PTAKI 2'07.pdf

SPIS TREŚCI

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Pta-

ków jest zarejestrowaną organizacją po-

zarządowa, zajmującą się ochroną dzikich

ptaków i miejsc, w których one żyją. Na-

szym celem jest zachowanie i promowa-

nie dziedzictwa przyrodniczego dla dobra

obecnych i przyszłych pokoleń. Podstawą

naszych działań są wyniki wiarygodnych

badań naukowych. Swoje zadania realizu-

jemy poprzez Sekretariat, sieć Grup Lokal-

nych i członków. Towarzystwo jest otwarte

dla wszystkich, którzy podzielają naszą

troskę o przyrodę. OTOP jest partnerem

BirdLife International – międzynarodowej

federacji ochrony ptaków.

PTAKI – kwartalnik

Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków

Nr 2’07 (56) – czerwiec 2007

W NUMERZE

FOTOREPORTAŻ

Piszemy o nich w numerze

WYDARZYŁO SIĘ

Spring Alive – obserwacje uczestników projektu

Trzy lata działania Programu Edukacyjnego „Ptaki”,

H. Rachwald

CO W TRAWIE ŚPIEWA

Ptasi goście: styczeń–maj 2007,

PTASI SĄSIEDZI

Dla ptaków i dla ludzi – oczko wodne, D. Pawlak, B. Zaniewicz

Lelek Caprimulgus europaeus L., R. Kruszyk

Wydawca:

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

ul. Hallera 4/2

80-401 Gdańsk

tel./ fax: +48 58 341 26 93

OCHRONA PRZYRODY

Ticha Dolina – słowacka Rospuda?, A. Marczewski

Via Baltica – ekspresowa droga do Europejskiego Trybunału

Sprawiedliwości, M. Znaniecka

RYNEK WYDAWNICZY

Nasze lasy w naszej książce, T. Cofta

Adres korespondencyjny oraz adres redakcji:

Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

ul. Odrowąża 24

05-270 Marki

tel./ fax: +48 22 761 90 51

Z LORNETKĄ WŚRÓD PTAKÓW

Ostoja na wakacje – Bory Tucholskie, M. Przybysz, J. Grzesiak

PTAKI W HISTORII I KULTURZE

Ptaki w herbach polskich miast, W. Muchowski

ZACZNIJ DZIAŁAĆ

Przyjemne z pożytecznym, czyli wakacje z ptakami, A. Marczewski

Co w słonawie piszczy, czyli nowości z Beki, P. Kamont

Wolontariat na Karsiborskiej Kępie – rezerwacie OTOP

e-mail: office@otop.org.pl

Redaguje kolegium w składzie:

KĄCIK MŁODEGO PTASIARZA

Pan Eustachy na placu budowy, A. Marczewski

Ptasie abecadło – część IX, G. Sawicki

Paweł Kozłowski (redaktor naczelny), Antoni Marczewski,

Danuta Pawlak, Gerard Sawicki.

FOTOREPORTAŻ

Spring Alive – posłańcy wiosny w obiektywie

ISSN 1232-2121

Ptaków

Zdjęcie na okładce: lelek

fot. Edwin Leemans www.pbase.com/niwde

Skład:

Paweł Kozłowski

Druk:

Oficyna Wydawnicza OIKOS

oikos@oikos.net.pl

OTOP jest polskim partnerem BirdLife International

Nakład: 2 000 egz.

Za treść artykułów odpowiadają ich autorzy

Działalność OTOP jest wspierana przez Królewskie

Towarzystwo Ochrony Ptaków z Wielkiej Brytanii

Kwartalnik Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków

Strona 3

WYDARZYŁO SIĘ

SPRING ALIVE –

OBSERWACJE UCZESTNIKÓW PROJEKTU

Pierwszego boćka wylukałem pod Warszawą (gmina

Raszyn). Była sobota, ładna pogoda. Szybował sobie

dostojnie, tuż nad drzewami przecinając drogę, którą

akurat jechałem autem. Fakt zauważenia boćka wywo-

łał wielkie poruszenie w aucie :) i napływ pozytywnego

myślenia no bo znaczyło to, że WIOSNA IDZIE!!! :) no

i tyle.

Dziękujemy serdecznie za udział w akcji obserwowa-

nia pierwszych posłańców wiosny: bociana białego,

jaskółki dymówki, jerzyka i kukułki. Dzięki państwa zaan-

gażowaniu Polska zajęła drugie miejsce w klasyfikacji

Spring Alive w Europie.

Obecnie, dzięki zgłoszeniom przesyłanym przez miło-

śników przyrody z całej Polski, zgromadziliśmy ponad

4500 obserwacji dotyczących głównie bociana i dy-

mówki.

Dane, przesyłane przez obserwatorów ptaków w każ-

dym wieku, dostarczają nam wielu cennych informacji

o najwcześniejszych terminach przylotów, miejscach

gniazdowania oraz zwyczajach ptaków.

Poniżej przedstawiamy najlepsze i najciekawsze obser-

wacje uczestników Spring Alive z Polski oraz z Irlandii,

która zajęła pierwsze miejsce pod względem liczby

zgromadzonych obserwacji.

Rafał Kępka, obserwacja z 24 marca 2007,

woj. mazowieckie

Godzina 8.40, ok. 4 stopni Celsjusza, zachmurzenie 0%.

Obszar Chronionego Krajobrazu „Bagna Średzkie”. Je-

den bocian biały wylądował na skraju podmokłej łąki,

na granicy trzcinowiska. Ptak nadleciał z południowe-

go-zachodu i od razu wylądował na łące. Najprawdo-

podobniej przyleciał na żerowisko lub po prostu odpo-

cząć, gdyż na początku spacerował, brodząc w wo-

dzie. Godzina 12.35, temp. 20 stopni Celsjusza, bagna

w dolinie Średzkiej Strugi pomiędzy Środą Wielkopolską

a Koszutami. Dwa bociany białe lotem szybowcowym

kierowały się na północny-wschód (dość nisko nad zie-

mią – ok. 50 metrów). Po chwili zawróciły na południo-

wy-zachód, ale po minucie dołączył do nich jeszcze

jeden osobnik i wszystkie skierowały się na północ,

zwiększając wysokość lotu do ok. 200 metrów.

Maciej Szajda, obserwacja z 25 marca 2007,

Środa Wielkopolska, woj. wielkopolskie

Bocian krążył nad siedzibą Domu Polonii w Żytkiej-

mach. Przez lata miał gniazdo na kominie budynku.

W tym roku, z powodu modernizacji, komin został zbu-

rzony, a na słupie przy budynku założono platformę. Po

kilku dniach na platformie powstało gniazdo. Dobry

początek!

Karol Naruszewicz, obserwacja z 14 marca 2007,

Żytkiejmy, woj. warmińsko-mazurskie

Co roku przedszkolaki czekają na dzień powrotu bo-

ciana, który jest dla naszej miejscowości symbolem

prawdziwego powrotu wiosny. Bocianie gniazdo znajdu-

je się w centrum wsi i objęte jest codzienną obserwacją;

drugie gniazdo mają na swojej stodole rodzice jednego

z naszych dzieci. 25 marca 2007 zaobserwowaliśmy jak

do gniazda przyleciał jeden bocian, a cztery dni później

jego „żona”.

Anna Baranowska, obserwacja z 25 marca 2007,

Przedszkole w Wojnowicach, woj. wielkopolskie

Jadąc z Poznania w stronę Piły na wysokości miasta

Chodzież co roku przylatuje kilka par bocianów. I tak:

na początku marca przyleciała parka do miejscowości

Radwanki (trasa na Margonin). Co roku bociany osie-

dlają się tam na kominie przydrożnej stodoły. Dwa kolej-

ne gniazda można zobaczyć, kierując się z Chodzieży

w stronę Szamocina. Pierwsze z nich znajduje się w miej-

scowości Wymysław, a drugie w miejscowości Zacha-

rzyn. Oba gniazda są na słupach tuż przy drodze. Po-

zdrawiam,

Beata Bąkowska, obserwacja z 18 marca 2007,

Szamocin, woj. wielkopolskie

Pierwszego bociana widzieliśmy z mężem, jadąc sa-

mochodem. Dokładnie to były dwa ptaki stojące na

gnieździe w Brzozowym Kącie. Gniazdo usytuowane

było w gospodarstwie wiejskim niedaleko głównej ulicy

wiodącej do Włodawy.

Wracałem po południu ze szkoły. Bocian-zwiadowca

siedział na gnieździe. Ptak oceniał stan gniazda przed

przylotem samicy. Na jego widok bardzo się ucieszyłem,

bo to dowód, że zima odeszła na dobre, a zawitała

wiosna. Gniazdo bociana znajduje się na betonowym

słupie blisko zabudowań. Pożywienia ma pod dostat-

kiem, ponieważ gniazdo jest usytuowane obok stawów

i pól uprawnych. Mam nadzieję, że obecność bocia-

nów we wsi Rzepki pomoże w zwiększeniu ilości jej miesz-

kańców.

Jarosław Maciaszczyk, obserwacja z 23 marca 2007,

Szynczyce, woj. łódzkie

Katarzyna Blicharz-Żelazowska,

obserwacja z 29 marca 2007,

woj. lubelskie

Jak co roku przyleciał pierwszy bocian do gniazda

w mojej wsi Warzymice, poczta Przecław, gmina Kołba-

skowo, powiat Police, woj. zachodniopomorskie. To je-

dyne gniazdo w naszej wsi. Prawie co roku mamy jedną

parę bocianów, która dochowuje się dwóch do trzech

potomków. W zeszłym roku, drugi bocian mimo wypa-

trywania przez całą wieś nie doleciał. Może w tym roku

jednak się uda. Od trzech dni bociek brodzi po łące

i zbiera materiał na odbudowę gniazda. Najlepiej wy-

chodzi mu to, zbierając obornik z pryzmy u naszych są-

Strona 4

www.otop.org.pl

WYDARZYŁO SIĘ

siadów. Dobrze że jest na tyle czujny, by zdążyć odle-

cieć przed nadbiegającymi psami.

Anna Kiepas-Kokot, obserwacja z 30 marca 2007,

Warzymice, woj. zachodniopomorskie

birds re-use some of them each year. Over the years

they have become quite used to the activity in our gar-

den and at times I have been able to observe them

very closely from my kitchen door as they chatter loudly

on the satellite dish.

Berda Kiely, obserwacja dymówki z 25 kwietnia 2007,

Co. Cork, Irlandia

Bociany widziałem, jadąc do babci na święta. Było

kilka gniazd bocianów. W jednym były dwa bociany –

jeden stał i ruszał dziobem a drugi siedział. Pewnie to

tata i mama. W drugim gnieździe był jeden. A dalej

chodził inny po polu. To było w jednym miejscu. Później

dalej jeszcze widziałem jak inny fruwał. Ale się ucieszy-

łem, że ich tak dużo. A mama się śmiała i mówiła, że

wiosna przyszła, to bociany będą miały dużo pracy, bo

dzieci ludziom przynoszą. I że mnie też przyniosły, bo

urodziłem się w kwietniu. Ciekawe, czy ciężko miały?

Piotruś Krzysiak, obserwacja z 7 kwietnia 2007,

Warszawa, woj. mazowieckie

Gorce, pochmurny, chłodny, a na dodatek wietrzny

dzień. Wysoko w górach leżą jeszcze resztki śniegu, kwit-

ną przebiśniegi i ostatnie krokusy, w niższych partiach

kwitnie połaciami pierwiosnek i żywiec. Na świerkowych

gałęziach krzątaj się wszędobylskie zięby, umilając

swym śpiewem wędrówkę. Wydaje się, że tak wysoko

oddech wiosny jeszcze nie dotarł, tym bardziej na szczyt

Gorca liczącego sobie 1230 m n.p.m, a tu gdzieś z gę-

stwiny świerków słychać charakterystyczny głos KUKUŁ-

KI! Wiosna w Gorce na skrzydłach przyleciała i od razu

w te najwyższe partie. Wycieczka pomimo kapryśnej

pogody wyjątkowo udana, polecam wszystkim te pięk-

ne góry.

Szymon Choroba, obserwacja z 25 kwietnia 2007,

woj. małopolskie

Byłam na wycieczce rowerowej z rodzicami na łą-

kach niedaleko Kóz (k. Bielska Białej). Zauważyliśmy du-

żego ptaka krążącego nad nami i jednogłośnie stwier-

dziliśmy, że to bocian. Byłam pewna, że to bocian biały,

ponieważ nigdy wcześniej czarnego nie widziałam w tej

okolicy. Na szczęście udało mi się zrobić mu zdjęcie

i oglądając je na przybliżeniu okazało się, że to bocian

czarny!!!

I saw my 1st swallow overhead. I live in Burt North West

Donegal. Today I saw 3 swallows over the house. We

have a little atrium in the middle of the house and the

swallows started to use it 1999 just 2 years after we

moved in ourselves. They usually don't start organising

their nest until 5-9th May. They have used the one nest

for 6 years and then last year built a nest one the other

side. Maybe because the nest was getting too close to

the roof. We don't touch the nest at all. Normally we

have two broods a year and they leave the 2nd week

in September. You could put your hand into the nest

and if anyone would like to ring the swallows I could

provide bed and breakfast!!!

Joanna Nabielec, obserwacja z 9 kwietnia 2007,

Kozy, woj. śląskie

Już przyleciały jaskółeczki! Wczoraj, 8 kwietnia, widzia-

łam stadko dymówek nad zalewem w Mietkowie (50 km

od Wrocławia). Zwykle zakładają sporą kolonię lęgową

pod betonowym mostem na Bystrzycy, w miejscu, gdzie

rzeka wpływa do zalewu. Łatwo je wówczas obserwo-

wać z mostu lub z brzegu rzeki. Nie ma chyba osoby

przechodzącej przez most, która choćby na chwilę nie

przystanęłaby i nie popatrzyła na ich lotnicze popisy.

Wioletta Wierzbicka, obserwacja z 9 kwietnia 2007,

woj. dolnośląskie

Patricia Margey,

obserwacja dymówki z 10 maja 2007,

Co. Donegal, Irlandia

W miejscowości Kłoda, przy ujściu Radomki do Wisły

zobaczyłem przylatującą dymówkę. Było to dla mnie

zaskoczenie, gdyż o tej porze jaskółek dymówek nie

spotkałem. W latach poprzednich zobaczyłem te ptaki

najwcześniej 23 kwietnia. Zainteresowany tym zdarze-

niem myślałem że jaskółki zobaczę w innych miejscowo-

ściach jak Wola Magnuszewska, Osiemborów czy Anie-

lin, lecz niestety w tych wioskach tych uroczych ptaków

nie zobaczyłem.

Czesław Słomski, obserwacja z 13 kwietnia 2007,

woj. mazowieckie

Siedzę sobie w szkole na polskim i nagle słyszę odgłosy

jerzyków. Patrzę w okno i widzę, że na dworze latają

dwa jerzyki; jeden za drugim – tam i z powrotem. I za-

miast słuchać co mówi nauczyciel (same nudy) poprzy-

glądałem się jerzykom.

Sławomir Czyżowiec, obserwacja z 30 kwietnia 2007,

Dębowiec, woj. podkarpackie

13 maja 2007, godzina 17, nad południową częścią

Gdańska intensywnie żerowało liczące ponad 20 osob-

ników stado jerzyków.

Tomasz Cofta, obserwacja z 13 maja 2007,

Gdańsk, woj. pomorskie

We have an outbuilding which we made “bird frien-

dly” years ago and we have regular groups of swallows

that nest there each year. I have seen the first pair of

swallows flying round overhead this morning. They seem

to have arrived very late this year. There are five or six

existing nests high in the rafters of the building and the

Opracowanie:

Danuta Pawlak

danuta.pawlak@otop.org.pl

Kwartalnik Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków

Strona 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: