Offshore.doc

Paulina Kujawa

Finanse i Rachunkowość

236001

Wstęp

Globalizacja to relatywnie nowe zjawisko wywierające ogromny wpływ na światową gospodarkę. Podobnie jest w przypadku rozwoju technologicznego ułatwia on świadczenie różnych rodzajów usług na dystans i w szybkim tępię. Bariera przestrzeni i odległości miedzy świadczącym usługę, a jej odbiorca przestaje być istotna.

Organizacje aby sprostać wymaganiom naszych czasów, zamiast zwiększać ilość wykonywanych funkcji, dążą do specjalizacji oraz do coraz wyraźniejszego określenia rodzaju wykonywanych we własnym zakresie działań. Aby pozostać konkurencyjne, w swojej działalności, przedsiębiorstwa muszą być innowacyjne, co wiąże się z koniecznością wytwarzania nowych usług i produktów, wchodzenia na nowe rynki i posługiwania się nowymi technologiami.[1]

Offshoring nie jest pojęciem nowym, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania delokalizowały swoja działalność już od czasów II wojny światowej. Działania te dotyczyły w szczególności budowy statków, przemysłu tekstylnego i wytwarzania półprzewodników. Offshoring usług miał swój początek w latach 80 XX wieku dzięki amerykańskim przedsiębiorstwom informatycznym, które przenosiły produkcje oprogramowania do Indii. Jest on efektem zmian w funkcjonowaniu międzynarodowego biznesu, nasilającej się globalnej konkurencji oraz liberalizacji przepisów dotyczących międzynarodowego funkcjonowania handlu.

„Offshoring to proces polegający na wytwarzaniu usług i produktów na terytorium innego państwa. Może być przeprowadzony przez przedsiębiorstwo na zasadzie działań wewnętrznych w ramach jednostek zależnych kapitałowo lub przez outsourcing od zagranicznego kontrahenta.”[2] Pojęcia tego używa się w kontekście delokalizacji, czyli przenoszenia usług i produkcji do innych krajów charakteryzujących się głównie niskimi kosztami pracy oraz dużymi zasobami kapitału intelektualnego.

1.      Podział offshoringu

Offshoring usług może działać w dwóch formach:

a)      Business Process Outourcing (BPO) [3]  - oferuje klientowi rozwiązania polegające na wykonywaniu zadań związanych z prostymi procesami zachodzącymi w przedsiębiorstwie,

b)     Knowledge Process Offshoring (KPO) [4] - koncentruje się na analizach i podejściu eksperckim.

KPO jest nową bardzo dynamicznie rozwijającą się formą offshoringu dotyczącego usług, wymagających specjalistycznej wiedzy, np. usług inżynierskich i projektowych.

Zamieszczona we wstępie definicja offshoringu zaznacza, że może być on prowadzony przez przedsiębiorstwo w dwojaki sposób. W ramach offshoringu usługi mogą być świadczone jako offshore outsourcing lub captive offshoring.

Offshore outsourcing polega na wydzieleniu z przedsiębiorstwa części realizowanych przez niego funkcji i zleceniu ich wykonania podmiotom gospodarczym w innym państwie. Pozwala to na skorzystanie z doświadczenia i umiejętności dostawców zagranicznych, dla których proces ten jest działalnością podstawową. Strategia ta umożliwia również zdobywanie przez firmę umiejętności w kontaktach z zagranicznymi dostawcami. Jednak niesie ona za sobą ryzyko, związane głównie z utratą kontroli nad procesem produkcji lub świadczoną usługąłównie ne h z zagranicznymi dostawcami. ą u ich wykonania podmiotom w innym państwieedzinie obsługi handlu zagranicznego i obro. Stały nadzór jakości w przypadku zlecenia produkcji zagranicznemu dostawcy jest bardzo skomplikowany.

Offshore outsourcing wiąże się dodatkowo z koniecznością dzielenia się wiedzą zdobytą przez firmę z dostawcą zagranicznym, co niesie za sobą zagrożenie wykorzystania zasobów niematerialnych firmy w sposób odbiegający od zamierzonego przez organizację.[5]

Znane indyjskie firmy BPO aby uchronić się przed ryzykiem wycieku tajemnic firmy są skłonne ponieść wysokie koszty. Dostawcy korzystają z zaawansowanych zabezpieczeń, zmuszając pracowników do deponowania przed wejściem do budynku wszelkich papierów, nośników danych i innych urządzeń elektronicznych. Systemy rejestrowania i monitorowania rozmów telefonicznych to koszt ok. 1000 dolarów na pracownika, a zlecenie sprawdzenia kandydata ubiegającego się o pracę przez agencje detektywistyczną ok. 300 dolarów.[6]

Capitve offshoring polega na stworzeniu spółki zależnej pod względem kapitałowym w innym państwie. Strategia ta wymaga większych nakładów inwestycyjnych (związanych z utworzeniem i rozpoczęciem działalności) niż offshore outsourcing pozwala jednak zachować kontrolę nad utworzoną jednostką i jakością wykonywanych usług czy produkcji. Zapewnia ona ochronę tajemnic firmy związanych z prowadzoną działalnością.

Jako przykłady organizacji stosujących tą strategie wymienić można: American Express, General Electric, JP Morgan Chase, Mellon Financial, Standard Chartered i Citibank. Captive offshoring jest formą przeważającą w Polsce.[7]

2.      Najbardziej znane centra offshore

Tabela 1. Zestawienie najbardziej atrakcyjnych inwestycyjnie państw