Nieprzytomny
Brak świadomości, czyli nieprzytomność to taki stan, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce zewnętrzne. Przyczyny utraty świadomości są różne i można je podzielić na takie, które mają swoje źródło w centralnym układzie nerwowym, jak również pośrednio związane z tym układem.
Przyczyną może być:
· Uraz (np głowy)
· Wstrząs
· Choroby układu krążenia (NZK, zawał, omdlenie)
· Zaburzenia metabolizmu (cukrzyca)
· Choroby układu nerwowego (padaczka, udar mózgu)
· Niewydolność oddechowa
· Zatrucie substancjami chemicznymi (alkohol, leki, ukąszenia owadów)
· Przyczyny środowiskowe (przegrzanie, wychłodzenie, podtopienie, uczulenie, porażenie prądem)
Przytomność można utracić na różny okres czasu. Może to być kilka minut jak przy omdleniu, kilka godzin (np. urazy czaszkowo-mózgowe) lub wiele dni. Aby ocenić jak głęboko nieprzytomny jest poszkodowany opracowano szereg skal. Najbardziej popularna jest Skala Glasgow wprowadzona w 1974 roku. Składa się ona z trzech grup i ocenia: reakcje oczu, reakcję na głos oraz odpowiedź ruchową. Po podliczeniu uzyskanych w ten sposób punktów można ocenić jak głęboko poszkodowany jest nieprzytomny. Jeśli suma punktów wynosi 8 lub mniej oznacza to że poszkodowany jest w śpiączce.
W krajach anglosaskich jest jeszcze druga bardzo popularna skala - AVPU:
A - (alert) poszkodowany czujny, uważny
V - (vocal) poszkodowany reaguje na głos
P - (pain) poszkodowany reaguje na ból
U - (unresponsive) poszkodowany jest nieprzytomny, nie reaguje.
Po stwierdzeniu, że poszkodowany jest nieprzytomny ( brak reakcji na bodźce) należy od razu wezwać pomoc. Następnym krokiem jest sprawdzenie podstawowych funkcji życiowych i w razie potrzeby rozpoczęcie reanimacji.
Po zbadaniu poszkodowanego metodą manualną i wykluczeniu urazów, jeśli są zachowane podstawowe funkcje życiowe należy ułożyć go w pozycji bocznej bezpiecznej.
Michtus