Lekcja 2 Renesans i barok w Polsce.doc

Renesans europejski

Renesans polski

Barok europejski

Barok polski

Ramy chronologiczne

koniec XIII- początek XVI w. – Włochy

XVI wiek- „tzw. „złoty wiek kultury polskiej” - Polska

poł. XVI- poł. XVIII w.- Europa

XVII- poł. XVIII w. – Polska

Literatura

Francesco Petrarka- „Laura”

Dante Alighieri- „Boska komedia”

Giovanni Boccaccio- „Dekameron”

Niccolo Macchiavelli- „Książę” ( makiawelizm- cel uświęca środki)

Mikołaj Rej- „Ojciec literatury polskiej” „Krótka rozprawa, Fraszki”  

Jan Kochanowski- „Treny”, Odprawa posłów greckich”

Andrzej Frycz Modrzewski- „ O naprawie Rzeczypospolitej”

Racine- tragedie, np. „Fedra”

Molier- komediodramaty „Świętoszek”, „Skąpiec”

Lope de Vega- dramaty „Pies ogrodnika”

La Fontaine- bajki

John Milton- Raj utracony

Wiliam Szekspir- tragedie Romeo i Julia, Makbet,

Wacław Potocki- „Pospolite ruszenie”

„Polska nierządem stoi”, „Transakcja wojny chocimskiej”

Jan Chryzostom Pasek- „Pamiętniki”; zawiłe, niezrozumiałe utwory, makaronizmy- obce słowa w utworach, zwykle z łaciny, włoskiego czy francuskiego

Wespazjan Kochowski

Jan Andrzej Morsztyn

Daniel Naborowski

Mikołaj Sęp Sarzyński

Sztuki plastyczne ( malarstwo, rzeźba)

Michał Anioł- rzeźby „Dawid”, „Mojżesz”, freski w Kaplicy Sykstyńskiej”

Leonardo da Vinci- „Ostatnia wieczerza, Mona Lisa

Tycjan- portret Pawła III

Peter Paul Rubens-„Podniesienie krzyża“

Diego Velazquez-„Chrystus ukrzyżowany“

Rembrandt van Rijn- „Straż nocna“

Stanisław Samostrzelnik- polichromie ( ozdoby ścian), miniatury

Marcin Kober

portret trumienny

Nauka

Jan Gutenberg- ruchoma czcionka

Leonardo da Vinci- plany okrętów podwodnych, czołgów, śmigłowców, szybowców

Mikołaj Kopernik- O obrotach sfer niebieskich” – teoria heliocentryczna

Józef Struś-medycyna

Szkolnictwo:

Szkoły parafialne=podstawowe

Gimnazja jezuickie-średnie

Akademie ( Zamość, Wilno)- wyższe

Johannes Kepler- prawo ruchu planet

Izaak Newton- prawa dynamiki, prawo powszechnego ciążenia

Jan Heweliusz- astronomia

Architektura

Bazylika Św. Piotra- Rafael Santi, Michał Anioł, Donato Bramante

Zamek królewski na Wawelu – Kaplica Zygmuntowska

Ratusz w Poznaniu, Zamościu

Attyka- osłaniająca dach balustrada

Arkady-łuki oparte na słupach, kolumnach

Kościół rzymski Il Gesú

Wersal

Kościół Św. Piotra i Pawła w Krakowie

Pałac w Wilanowie

Kolumna Zygmunta

Kalwaria Zebrzydowska

Filozofia

Światopogląd

Eraz z Rotterdamu- „Pochwała głupoty”

Tomasz Morus”- „Utopia”

Kartezjusz- „Cogito ergo sum”- Myślę więc jestem”- racjonalizm,

John Locke- empiryzm- „tabula rasa”(pusty umysł)

Sarmatyzm

- szlachta pochodzi od plemienia Sarmatów

- strój szlachecki – wpływy orientalne( żupan, kontusz, pas, szabla

- ksenofobia- niechęć wobec wszystkiego co obce

- przekonanie o potędze państwa, przywiązanie do tradycji, wolności szlacheckich