Wiecie już że czas passé composé składa się z czasownika posiłkowego (être lub avoir) oraz z participe passé, czyli z formy imiesłowu przeszłego, który jest dla tego czasu specjalnie tworzony.
Każda z grup czasowników posiada charakterystyczną dla nich końcówkę. Pomimo, że tworzenie participe passé jest prostą czynnością, lista wyjątków jest, niestety, dość długa.
Na początek podam wam jednak tworzenie participe passé od czasowników pierwszej grupy, czyli zakończonych na -er.
Należy odciąć końcówkę czasownika -er i w jej miejsce wstawiamy e. Prześledźcie przykłady.
infinitif
(bezokolicznik) participe passé la signification
(znaczenie bezokolicznika)
parler parlé mówić
regarder regardé oglądać
écouter écouté słuchać
habiter habité mieszkać
chanter chanté śpiewać
Jak widać jest to bardzo proste.
Następna grupa czasowników (czyli II grupa, zakończona na -ir), pozbywa się końcówki -ir i w jej miejsce wstawiamy i. np. :
finir fini kończyć
rougir rougi zaczerwienić się
choisir choisi wybierać
vomir vomi wymiotować
répartir réparti wyjeżdżać pownonie
W III grupie czasowników w miejsce końcówki -re, -oir wstawiamy (zwykle) u, np.
(znaczenie bezokoliczinika)
Attendre attendu czekać
rendre rendu oddawać
battre battu bić się
convaincre convaincu przekonać
entendre entendu słyszeć
falloir fallu mieć konieczność
vouloir voulu chcieć
valoir valu mieć wartość
répondre répondu odpowiadać
Ale grupa ta, najbardziej nieregularna, posiada wiele wyjątków. Poniżej podaję wam listę nieregularnych participe passé.
asseoir assis siadać
avoir eu mieć
boire bu pić
conduire conduit prowadzić samochód
connaître connu znać
construire construit konstruować
courir couru biegać
craindre craint obawiać się
croire cru wierzyć
cuire cuit gotować
découvrir découvert odkrywać
descendre descendu zchodzić
devoir dû musieć
détruire détruit niszczyć
devenir devenu stawać się
dire dit mówić
disparaître disparu znikać
écrire écrit pisać
élire élu wybierać
être été być
faire fait robić
lire lu czytać
mettre mis kłaść
mourir mort umierać
offrir offert ofiarowywać
ouvrir ouvert otwierać
paraître paru wydawać się
peindre peint malować
plaire plu podobać się
pleuvoir plu padać (o deszczu)
pouvoir pu móc
prendre pris brać
produire produit produkować
recevoir reçu otrzymywać
rire ri śmiać się
suivre suivi śledzić, brać udział itd.
tenir tenu trzymać
traduire traduit tłumaczyć
venir venu przychodzić
vivre vécu żyć
voir vu widzieć
Użycie czasu passé composé:
Czas ten wyraża czynność dokonaną mającą miejsce w przeszłości-w określonych ramach czasowych:
J'ai lu plusieurs livres. Przeczytałem/-am kilka książek.
Hier, j'ai écrit une lettre à Marie. Wczoraj napisałem/-am list do Marii.
Samedi soir j'ai connu ton ami. W sobotę wieczorem poznałem/-am twojego przyjaciela.
Il est allé en France. On pojechał do Francji.
Hier, je suis sorti avec mes amis. Wczoraj wyszedłem z moimi przyjaciółmi.
Le mois dernier, nous sommes partis à la mer. W zeszłym miesiącu wyjechaliśmy nad morze.
Tworzenie czasu passé composé:
Czas ten składa się z czasownika posiłkowego avoirlub être odmienianego w czasie présent i z imiesłowu czasu przeszlego (participe passé) odmienianego czasownika:
osoba + czasownik posiłkowy (être/avoir) + imiesłów czasu przeszłego
Przypomnijmy sobie jak odmieniają się czasowniki être i avoir w czasie teraźniejszym:
ÊTRE:
osoba singulier (liczba pojedyncza) pluriel (liczba mnoga)
1 osoba je suis nous sommes
2 osoba tu es vous êtes
3 osoba il/elle/on est ils/elles sont
AVOIR:
1 osoba j'ai nous avons
2 osoba tu as vous avez
3 osoba il/elle/on a ils/elles ont
Do tak odmienionych czasowników posiłkowych, należy dodać formę imiesłowu danego czasownika i gotowe! Najpierw zobaczmy jednak jak tworzony jest wspomniany wyżej imiesłów - participe passé »
...
paaatrysiaa