Skrypt - Orkla.doc

Orkla

Geneza

•         Początek istnienia koncernu datuje się na rok, 1654 kiedy firma to zaczęła wydobywać piryt zwany też „złotem głupców”. (Waga i wygląd podobny do złota)

•         Rok 1904 firma została przemianowana na „Orkla Grube-Aktiebolag” zajmując się komercyjnie wydobywaniem minerałów. W 1924 roku pojawiła się na norweskiej giełdzie, a od 1934 zawitała w branży hutniczej.

•         W 1941 koncern rozpoczyna inwestycje z innego port folio gdzie w 1984 oficjalnie powstaje spółka o nazwie Orkla Media, gdzie w przyszłości wykupuje 50% akcji norweskiego wydawcy Egmont-Mortensen.

•         Orkla aktywnie działa w takich branżach jak produkcja konstrukcji aluminiowych, branża spożywcza posiadająca szeroką paletę marek.

•         Posiada firmy produkcyjne Elkem – zajmuje się produkowaniem materiałów ekologicznych, które wykorzystuje się do produkcji np. paneli słonecznych oraz Borregaard – która pozyskuje substancje drzewne, tworząc celulozę, ligninę, składniki spożywcze jak Wanilię itp.

•         Aż do przejęcia Orkli przez Mecom liczyła 34 tytuły w samej Norwegii i 3 na Litwie i Ukrainie. W tym takie tytuły jak: 1. Drammens Tidende 2.Driva, 3.Eiker Avis, 4.Fjordenes Tidende, 5.Fjordingen, 6.Fredriksstad Blad, 7.Gjengangeren, 8.Gudbrandsdølen

Orkla w Polsce

•         W lipcu 1990 roku podpisano umowę pomiędzy Norwegami a NSZZ „Solidarność” na mocy, której utworzono spółkę Norpol-Press na zasadach „Joint Venture”. Dokument podpisano we Wrocławiu.

(Pojęcie to w Polsce odnosi się do przedsięwzięć, w których część kapitału zakładowego wniósł wspólnik, niebędący obywatelem polskim ani polską osobą prawną.)

•         Orkla kwotą 60 tysięcy dolarów oraz aportem w postaci sprzętu offsetowego zainwestowała w stworzenie nowego tytułu.

•         Dziennik Dolnośląski „DD”, był pierwszym tworem, który powstał dzięki spółce, zerowy numer ukazał się 31 sierpnia 1990 roku we Wrocławiu. Był całkowicie nowym tytułem.

•         Myślą przewodnią dziennika było zapewnienie „informacyjnej rzetelności i profesjonalną sprawność”.

•         Pierwszym redaktorem naczelnym „DD” był Włodzimierz Suleja, ówczesny członek Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”.

•         Początkowa polityka norweskiego zarządu w działania „DD” polegała na braku ingerencji w jego szeregi. W myśl zasady „byleby nie była to gazeta komunistyczna a będzie dobrze”.

•         Brak odpowiedniej kontroli doprowadził ostatecznie do upolitycznienia dziennika.

•         Pierwszy konflikt polityczny wybuchł pomiędzy Wójcikiem z Solidarności, a Frasynikiem z ROAD-u o 50 tysięcy $ jakimi dysponował NSZZ „Solidarność”.

•         Pomimo, że dziennik posiadał nowoczesne jak na owe czasy zaplecze techniczne (mógł m.in. Drukować strony w kolorze) to nie uchroniło to naczelnego Sulejii od rezygnacji ze stanowiska – powodem były częste tarcia wewnątrz redaktorów.

•         Nowy naczelny Rzyszard Czarnecki, objął stanowisko w maju 1991. Członek ZChN, co automatycznie spowodowało, że gazeta stała się polityczna.

(Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe (ZChN) – polska partia polityczna o profilu narodowo-chrześcijańskim, powstała w 1989, nawiązująca do przedwojennych tradycji Narodowej Demokracji i Chrześcijańskiej Demokracji oraz ruchu niepodległościowego, wywodząca się z ruchu "solidarnościowego".)

•         Czernecki nie krył swoich upodobań politycznych, co przyczyniło się do otwartego konfliktu z zarządem Norpol-Press i większością zespołu redakcyjnego.

•         Nad tytułem „DD” z 12-18 sierpnia 1991 widniał dopisek „Poglądy prezentowane w „DD” nie są podzielane przez kierownictwo firmy Norpol-Press i większość zespołu redakcyjnego”

•         Po pół roku „rządów” „DD” przyniósł wydawcy straty w wysokości 112 tyś. złotych.

•         Wrześniowy numer promował sylwetki swojej partii politycznej, oskarżając jednocześnie, GW, że jest „tubą Udecji” a sama UD to „postsolidarnościowa lewica”.

•         „DD” został tym samym propagatorem przed zbliżającymi wyborami parlamentarnymi 27-10-1991. W listopadzie 1991 roku tego samego roku, czyli tuż po wyborach tytuł ogłosił upadłość.

•         Brak promocji oraz upolitycznienie „DD” spowodowały zniknięcie dziennika.

Orkla – zmiana strategii

•         Zamiast tworzyć nowe media, zdecydowano o przejmowaniu już istniejących tytułów i modernizowanie ich zaplecza technicznego poprzez aporty i inwestycje pieniężne.

•         W czerwcu 1991 r. Orkla Media utworzyło kolejną spółkę na zasadach joint – venture o nazwie „Słowo Media Ltd”. Powodem było wykupienie 1/3 udziałów w „Słowie Polskim”.

•         W 1993 roku zainwestowała w „Wieczór Wrocławia wykupując 46, 7% akcji. Koszt przedsięwzięcia to 4, 2 mln. złotych.

•         Na przełomie 1996 i 1997 "Słowo Polskie" uruchomiło we Wrocławiu swoją własną drukarnię (zakupioną w Norwegii), która wkrótce, w lipcu 1997 została zalana przez "powódź tysiąclecia". Gazeta przez 3 miesiące była unieruchomiona.

•         Orkla wraz z Wieczorem Wrocławia i drukarnią utworzył wspólny organizm o nazwie „Dolnośląski Dom Wydawniczy”.

Orkla – ekspansja

•         W roku 1993 Orkla stała się współwłaścicielem „Głosu Pomorza” w Koszalinie a w roku 1994 dwóch regionalnych dzienników „Gazeta Współczesna” w Białymstoku i „Nowiny” w Rzeszowie.

•         W 1994 roku koncern zakupił 50% akcji „Gazety Pomorskiej” – Bydgoszcz i 51% „Kurier Poranny” Białystok.

•         1995 rok owocował zakupem większości pakietów akcji „Dziennika Wschodniego” wydawanego w Lublinie oraz „Dziennik Wieczorny” w Bydgoszczy.

•         W roku 1996 Orkla weszła w posiadanie 33, 8% akcji „Nowej Trybuny Opolskiej”.

•         W maju 1996 roku Orkla wykupiła od Francuskiego magnata prasowego Roberta Hersanta 51% udziałów w Presspublice, wydawcy m.in. „Rzeczpospolitej”.

•         Hersant wszedł w posiadanie tych akcji rok wcześniej, a zmarł 21 kwietnia 1996 roku, czyli miesiąc po sprzedaży Orklii. Posiadał przezwisko „le papivore”, czyli „gazetojad”.

•         Na przełomie 1995 i 1996 Orkla osiąga większościowe udziały w Słowie Polskim i Wieczorze Wrocławia.

•         W roku 1998 Orkla przejęła kontrole nad bardzo popularnym dziennikiem, „Gazeta Lubuska” wydawana w Zielonej Górze.

•         Następnym przedsięwzięciem była próba wykupienia regionalnych dzienników w Szczecinie. Gazety, które miały ogromną tradycję (utworzone zaraz po II wojnie światowej) miały zostać wykupione przez konsorcjum. Udało im się z „Głosem Szczecińskim” jednak ponieśli klęskę z „Kurierem Szczecińskim”, które de facto posiadał większy nakład.

•         Największy wpływ na to miała opinia publiczna, która z wielką zawziętością broniła „Kuriera Szczecińskiego” przed wykupieniem przez zagranicznego inwestora. Kiedy w styczniu 2004 roku Orkla odkupiła od nieznanej osoby 0, 5% akcji dziennika czytelnicy byli oburzeni. Po tym wydarzeniu redaktor naczelny Andrzej Łapkiewicz wydał oświadczenie, że gazeta pozostanie w dotychczasowym zarządzie i nigdy nie przejmie je zagraniczny kapitał. Orkla w konsekwencji musiała odpuścić.

•         W 2004 roku koncern zakupił jeszcze dwa dzienniki „Echo dnia” (Poprzedni właścicel Michał Sołowow długo nie był skłonny sprzedać tytułu.) oraz „Słowo Ludu” (Kielce).

•         Między czasie Orkla zwiększała swoje udziały tam gdzie zainwestowała (Wrocław, Bydgoszcz, Białystok, Rzeszów)

Orkla – bitwa o Dolny Śląsk

Do roku 2003 pomiędzy Polskapresse a Orkla toczyła się regularna bitwa o dominację na lokalnym rynku dzienników wrocławskich. Orkla „Słowo Polskie” i „Wieczór Wrocławia”, Polskapresse „Gazeta Wrocławska”. Niestety pierwsza w skutek złej dobranej polityce promocyjnej przegrała z popularnością „Gazety Wrocławskiej”, nie pomogło nawet utworzenie domu wydawniczego w grudniu 2001 roku. 4 września 2003 roku Orkla sprzedała dwa dzienniki Passauerowi. Niemcy od razu tworzyli nową gazetę „Słowo Polskie Gazeta Wrocławska”.

