Bożena Jarosz_Portal Nasza-klasa - fenomen wielopokoleniowy czy nasza umarła klasa.pdf - Książki - goldi2105

BoŇena T. Jarosz

jarosz@ap.krakow.pl

Pracownia Technologii Nauczania

Akademia Pedagogiczna im. KEN

Krakw

Portal Nasza-klasa Ï fenomen wielopokoleniowy

czy ânasza umarÿa klasaÒ?

Kilka definicji

Sewisy spoþecznoĻciowe naleŇĢ w ostatnich latach do niezwykle popularnych zjawisk

zwiĢzanych z przejawami Ňycia spoþecznego w Internecie.

Zacznijmy od zdefiniowania pojħcia spoÿecznoļĚ internetowa. W Wikipedii zostaþa

ona okreĻlona jako zbiorowoĻę ludzi, w ktrej interakcje odbywajĢ siħ za poĻrednictwem

Internetu, a do podstawowych usþug internetowych, umoŇliwiajĢcych te interakcje naleŇĢ:

grupy i listy dyskusyjne, fora dyskusyjne, kanaþy IRC, chaty, portale lub wortale internetowe,

blogi oraz gry [http://pl.wikipedia.org/wiki, 2008].

Obok tego bardzo oglnego lecz jednoczeĻnie wyczerpujĢcego okreĻlenia, warto

przytoczyę inny, lepiej oddajĢcy wszystkie wþasnoĻci spoþecznoĻci internetowej jej opis jako

grupħ ludzi posiadajĢcych wsplne zainteresowania lub cele, skupionĢ wokþ pewnego

internetowego oĻrodka umoŇliwiajĢcego realizacjħ tych celw [http://mediarun.pl, 2008].

Serwisy (portale) spoÿecznoļciowe stanowiĢ rodzaj usþugi skierowanej do

specyficznych krħgw spoþecznoĻci internetowych. Najbardziej trafnĢ Î moim zdaniem Î

definicjħ przytoczħ za M. PamuþĢ: serwis spoþecznoĻciowy to rodzaj spoþecznoĻci

internetowej, w ktrych uŇytkownicy zaspokajajĢ naturalne potrzeby kontaktw z innymi

ludŅmi, a takŇe doĻwiadczeı, informacji i zainteresowaı [Pamuþa, 2007]. Podobnie tþumaczy

tħ nazwħ M. Juza: serwisy spoþecznoĻciowe umoŇliwiajĢ zaprezentowanie szerokiemu

gronu internautw swojej osoby oraz sieci swoich kontaktw z innymi ludŅmi [Juza, 2006].

NaleŇy podkreĻlię, Ňe czħsto spotyka siħ niewþaĻciwe rozumienie tego pojħcia,

utoŇsamianego np. ze spoþecznoĻciami internetowymi lub portalami i forami tematycznymi

albo teŇ poszerzajĢce zasiħg omawianych portali na sferħ zwiĢzanĢ z biznesem.

Alternatywnymi, nie zawsze trafnymi okreĻleniami dla serwisw spoþecznoĻciowych sĢ:

spoþecznoĻci on-line, spoþecznoĻci spersonalizowane czy indywidualizm sieciowy. Gþwnym

czynnikiem, warunkujĢcym dziaþania takich serwisw, jest fakt, Ňe relacje miħdzyludzkie

mogĢ stanowię wartoĻę autotelicznĢ [Juza, 2006].

Portal Nasza klasa powstaþ we wrzeĻniu 2007. Jego zaþoŇycielem byþ 23-letni Maciej

Popowicz, student informatyki. Celem portalu byþo Î wedþug jego rzeczniczki Î stworzenie

internautom moŇliwoĻci odnowienia wygasþych szkolnych kontaktw [Potrzeba jest matkĢ

wynalazku..., 2008].

Nasza klasa jest powszechnie postrzegana jako serwis spoþecznoĻciowy.

W rzeczywistoĻci jednak posiada ona specyficzne cechy, ktre wyrŇniajĢ jĢ spoĻrd tej

grupy portali. Nie oznacza to, Ňe portal ten jest unikalnym zjawiskiem w cyberprzestrzeni

i nie ma swoich pierwowzorw. Na gruncie rodzimym na podobnym zamyĻle oparte sĢ

chociaŇby Szkolne lata.

