Przyczyny odkryć geograficznych: -brak miejsca na dalszy rozwój -ciekawość świata -poszukiwanie korzyści materialnych -dążenie do szerzenia wiedzy i religii -uniemożliwienie przez Turków handlu ze wschodem.
Skutki odkryć geograficznych: -odkrycie nowych lądów i szlaków -niewolnictwo -przeniesienie chorób -zagłada kultur m.in. Azteków -sprowadzono m.in. ziemniaki
Humanizm prąd umysłowy ukształtowany W XV-XVI wieku, centrum zainteresowania był człowiek, postawa intelektualna i moralna wyrażająca się zainteresowaniem sprawami człowieka, poszanowania jego godności i wolności. Hasłem epoki było Jestem człowiekiem i nic co ludzkie nie jest mi obce Humanizm stał się podstawą epoki odrodzenia (renesansu).
Renesans- ważna epoka literacka i kulturalna w Europie i w Polsce między średniowieczem i barokiem. Odrodzenie zrodził o się we Włoszech w XIV w. i trwało do XVI w., w XV w. rozpowszechniając się w wielu krajach Europy.
Leonardo da Vinci malarz, rzeźbiarz, architekt lecz także podłożył Podwaliny pod rozwój m.in. anatomi i aerodynamiki, opisał Krążenie płynów w organizmie człowieka, projektował broń, Studiował fizykę atmosfery i pisał notatki opublikowane później W „Trakcie o malarstwie Jego ulubiona sztuka było malarstwo. Twórca takich dzieł jak „Ostatnia Wieczerza”, „Mona Lisa” czy „Dama z gronostajem”
Leonardo da Vinci był mistrzem zasad mechaniki. Wprowadził do użycia dźwignie, wsporniki, koła pasowe, korby, mechanizmy zębatkowe. Jednak niektóre wynalazki nigdy nie znalazły zrozumienia u współczesnych i nie budziły w nich specjalnej ciekawości..
Sobór trydencki- po wystąpieniu M. Lutra w Niemczech domagano się zwołania soboru powszechnego w celu przeprowadzenia reformy w Kościele. Do zwołania soboru do Trydentu doszło dopiero w 1545 i obradował on z przerwami aż do 6 XII 1563. W uchwałach soborowych odrzucono koncepcje protestanckie, wzmocniono autorytet papieża. Zobowiązano biskupów do przebywania w diecezjach, proboszczów do przebywania w parafiach, zakazano kumulacji stanowisk kościelnych, w każdej diecezji miały istnieć seminaria duchowne
Przyczyny reformacji: -Głęboki upadek moralny duchowieństwa -Sprzedaż odpustów -Handel relikwiami -Słabe wykształcenie duchownych -Chęć zagarnięcia dużych majątków kościelnych przez szlachtę i władców -Korupcja szerząca się wśród duchowieństwa
Skutki reformacji: -Rozłam w kościele chrześcijańskim: oddzielenie się Kościołów protestanckich (np. ewangeliczno-augsburski, czyli luterański; Kościół kalwiński, anabaptyści, anglikanie itd. od Kościoła katolickiego -Uniezależnianie się od papieża i hierarchii kościelnej w państwach protestanckich -Upadek uniwersalizmu religijnego i kulturowego -Biblia w języku narodowym
Marcin Luter- Niemiecki reformator religijny, inicjator i teoretyk reformacji. Do nauki Lutra odwołuje się Kościół ewangelicko - augsburski, zwany potocznie Kościołem luterańskim. 31 października 1517 r. ogłosił swoje słynne 95 tez krytykujących zainicjowaną przez papieża Leona X akcję sprzedaży odpustów. Ogłoszenie tez, które wg. utrwalonego przekazu Luter przybił na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze. Główne tezy (Luteranizm - doktryna teologiczna i chrześcijański ruch reformacyjny, zapoczątkowany przez Marcina Lutra w XVI)
1.człowiek jest usprawiedliwiony przed Bogiem jedynie dzięki łasce przez wiarę. 2. Biblia jest najwyższym autorytetem w sprawach wiary i życia chrześcijańskiego i nie może ona podlegać dogmatycznym interpretacjom ani papieża, ani instytucji Kościoła. 3.każdy wierzący ma bezpośredni dostęp do Boga, z czego wynikają dwa wnioski natury praktycznej
Anglikanizm - odłam chrześcijaństwa, należący do tradycji protestanckiej, który powstał w Anglii w XVI wieku. Twórcą kościoła anglikańskiego był król Henryk VIII Tudor. Główne założenia: 1.Zachowanie dogmatów wiary katolickiej, ustalonych w pierwszych wiekach chrześcijaństwa 2. Rozwiązano zakony. 3.Zachowano hierarchię Kościoła. 4.Nakazał uznanie przeistoczenia, komunię. 5.Zachowano celibat, śluby zakonne, msze prywatne oraz spowiedzi
konfesyjne.
Kalwinizm – doktryna religijna stworzona przez Jana Kalwina, główne założenia 1.Podstawą kalwinizmu jest nauka o predestynacji - przeznaczenie, przekonanie, ze los człowieka jest z góry wyznaczony przez Boga i niezależny od ludzi 2.Wierni sami wybierają biskupów. 3.Człowiek jest narzędziem w rękach Boga. 4.Zakaz zabaw, flirtów, tańców, uprawiania gier hazardowych 5.Uznanie zwierzchnictwa władzy świeckiej nad kościelną
Jan Kalwin to jeden z najbardziej znanych reformatorów Kościoła. szwajcarski reformator religijny, współtwórca kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwinizm). W 1534 roku opowiedział się po stronie reformacji. Zalecał surowy tryb życia, potępiając przy tym jakiekolwiek rozrywki, tańce, gry hazardowe oraz zabawy. Nieprzestrzeganie owych zasad groziło surowymi karami. Szybko znalazł dość liczne grono zwolenników, zwłaszcza w krajach ościennych.
Krzysztof Kolumb żeglarz, podróżnik, znany jako odkrywca Ameryki.W latach 1492-1493 (będąc w służbie króla Hiszpanii) zorganizował pierwszą wyprawę w poszukiwaniu nowej, krótszej drogi morskiej do Indii. Wypłynął 3 VIII z Palos. 12 X statki Kolumba dopłynęły do wyspy, którą uznano za część Indii i nazwano San Salvador Następnie odkrył Kubę i Haiti. We wrześniu 1493 Kolumb wyruszył z Kadyksu z drugą, znacznie liczniejszą wyprawą, podczas której odkryto m.in. Małe Antyle, Puerto Rico, Jamajkę, Dominikę (trwała do 1496). Podczas trzeciej wyprawy (1498-1500) Kolumb odkrył wyspę Trynidad i wybrzeża Wenezueli, podczas czwartej zaś (1502-1504) opłynął półwysep Jukatan i dotarł do Przesmyku Panamskiego.
aian007