Współczesne rekonstrukcje do Witruwiusza:
Witruwiusz zwrócił uwagę, że każdy z porządków jest odpowiedni do danej świątyni (dorycki-Herkulesa, Minerwy, Marsa, Joński-Junony, Diany i Koryncki-Hera, Atena, Artemida.
Nauki jakimi powinien operować architekt:
- geometria, historia muzyka, rytmika, astronomia, powinien też pisać, mierzyć
W. pisze o warunkach jakie zachodzą w mieście – wymienia 8 wiatrów
Wykopaliska XVIII/XIX – wieża, ośmiobok, personifikacje wiatrów na każdej ze ścian. Witruwiusz w poetycki sposób przedstawia elementy architektury.
Ilustracje do rozważań architektonicznych: rzut budynków, przekrój, elewacja i rysunek perspektywiczny.
W. twierdzi że ważny jest sposób jak się projektuje, należy przekłamać naturę bo oko ludzkie jest mylne, ważne są wartości optyczne.
W. opierał się na tym co widzi.
Kapitele – założenia się różnią, W. nie zamieścił obrazków.
Witruwiusz:
Architekt zaczyna być postrzegany jako artysta, musiał posiadać ogromną wiedzę z wielu dziedzin.
Filaretto:
Pierwszy traktat po Witruwiuszu
Traktat dotyczący spraw renesansu
Traktat pisany po włoski – łatwo dostępny dla każdego.
Dzieło mówi o zasługach rodziny Strocci i Medici w rozbudowywaniu Florencji.
25 ksiąg
Ma formę powieści, poczytna fabuła:
architekt dyskutuje ze zleceniodawcą na temat umiejętności jakie powinien posiadać architekt by stworzyć budowlę, miasto itd. które zapewni mu pamięć. Podczas dyskusji Filaretto zasypia i we śnie spotyka władcę który chce stworzyć idealne miasto. We śnie sporządza projekt miasta wpisany w koło z wieżami obronnymi. Inspiracją była idea miasta jaką stworzył Witruwiusz.
Idealne miasto: w środku miały być prostokątne place i jeden spełniający rolę forum, pałac, kościół, instytucje urzędowe z wewnętrznymi dziedzińcami.
Filaretto jak na owe czasy proponował nowoczesne budowle.
Gdy już chciał budować miasto i stawiać fundamenty natrafił na skarb – ‘livro d.oro’ (złota księga z projektami starożytnych budowli)
Traktat ten staje się polemiką z Witruwiuszem
- Zrobił też projekty Szpitala w Mediolanie – liczne ryzality stanowiące oprawę do wejścia. Układ porządków jest nawiązaniem do Witruwiusza.
- katedra – charakter pomnikowy zaczerpnął z traktatu Witruwiusza, między wieżami loggia, cztery strzeliste wieże mają jeszcze charakter średniowieczny
- collegium – ma projekt zbliżony do szpitala, symetria, równowaga i harmonia są wyraziste w każdym założeniu które projektuje
- Palazzo Gardino – elementem składowym staje się roślinność umieszczona na kilku stopniach, bardzo oryginalne założenie, arkadowy portyk, harmonia i symetria
- teatr - 1 projekt renesansowego teatru
- pałac Ogali/Sogali (?) – bardzo wysokie założenie równe katedrze
- wiele jego opracowań elewacji nawiązuje do Koloseum
- budowle zbliżone do Florenckich choć bardziej harmonijne i symetryczne
- w swoim traktacie zaprojektował także łaźnie – śmiałe jak na owe czasy rozwiązanie
- pałac (pałac kultury) – najwyższa kondygnacja była dla obserwatorów niżej było więzienie, był tam też dom schadzek, nigdy wcześniej o takiej instytucji wielofunkcyjnej nie słyszano.
Francesco Colona – wenecjanin
„Hypnerotomachia Polfilio”
Podobnie jak u Filaretta zapada w sen w którym spotyka dziewczynę i razem zwiedzają starożytne budowle i antyczne ruiny
Źródłem inspiracji jest Witruwiusz.
Ilustracje przedstawiały jego osobistą wizję architektury
Budowla nawiązująca do tolosu z kopułą i korynckimi kolumnami w środku
1511 – ryciny Gioconda do Witruwiusza
1534 – praca filozofa Juana Luisa Vives parodiująca Witruwiusza
Cezarino Cesarini –
Przedstawił wiercące się kariatydy przez co portal wygląda jakby miał się zaraz zawalić
Specyficzny sposób komponowania wejść (postacie, schody)
Zaprojektował teatr na podstawie traktatu Witruwiusza. Powstał kilkadziesiąt lat po projekcie
Filaretta. Jest on bardzo dojrzały, bardziej witruwiański. Inne widzenie przestrzeni
projekty są bardziej perspektywiczne i dzięki rysunki są przestrzenne a nie płaskie.
Zaprojektował szeroką bazylikę. 3-nawowa z transeptem,
Przedstawił rysunki wielu porządków.
Sztuka renesansu w dużej mierze osadzała się na tym co mówili teoretycy.
1
Traktaty
baszq