Sprbujmy dokonaę zasadniczych porwnaı. Gþwnym celem przynaleŇnoĻci do

rŇnych spoþecznoĻci internetowych Î takŇe tych, ktre w zaþoŇeniu opierajĢ siħ na profilu

autoprezentacyjnym (znajomi interia, fotka.pl, czy nawet hermetyczne grono) Î jest

pozyskiwanie nowych znajomoĻci lub kontaktw w oceanie wirtualnych osobowoĻci. WiĢŇe

siħ to z kolejnym aspektem Î caþkowitĢ lub czħĻciowĢ anonimowoĻciĢ osoby ukrytej

za nickiem, a w skrajnym przypadku wrħcz mistyfikacjĢ. CzħĻciowa anonimowoĻę oznacza

tu m.in. moŇliwoĻę ujawnienia imienia (ktre, oczywiĻcie, takŇe bywa zmyĻlone) czy teŇ

fotografii bĢdŅ caþej postaci z nieczytelnĢ twarzĢ, bĢdŅ twarzy w zbliŇeniu (takiego rodzaju

portrety sĢ specyficzne np. dla portalu fotka.pl). Bywa rwnieŇ tak, Ňe anonimowe osoby

przedstawiajĢ swoje profile biznesowe, pozwalajĢce na rozpoznanie w Ļrodowisku

zawodowym.

Pod tymi wzglħdami portal Nasza klasa rŇni siħ zasadniczo od wymienionych wyŇej

struktur. Mam tu na myĻli, oczywiĻcie, pierwotny projekt portalu, ktry Î co oczywiste Î do

dziĻ ulegþ pewnym zmianom i bħdzie zapewne nadal ewoluowaþ w kierunku, jaki

spontanicznie wymuszĢ oczekiwania internautw. Nasza klasa w zaþoŇeniu miaþa bazowaę

gþwnie na kontaktach szkolnych i þĢczyę klasowych kolegw z powrotem sadzajĢc ich

w szkolnych þawkach, a im odleglejsze czasowo bħdĢ nasze wspomnienia, tym powrt

bardziej sentymentalny. Struktura portalu odzwierciadla wiħc przede wszystkim strukturħ

szkoþy podzielonej na klasy oraz uczelni podzielonej na kierunki i roczniki. W klasie szkolnej

w naturalny sposb wcielamy siħ ponownie w rolħ ucznia lub nauczyciela. Tutaj

nie przewidziano miejsca na tak popularny w wirtualnym Ļwiecie nick. Z zaþoŇenia

odkrywamy tu swoje dane personalne, dotĢd skrzħtnie skrywane podczas surfowania po

cyberoceanie. W dzienniku klasowym nasze nazwiska ukþadajĢ siħ alfabetycznie i patrzĢc

na przyjħtĢ konwencjħ nie sposb oprzeę siħ chħci ponownego uczestniczenia we

wspomnieniach, chħci odtworzenia tego, co juŇ przeminħþo.

Tyle o moim pobieŇnym spojrzeniu na NaszĢ klasħ Î spojrzeniu osoby, ktra mury

szkolne bardzo dawno pozostawiþa poza sobĢ. Osoby, ktra wciĢŇ traktuje ten portal tak

wþaĻnie, jak zostaþ on w swoich poczĢtkach zaprojektowany. Osoby, ktra zmieniaþa miejsca

zamieszkania, szkoþy (ktrych juŇ nie ujrzy), kolegw (ktrzy rozsypali siħ po Ļwiecie).

W portalu jest mj jawny profil, moje dzisiejsze, ale teŇ dawne fotografie, autentyczni

znajomi Î wyþĢcznie Ci, ktrych dobrze znaþam wczeĻniej w árealuÑ. Zdjħcia klasowych

spotkaı, powitania przybywajĢcych do klasy nowych-dawnych kolegw. áWitaj, co u Ciebie?

Tak dawno Ciħ...Ñ Gadu-gadu. Sentymenty.

Badania ankietowe

Tak postrzegaþam i nadal postrzegam NaszĢ klasħ ja i wielu moich znajomych

z pokolenia dinozaurw. Nie prowadziþam wĻrd nich badaı, swoje zdanie opieram na

spostrzeŇeniach, luŅnych obserwacjach i rozmowach.

Badania postanowiþam zrobię ána wiekowych antypodachÑ, czyli wĻrd mþodzieŇy,

ktra dopiero niedawno opuĻciþa szkolne mury. Przebadaþam 100 studentek Akademii

Pedagogicznej studiujĢcych rŇne kierunki pedagogiczne oraz socjologiħ. Decyzjħ

o wyborze wyþĢcznie Ňeıskiej grupy podjħþam pod wpþywem wczeĻniejszych obserwacji

zachowaı i komentarzy mþodych mħŇczyzn i kobiet na temat portalu Nasza klasa.

Przeciħtna wieku badanych kobiet wynosi prawie 20,5 lat. Wszystkie wyniki podane sĢ

w procentach.

Badania ankietowe dotyczyþy nie tylko omawianego powyŇej portalu, ale takŇe

innych portali towarzyskich umoŇliwiajĢcych autoprezentacjħ za poĻrednictwem profilu.

W badaniach staraþam siħ zawrzeę kilka interesujĢcych mnie problemw. W niniejszym

artykule przedstawiħ dane bezpoĻrednio lub poĻrednio zwiĢzane z NaszĢ klasĢ,

a dotyczĢce gþwnie rozszyfrowania celw oraz motywacji, ktrymi kierowaþy siħ osoby

zarejestrowane w portalu.

Analiza danych zawartych w tab. 1 dowodzi, jak ogromna jest popularnoĻę Naszej

klasy, pomimo niedawnych prognoz, przewidujĢcych znaczny spadek zainteresowania

portalem, a przynajmniej zanik kontaktw klasowych na rzecz kontaktw realizowanych

na tym samym áterenieÑ lecz caþkowicie odmiennych w charakterze (np. biznesowe lub

zawieranie nowych znajomoĻci).

Tabela 1. (Dane w tabeli nie muszĢ sumowaę siħ do wartoĻci 100%)

Porwnanie liczby osb znajĢcych i korzystajĢcych z popularnych

serwisw spoþecznoĻciowych

Osoby znajĢce

wymienione serwisy (%)

Osoby naleŇĢce

do wymienionych serwisw (%)

100

nasza klasa

fotka

grono

bebo

znajomi interia

inne

w tym studentix

Potwierdzeniem mojej ostatniej tezy sĢ takŇe wyniki zawarte w tab. 2. Dane te

ĻwiadczĢ rwnieŇ o tym, iŇ mþodzieŇ deklaruje wiħkszĢ potrzebħ istnienia tego typu

kontaktw w miarħ oddalania siħ w czasie od momentu, gdy zakoıczona zostaþa wsplna

edukacja.

Tabela 2. (Dane w tabeli nie muszĢ sumowaę siħ do wartoĻci 100%)

Osoby, ktre uwaŇajĢ, Ňe jest sens naleŇeę (%):

do klasy, w ktrej aktualnie jest siħ uczniem

do klasy, w ktrej niedawno byþo siħ uczniem

do klasy, w ktrej bardzo dawno byþo siħ uczniem

i wiħkszoĻę dawnych kontaktw wygasþa

w ogle nie ma sensu naleŇeę

Jak juŇ wspomniaþam, impulsem do powstania omawianego serwisu byþa idea

odnowienia dawnych kontaktw szkolnych. Osoby ankietowane rwnieŇ zwracajĢ uwagħ na

takie wþaĻnie jego przeznaczenie (tab. 3).

Tabela 3.

Odpowiedzi na pytanie

áCzy uwaŇasz, Ňe najbardziej znaczĢcĢ cechĢ serwisu Nasza klasa sĢ znajomoĻci dawne

wraz z niewielkĢ moŇliwoĻciĢ pozyskiwania nowych znajomych?Ñ (%):

tak

nie

nie mam zdania

W kolejnym pytaniu poszukiwaþam motywacji, ktrymi kieruje siħ mþodzieŇ decydujĢc

siħ na wspþuczestnictwo w wirtualnej klasowej wsplnocie. Analiza wynikw zawartych

w czterech pierwszych wierszach tab. 4 dowodzi, iŇ mþode kobiety zaspokajajĢ szeroko

rozumiane potrzeby wsplnotowe. Potrzeby te wyraŇone zostaþy w duŇym procencie przez

autentycznĢ, zapewne bezinteresownĢ chħę bycia i kontaktowania siħ z innymi,

wspominania dawnych zdarzeı, ale takŇe powierzchownego, plotkarskiego zainteresowania

aktualnĢ sytuacjĢ znajomych. Potwierdziþy siħ tym samym przytoczone wczeĻniej sþowa

M. Juzy o autotelicznych wartoĻciach relacji miħdzyludzkich.

NaleŇy zwrcię uwagħ, Ňe potrzeba zaistnienia w znajomym gronie (przez wpisanie

siħ do klasy), ktra mogþaby Ļwiadczyę o uleganiu pewnej modzie, zostaþa wskazana

tylko w 9% odpowiedzi, natomiast do narcystycznej chħci uzyskania lub podtrzymania

popularnoĻci przyznaþo siħ zaledwie 5% ankietowanych.

