Sortowacz Odpadów Komunalnych.pdf

technologie i bezpieczeństwo

ocena ryzyka zawodowego

Sortowacz odpadów komunalnych

Ocena ryzyka zawodowego sortowacza została wykonana metodą wg normy PN‑N‑18002; w meto‑

dzie zakłada się możliwość powstania wypadku i szacuje jakościowo parametry ryzyka, którymi

są możliwe, spowodowane zdarzeniem, ciężkości następstw (skutki) i prawdopodobieństwo, z jaki‑

mi następstwa te mogą wystąpić. Ciężkość następstw i prawdopodobieństwo wystąpienia następstw

szacowane są na trzech poziomach, ryzyko zawodowe wartościowane jest w skali trójstopniowej,

na trzech poziomach.

Iwona Romanowska‑Słomka

Charakterystyka stanowiska

Sortowacz ręcznie segreguje odpady komunalne na liniach sortowniczych. Praca wykonywana jest głównie w pomieszczeniach. W czasie

jednej zmiany sortowacz może pracować w różnych miejscach ciągów technologicznych, w kabinie sortowniczej zmieszanych odpadów

komunalnych, odpadów organicznych lub przy sortowaniu opakowań PET. Praca odbywa się na dwie zmiany.

Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku sortowacza odpadów komunalnych

Zagrożenia

Źródło zagrożenia (przyczyna)

Możliwe skutki zagrożenia

Środki ochrony przed zagrożeniami

Grupa ryzyka

Droga zakażenia

Przechowywanie dokumentów

Zagrożenia biologiczne

Arenaviridae limfocytarny

Gryzonie (szczury, myszy, itp.)

Limfocytarne zapalenie opon

i splotów naczyniowych

Środki ochrony indywidualnej, tępienie

szczurów, urządzenia odpylające

gr. 3, brak szczepień

Powietrzno‑pyłowa, bezpośrednia

(skaleczenia)

Nie

Wirus zapalenia wątroby typu C

Odpady np. strzykawki

Zapalenie wątroby, częsta

postać przewlekła, marskość,

rak wątroby

Środki ochrony indywidualnej, au‑

tomatyzacja pracy w laboratoriach,

sterylizacja

gr. 3, brak szczepień

Bezpośrednia (skaleczenie), przez

krew i inne płyny ustrojowe

człowieka

Tak

Wirus zapalenia wątroby typu B i D

Odpady, np. strzykawki

Zapalenie wątroby, częsta

postać przewlekła, marskość,

rak wątroby

Środki ochrony indywidualnej, szczepie‑

nia, automatyzacja pracy w laborato‑

riach, sterylizacja

gr. 3, szczepienia

Bezpośrednia (skaleczenie), przez

krew i inne płyny ustrojowe

człowieka

Tak

Wirus zapalenia wątroby typu A

Ludzie, odpady

Zapalenie wątroby typu A,

zapalenie żołądka i jelit

Szczepienia ochronne, środki ochrony

indywidualnej, dezynfekcja, sterylizacja

gr. 2, szczepienia

Kałowo‑pokarmowa, bezpośrednia

Nie

Retroviridae, ludzki wirus upośle‑

dzenia odporności HIV

Ludzie

AIDS, zespół nabytego obni‑

żenia odporności, nowotwo‑

ry, śmierć

Środki ochrony indywidualnej,

dezynfekcja

gr. 3, brak szczepień

Bezpośrednie przez krew i inne płyny

ustrojowe

Tak

Clostridium perfringens

Laseczka zgorzeli gazowej

Gleba, odpady

Zgorzel gazowa, posocznica

Natychmiastowe opatrywanie ran, ręka‑

wice ochronne, obuwie ochronne

gr. 2, brak szczepień

Bezpośrednia, po zranieniach

Nie

6/2008

Clostridium tetani

Laseczka tężca T

Gleba, odpady

Tężec, działanie toksyczne

Szczepienia, natychmiastowe opatry‑

wanie ran, środki ochrony indywidual‑

nej, podawanie anatoksyny tężcowej

po skaleczeniach

gr. 2, szczepienie

Bezpośrednia, po zranieniach

Nie

Enterobakter earogenes (cloacae)

Kał ludzi i zwierząt, odpady

Oportunistyczne zapalenie

dróg moczowych, zapalenie

żołądka, jelit, płuc, innych

narządów

Przestrzeganie zasad higieny, dezyn‑

fekcja, środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa, powietrz‑

no–pyłowa, bezpośrednia

Nie

Enterobacter spp.

Kał ludzi i zwierząt, gleba, odpady

Oportunistyczne zapalenie

dróg moczowych, żołądka,

jelit, płuc i innych narządów

Przestrzeganie zasad higieny, dezyn‑

fekcja, środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Bezpośrednia, powietrzno‑kropelko‑

wa, powietrzno‑pyłowa

Nie

Enterococcus spp.

Zwierzęta, kał, odpady

Oportunistyczne zapalenie

dróg moczowych, pęcherzyka

żółciowego, wsierdzia

Przestrzeganie zasad higieny, dezyn‑

fekcja, środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Bezpośrednia, powietrzno‑kropelko‑

wa, powietrzno‑pyłowa

Nie

Escherichia coli, szczepy

werocytotoksygenne

Kał, gleba, odpady

Krwotoczne zapalenie okręż‑

nicy, hemolityczna uremia,

wytwarza toksyny

Przestrzeganie zasad higieny, dezyn‑

fekcja, środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

gr. 3, brak szczepień

Pokarmowa, bezpośrednia,

powietrzno‑ kropelkowa

Nie

Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneu‑

monice /pałeczka zapalenia płuc

Gleba, produkty roślinne

i zwierzęce

Zakażenie dróg moczowych

i innych narządów, zapalenie

płuc, cuchnący nieżyt nosa,

inne zakażenia

Środki ochrony indywidualnej, dezynfek‑

cja, redukcja zapylenia, wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa, powietrz‑

no–pyłowa, bezpośrednia

Nie

Staphylococcus aureus (gronkowiec

złocisty)

Ludzie, pył

Zakażenia ropne, stany za‑

palne dróg oddechowych

i innych narządów, zatrucia

pokarmowe, posocznica, aler‑

gia skórna

Przestrzeganie zasad higieny, dezyn‑

fekcja, środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑pyłowa, powietrzno‑kro‑

pelkowa, bezpośrednia (skaleczenia)

Nie

Salmonella choleraesuis var. pałecz‑

ka duru mysiego

Woda, gleba, odpady

Salmonelloza (zapalenie

żołądka i jelit, zatrucia

pokarmowe)

Środki ochrony indywidualnej, dezynfek‑

cja, przestrzeganie zasad czystości

i higieny w miejscu pracy, wentylacja

gr. 2, brak szczepień

Pokarmowo‑wodna, rzadko

powietrzno‑kropelkowa

Nie

Salmonella choleraesuis var. typ hi /

pałeczka duru brzusznego

Woda, gleba, odpady

Dur brzuszny

Szczepienia ochronne, środki ochrony

indywidualnej, dezynfekcja, sterylizacja,

przestrzeganie zasad czystości i higieny

w miejscu pracy

gr. 3, szczepienia

Pokarmowo‑wodna, rzadko

powietrzno‑kropelkowa

Nie

Pseudomonas

Zanieczyszczenia glebą

Oportunistyczne zapalenie

dróg moczowych, zapalenie

płuc, zakażenie skóry (rop‑

nie), zapalenie wsierdzia

Środki ochrony indywidualnej

gr. 2, brak szczepień

Bezpośrednio po zranieniach

Nie

Bacillus anthracis (laseczka

wąglika)

Pył, odpady

Wąglik postać płucna, skór‑

na, jelitowa

Redukcja zapylenia, środki ochrony indy‑

widualnej, dezynfekcja, sterylizacja

gr. 3, brak

Bezpośrednia, powietrzno pyłowa,

pokarmowa

Nie

Shigella sonnei (pałeczka

czerwonki)

Ludzie

Czerwonka bakteryjna (zapa‑

lenie jelita grubego z krwawą

biegunką)

Środki ochrony indywidualnej, dezynfek‑

cja, sterylizacja, oświata zdrowotna

gr. 2, brak szczepień

Pokarmowo‑wodna

Nie

Aspergillus fumigatus kropidlak

popielaty

Pleśniejące drewno, papier, skóry

i inne odpady

Aspergiloza płuc, astma, aler‑

giczny nieżyt nosa, wytwarza

toksyny

Ochrona obiektów przed spleśnieniem,

środki ochrony indywidualnej, redukcja

zapylenia, odgrzybianie, dezynfekcja

gr. 2, brak szczepień

A, T

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno‑pyłowa

Nie

Penicillium funiculosum

Pleśniejące drewno, papier, skóry

i inne odpady

Zatrucia (wątroba, płuca, ner‑

ki) choroby nowotworowe,

wytwarza mikotoksyny

Ochrona obiektów przed spleśnie‑

niem, środki ochrony indywidualnej,

redukcja zapylenia, odgrzybianie,

dezynfekcja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno–pyłowa

Nie

6/2008

Fusarium sporotrichioides, zarodni‑

ki grzyba Fusarium solani

Pleśniejące drewno, papier, skóry

i inne odpady

Zaburzenia oddychania, cho‑

roby nowotworowe, wytwa‑

rza mikotoksyny

Ochrona obiektów przed spleśnieniem,

środki ochrony indywidualnej, redukcja

zapylenia, odgrzybianie, dezynfekcja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno‑pyłowa

Nie

Lotne związki organiczne wytwa‑

rzane w dużych ilościach przez

grzyby pleśniowe

Pleśniejące drewno, papier, skóry

i inne odpady

Zatrucia z objawami

ogólnymi (nudności, złe

samopoczucie)

Środki ochrony indywidualnej, redukcja

zapylenia, odgrzybianie dezynfekcja

gr. 2, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno‑pyłowa

Nie

Aspergillus niger

kropidlak czarny

Pleśniejące drewno, papier, skóry

i inne odpady

Zakażenie ucha, alergiczny

nieżyt nosa, astma, wytwa‑

rza toksyny

Środki ochrony indywidualnej, ochrona

obiektów przed spleśnieniem, redukcja

zapylenia

gr. 2, brak szczepień

A, T

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno‑pyłowa

Nie

Echinococcus multilocularis (bąblo‑

wica, pasożyty)

Kał kotów i innych zwierząt

Bąblowica wątroby, rzadziej

płuc, mózgu lub innych

organów

Przestrzeganie zasad higieny, oświata

zdrowotna

gr. 3, brak szczepień

Powietrzno‑kropelkowa,

powietrzno‑pyłowa

Nie

Zagrożenie

Ź ródło zagrożenia (przyczyna)

Możliwe skutki zagrożenia

Środki ochrony przed zagrożeniami

Zagrożenia izyczne, chemiczne i psychoizyczne

Upadek na tym samym

poziomie

Śliskie, nierówne powierzchnie

Złamanie kończyn, zwichnięcia,

stłuczenia

Zachowanie uwagi, odpowiednie obu‑

wie robocze

Przygniecenie, uderzenie

przez spadające przedmioty

Segregowane przedmioty

Stłuczenia

Przestrzeganie instrukcji, zachowanie

uwagi

Uderzenie o nieruchome

przedmioty

Wyposażenie sortowni

Guzy, potłuczenie, skaleczenia

Wzmożona uwaga

Przeciążenie układu ruchu

(statyczne)

Praca w pozycji stojącej

Długotrwałe i nawracające

dolegliwości układu mięśnio‑

wo‑szkieletowego, urazy kręgosłupa

Ergonomiczne stanowisko, ogranicze‑

nie ekspozycji, przerwy w pracy

Kontakt z przedmiotami

ostrymi, szorstkimi

Segregowane przedmioty

Skaleczenia, rany cięte dłoni

Przestrzeganie instrukcji, rękawice

ochronne

Hałas

Urządzenia w kabinach sortowniczych Ubytki słuchu

Ochronniki słuchu

Pochwycenie przez ruchome

przedmioty

Taśmociąg

Urazy rąk, zmiażdżenia, rany cięte

dłoni

Przestrzeganie instrukcji, wzmożona

uwaga

Zapylenie

Segregowane odpady

Choroby układu oddechowego

Środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

Pożar

Materiały i substancje łatwopalne

w segregowanych odpadach

Poparzenie termiczne

Przestrzeganie instrukcji, wzmożona

uwaga

Wybuch

Materiały i substancje łatwopalne

w puszkach

Śmierć, poparzenie termiczne

Przestrzeganie instrukcji, wzmożona

uwaga

Substancje i preparaty che‑

miczne toksyczne

Segregowane odpady

Zatrucia, choroby wątroby, nerek,

układu oddechowego, nerwowego

itp.

Środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

Substancje i preparaty che‑

miczne żrące

Segregowane odpady

Poparzenia chemiczne

Środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

Substancje i preparaty che‑

miczne uczulające

Segregowane odpady

Alergia skórna, astma

Środki ochrony indywidualnej,

wentylacja

Wartościowanie ryzyka

Szacowanie szkód i prawdopodobieństwa szkód oraz wartościowanie ryzyka wykonano metodą wg PN‑N‑18002 w skali trójstopnio‑

wej. Ciężkość następstw: mała, średnia, duża. Prawdopodobieństwo następstw: mało prawdopodobne, prawdopodobne, wysoce

prawdopodobne. Ryzyko zawodowe: małe, średnie, duże.

Karta informacji o ryzyku zawodowym na stanowisku sortowacza odpadów komunalnych

Zagrożenie

Ciężkość następstw

Prawdopodobieństwo

Ryzyko

Zagrożenie biologiczne

Arenaviridae limfocytarny

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Wirus zapalenia wątroby typu C

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

6/2008

Wirus zapalenia wątroby typu B i D

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Wirus zapalenia wątroby typu A

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Retroviridae, ludzki wirus upośledzenia odporności HIV

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Clostridium perfringens. Laseczka zgorzeli gazowej

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Clostridium tetani. Laseczka tężca

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Enterobacter spp.

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Wirus zapalenia wątroby typu A

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Enterobakter earogenes (cloacae)

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Enterobacter spp.

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Enterococcus spp.

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Escherichia coli, szczepy werocytotoksygenne

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumonice /pałeczka zapalenia

płuc

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty)

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Salmonella choleraesuis var. pałeczka duru mysiego

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Salmonella choleraesuis var. typ hi/pałeczka duru brzusznego Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Bacillus anthracis/laseczka wąglika

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Shigella sonnei (pałeczka czerwonki)

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Aspergillus fumigatus kropidlak popielaty

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Penicillium funiculosum

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Fusarium sporotrichioides, Zarodniki grzyba Fusarium solani

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Lotne związki organiczne wytwarzane w dużych ilościach przez

grzyby pleśniowe

Mała

Prawdopodobne

Małe

Aspergillus niger (kropidlak czarny)

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Echinococcus multilocularis (bąblowica, pasożyty)

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Zagrożenia izyczne, chemiczne i psychoizyczne

Upadek na tym samym poziomie

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Przygniecenie, uderzenie przez spadające przedmioty

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Uderzenie o nieruchome przedmioty

Mała

Prawdopodobne

Małe

Przeciążenie układu ruchu (statyczne)

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Kontakt z przedmiotami ostrymi, szorstkimi

Mała

Prawdopodobne

Małe

Hałas

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Pochwycenie przez ruchome przedmioty

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Zapylenie

Średnia

Mało prawdopodobne

Małe

Pożar

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Wybuch

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Substancje i preparaty chemiczne toksyczne

Duża

Mało prawdopodobne

Średnie

Substancje i preparaty chemiczne żrące

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Substancje i preparaty chemiczne uczulające

Średnia

Prawdopodobne

Średnie

Uwagi

Przykład:

Ciężkość następstw: średnia – długotrwałe

i nawracające dolegliwości układu mięśnio‑

wo‑szkieletowego. Prawdopodobieństwo

następstw: prawdopodobne – zdarzenia

takie mają miejsce. Ryzyko: średnie n

Ryzyko zawodowe jest ściśle związane

ze środowiskiem pracy. Dla takich sa‑

mych stanowisk, ale w różnych warun‑

kach pracy, zagrożenia i poziom ryzyka

mogą być różne. Szacując stopień szkód

zagrożenia, przyjmuje się możliwe naj‑

większe skutki. W szacowaniu prawdo‑

podobieństwa skutków należy wziąć

pod uwagę warunki pracy, zdarzenia,

jakie miały miejsce w „przeszłości”, za‑

chowania pracownika itp. Po wiedzę na‑

leży sięgnąć do danych statystycznych,

obserwacji itd.

Ryzyko związane z czynnikami bio‑

logicznymi. Pracownik narażony jest

na czynniki biologiczne – wirus zapale‑

nia wątroby typu C.

Ciężkość następstw: duża – choroby no‑

wotworowe, śmierć. Prawdopodobień‑

stwo następstw: mało prawdopodobne

– w okresie 10 lat u pracowników nie wy‑

stąpiło wirusowe zapalenie wątroby typu

C. Ryzyko: średnie.

Ryzyko związane z przeciążeniem ukła‑

du ruchu (statycznym). Praca w pozycji

stojącej.

dr inż. Iwona Romanowska‑Słomka

Wyższa Szkoła Ochrony Pracy w Katowicach

6/2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: