Katarzyna Leśniewska
Zajęcia z cyklu Radosne zabawy na cztery pory roku
WIOSNA
Wiek uczestników:
pięcio– i sześciolatki
Cele:
– kształtowanie znajomości pór roku i cech charakterystycznych dla poszczególnych pór
– utrwalenie znajomości nazw wiosennych miesięcy
– rozwijanie wiedzy o otaczającym świecie
– rozwijanie koordynacji ruchowej
– kształtowanie koordynacji wzrokowo-ruchowej
– rozwijanie umiejętności współpracy w grupie
– liczenie w zakresie 10
– ćwiczenie analizy słuchowej
– rozwijanie integracji zmysłów
– rozwijanie sprawności manualnej.
Pomoce:
– plansza „Kolorowe pory roku”
– nagrania: „Kwiatowa wróżka” – utwór 35. z płyty „Świat pięciolatka”, „Wiosenna piosenka” i „Taniec kurcząt w skorupkach”– utwory 31. z płyty „Mój kuferek – roczne przygotowanie przedszkolne” oraz odtwarzacz CD
– kartki z wydrukowanymi obrazkami przedstawiającymi oznaki wiosny, np. krokus, żonkil, tulipan, przebiśnieg, pierwiosnek, pszczoła, pisklę, bocian, motyl, żaba, bąk; łącznie powinno być tyle kart, ile dzieci biorących udział w zajęciach (rysunki mogą się powtarzać); obrazki powinny być włożone w koszulki foliowe, by zabezpieczyć je przed wilgocią
– ewentualnie taśma klejąca do przymocowania rysunków
– cebulki kwiatów i różne nasiona
– nasiona nasturcji, paski papieru o długości 15 cm lub linijki (ok. 20 cm), skrzynki do posiania kwiatków i worki z ziemią (chyba że kwiatki będą wysiewane w ogródku przedszkolnym), łyżki plastikowe (lub łopatki), konewki z wodą
– 2 lub 3 arkusze flip-chart z rysunkami uli i pszczółek (opis przy ćwiczeniu 6)
– duże gałęzie (np. wierzbowe) w stabilnym naczyniu, zielona, żółta, brązowa krepina (część złotej krepiny pocięta na paski szerokości rolki od papieru, a brązowa pocięta na paski o szerokości ok. 2 cm), rolki po papierze toaletowym w liczbie odpowiadającej liczbie dzieci, brązowe lub czarne „frotki” na drucikach, owale z białego papieru o długości ok. 5 cm i szerokości ok. 3 cm, brokat sypki lub w kleju (np. w kolorze srebrnym), kleje biurowe lub uniwersalne.
Uwagi ogólne
– Zachęcamy, by zajęcia przeprowadzić na podwórku przedszkolnym.
– Zajęcia prowadzone w całości mogą być zbyt długie. Można je podzielić na 2 części. Najlepszym momentem wydaje się zakończenie zajęć po ćwiczeniu „Mali ogrodnicy”. Druga część powinna rozpocząć się od pokazania planszy z porami roku i przypomnienia, o czym była mowa na poprzednich zajęciach. Najlepiej gdyby odbyła się następnego dnia.
– Nauczyciel przed zajęciami powinien rozmieścić na terenie ogródka przedszkolnego rysunki z oznakami wiosny w taki sposób, by nie były one widoczne od razu z miejsca, gdzie grupa rozpoczyna zajęcia. Powinien również mieć przygotowane plakaty z rysunkami.
– Zdjęcia bądź rysunki można znaleźć w internecie za pomocą wyszukiwarki.
Przebieg:
1. Powitanie i przedstawienie koła pór roku. Powiedz dzieciom, że będziecie rozmawiać o porach roku. Pokaż im planszę „Kolorowe pory roku”. Zapytaj, czy wiedzą, jaka teraz jest u nas pora roku. Poproś o pokazanie na planszy i podanie nazwy pory roku. Przeprowadź krótką rozmowę kierowaną na podstawie drugiej części planszy:
- Po czym poznajemy, że zaczęła się wiosna?
- Co się dzieje w przyrodzie na wiosnę? Jak wyglądają drzewa? Jaka jest pogoda na wiosnę?
- Jakie rośliny i zwierzęta na rysunku świadczą o tym, że jest wiosna? Co się dzieje ze zwierzętami kiedy przychodzi wiosna?
- Na jakie miesiące przypada wiosna? (marzec, kwiecień, maj)
- Jakie święta przypadają w okresie zimowym? (Dzień Kobiet, Dzień Mamy i Dzień Taty, Dzień Dziecka)
Uwaga
– Plakat z porami roku można powiesić za pomocą taśmy w widocznym miejscu na ścianie budynku przedszkola lub na tablicy (np. korkowej), którą nauczyciel postawi w miejscu, gdzie będą prowadzone zajęcia. Ważne jest, aby nauczyciel nie trzymał jej w rękach, by zachować swobodę poruszania się podczas rozmowy z dziećmi.
– Ostatnie pytanie proponuję zadać wyłącznie sześciolatkom. Będzie ono prawdopodobnie wymagało naprowadzania dzieci na właściwe odpowiedzi. Warto kształtować u dzieci pamięć o podstawowych świętach. Nauczyciel może też zapytać dzieci, czy któreś z nich obchodzi wiosną urodziny.
2. Szukamy oznak wiosny. Nauczyciel prosi dzieci, aby rozeszły się po ogrodzie przedszkolnym i spróbowały poszukać oznak wiosny przedstawionych na rysunkach (zdjęciach), które ukryły się na terenie. Kto odnajdzie kartę, przychodzi z nią do nauczyciela. Jedno dziecko może przynieść tyko jedną kartę. Po zakończeniu poszukiwań nauczyciel prosi, aby dzieci poszukały, kto ma taki sam obrazek jak one, i aby stanęły w grupach (osoby z jednakowymi obrazkami razem). Nauczyciel pyta poszczególne grupy, czy rozpoznają, co jest na ich obrazkach (jeśli grupka ma trudność, można poprosić o pomoc pozostałe dzieci). Następnie dzieci wyklaskują głoski w wyrazie określającym ich obrazek i podają, z ilu sylab składa się ten wyraz. Nauczyciel może jeszcze zapytać o głoskę, jaką wyraz się rozpoczyna, a jaką kończy. Nauczyciel prosi dzieci o policzenie, ile osób miało ten sam obrazek.
– Wprowadzenie zasady, że jedno dziecko może przynieść tylko jedną kartę, służy temu, aby dać szansę znalezienia oznaki wiosny każdemu dziecku.
– Nauczyciel może ustalić z dziećmi, że w pewnym momencie da sygnał do zakończenia poszukiwań (może to być dzwoneczek, albo jakiś wiosenny odgłos odtworzony z płyty, np. klekot bociana z „Płyta z uśmiechem – Trzylatek”).
– Jeśli jakieś dziecko ma kłopot ze znalezieniem karty, nauczyciel może zaproponować mu zabawę w ciepło-zimno jako pomoc w poszukiwaniach. Wówczas cała grupa towarzyszy koledze/koleżance w poszukiwaniach, ale nikt oprócz osoby szukającej nie może wskazać karty ani jej wziąć karty.
3. Zabawy z piosenką. Wszyscy ustawiają się w kręgu. Nauczyciel włącza dzieciom nagranie piosenki „Kwiatowa wróżka” i prosi o jej uważne wysłuchanie oraz zwrócenie uwagi na to, o jakich oznakach wiosny jest mowa w piosence. Następnie nauczyciel proponuje zilustrowanie piosenki gestami, np.:
Co to za ogrodnik posiał kwiatów tyle: (łapiemy się pod boki i kręcimy z niedowierzaniem głową)
tulipany i kaczeńce, bratki i żonkile. (liczymy palce w rytm wyliczanych kwiatów)
Refren: To wiosna, to wiosna, (swobodne podskoki)
zielona wiosna,
razem z deszczem, (potrząsanie rozluźnionymi dłońmi z jednoczesnym przysiadaniem aż do momentu, gdy palce dotkną ziemi – naśladowanie padającego deszczu)
ciepłym deszczem
kwiaty nam przyniosła.
Spytaj więc bociana (obie ręce wyciągnięte prosto przed siebie naśladują dziób klekoczącego bociana)
i spytaj skowronka: (ręce ugięte w łokciach tworzą skrzydełka, którymi poruszamy w rytm muzyki)
kto te kwiaty kolorowe posadził na łąkach? (pokazywanie palcem wskazującym na ziemię w różnych miejscach, w rytm muzyki – jakbyśmy wskazywali kępki rosnących kwiatków)
Refren: To wiosna, to wiosna, (grupa łapie się za ręce i porusza podskokami lub krokiem dostawnym po okręgu)
razem z deszczem,
A może to wróżka (ręce wyciągnięte nad głową „tworzą” szpiczastą czapkę wróżki),
co wszystko czaruje. (ręce wykonują ruchy takie, jak przy wypowiadaniu zaklęcia)
Drzewa, łąki i ogrody kwiatami maluje. (stajemy z rękami wyciągniętymi swobodnie w górę i poruszamy się na boki jak drzewa na wietrze)
Refren: To wiosna, to wiosna, (Łapiemy się za ręce, tworząc węża, nauczyciel prowadzi węża plącząc, zawijając, przechodząc pod rękami dzieci)
Wstępne słuchanie utworu jest zaplanowane po to, by dzieci wcześniej wiedziały, o czym jest piosenka, posłuchały jej rytmiki, skoncentrowały się.
4. Mali ogrodnicy. Poproś dzieci, by ustawiły się dookoła stołu. Połóż przed nimi cebulki kwiatowe i różne nasionka. Pozwól dzieciom dotykać je, wąchać. Zapytaj, czy dzieci wiedzą, co to jest. Porozmawiajcie chwilę o oglądanych nasionkach i cebulkach: jakiego są koloru, czy mają jakiś zapach, jakie mają kształty, czym się różnią a w czym są podobne, czy są twarde czy miękkie, w jaki sposób z nasionka lub cebulki wyrasta roślinka itd. Nauczyciel może również pobawić się z dziećmi w grupowanie nasion (Ułóżcie w jednym miejscu nasiona, w drugim cebulki, ułóżcie w jednym miejscu małe nasionka, w drugim duże itp.). Następnie nauczyciel zbiera nasionka i cebulki. Nauczyciel wyjaśnia, że dzieci zasieją kwiatki, które nazywają się nasturcje. Dzieli dzieci na trzyosobowe zespoły. Prosi jedno dziecko z każdej grupy o przyniesienie na stoły skrzynek do wysiania nasturcji, drugie o przyniesienie nasion, trzecie o przyniesienie łyżek lub łopatek do kopania w ziemi. Kładzie na stoły torby z ziemią. Zadaniem dzieci jest wypełnienie skrzynek ziemią. Następnie nauczyciel tłumaczy, że nasturcje nie lubią, kiedy się je sieje bardzo gęsto. Pokazuje dzieciom paski papieru (lub linijki), którymi dzieci będą odmierzać odległości między nasionkami wkładanymi do ziemi. Pokazuje dzieciom, w jaki sposób mają wsadzić ziarenka. Po zakończeniu czynności prosi dzieci o wzięcie konewek i podlanie nasionek w skrzynkach.
– NASTURCJA
Uprawa: Roślinę charakteryzuje łatwość uprawy. Nasturcje są niewymagające, ale w suche lata rośliny zbyt słabo podlewane są atakowane przez mszyce. Nasturcje nie lubią też przesadzania. Nasiona nasturcji wysiewa się pod koniec kwietnia, od razu na stałe miejsce w rozstawie co 15-20 cm.
Zakwita po 8-10 tygodniach od wysiewu.
Gleba: Ma niewielkie wymagania glebowe; może rosnąć w glebie lekkiej, gliniasto-‑piaszczystej, żyznej, wilgotnej, próchniczej,...
kordistoska