Tabela 4. (Dane w tabeli nie muszĢ sumowaę siħ do wartoĻci 100%)

JeŇeli naleŇysz do serwisu Nasza klasa, wymieı cele tej przynaleŇnoĻci:

wsplnotowe (poczucie autentycznej wiħzi z byþĢ klasĢ, poczucie

przynaleŇnoĻci do klasy/szkoþy, podtrzymanie kontaktw wirtualnych

i wspþuczestnictwo w spotkaniach)

wspomnieniowe (opisy zdarzeı, sytuacji szkolnych)

podtrzymywanie indywidualnych kontaktw z wybranymi osobami

z klasy/ze szkoþy

zaspokojenie ciekawoĻci (co sþychaę u innych)

potrzeba zaistnienia w znajomym gronie (przez wpisanie siħ do klasy)

potrzeba áwypowiedzeniaÑ siebie w gronie szkolnych kolegw

(np. przez forum klasy lub szkoþy)

potrzeba zdobycia/podtrzymania popularnoĻci w gronie szkolnych kolegw

poszukiwanie, nawiĢzanie kontaktw i ich podtrzymanie ze znajomymi

spoza szkþ

inne

OdpowiedŅ na kolejne pytanie zawarte w tab. 5 dowodzi, iŇ mþodzieŇ w wirtualnym

portalu, odtwarzajĢcym strukturħ klasowĢ, czyli narzuconĢ instytucjonalnie Î

w zdecydowanie wiħkszym stopniu docenia same relacje miħdzyludzkie, ktre tworzĢ siħ

zarwno w tej strukturze, jak teŇ i poza niĢ.

Tabela 5. (Dane w tabeli nie muszĢ sumowaę siħ do wartoĻci 100%)

Odpowiedzi na pytanie

áCo jest Î Twoim zdaniem Î waŇne w serwisie Nasza klasa lub podobnym?Ñ (%):

przynaleŇnoĻę do klasy

znajomoĻci (autentyczne, a nie ázakupioneÑ)

Z wynikw zawartych w tab. 6 moŇna wywnioskowaę, Ňe doĻę istotne znaczenie

ma forum klasowe (þĢcznie 74%). ĺwiadczy to o silnej potrzebie zbiorowej rozmowy

w klasowym (szkolnym) gronie wbrew przewidywaniom sprzed kilku miesiħcy, iŇ portal

Nasza klasa umoŇliwi dawnym szkolnym kolegom odnalezienie siħ po latach i na tym

jego rola siħ skoıczy, gdyŇ kontakty miħdzy áodnalezionymiÑ przyjaciþmi bħdĢ dalej

podtrzymywane wyþĢcznie za poĻrednictwem poczty elektronicznej lub komunikatorw,

a wiħc przeniosĢ siħ do tego obszaru usþug sieciowych, ktry sþuŇy do rozmw áw cztery

oczyÑ.

Tabela 6.

Odpowiedzi na pytanie

áJakie jest Î Twoim zdaniem Î znaczenie forum klasowego, ewentualnie szkolnego?Ñ (%):

niewielkie

Ļrednie

bardzo istotne

nie mam zdania

Zainteresowaþ mnie rwnieŇ fakt odejĻcia od anonimowoĻci w Sieci, ktre portal

Nasza klasa w pewnym sensie wymusza, a co najmniej sugeruje. Ujawnienie w tym portalu

swoich autentycznych danych personalnych oraz fotografii staþo siħ faktem oczywistym

i powszechnie zaakceptowanym. JednakŇe szereg innych serwisw autoprezentacyjnych

i towarzyskich (takŇe randkowych) wciĢŇ jeszcze, chociaŇby poprzez konstrukcjħ profilu,

pozwala na ukrycie swojej toŇsamoĻci. WyjĢtek stanowi fotografia, ktrej ujawnienie

oznacza pewne przeþamanie bariery caþkowitej anonimowoĻci. IstotĢ portalu fotka.pl jest

wþaĻnie publiczna ekspozycja wþasnego wizerunku. Z badaı wynika, Ňe w spoþecznym

odbiorze serwisu Nasza klasa oraz innych Î pozwalajĢcych zachowaę anonimowoĻę Î

serwisw istnieje wyraŅny podziaþ. Powszechna aprobata dla ujawniania w Naszej klasie

fotografii Î czħsto bardzo osobistych, nie znajduje podobnego uznania w pozostaþych

przypadkach. WiħkszoĻę ankietowanych kobiet opowiedziaþa siħ przeciwko publikowaniu

w Sieci swojej fotografii, na ktrej kaŇdy internauta moŇe zobaczyę i ewentualnie rozpoznaę

twarz (tab. 7).

Bożena Jarosz_Portal Nasza-klasa - fenomen wielopokoleniowy czy nasza umarła klasa.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: