Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
BEZROBOCIE I INFLACJA
BEZROBOCIE
1. Co to jest bezrobocie i jak je mierzyć?
stopa bezrobocia - stosunek nie zatrudnionej siły roboczej do ogólnej liczby zdolnych do pracy wyrażony w procentach
W polskiej statystyce (GUS) stopa bezrobocia oznacza stosunek liczby bezrobotnych zarejestrowanych do liczby ludności aktywnej zawodowo (w %)
2. Zasób siły roboczej. Przepływy na rynku pracy.
Zasób siły roboczej
(1)
Bezrobotni
Pracujący
(2)
(5)
(4)
(6)
(3)
Ludność nie należąca do zasobu siły roboczej
(3) i (6) - strumienie zasilające zasób siły roboczej (dopływ siły roboczej), np. nowo wchodzący na rynek pracy (nowe roczniki demograficzne), powracający na rynek pracy po przerwie w aktywności zawodowej
(4) i (5) - odpływ strumienia siły roboczej, np.
(4) - odchodzący na emeryturę, kobiety rezygnujące z pracy w celu opieki nad dzieckiem
(5) - zniechęceni bezowocnym poszukiwaniem pracy
(1) i (2) - zmieniający pracę, zwolnieni lub rezygnujący z pracy (1), podejmujący pracę na nowo po przejściowym okresie bezrobocia (2)
3. Rynek pracy. Bezrobocie naturalne.
Równowaga na rynku pracy
płaca
realna
Dp
De
E
B
punkt równowagi
wE
Se
Sp
LB
zatrudnienie
LE
Lmax
0
Dp - popyt na pracę (potencjalny)
De - popyt na pracę (efektywny)
Sp - podaż pracy (potencjalna)
Se - podaż pracy (efektywna)
Lmax - zasób siły roboczej
Na rynku pracy ustala się taki przeciętny poziom płacy realnej, który zapewnia równowagę między popytem (efektywnym) na pracę i podażą (efektywną) pracy. Ten punkt równowagi (na rysunku punkt E) charakteryzuje się pewnym poziomem bezrobocia, które nazwano naturalnym.
Kategorię bezrobocia naturalnego wprowadził do teorii ekonomii Milton Friedman (przedstawiciel nowej ekonomii klasycznej)
4. Rodzaje bezrobocia
· bezrobocie naturalne - poziom bezrobocia występujący w stanie równowagi rynku pracy (występuje wówczas „pełne” zatrudnienie). Bezrobocie naturalne obejmuje bezrobocie frykcyjne i strukturalne, zawsze obecne w gospodarce podlegającej dynamice.
· bezrobocie frykcyjne - dotyczy tych osób aktywnych zawodowo, którzy pozostają przejściowo bez pracy ze względu na zmianę pracy (np. z powodu zmiany miejsca zamieszkania, zmiany pracy na lepszą, bardziej satysfakcjonującą). Jest to bezrobocie, którego nie można uniknąć, bowiem jest immanentną cechą każdego dynamicznego społeczeństwa.
· bezrobocie strukturalne - związane ze zmianami strukturalnymi w gospodarce, jest wynikiem niedopasowania struktury podaży i popytu na pracę. Chodzi tu przede wszystkim o rozbieżność kwalifikacji oraz niedopasowanie regionalne.
· zróżnicowanie terytorialne bezrobocia (regiony objęte wyjątkowo wysokim bezrobociem to regiony, w których występuje zastój gospodarczy)
· problem zanikających zawodów, tracących na znaczeniu całych gałęzi przemysłowych (np. górnictwo) - konieczność przekwalifikowania się
· bezrobocie klasyczne - występuje wówczas, gdy płaca jest utrzymywana powyżej poziomu zapewniającego równowagę na rynku pracy (na skutek działalności związków zawodowych, ingerencji państwa - np. gwarantowana płaca minimalna)
· bezrobocie koniunkturalne - bezrobocie wynikające z niedostatecznego popytu globalnego (bezrobocie typu keynesowskiego)
· bezrobocie przymusowe - występuje wówczas, gdy pracownik mimo, że jest gotów zaakceptować przedłożoną mu ofertę pracy za obowiązujące na rynku wynagrodzenie, nie może znaleźć zatrudnienia.
· bezrobocie dobrowolne - występuje wówczas, gdy pracownik dobrowolnie rezygnuje z przyjęcia oferty pracy za obowiązującą na rynku płacę.
5. Płaca minimalna, bezrobocie przymusowe. Wpływ związków zawodowych.
Rynek pracy
krzywa podaży pracy S
wmin
bezrobocie klasyczne
krzywa popytu na pracę D
L1
Zatrudnienie L
Bezrobocie klasyczne ma charakter przymusowy.
6. Różne ujęcia bezrobocia w znanych teoriach ekonomicznych:
· ekonomia neoklasyczna i nowa ekonomia klasyczna (źródeł bezrobocia przymusowego upatruje w działalności związków zawodowych, w ingerencji państwa w kształtowanie płac, recepta na zmniejszenie bezrobocia - obniżyć stopy podatkowe)
· ekonomia keynesowska (źródeł bezrobocia przymusowego upatruje w niedostatecznym popycie konsumpcyjnym i inwestycyjnym; w celu zmniejszenia bezrobocia proponuje wzrost popytu globalnego przez zwiększenie wydatków państwa w okresie dekoniunktury)
Stosowane są także inne metody zmniejszania bezrobocia:
· działanie instytucji powołanych z myślą o pomocy bezrobotnym w uzyskaniu pracy, zdobyciu nowych kwalifikacji
· skrócenie czasu pracy, wcześniejsze przechodzenie na emeryturę
7. Bezrobocie w Polsce. Przedstawienie danych statystycznych.
INFLACJA
1. Gospodarka naturalna i towarowa
W gospodarce naturalnej producenci produkują w celu zaspokojenia własnych potrzeb
W gospodarce towarowej producenci przekazują produkty swojej pracy innym podmiotom w drodze ekwiwalentnej wymiany
towar - produkt pracy ludzkiej przeznaczony do sprzedaży
Czynniki, które zadecydowały o procesie przekształcenia gospodarki naturalnej w towarową:
· społeczny podział pracy
· I wielki społeczny podział pracy - wyodrębnienie się rolnictwa
· II - wyodrębnienie się rzemiosła
· III - wyodrębnienie się kupiectwa
· ekonomiczne wyodrębnienie się producentów na tle własności środków produkcji
Wartość użytkowa i wartość wymienna
wartość użytkowa - całokształt właściwości fizycznych
wartość wymienna - stosunek ilościowy, w jakim jeden towar jest wymieniany na inny
x towaru a = y towaru b
Rozwój gospodarki towarowej:
prosta gospodarka towarowa ® rozwinięta gospodarka towarowa
Czynnik decydujący - oddzielenie bezpośredniego producenta od środków produkcji, praca staje się towarem
2. Pieniądz
Początkowo wymiana odbywała się według formuły:
...
stary_hipis