Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Rodzaje rachunku ekonomicznego.
1. Ze względu na obszar zjawisk w nim ujętych:
a) rachunek mikroekonomiczny – na szczeblu 1 przedsiębiorstwa
b) rachunek mezoekonomiczny – na szczebli dużej organizacji gosp. lub jednostki przestrzennej np. regionu
c) rachunek makroekonomiczny – na szczeblu całej gospodarki narodowej
2. Ze względu na czas:
a) rachunek ex-ante – za nim decyzje zostaną podjęte
b) rachunek ex-post – weryfikuje słuszność podjętej decyzji
Składowe rachunku ekonomicznego:
1. Formuła – zbiór elementów rachunku i procedur
2. Funkcja celu
3. Warunki ograniczające – dodatkowe kryteria pomocnicze pozwalające podjąć decyzję
Formuła rachunku ekonomicznego występuje w dwóch postaciach:
1. jako różnica E – N ≥ 0 → max
E - efekty
N – nakłady
2. jako iloraz
Formuła obejmuje:
1. Elementy, które trzeba w rachunku uwzględnić.
2. Parametry (ceny), które pokazują stopień dostępności elementów.
Warunki poprawności rachunku ekonomicznego:
1. Kompleksowość rachunku tzn. konieczność ujęcia wszystkich efektów i wszystkich nakładów. W efektach i nakładach występują elementy zjawiska: pośrednie i bezpośrednie, które ujawniają się z pewnym opóźnieniem w czasie. Trudno jest przewidzieć efekty pośrednie np. koszty paliwa, koszty eksploatacji, ale one muszą być uwzględniane.
2. Spójność metod wyceny elementów rachunku ekonomicznego – ta sama metoda wyceny nakładów i kosztów - według systemu cen stałych lub systemu cen bieżących.
3. Prawdziwość parametrów rachunku ekonomicznego.
4. Konieczność uwzględniania czynnika czasu:
a) Jaki okres czasu przyjąć w rachunku ekonomicznym.
b) Problem zmian parametrów ekonomicznych następujących w miarę upływu czasu.
c) W jaki sposób w rachunku ekonomicznym uwzględnić zmiany parametrów
Ad a)
Okres do uwzględnienia – okres życia obiektu, okres amortyzacji
1. Amortyzacja liniowa.
n – okres życia
a – stopa amortyzacji
A – roczna kwota amortyzacji
2. Amortyzacja aktuarialna – roczne odpisy amortyzacyjne lokowane są na koncie bankowym po zakończeniu roku i podlegają kapitalizacji
n – okres eksploatacji obiektu
dłuższy sposób
A(1+r)n-1 + A(1+r)n-2 + A(1+r)n-3 + A(1+r)n-4 + ... + A(1+r)0
Ad b) Czynniki wywołujące zmianę parametrów rachunku ekonomicznego:
1. Postęp techniczny (dotyczy technologii realizowanej inwestycji)
2. Zmiana programu wzrostu realizacji inwestycji, z którą wiąże się opracowanie na nowo części projektu inwestycyjnego i wydłużenie okresu realizacji inwestycji, co pociąga za sobą zwiększone koszty zamrożenia środków.
3. Czynniki potrzebotwórcze:
- pojawienie się nowych wyrobów zaspakajających potrzeby co zmienia relacje cenowe dóbr finalnych i zaopatrzenia
- zmiana stylu życia, zmiana systemu wartości, zmiana systemu komunikowania się między ludźmi, zmiana wymagań stawianych pracownikom przez pracodawców i odwrotnie
4. Ryzyko gospodarcze:
- ryzyko rynku (możliwości zbytu i zaopatrzenia)
- ryzyko finansowe (związane jest z wykorzystaniem lub nie dźwigni finansowej)
- ryzyko polityczne
- ryzyko handlu zagranicznego
- ryzyko demograficzne
- ryzyko odkryć naukowych
5. Zmiana oprocentowania na rynku kapitałowym.
Zmiana parametrów rachunku ekonomicznego oznacza zmianę wartości pieniądza w czasie, co uwzględniamy w postaci oprocentowania lub dyskontowania.
Oprocentowanie – to przenoszenie dzisiejszej wartości pieniądza w przyszłość.
Dyskontowanie - to przenoszenie wartości pieniądza z dnia jutrzejszego na dzień dzisiejszy.
1. FV = PV ( 1 + r )t
- kapitalizacja odsetek, stopa procentowa jest stała
2. FV = PV ( 1 + tּr )
- bez kapitalizacji, odsetki proste, niezmienne
3. FV = PV ( 1 + Σ rt )
- bez kapitalizacji, odsetki zmienne,
4. FV = PV ּ Π ( 1 + rt ) П = ( 1 + r1 ) ּ ( 1 + r2 ) ּ ( 1 + r3 )
- kapitalizacja, odsetki zmienne
- jaką wartość dzisiaj ma 100 zł. które obiecano nam za 5 lat
- ile trzeba dziś ulokować w banku aby mieć za 5 lat 100 zł.
1.
- najczęściej stosowany
2.
3.
4. - najbliższy życiu
Efektywna stopa procentowa:
np. kapitalizacja półroczna
r=16%
t=2
Kapitalizacja ciągła to efektywna stopa procentowa
R = e r ּt
e– podstawa logarytmu naturalnego
r – nominalna stopa procentowa
t – liczba okresów
1. Renta dożywotnia
- co roku do końca życia
- stały dochód od kapitału np. od ziemi
- przeciętny stały dochód
A – wartość renty, dochód z całego roku
Zad.
Za ile rolnik sprzeda hektar, jeżeli przeciętnie w roku otrzymywał 20.000,- a stopa procentowa wynosi 10 %
A – 20.000,-
r – 10 %
à jeżeli renta rośnie z roku na rok w stałym tempie g
2. Renta płatna z dołu
Oprocentowanie:
r = 15 %
t = 3
A = 400
I rok A( 1 + r )2 = 400 ( 1 + 0,15 )2 = 529
II rok A( 1 + r )1 = 400 ( 1 + 0,15 )1 = 460
III rok A( 1 + r )0 = 400 ( 1 + 0,15 )0 = 400 +
1389
ten sam zapis w krótszej postaci z wykorzystaniem tablic statystycznych.
A (1 + r )t = 400 Σ ( 1 + 0,15 )t
Można zastosować również gotowy wzór
Dyskontowanie:
I rok
II rok
III rok
________
913,00
ten sam zapis w krótszej postaci z wykorzystaniem tablic statystycznych
Dyskontowanie renty płatnej z dołu
3. Renta płatna z góry
Oprocentowanie renty płatnej z góry:
...
stary_hipis