grecja.pdf

SYSTEMY EDUKACJI W EUROPIE – STAN

OBECNY I PLANOWANE REFORMY

GRECJA

1. Populacja uczących się i język nauczania

W 2003 r. osoby uczące się stanowiły 75% ludności w wieku do 29 lat. W grupie wiekowej objętej

kształceniem obowiązkowym było 1 135 151 dzieci i młodzieży. Językiem nauczania jest język grecki.

2. Administracja i finansowanie edukacji

W roku szkolnym 2002/03 93,55% uczniów uczęszczało do szkół publicznych, a 6,45% do

niedotowanych szkół prywatnych. Prywatne szkoły podstawowe i średnie są uznawane za

równorzędne szkołom państwowym, nadzorowane i wizytowane przez Ministerstwo Edukacji

Narodowej i Spraw Religijnych, natomiast funkcjonują na zasadzie pełnego samofinansowania.

Działają również specjalne szkoły prywatne, które prowadzą kształcenie dla cudzoziemców

przebywających w Grecji. Nie istnieją prywatne szkoły wyższe.

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Spraw Religijnych opracowuje i wdraża przepisy, koordynuje i

ocenia działalność urzędów regionalnych, zarządza funduszami, zatwierdza programy nauczania dla

szkół podstawowych i średnich oraz mianuje nauczycieli. Prefektury (lub, w dużych prefekturach,

urzędy ds. edukacji) nadzorują szkoły, koordynują działania szkół oraz odpowiadają za szkolne

budynki i ich wyposażenie. Dyrektor szkoły nadzoruje działalność szkoły i odpowiada za

przestrzeganie przez szkołę wymogów prawnych. Rada pedagogiczna zajmuje się wdrażaniem

regulacji dotyczących programów nauczania oraz monitorowaniem frekwencji i dyscypliny w szkole.

Komitety szkolne odpowiadają za sprawy administracyjne oraz zarządzają funduszami na ogrzewanie,

oświetlenie, remont i wyposażenie szkoły. Uczelnie są instytucjami samorządnymi, podległymi

Ministerstwu Edukacji Narodowej i Spraw Religijnych.

Funkcję inspektoratu oświatowego pełnią prefektury i urzędy ds. edukacji. Doradztwem metodycznym

dla nauczycieli zajmują się pedagodzy szkolni. Na podstawie Ustawy 2525/97 PEKESES (w sprawie

regionalnych ośrodków wspomagających planowanie edukacji) i Ustawy 2986/02 wprowadza się

obecnie nowy system oceny. Zgodnie z przepisami tych ustaw, ocena pracy dydaktycznej szkół należy

do zadań Ośrodka Badań Edukacyjnych ( KEE ) i Instytutu Pedagogiki ( PI ).

3. Edukacja przedszkolna

Edukacja przedszkolna trwa dwa lata, od wieku 3 lub 4 do 5 lub 6 lat, i jest prowadzona w

przedszkolach ( nipiagogeio ), które stanowią samodzielne placówki lub część szkoły podstawowej.

Edukacja w przedszkolach państwowych jest bezpłatna, natomiast przedszkola prywatne pobierają

opłaty.

2003

Wiek: 3 lata Wiek: 4 lata

Wiek: 5 lat

Edukacja przedszkolna w placówkach państwowych

13%

54%

78%

4. Kształcenie obowiązkowe

a) Etapy

Dimotiko scholeio (szkoła podstawowa)

Wiek: 6-12 lat

Gymnasio (szkoła średnia I stopnia)

Wiek: 12-15 lat

Kształcenie jest obowiązkowe w wieku od 6 do 15 lat.

b) Kryteriaprzyjęć

Do państwowych szkół podstawowych i średnich przyjmuje się wyłącznie uczniów mieszkających w

rejonie szkoły. Dzieci rozpoczynające naukę w szkole podstawowej muszą ukończyć 6 lat do końca

roku kalendarzowego, w którym następuje rejestracja. Do szkół średnich I stopnia uczniów przyjmuje

się automatycznie, po ukończeniu przez nich szkoły podstawowej. We wszystkich państwowych

szkołach podstawowych i średnich kształcenie jest bezpłatne.

c) Dzienny/tygodniowy/rocznywymiarzajęć

Rok szkolny trwa 195 dni, od września do czerwca. Szkoły są na ogół czynne w godzinach

przedpołudniowych przez pięć dni w tygodniu, a tygodniowy wymiar zajęć wynosi od 23 do 35 godzin,

przy czym liczba godzin wzrasta z wiekiem uczniów. Lekcja trwa od 40 do 50 minut. W 1996 r.

minimalny roczny wymiar zajęć dydaktycznych wynosił 629 godzin (dla 7-latków), 761 godzin (dla 10-

latków) i 923 godziny w szkole średniej I stopnia.

d) Wielkość klas/podział uczniów na klasy

W szkole podstawowej klasy mogą liczyć od 15 do 30 uczniów. Uczniów dzieli się na klasy według

wieku. W szkole średniej klasy mogą liczyć maksymalnie 30 uczniów. W szkole podstawowej lekcje

wszystkich przedmiotów prowadzi jeden nauczyciel, ale takich przedmiotów jak wychowanie fizyczne,

języki obce i wychowanie artystyczne uczą nauczyciele danej specjalizacji. W szkole średniej każdego

przedmiotu uczy inny nauczyciel.

e) Programyitreści nauczania

Programy nauczania są opracowywane przez Instytut Pedagogiki i zatwierdzane przez Ministerstwo.

W 2003 r., zgodnie z holistycznym modelem kształcenia, do szkół podstawowych wprowadzono

informatykę. Przedmiotami obowiązkowymi w szkole podstawowej są: religia, język grecki,

matematyka, historia, ekologia, geografia, przyroda, wiedza o społeczeństwie, wychowanie

artystyczne, język obcy i wychowanie fizyczne. Przedmioty te (z wyjątkiem ekologii i wychowania

artystycznego) są również obowiązkowe we wszystkich klasach szkoły średniej I stopnia. Do

przedmiotów obowiązkowych w szkole średniej I stopnia należą również: informatyka i/lub technika,

literatura starożytnej Grecji, nauki polityczne i społeczne, orientacja zawodowa i zajęcia z

gospodarstwa domowego. Nauczyciele mogą korzystać z pomocy metodycznej Instytutu Pedagogiki,

ale sami wybierają metody kształcenia. Materiały dydaktyczne i podręczniki muszą opierać się na

programach nauczania zatwierdzonych przez Ministerstwo Edukacji i Spraw Religijnych.

f) Ocena, promocja i kwalifikacje

W szkole podstawowej ocena jest prowadzona w sposób ciągły, a w przypadku starszych uczniów

opiera się częściowo na zadanych pracach. Promocja do następnej klasy odbywa się automatycznie,

z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to nieuzasadnione ze względu na niedostateczną frekwencję. Uczniowie

otrzymują świadectwo po ukończeniu każdej klasy, a świadectwo ukończenia szkoły podstawowej

( Apolytirio Dimotikou ) uprawnia do rozpoczęcia nauki w szkole średniej I stopnia. Ocena w szkole

średniej I stopnia ma charakter ciągły i opiera się na sprawdzianach pisemnych, zadawanych uczniom

pracach oraz egzaminach przeprowadzanych na zakończenie roku. Promocja jest uzależniona od

wyników w nauce. Uczniowie, którzy zdali egzamin na zakończenie nauki w szkole średniej I stopnia,

otrzymują świadectwo ukończenia szkoły ( Apolytirio Gymnasiou ), uprawniające do wstąpienia do

szkoły średniej II stopnia. Egzamin kończący się wydaniem tego świadectwa przeprowadzają

nauczyciele, a uczniowie mogą przystąpić do niego ponownie, bez konieczności powtarzania zajęć.

5. Szkolnictwo średnie II stopnia i policealne

a) Rodzajekształcenia

Eniaio LYKEIO – E.L. (ogólnokształcąca szkoła średnia II stopnia, liceum)

Wiek: 15-18 lat

Technica Epaggelmatica Ekpaideftiria – T.E.E. (techniczna szkoła zawodowa, technikum) Wiek: 15-18 lat

Instituto Epaggelmatikis Katartissis – I.E.K. (policealne instytuty kształcenia zawodowego) Wiek: 19-20 lat

Kształcenie jest prowadzone w systemie dziennym i wieczorowym. Nowe liceum ( Eniaio Lykeio) ,

łączące kilka profili, i technikum ( TEE ), wprowadzane od 1998 r., zastąpiły istniejące wcześniej szkoły

EPL ( Eniaio Polykladiko Lykeio ) i TEL ( Techniko Epaggelmatiko Lykeio ).

b) Kryteriaprzyjęć

Kandydaci muszą posiadać świadectwo ukończenia szkoły średniej I stopnia. Nie pobiera się od nich

wpisowego. Wyboru szkoły dokonuje się na podstawie kryteriów rejonizacji. Warunkiem przyjęcia do

szkół policealnych ( IEK ) jest posiadanie świadectwa ukończenia szkoły średniej I stopnia, szkoły

zawodowej lub technicznej, liceum lub szkoły prowadzącej przyuczenie do zawodu. W niektórych

profilach/dziedzinach kształcenia mogą obowiązywać specjalne wymogi. Kształcenie policealne we

wszystkich placówkach państwowych jest bezpłatne.

c) Programyitreści nauczania

Programy nauczania dla wszystkich szkół średnich II stopnia opracowuje Instytut Pedagogiki. Program

kształcenia ogólnego obejmuje religię, język i literaturę współczesnej i starożytnej Grecji, historię,

matematykę, przedmioty ścisłe, język obcy, wychowanie fizyczne, wychowanie obywatelskie,

wychowanie plastyczne, wychowanie muzyczne i orientację zawodową. Przedmioty specjalistyczne i

zawodowe zależą od profilu/dziedziny kształcenia.

d) Ocena, promocja i kwalifikacje

Uczniowie przystępują regularnie do przeprowadzanych przez nauczycieli ustnych i pisemnych

sprawdzianów, których wyniki uwzględnia się przy egzaminach na zakończenie roku. Promocja jest

uzależniona od wyników w nauce. Uczniowie, którzy uzyskali pozytywne oceny na zakończenie

liceum, otrzymują świadectwo ukończenia tej szkoły ( Apolytirio Lykeiou ). Uczniowie technicznych/

zawodowych szkół średnich II stopnia, którzy uzyskali pozytywne oceny, otrzymują świadectwo

ukończenia szkoły lub dyplom specjalistyczny. Uczniowie, którzy ukończyli program kształcenia w IEK ,

otrzymują świadectwo, a uczniowie, którzy zdali egzamin – dyplom.

6. Szkolnictwo wyższe

a) Rodzajeuczelni

Studia są prowadzone głównie w uniwersytetach, w których mają ogólny i akademicki charakter Na

poziomie szkolnictwa wyższego funkcjonują ponadto instytuty kształcenia technicznego ( TEI ).

b) Warunkiwstępu

Zgodnie z nowymi przepisami prawnymi, stanowiącymi podstawę reformy edukacji, o przyjęciu na

studia w uniwersytetach i instytutach TEI decydują obecnie wyniki z egzaminów państwowych,

przeprowadzanych na zakończenie III klasy szkoły średniej II stopnia, w połączeniu z łączną oceną za

osiągnięcia w nauce (prace ustne i pisemne w ciągu roku szkolnego), które podaje się na świadectwie

ukończenia szkoły średniej II stopnia.

c) Kwalifikacje

Studia w uniwersytetach i instytutach TEI prowadzą do tytułu zawodowego Ptychio . Po utworzeniu

Krajowej Rady Edukacji ( ESYP ) i rozpoczęciu działalności przez Wydział ds. Oceny i Certyfikacji,

opracowane zostaną kryteria i procedury oceny oraz wydawania dyplomów na każdym wydziale

uczelni.

7. Kształcenie dorosłych

Kształcenie dorosłych zostało gruntownie zrestrukturyzowane i zmodernizowane, a zmiany dotyczą

następujących aspektów:

• struktura (Ośrodki Kształcenia Dorosłych),

• programy i metody nauczania (doradztwo, nowe umiejętności kluczowe, metody),

• rozszerzenie grup odbiorców (ogół społeczeństwa, grupy celowe, rodzice),

• ocena (alternatywne formy),

• rejestr nauczycieli/szkoleniowców zajmujących się kształceniem dorosłych,

• kształcenie na odległość,

• edukacja wielokulturowa (nauka języka greckiego dla emigrantów mieszkających w Grecji),

• nauczyciele/szkoleniowcy prowadzący kształcenie dorosłych w uniwersytetach i instytutach TEI ,

• monitorowanie i ocena, zarówno wewnętrzna, jak i zewnętrzna, na podstawie metod jakościowych

i ilościowych.

8. Kształcenie specjalne

Uczniowie mający trudności w nauce mogą uczęszczać do specjalnych klas w szkołach

ogólnodostępnych lub do szkół specjalnych. Kadrę i doradców szkół ogólnodostępnych i specjalnych

zachęca się do współpracy.

9. Nauczyciele

Nauczyciele pracujący w przedszkolach i szkołach podstawowych są absolwentami 4-letnich studiów na

poziomie uniwersyteckim, które kończą się uniwersyteckim tytułem zawodowym Ptychio . Nauczyciele

szkół średnich I i II stopnia posiadają uniwersytecki tytuł zawodowy Ptychio w dziedzinie odpowiadającej

przedmiotowi, którego uczą, a po podjęciu pracy kończą również trzymiesięczny kurs przygotowujący do

zawodu nauczyciela. Wszyscy nauczyciele przedszkolni i szkolni są urzędnikami państwowymi.

10. Aktualne reformy i priorytety w dziedzinie edukacji

Najważniejsze obszary realizowanych lub planowanych reform edukacyjnych w

Grecji:

1) Kształcenie obowiązkowe i szkolnictwo średnie II stopnia:

• wprowadzenie dwóch rodzajów Lykeion :

a) ogólnokształcące Lykeion (w tym: szkoły muzyczne, lekkoatletyczne, szkoły o profilu

teologicznym i klasycznym i szkoły sztuk pięknych): program kształcenia ogólnego w klasach

I-II; w III klasie uczniowie wybierają jeden z trzech profili:

- akademicki,

- ścisły i techniczny,

- ekonomiczno-społeczny;

b) zawodowe Lykeion

• ewaluacja systemu edukacji, szkół i nauczycieli, ocena uczniów,

• kształcenie i doskonalenie nauczycieli: obowiązkowe (kształcenie, okresowe doskonalenie) i

nieobowiązkowe (samokształcenie, szkolenie w miejscu pracy),

• wprowadzanie technologii informacyjno-komunikacyjnych do edukacji: restrukturyzacja i

rozbudowa pracowni komputerowych w placówkach szkolnych, komputerowe wspomaganie

dydaktyki, szerszy dostęp do Internetu dla wszystkich szkół poprzez szkolną sieć Panellenic

School Network ,

• programy nauczania: integracja międzyprzedmiotowa ( DEPPS ), elastyczne programy nauczania,

plany nauczania (szkoły całodzienne), formy nauczania (zajęcia pozalekcyjne), dodatkowe

przedmioty: edukacja zdrowotna, przepisy ruchu drogowego i edukacja konsumencka,

przedsiębiorczość, ekologia, informatyka, wychowanie plastyczne, wychowanie muzyczne,

dramat i taniec,

• ewaluacja: placówki szkolne, praktyki nauczycielskie, kadra nauczycielska i administracyjna,

• poradnictwo zawodowe: wzmocnienie KESYP (Ośrodków Poradnictwa Zawodowego), GRASEP

(Biur Orientacji Zawodowej),

• edukacja i społeczeństwo: powiązanie kształcenia zawodowego z rynkiem pracy (szkoły

zawodowe – TEE , instytuty kształcenia zawodowego – IEK ),

• kursy dla rodziców;

2) Szkolnictwowyższe

• finansowanie zespołów badawczych,

• stworzenie ogólnokrajowego systemu zapewniania i oceny jakości,

• wdrożenie koncepcji kształcenia przez całe życie w uniwersytetach i instytutach TEI ,

• studia II i III stopnia: wspólne studia II stopnia, prowadzone przez greckie i zagraniczne uczelnie,

prowadzące do tytułów zawodowych ( Masters ), oraz możliwość wspólnego nadzorowania

doktoratów,

• zmiany w przepisach dotyczących uznawania tytułów/kwalifikacji przyznawanych przez

zagraniczne uczelnie,

• rozwój Greckiego Uniwersytetu Otwartego i kształcenia na odległość,

3) edukacja interkulturowa – kształcenie obywateli greckich mieszkających za granicą

4) poprawa sytuacji w zakresie nauczania języków obcych: państwowe świadectwo znajomości

języków obcych

5) kształcenie dorosłych

6) kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami: funkcjonowanie i bieżąca rekrutacja kadry do

ośrodków KDAY (Ośrodków Diagnozowania, Oceny i Pomocy) i EEEEK (pracowni specjalnego

kształcenia ogólnego i zawodowego), utworzenie specjalnej placówki szkolnej dla dzieci z

upośledzeniami sprzężonymi, wprowadzanie technologii informacyjno-komunikacyjnych we

współpracy z ekspertami w dziedzinie informatyki

7) rozszerzanie europejskiego i międzynarodowego wymiaru kształcenia na wszystkich poziomach

edukacji w ramach realizacji celów Strategii Lizbońskiej, Procesu Bolońskiego i Procesu

Kopenhaskiego.

Jakościowe cele reform:

1. Nowe metody nauczania, w których nacisk kładzie się na rozwijanie najważniejszych umiejętności

uczniów, samodzielności i umiejętności samodzielnej nauki

2. Skuteczna integracja imigrantów w systemie edukacji i greckim społeczeństwie, dzięki oficjalnemu

wprowadzeniu edukacji wielokulturowej

3. Nowe metody oceny

4. Poprawa wyników w nauce słabszych uczniów dzięki zajęciom dodatkowym (zajęcia

wyrównawcze)

5. Kształcenie i doskonalenie nauczycieli oraz praktyki nauczycielskie – rozwiązania mające

zapewnić odpowiednią jakość kształcenia zarówno w kraju, jak i w greckich szkołach i uczelniach

za granicą

6. Umożliwienie dostępu do studiów również innym grupom społeczeństwa, nie tylko młodym

absolwentom szkół średnich

7. Podniesieniejakości w szkolnictwie wyższym

8. Wspieraniemobilności studentów i nauczycieli

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: