Anatomia 2.pdf

Zespół narządów oddechowych cz. 2

KRTAŃ

(larynx)

 łączy gardło z tchawicą

 spełnia wielorakie funkcje:

 przewodzi powietrze z gardła do tchawicy i z powrotem

 w czasie połykania zamyka wejście do dróg oddechowych

 umocowuje tchawicę łącząc ją z k. gnykową

 jest narządem głosotwórczym

 rusztowanie krtani stanowią ruchomo połączone ze sobą chrząstki

 wnętrze wyściela błona śluzowa tworząca liczne fałdy

 jama krtani (cavum laryngis)

 wysyłana jest błoną śluzową przedłużającą się z gardła do nasady języka

 wejście do krtani ograniczone jest przez nagłośnię i fałdy nalewkowo –

nagłośniowe

 nagłośnia spełnia rolę zastawki zamykającej wejście do krtani w

momencie połykania

 na ścianach bocznych krtani błona śluzowa układa się w:

 fałd przedsionkowy (plica vestibularis)

 na dolnej ścianie znajduje się zagłębienie – zachyłek

krtaniowy pośrodkowy

 fałd głosowy (plica vocalis)

 drgania fałdów wywołane przepływem powietrza wydechowego

są źródłem fal dźwiękowych

 między fałdami występuje kieszonka krtaniowa

 przestrzeń zawarta między obu fałdami głosowymi i chrząstkami

nalewkowatymi to szpara nagłośni (rima glottidis)

 dzieli się na dwie części:

 cz. międzychrząstkową

 cz. międzybłoniastą

 chrząstki krtani (cartilagines laryngis)

 występują w liczbie – 5

 połączone są ze sobą ruchomo – stawowo: więzadłami i mięśniami

 dzięki nim krtań ma stale ziejące światło, co ułatwia przepływ powietrza

 dzielą się na:

 chrząstka pierścieniowata (cartilago cricoidea)

 chrząstka główna

 zbudowana z tkanki chrzęstnej szklistej

 ma kształt sygnetu

 składa się z:

 płytki

 łuku

 chrząstka tarczowata (cartilago thyroidea)

Projekt „Dobry zawód – lepsza przyszłość” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.3

 zbudowana z tkanki chrzęstnej szklistej

 wyróżnia się w niej płytki:

 prawą

 lewą

 na krawędzi górnej każdej z płytek uwydatnia się:

 róg przedni

 róg tylny

 chrząstka nalewkowata (cartilago arytenoidea)

 zbudowana z tkanki chrzęstnej szklistej

 ma postać nieprawidłowej piramidy

 wyróżnia się w niej:

 podstawę

 wyrostek rożkowaty

 łączą się stawowo

 chrząstka nagłośniowa (cartilago epiglottica)

 ma kształt rombu lub listka

 zbudowana jest z tkanki chrzęstnej sprężystej

 mięśnie krtani

 występują w 3 grupach czynnościowych:

 mięśnie rozszerzające krtań:

 m. pierścienno – nalewkowy grzbietowy (m. cricoarytenoideus dorsalis)

 unosi chrząstki nalewkowate

 rozszerza wejście do krtani

 napina fałdy głowowe

 m. pierścienno – tarczowy (m. cricothyroideus)

 opuszcza chrząstkę tarczowatą

 rozszerza wejście do krtani

 napina fałdy głosowe

 m. gnykowo – nagłośniowy (m. hyoepiglotticus)

 po akcje połykania ciągnie nagłośnię ku przodowi i rozszerza

krtań

 mięśnie zwężające krtań:

 m. pierścienno – nalewkowy boczny (m. cricoarytenoideus lateralis)

 opuszcza chrząstkę nalewkowatą

 zwracając wyrostek głosowy do wnętrza krtani powoduje

zwiotczenie fałdów głosowych

 m. głosowy (m. vocalis)

 osłabia napięcie fałdów głosowych

 m. kieszonkowy (m. ventricularis)

 działa jak m. głosowy

 u świń i przeżuwaczy – zespala się z nim

 m. nalewkowo poprzeczny (m. arytenoideus transversus)

 kurcząc się razem z m. głosowym rozluźnia fałdy głosowe

 mięśnie długie krtani:

 m. mostkowo – tarczowy (m. sternothyroideus)

 po akcie połykania pociąga krtań do tyłu

Projekt „Dobry zawód – lepsza przyszłość” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.3

 m. tarczowo – gnykowy (m. thyrohyoideus)

 podczas połykania pociąga krtań do przodu

TCHAWICA

(trachea)

 przewodzi powietrze do płuc i z powrotem

 to rura utrzymywana przez cały czas w stanie otwartym przez pierścienie chrzęstne

