7
1. Czym jest administracja? Co Wiesz o administracji publicznej?
Administracja - z łac. administrare - być pomocnym.
Administracja - forma zarządzania czymś np. sprawami publicznymi.
a) organizacja, która składa się z zespołu jednostek do zadań publicznych.
b) działalność, która zmierza do realizacji zadań publicznych ( na rzecz wszystkich obywateli). adm. publiczna służy zbiorowości. Norma prawna - pewien sposób zachowywania się, możliwy pod przymusem państwo- wym. Administrację publiczną wykonują organy administracji wykonawczej (prezydent i Rada Ministrów). Ich kompetencje i zadania patrz pyt. 26 i 27.
2. Co wiesz o prawie miejscowym?
Wojewódzkie prawo miejscowe - 1) Sejmik wojewódzki 2) Wojewoda Sejmik samorządowy województwa wydaje wyłącznie przepisy wykonawcze, np. statut województwa, zasady gospodarowania mieniem, korzystanie z urządzeń użyteczności publicznej.
Organy niepodporządkowane (administracji niezespolonej) mogą wydawać przepisy wykonawcze. Urząd Morski. Akty prawa miejscowego ogłasza się w Wojewódzkich Dziennikach Urzędowych.
3. Omów tryb przygotowania projektu ustawy przez administrację państwową.
Tworzenie prawa jest pdst. obowiązkiem Sejmu. Inicjatywę ustawodawczą mają: posłowie (co najmniej 15), Senat (cały), prezydent RP, Rada Ministrów czyli Rząd, 100 tyś obywateli. Proces przygotowania przez rząd projektu ustaw: 1)opracowanie założeń do projektu ustawy (powstają w ministerstwie) - cele, koszta itd. 2) opracowanie projektu ustawy 3) uzgodnienie projektu ustawy z zainteresowanymi organami (uzgod. międzyresortowe) 4) przyjęcie projektu ustawy przez Radę Ministrów 5) przekazanie projektu ustawy przez rząd do Sejmu 6) uchwalenie ustawy przez Sejm 7) przekazanie ustawy do Senatu 8) Senat przekazuje ustawę do prezydenta Rp 9) podpisanie ustawy przez prezydenta i jej ogłoszenie. Zasady ustalania ustaw ustanawia uchwała 147 Rady Ministrów 5.11.91r.
4. Co wiesz o źródłach prawa administracyjnego?
Źródło prawa adm. - taki akt prawny, który stanowi prawo. Są to akty wydawane przez różne organy. Pdst. źródłem prawa administracyjnego jest ustawa - czyli akt, który stanowi Sejm, reszta to akty wykonawcze do ustaw. Ze względu na zasięg działania akty te możemy podzielić na trzy grupy: • przepisy wydawane przez organy centralne władzy i adm. państwowej., - prawo miejscowe i - przepisy gminne.
5. Co wiesz o zasadach ogłaszania aktów administracyjnych?
ORGANY PRONULGACYJNE - organy prasowe - ogłoszenie aktu w takim organie umożliwia zapoznanie się z nim przez każdego obywatela. Ogłoszenie aktu prawnego jest warunkiem wejścia go w życie. W Polsce są wydawane 4 rodzaje takich aktów: 1) Dziennik Ustaw 2) Monitor Polski 3) Dzienniki Urzędowe Ministerstw 4) Wojewódzkie dzienniki urzędowe. Wydawcą 1&2 jest kancelaria prezesa Rady Ministrów, a druk zleca prezes R.M. Co się w nich ogłasza: 1) Dziennik Ustaw: - ustawy, - umowy międzynarodowe, - rozporządzenia (przez prezydenta, Radę Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i ministrów), - jednolite teksty ustaw i rozporządzeń, - uchwały Trybunału Konstytucyjnego (te, które zawierają powszechnie obowiązujące wykładnie prawa). 2) Monitor Polski: - pozostałe akty, - uchwały (Sejmu, Senatu, Rady Ministrów), • zarządzenia organów centralnych administracji (tylko te w charakterze aktów normatywnych), - instrukcje (jeżeli mają znaczenie powszechne), - postanowienia prezydenta RP (ordery, odznaczenia), - obwieszczenia państwowej komisji wyborczej o wynikach wyborów. 3) Dzienniki urzędowe ministerstw: - instrukcje, - wytyczne, - pisma ogólne, ogólniki. 4) Dzienniki urzędowe województw: - przepisy prawa miejscowego, - akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, wojewodę, organy adm. nie zespolonej, - akty prezesa Rady Ministrów uchylające akty prawa miejscowego, stanowione przez wojewodę i organy adm. nie zespolonej, - akty prawa miejscowego stanowionego przez organy powiatu i gmin, - wyroki sądu adm. uwzględniające skargi na akty prawa miejscowego stanowionego przez: organy adm. samorządowej województwa oraz powiatu i gminy, - inne akty prawne, w tym informacje i obwieszczenia o ile tak stanowią przepisy (przepisy te to np. wydawane dzienniki wojewódzkie urzędowe).
6. Na czym polegała reforma administracji terenowej przeprowadzona w latach 1972 i 1973?
1972 - gromady i osiedla należy zlikwidować i wprowadzić zamiast nich gminy, którymi miał kierować naczelnik każdej z nich. 1973 - model funkcjonowania rad gminnych przeniesiono na szczebel wojewódzki. Naczelnik powiatu - organ jednoosobowy, naczelnicy miast, Miasta pow. 50 tyś. - rządził prezydent, przywrócono wojewodę w województwie.
7. Na czym polegały zmiany w funkcjonowaniu administracji terenowej przeprowa- dzone w roku 1975 i 1990.
1975 - kolejna rewolucja w administracji, likwidacja 17 województw, utworzenie 49, zlikwidowano powiat. 1990 - powstaje od nowa samorząd terytorialny na szczeblu gminnym. Likwidacja Rad Narodowych. gmina - samorząd, kierownicy urzędów rejonowych - rządowa, województwo - rządowe.
8. Co wiesz o prawie administracyjnym, z jakich części się składa? Podaj je i omów.
PODSTAWOWE POJĘCIA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO. I Aparat adm. – ogół podmiotów, które zajmują się administracją publiczną; ten aparat tworzą: Org. adm. państwowej (R.M. prezes R.M., ministrowie i organy podporządkowane) i rządowej (reszta). Organy jednostek samorządu terytorialnego (gmina-wójt, powiat- starosta i zarząd starostwa miasto-burmistrz i prezydent, województwo-marszałek zarząd sejmiku woj.). Zakłady publiczne. Org. wykonawcze realizujące funkcje adm. publicznej. Prawo adm. - zespół norm prawnych, które regulują takie kwestie jak: - strukturę organizacyjną administracji, - zakres działania i kompetencji.
Część ogólna prawa adm. ( przepisy ustrojowe ): 1. normy dotyczące adm., 2. zakres działania adm., także kontrola adm., nadzoru nad działalnością administracyjną, 3. procedura administracyjna - przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.
Część szczegółowa prawa adm.:zawiera przepisy prawa materialnego (regulują określone prawa i obowiązki) np. prawo budowlane, zmiana imion. Nauka administracji - nauka o działaniu administracji, zasadach jej pracy. Nauka prawa administracyjnego - nauka, która pozwala poznać normy tego prawa, genezę, jest to analiza prawa działającego na potrzeby państwa.
Prawo lokalne - przepisy tego prawa obowiązują, na określonej części państwa. (gminy, powiatu lub województwa). 1) Przepisy gminne 2) Przepisy miejscowe 1) prawo lok., które może stanowić na swoim terytorium rada gminy: a)przepisy wykonawcze, b) przepisy organizacyjne, c) przepisy porządkowe. Przepisy wykonawcze - uchwały powszechnie obowiązujące na terytorium gminy. Przepisy organizacyjne - uchwały o powołaniu dzielnic dotyczące organizacji instytucji gminnych. Przepisy porządkowe - wydaje Rada Gminy w zakresie nieregulowanym w innych ustawach np. zakaz palenia na przystankach. W sytuacji wyjątkowej może wydać przepis Zarząd Gminy - zarządzenie porządkowe, które podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji Rady Gminy. Prawo lokalne składa się: 1) Powiatowe prawo lokalne 2) Wojewódzkie prawo lokalne. Powiatowe pr. lok. - są to przepisy wykonawcze i przepisy porządkowe. Wykonawcze - przepisy ustalające statut powiatu, uchwała dotycząca trybu zarządzania powiatu, zasady i tryb korzystania z urządzeń użyteczności publicznej. Porządkowe - wydaje się na takich samych zasadach jak przepisy porządkowe w gminie. Wojewódzkie prawo miejscowe - 1) Sejmik wojewódzki 2) Wojewoda Sejmik samorządowy województwa wydaje wyłącznie przepisy wykonawcze, np. statut województwa, zasady gospodarowania mieniem, korzystanie z urządzeń użyteczności publicznej.
