{250}{350}PLANETA ZIEMIA {360}{520}Odcinek VII|WIELKIE RÓWNINY {704}{787}Rozległe otwarte równiny. {802}{867}Olbrzymie przestrzenie. {884}{939}Upiorna cisza. {1000}{1088}Ale wrażenie pustki jest tylko iluzjš. {1174}{1211}Równiny naszej planety... {1213}{1320}sš największymi skupiskami dzikiego życia na Ziemi. {1431}{1487}W sercu tego wszystkiego jest {1490}{1564}pojedyncza żyjšca rzecz. {1592}{1628}Trawa. {1715}{1871}Te cudowne roliny pokrywajš|czwartš częć lšdu naszej planety. {2223}{2267}Trawiaste tereny istniejš... {2271}{2400}nawet tam gdzie jest odrobina deszczu,|ale niewystarczajšcego do podtrzymania deszczu. {2409}{2461}Niektóre sš ogromne. {2468}{2517}Step rodkowoazjatycki rozcišga się... {2521}{2633}na jednej trzeciej długoci naszej planety. {2757}{2782}Jest lato... {2785}{2863}i orły bez wysiłku|wykorzystujš pršdy powietrzne... {2866}{2957}wypatrujšc potencjalnej zdobyczy na ziemi. {3013}{3077}W odległych rejonach Zewnętrznej Mongolii {3082}{3191}odbywa się włanie jedna|z największych migracji na naszej planecie. {3332}{3453}Niewielu ludzi widziało ten coroczny rytuał. {3640}{3691}Gazela Mongolska (Dżereni). {3699}{3831}Szacuje się, że żyje ich tutaj około 2 milionów.. {3878}{3975}Przez większoć czasu sš|rozproszone po tym olbrzymim terenie. {3978}{4077}Ale co roku zbierajš się tutaj|aby wychować młode.. {4108}{4229}Prawie wszystkie|urodzš w przecišgu 10 dni. {4334}{4454}Na otwartej przestrzeni wspólne|rodzenie jest najbezpieczniejsze dla młodych. {4460}{4515}Z tyloma ilociami obserwujšcych oczu... {4517}{4612}jest prawie niemożliwe|aby podkradł się drapieżnik. {4758}{4879}Nie ma tutaj krzaków czy drzew,|jest tylko jedna rzecz za którš można się ukryć, {4893}{4944}trawa {4977}{5048}i nie jest zbyt skuteczna do tego. {5225}{5347}Dla drapieżników wychowywanie młodych|na terenach trawiastych stanowi także problem. {5352}{5473}Z powodu braku drzew orły|muszš gniedzić się bezporednio na ziemi. {5536}{5678}Wszyscy mieszkańcy wielkich równin|sš wystawieni na działanie żywiołów. {6094}{6187}Ogień powoduje panikę w stadzie. {6335}{6465}Gazele sš urodzonymi biegaczami, nawet|młode cielę z łatwociš może uciec płomieniom {6474}{6540}jeli uniknie zadeptania przez stado. {7372}{7527}Nic nie stoi na drodze płomieniom|więc chłonš wszystko co jest tylko palne. {7541}{7662}Olbrzymie połacie trawy,|cenne pożywienie zostało stracone {7764}{7857}a razem z nim osobniki stare i słabe. {7970}{8130}Gazele ruszš na nowe pastwiska|pozostawiajšc pustkę za sobš. {8194}{8282}Z popiołu powstaje feniks. {8292}{8398}Trawa niesamowicie ocalała. {8445}{8546}Ponieważ wyrasta z osłoniętej częci|przy podstawie łodygi, {8550}{8645}trawa jest prawie niezniszczalna. {8897}{8975}Zdolna natychmiast się naprawić i mnożyć. {8977}{9063}Pokrywa więcej terenów niż żadna inna rolina {9072}{9165}Karmi sobš także najwięcej życia. {9653}{9703}Czerwonodzioby. {9710}{9809}Stada liczšce 1,5 miliarda|osobników przemierzajš afrykańskš sawannę. {9817}{9941}Sš to najbardziej liczne ptaki na Ziemi. {10021}{10184}Niektóre stada sš tak wielkie,|że ich przelot zajmuje 5 godzin. {10981}{11097}Tylko trawa jest w stanie|wykarmić tak wielkš plagę. {11101}{11192}Żarłoczne stado pożera nasiona. {11204}{11340}Licie i łodygi|sš pokarmem dla stad antylop. {11591}{11750}Wschodnioafrykańskie sawanny dajš życie|prawie 2 milionom dzikich zwierzšt. {12037}{12142}Przycinajš trawę niemal do korzenia|pozostawiajšc za sobš charakterystyczny lad. {12153}{12340}Ale w cišgu kilku dni rolina się odnowi|dalej będzie żywić sobš kolejne stada. {12602}{12708}Trawa nie ogranicza się tylko do tropików. {12796}{12922}Ronie nawet w ciężkich warunkach Arktyki. {13108}{13253}Za granicš ostatnich drzew|planeta jest opustoszała i skuta lodem. {13260}{13356}Zamarznięta ziemia niczyja na krańcu Ziemi. {13371}{13550}Ale przez krótki czas w roku,|długa mroczna zima puszcza swe uciski. {13810}{13943}Wzrasta temperatura, i trawy które były upione|i zamarznięte przez zimę {13946}{14014}puszczajš pędy kolejny raz. {14119}{14204}Robi się znowu zielono w Arktyce. {14225}{14362}Cofajšcy lód odsłania potężne|płaskie równiny, rozmiarów Australii. {14366}{14450}Jest to Arktyczna tundra. {14597}{14677}Opustoszała cicha dzicz {14682}{14761}ale niedługo się to zmieni. {15152}{15214}Gęsi nieżne. {15249}{15313}Zimujš wzdłuż zatoki Meksykańskiej. {15313}{15477}Wiosnš przelatujš przez|całš Amerykę Północnš aby dotrzeć tutaj.. {15498}{15621}Co roku odbywa tš|podróż 5 milionów ptaków. {16004}{16113}Ich olbrzymia migracja|ma długoć prawie 3 tysięcy mil(4800 km) {16114}{16195}Zajęła im prawie 3 miesišce. {16339}{16465}Wyczerpane i głodne,|lšdujš za kołem Arktycznym. {16467}{16571}Na ich corocznych miejscach gniazdowania.. {16608}{16662}Gęsi nieżne|majš partnerów na całe życie. {16669}{16814}Jak tylko dotrš całe pary,|muszš zajšć miejsca gniazdowania. {16886}{17035}Idealnych miejsc jest mało|a kłótliwych sšsiadów pełno. {17114}{17176}Kłótnie mogš być zażarte. {18002}{18053}Zwycięstwo. {18099}{18262}Jest to długa podróż, ale przez krótki okres|tundra jest idealnym miejscem dla trawożerców. {18268}{18353}Podczas krótkiego|lata, trawa ronie żywiołowo. {18356}{18448}Drapieżców jest mniej niż dalej na południe. {18538}{18633}Tutaj Gęsi mogš|gniazdować stosunkowo bezpiecznie. {18643}{18742}Niemniej ta samica|musi wysiedzieć jaja w cišgu 3 tygodni. {18745}{18846}Przez ten czas będzie|narażona na ataki. {19178}{19248}Lis polarny obserwuje kolonie. {19252}{19334}Czekała na gęsi całš zimę. {19461}{19551}Podkrać się niezauważonym jest niemożliwe. {19779}{19868}Być może los będzie sprzyjał miałkowi. {20220}{20340}Kolonia jest dobrze chroniona.|Nie ma tutaj łatwego pożywienia. {20610}{20748}Jest przepędzana od każdego gniazda,|ale głód nie pozwala jej przestać próbować. {21428}{21516}Jest tutaj o wiele więcej jaj,|niż zdołałaby teraz zjeć {21516}{21581}ale okres gniazdowania jest krótki {21586}{21671}więc chowa większoć|swych zdobyczy na póniej {21672}{21736}kiedy już odlecš gęsi. {22013}{22142}Dalej na południe|grasuje inny wielki drapieżca. {22188}{22218}Wilki. {22222}{22332}Dla nich zdobycie pożywienia|na równinach jest jeszcze bardziej trudne. {22337}{22429}Nie tylko ich zdobycz występuje|sezonowo to jeszcze jš ciężko znaleć. {22499}{22588}Poszukujš już od kilku dni bez rezultatów. {22682}{22817}Gdzie w tym rozległym|krajobrazie czeka na nich pożywienie. {22972}{23041}To jest to.|Karibu. {23089}{23139}Przemierzajš 30 mil(~50 km) dziennie. {23141}{23279}Przebywajš nawet 2000 mil(3200 km)|podczas letnich miesięcy. {23450}{23534}Wilki będš głodować jeli nie znajdš Karibu. {23543}{23675}Jest to nie łatwe zadanie|znaleć zdobycz, która jest cišgle w ruchu. {24163}{24237}Gryzšce muchy i poszukiwanie nowych pastwisk {24239}{24319}powodujš cišgłe posuwanie się stada naprzód. {25201}{25299}Wilki w końcu zwietrzyły trop. {25320}{25385}Karibu sš blisko. {25487}{25549}Nareszcie pojawia się szansa. {25618}{25689}Rozpoczyna się polowanie. {25938}{26061}Wilki powodujš panikę w stadzie,|słabe i młode osobniki sš oddzielane. {26261}{26349}Ciele odłšczyło się od matki. {27246}{27367}W koloni gęsi jest aktualnie|rodek lata i wykluwajš się młode. {27422}{27532}W cišgu dwóch dni wszystkie się wyklujš.|Cudowne wyczucie czasu. {27534}{27648}Kolonia jest teraz|domem dla 2 milionów gšsek. {28028}{28136}Lis nadal zbiera wszystko co może. {28231}{28342}Czasami jedna para szczęk nie wystarcza. {29180}{29252}Jeden będzie musiał wystarczyć. {29386}{29436}Nie wszystkie pożywienie jest magazynowane. {29442}{29502}Niektóre jest konsumowane natychmiast. {29538}{29621}Samica ma siedem|głodnych szczeniaków do wykarmienia. {29773}{29887}W miarę wzrostu ich apetytu,|matka musi bez wytchnienia polować aby wykarmić młode. {29895}{30008}Tylko dobrze odżywione|i zdrowe młode przeżyjš arktycznš zimę. {30385}{30476}Większoć gšsek|dopiero się rozwija. {30484}{30557}Rodzice prowadzš je do bezpiecznej wody... {30559}{30638}jak tylko sš wystarczajšco silne|aby odbyć tę podróż. {30774}{30867}Dla lisów najlepszy okres zbliża się ku końcowi {30875}{30998}Ale ich matka zapewniła|im najlepszy możliwy start w życiu. {31052}{31115}Gęsi dalej będš skubać tundrę {31117}{31235}aż do końca lata.Póniej sš|zmuszone skierować się na południowe zimowiska. {31429}{31505}Na tej szerokoci geograficznej|promienie słoneczne sš słabe. {31507}{31585}Przez to trawa może rosnšć|tutaj tylko przez kilka miesięcy w roku. {31593}{31735}Ale dalej na południe lato|jest dłuższe i trawy rozkwitajš. {32078}{32154}Prerie Ameryki Północnej. {32196}{32357}Bogate pastwiska niegdy karmiły największe|stada jakie widziano na naszej planecie. {32588}{32651}Niegdy było tu 60 milionów Bizonów. {32658}{32747}Ale żadne zwierze nie jest odporne|na zmasowane polowania ludzi {32751}{32806}niszczenie ich naturalnego rodowiska. {32814}{32940}100 lat temu Bizony zostały|zredukowane do tysišca osobników. {32954}{33080}Teraz dzięki cisłej|ochronie gatunek się odnawia. {33199}{33247}Sezon porostu trawy jest długi {33250}{33353}trawy sš tutaj w stanie|wykarmić stado przez cały rok. {33490}{33579}Samiec Bizona waży około tony. {33966}{34048}W rodku lata byki|sš tłuste i w doskonałej formie {34051}{34135}dzięki bogatym pastwiskom|ale tylko niewielu będzie mogło się rozmnażać. {34140}{34229}Dokładnie które to osobniki będzie|musiało być zadecydowane. {35003}{35175}Na umiarkowanych równinach na całym wiecie|lato jest czasem wzrostu i reprodukcji. {35230}{35321}Teraz trawy produkujš kwiaty. {35622}{35726}Na równiny wkraczajš nowe kolory. {36614}{36751}Północne kwitnięcie jest lustrzanym|odbiciem trawiastych obszarów południowej półkuli. {36757}{36888}Nigdzie nie jest tak imponujšce|jak n...
izebel