ZALECENIA DLA RODZICÓW DOTYCZĄCE STYMULOWANIA ROZWOJU MOWY U MAŁEGO DZIECKA
(opracowała: E. Romaszko – logopeda PPP w Gorlicach)
SZANOWNI RODZICE!
Poniższe ćwiczenia i zabawy mają na celu stymulowanie i wspomaganie prawidłowego rozwoju mowy małego dziecka.
a) ćwiczenia warg
- szerokie otwieranie i zamykanie buzi – zabawa „ziewający hipopotam”
- nadymanie policzków- zabawa w nadmuchiwanie baloników
- cmokanie – zabawa w posyłanie buziaków
- parskanie wargami – zabawa w motor
- wyraźne wymawianie samogłosek:
- aaa – zabawa w usypianie lalki , misia
- uuu – zabawa w lecący samolot
- eee – zabawa w naśladowanie płaczu dziecka
e-o - naśladowanie samochodu policyjnego
i-u - naśladowanie karetki pogotowia
e-u - naśladowanie straży pożarnej
b) ćwiczenia języka
- wysuwanie języka na brodę – zabawa „ zmęczony pies”
- oblizywanie językiem warg ( usta szeroko otwarte można je obsmarować miodem lub kremem czekoladowym) – zabawa „ głodny miś”
- wysuwanie języka do przodu i cofanie w głąb jamy ustnej – zabawa „ kukułka wylatuje z dziupli”
- układanie języka w kąciki ust – zabawa „ tykający zegar”
- oblizywanie językiem górnych zębów – zabawa „szczotka myje zęby”
- klaskanie językiem – zabawa w naśladowanie chodu konia
Należy zwrócić uwagę dziecku na prawidłowy sposób oddychania : powietrze nabieramy nosem ,usta są zamknięte, a wydychamy ustami.
- wdech przez nos, wydech ustami
- dmuchanie na kolorowe przedmioty zawieszone na nitkach
- zdmuchiwanie wacików lub skrawków papieru z gładkiej powierzchni np. stołu
- zabawa w wąchanie kwiatków ( wdech nosem , wydech ustami)
- przenoszenie za pomocą rureczki skrawków papieru
- zdmuchiwanie płomienia zapalonej świecy
- dmuchanie na kolorowe kartki papieru trzymane przed ustami.
a) naśladowanie odgłosów wydawanych przez zwierzęta, pojazdy, przedmioty z bliskiego otoczenia dziecka. Do zabawy należy użyć zabawek lub ilustracji przedstawiających przedmioty, zwierzęta.
Polecenie: Pokazujemy dziecku zabawkę lub ilustrację np. kotka i mówimy:
To jest kot – kot miauczy miau, miau, miau ( następnie zachęcamy by dziecko próbowało powtórzyć tak jak robi kotek)
To jest pies – pies szczeka hau,hau,hau
To jest krowa – krowa muczy mu,mu,mu
To jest kura – kura gdacze ko,ko,ko
To jest piłka – piłka skacze hop, hop,hop
To jest auto – auto jedzie bum,bum,bum
W ten sposób bawimy się z dzieckiem w naśladowanie odgłosów wydawanych przez różne przedmioty.
b) wierszyki dźwiękonaśladowcze – czytamy dziecku wierszyki i zachęcamy by próbowało naśladować słyszane w wierszu odgłosy
Co kotek miał?
Mały Jasio kotka
Przy kominku spotkał
Ukłonił się kapeluszem
Porozmawiać z kotkiem muszę:
-miał kotek siostrę?
- miau
- miał kotek pazurki ostre?
- miał kotek mamę i tatę?
- Miau
- Miał kotek na grzbiecie łatę?
- Mia?
I tak sobie przez godzinkę rozmawiali przed kominkiem. ( M. Kownacka)
Co słychać na wsi? „Odgłosy”
Na łące słychać: kle,kle! Jedzie pociąg- fu,fu,fu
Na stawie: kwa,kwa! Trąbi trąbka- tru,tru,tru
Na polu: kra, kra! A bębenek – bum,bum,bum
Przed kurnikiem: kukuryku! Na to żabki – kum,kum,kum
Kokoko w kurniku. Konik człapie – człap, człap, człap
Kolo budy słychać : hau! Woda z kranu – kap,kap,kap
Na progu: miau! Mucha bzyczy – bzy,bzy,bzy
A co słychać w domu, A wąż syczy – sy,sy,sy
Nie powiem nikomu. ( W. Chotomska) Baran beczy – be,be,be
A owieczki – me,me,me
Rozwijanie zasobu słownictwa biernego i czynnego u dziecka.
a) wskazujemy i nazywamy w obecności dziecka różne przedmioty z najbliższego otoczenia np. ubrania, zabawki, zwierzęta, pokarmy
b) obdarzamy komentarzem słownym każdą czynność wykonywaną razem z dzieckiem i w obecności dziecka np.:
- w trakcie ubierania dziecka nazywamy części garderoby: bluzka, rajstopy, sukienka, spodnie, buty, pantofle, czapka, kurtka itp.
- w trakcie kąpieli nazywamy części ciała np. myjemy nóżki, brzuszek, rączki, buzię, uszka itp.w trakcie pobytu z dzieckiem w kuchni nazywamy pokarmy oraz przedmioty używane podczas jedzenia np. „ biorę kubek, wlewam mleko, mleko jest smaczne, Ania będzie pić mleko itp.
- w trakcie zabawy z dzieckiem nazywamy przedmioty którymi bawi się dziecko: np. bawimy się klockami, zbudujemy dom , dom będzie duży itp.
- zachęcamy dziecko do nazywania przedmiotów i czynności z życia codziennego związanych z jedzeniem , zabawą, myciem, ubieraniem się
- czytamy dziecku krótkie ilustrowane bajki a następnie zachęcamy dziecko do nazywania obrazków
- oglądamy z dzieckiem zdjęcia rodzinne i zachęcamy do wskazywania i nazywania osób znajdujących się na zdjęciach oraz czynności wykonywanych przez dziecko
- ćwiczenie rozumienia- zachęcanie dziecka do rozpoznawania i wskazywania części ciała przedmiotów, osób, i czynności znanych dziecku z codziennego funkcjonowania np.
pokaż gdzie jest ...tata.......
podaj mamie .......buty........
weź do rączki ......piłkę ........
- rysujemy wspólnie z dzieckiem przedmioty znane z najbliższego otoczenia - rysując mówimy:
„ Teraz rysuję dom. Dom ma okna, drzwi, dach i komin itp. Następnie zachęcamy dziecko do wskazywania i nazywania tego co zostało narysowane.
Uwaga: Wypowiedzi osób z najbliższego otoczenia powinny być poprawne językowo.
Do dziecka należy mówić powoli i wyraźnie . Mówiąc budujemy krótkie zdania, używamy prostych i zrozumiałych dla dziecka zwrotów. Mówiąc do małego dziecka unikamy zdrobnień i mowy dziecięcej.
1
paolka_pl