Orkla - sprzedaż „Dolnośląskiego Domu Wydawniczego” 

W 2003 Orkla sprzedała udziały - a zatem i tytuł "Słowo Polskie" - niemieckiej spółce Polskapresse, wydawcy konkurencyjnego dziennika „Gazeta Wrocławska". Operacja ta została zaskarżona do Urzędu Antymonopolowego. UOKIK uznał, że koncentracja została przez Passauera dokonana wbrew prawu i podjął precedensową decyzję, zgodnie, z którą miała ona sprzedać majątek nabyty w wyniku łączenia. Polskapresse zaskarżyła jednak tę decyzję do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów twierdząc, że nabyła tylko część, a nie całość przedsiębiorstwa. Ten argument okazał się wystarczający, Polskapresse wygrała sprawę

Fuzje dzienników

Lata 1993-2003 były dla Dolnego Śląska okresem silnej rywalizacji i konkurencji. Orkla była w posiadaniu „Słowo polskie” i „Wieczór Wrocławia” wydawane na całym Dolnym Śląsku.

Proces urentownienia tytułów wydawnictwa Orkla spowodował zmiany wydawania gazet popołudniowych na poranne. Brak przyniesionych z tego korzyści spowodował włączenie gazet z mniejszą pozycją na rynku („Dziennik Wieczorny”) do gazet o bardziej ugruntowanej pozycji („Gazeta Pomorska”).

we wrześniu 2003 roku sprzedanie dzienników „Słowo Polskie” i „Wieczór Wrocławia” koncernowi „Polskapresse”

w grudniu 2003 roku połączenie tytułów w jeden przez „Polskapresse”, tworząc wspólną nazwę „Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska”

W kwietniu 2005 roku nastąpiło połączenie wydawnictw na Pomorzu: „Szczecin Press” i „dziennikarska oficyna wydawnictw - Rondo”, które zostały przeobrażone w „Media pomorskie”.

w 2006 roku połączenie dwóch kieleckich dzienników „echo dnia” i „Słowo Ludu” w jeden tytuł „echo dnia”.

Orkla – ostatnia inwestycja

Orkla dążąc do zwiększenia oglądalności i funkcjonalności serwisów internetowych wdrożyła wyszukiwarkę Internetu NetSprint. Dzięki temu Internauci, korzystający z portali w prosty sposób mogą przeszukiwać ponad 85 milionów stron polskiego Internetu. Wkrótce również mechanizm NetSprinta przeszukiwał będzie zasoby poszczególnych portali Orkli tym również zagranicznych.

Serwisy internetowe prasy codziennej należące do Orkla Press Polska to:

·        echodnia.eu

·        nto.pl

·        wspolczesna.pl

·        glosszczecinski.p

·        glos-pomorza.pl

·        gloskoszalinski.com.pl

·        poranny.pl

·        dziennikwschodni.pl

·        gcnowiny.pl

·        gazetalubuska.pl

·        to.com.pl

·        gazetapomorska.pl

Orkla – strategia przejmowania rynków lokalnych

W przeciwieństwie do największego konkurenta Polskapresse, który stawiał na unifikację swoich tytułów, Orkla pozostawała je w takim wyglądzie jak były przed ich przejęciem. Ma to swoje uzasadnianie, kiedy spojrzymy na metody wykupywania tytułów. Polskapresse czekała aż odpowiedni dziennik zacznie mieć problemy finansowe i tym samym ich roszczenia odpowiednio zmaleją przy próbie wykupienia. Orkla natomiast zdobywała dobrze prosperujące gazety i wprowadzała kapitał, jednak całą „otoczkę” pozostawiała niezmienioną.

Orkla – plusy i minusy zagranicznego inwestora

Najważniejsze plusy to - szybka modernizacja dzięki zagranicznemu kapitałowi, wiedza w dziedzinie promocji, która umożliwiła dotarcie do klientów, oraz znajomość skutecznych zasad zarządzania tytułami.

Najważniejsze minusy – ograniczona wolność prasy ( narzucone przez inwestora założenia dla tytułu), ograniczone możliwości rozwoju polskiego dziennikarstwa, polityczne wywieranie wpływów.

Orkla – rok 2006, wycofanie się z rynku

Postanowienie Orkli dotyczące wyłączenia ze swojej działalności mediów i europejskich aktywów z tego zakresu, przyczyniły się do przekazania w czerwcu 2006 roku aktywów( m.in. Większościowy udział w Rzeczpospolitej i pakiet 11 polskich gazet regionalnych- głównie dzienników) Brytyjskiemu funduszowi inwestycyjnemu o nazwie „Mecom”.

Sprzedaż aktywów została spowodowana również innymi czynnikami: m.in. spadkiem nakładów gazet, większymi koszty (Dania), konkurencja ze strony Axel Springer (Polska) czy walka z Internetem (Norwegia).

W październiku 2006 roku Mecom przejął Orkla Media w tym grupę prasową Orkla Press w Polsce (12 tytułów) z wyjątkiem norweskiego wydawnictwa Hjemment Mortensen oraz niemieckiego Neitzeitung Gmbh, które pozostają w rękach Orkli. Transakcja Orkla – Mecom jest nietypowa, ponieważ aby nabyć Orklę Mecom posiłkuje się swoimi akcjami, kredytami bankowymi i pożyczką u samego sprzedającego. W ten sposób powstała w Polsce nowa grupa wydawnicza Mecom.

4

Tytuły prasowe należące do lipca 2006 do Grupy Orkla w Polsce