– chrząstki tchawiczne (cartilagines tracheales)

 liczba chrząstek tchawicznych może wynosić od 32 (świnia) do 60 (koń)

 ciągnie się od krtani przez całą szyję aż do klatki piersiowej

 jej długość zależy od długości szyi

 nad podstawą serca rozgałęzia się na prawe i lewe oskrzele główne – rozdwojenie

tchawicy (bifurcatio tracheae)

 w jamie klatki piersiowej układa się górnie od serca

 błona śluzowa zawiera gruczoły tchawicze o charakterze:

 surowiczym

 śluzowym

 mieszanym

PŁUCA

(pulmones)

 podstawowy narząd oddychania, w którym zachodzi bezpośrednia wymiana gazów

między krwią a środowiskiem zewnętrznym

 mają budowę pęcherzykowo – cewkową

 leżą w jamie klatki piersiowej w opłucnej

 podstawowym przewodem jest oskrzele

 oskrzela i pęcherzyki tworzą parzyste narządy miąższowe:

 płuco prawe (pulmo dexter)

 większe

 wyróżnia się w nim:

 płat przedni

 płat środkowy

 płat tylny – największy

 płat dodatkowy

 płuco lewe (pulmo sinister)

 mniejsze – z racji przesunięcia serca na tę stronę

 dzieli się na:

 płat przedni

 płat tylny

 w każdym płucu wyróżnia się:

 powierzchnię żebrową

 powierzchnię przeponową

 powierzchnię przyśrodkową (śródpiersiową)

Projekt „Dobry zawód – lepsza przyszłość” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.3

 widnieje na niej wycisk sercowy (impressio cardiaca)

 widoczne jest zagłębienie – wnęka płuca (hilus pulmonus), przez

która wnika do płuc:

 oskrzele główne (bronchus principalis)

 tętnica płucna (a. pulmonalis)

 gałąź oskrzelowa aorty piersiowej

a wychodzą:

 żyły płucne (vv. pulmonales)

 wszystko to razem tworzy korzeń płuca (radix pulmonis)

 powierzchnie płuc pokryte są opłucną płucną (pleura pulmonalis)

OSKRZELA

(bronchi)

 na wysokości 4 – tej przestrzeni międzyżebrowej tchawica rozgałęzia się na dwa

oskrzela główne (bronchus principalis) :

 podążają do płuca prawego i lewego

 przypominają budowę tchawicy

 posiadają:

 rusztowanie chrzęstne

 błonę śluzową

 włókna mięśniowe gładkie

 mięśniówka reguluje światło oskrzeli i ilość przepływanego przez nie

powietrza

 w miarę zmniejszania się średnicy oskrzeli stopniowo zanikają elementy

chrzęstne i mięśniowe

 każde oskrzele dzieli się na oskrzela płatowe (bronchi lobares):

 dzielą się na oskrzela coraz mniejszych rozmiarów tworząc drzewo

oskrzelowe (arbor bronchialis)

 największe odgałęzienia – oskrzela segmentowe (bronchi

segmentales)

 najmniejsze oskrzela – oskrzeliki (bronchuli)

 tworzą drzewo pęcherzykowe

 rozgałęziają się na oskrzeliki oddechowe

 kończą się przewodzikami pęcherzykowymi

utworzonymi z pęcherzyków płucnych

 wszystkie pęcherzyki tworzą grono płuca (acinus

pulmonis)

OPŁUCNA

(pleura)

 cienka błona surowicza zbudowana z tkanki łącznej zbitej pokrywająca płuca

 jej powierzchnia wydziela śliski płyn surowiczy zmniejszający tarcie miedzy płucami

i klatka piersiową podczas oddychania

Projekt „Dobry zawód – lepsza przyszłość” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.3

 warstwa opłucnej wyścielająca ściany klatki piersiowej to opłucna ścienna (pleura

parietalis)

 ze względu na położenie dzieli się na:

 opłucną przeponową (pleura diaphramatica)

 opłucną śródpiersiową (pleura mediastinalis)

 opłucną żebrową (pleura costalis)

 warstwa obejmująca płuco to opłucna płucna (pleura pulmonalis)

 zachyłki opłucnowe:

 żebrowo – śrórpiersiowe

 żebrowo – przeponowe

Projekt „Dobry zawód – lepsza przyszłość” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: