i celowego.
3. Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie
wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wn iosek został złożony, bez
względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszec hnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w
odrębnych przepisach;
3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
4. Do dochodu ustalonego zgodnie z ust. 3 nie wlicza się jednorazowego pieniężnego
świadczenia socjalnego, wartości świadczeń w naturze, świadczenia przysługującego osobie
bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z
tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych oraz zapomogi pieniężnej, o której mow a w
przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających
świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r.
5. W stosunku do osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą:
1) opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w
przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych - za dochód przyjmuje się przychód z
tej działalności pomniejszony o koszty uzyskania przychodu, obciążenie podatkiem należnym
i składkami na u bezpieczenie zdrowotne określonymi w przepisach o powszechnym
ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, związane z prowadzeniem tej działalności
oraz odliczonymi od dochodu składkami na ubezpieczenia społeczne niezaliczonymi do
kosztów uzyskania przychodów, określonymi w odrębnych przepisach, z tym że:
a) różnicę przychodów i kosztów ich uzyskania ustala się za miesiąc poprzedzający miesiąc
złożenia wniosku w oparciu o wielkości wykazane w deklaracjach podatkowych za okresy od
początku roku do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku oraz od
początku roku do końca miesiąca poprzedzającego ten miesiąc; wysokość miesięcznego
obciążenia podatkiem, składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz składkami na
ubezpieczenia społeczne przyjmuje się z mi esiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku,
b) jeżeli podatnik wpłaca zaliczki na podatek dochodowy w formie uproszczonej, a także
jeżeli nie złożył deklaracji, jego dochód ustala się, dzieląc kwotę dochodu z działalności
gospodarczej za poprzedni ro k kalendarzowy przez liczbę miesięcy, w których podatnik
prowadził działalność, a jeżeli nie prowadził działalności, dochód ustala się w oparciu o
Zgłoś jeśli naruszono regulamin