9. Co wiesz o akcie administracyjnym? Podaj definicję.
Akt administracyjny jest opartym na przepisach prawa administracyjnego władczym jednostronnym oświadczeniem woli organu adm. publicznej, określającym sytuację prawną konkretnie wskazanego adresata w indywidualnie określonej sprawie. Akty adm.: decyzje administracyjne, postanowienia, zakazy, nakazy, koncesje. Jest tu podwójna konkretność -konkretny adresat, konkretna decyzja.
10. Jakie znasz rodzaje aktów administracyjnych?
Akty adm.: decyzje administracyjne, postanowienia, zakazy, nakazy, koncesje. Jest tu podwójna konkretność -konkretny adresat, konkretna decyzja. Podział I : 1. wewnętrzne -kierowane do podmiotów znajdujących się wewnątrz administracji. Akty te nie wymagają podstawy prawnej. 2. zewnętrzne - kierowane są do wszystkich podmiotów, które znajdują się poza administracją. Są to najczęściej decyzje administracyjne. Podział II: 1. deklaratoryjne -akt nie tworzy nowych stosunków prawnych, ale stwierdza powstanie tych stosunków z mocy prawa. 2. konstytutywne -takie akty, które tworzą, znoszą lub zmieniają nowe stosunki prawne. Skutki prawne powstają dopiero po ogłoszeniu, są to: zezwolenia, zarządzenia itd. Podział III: 1. Zależne od woli człowieka - kiedy przyznaje mu prawa. 2. Niezależne od woli człowieka -kiedy na mocy aktu nakładane są na adresata obowiązki. Podział IV: 1. Wywołują skutki cywilno prawne. 2. Nie wywołują skutków cywilno prawnych.
11. Jakie znasz formy działania administracji? Co wiesz o akcie normatywnym administracji?
PRAWNE FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI. Adm. działa w 6 formach:(działania władcze) 1)akt normatywny administracji 2)akt administracyjny , (dział. Nie władcze) 3)ugoda administracyjna 4)porozumienie administracyjne 5)czynności cywilno-prawne 6)czynności faktyczne: a)cz. społeczno organizacyjne b)cz. materialno techniczne. Sfera wewnętrzna: kierowane do podmiotów podporządkowanych. Sfera zewnętrzna: ta działalność, którą administracja kieruje do podmiotów nie podporządkowanych tej administracji. 1)Akt normatywny adm.: jest to władcze rozstrzygnięcie organu adm., które zawiera normy postępowania skierowane do generalnie określonego adresata abstrakcyjnie określonej sytuacji. Akt ten nie określa adresata imiennie, sytuacja nie jest wskazana w sposób konkretny). WŁADCZE ROZSTRZYGNIĘCIE- organ w sposób jednostronny rozstrzyga o czymś. Władza jest w jego rękach. Akty normatywne: rozporządzenie, zarządzenie, uchwała. Akt n. adm. są to zawsze akty wykonawcze do ustaw. Podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego.
12. Jaka jest różnica między organem państwowym a organem administracji państwowej?
Org. państwowy - każda jedn. organizacyjna mająca uprawnienia do wyrażania woli tego państwa. Wyrazem tego są przyznane organowi kompetencje. W tym rozumieniu org. państwowym będzie zarówno Sejm i Senat, prezydent, R.M., ministrowie, wojewodowie, sąd. Org. adm. państwowej - jest również organem państwa, ale takim, który zajmuje się bezpośrednim wykonywaniem funkcji administracyjnych. I Ze względu na stosunek do rządu :a)org. adm. rządowej (podporządkowane rządowi)-wojewodowie, izby skarbowe, adm. wojskowa. b)org. adm. samorządowej (gminna, powiatowa, wojewódzka)- nadzorowana przez rząd, ale nie podporządkowana. II Ze względu na rodzaj samorządu:a)org. samorzađu terytorialnego (gminna, powiatowa wojewódzka) b)org. samorządu zawodowego c)org. samorządu gospodarczego. III Ze względu na zakres terytorialnego działania: a) org. centralne - minister, urząd. b)org. terenowe - org. gminne, powiatowe itd - obejmują tylko część terytorium państwa. IV Ze względu na skład osobowy :a)jednoosobowe - wójt, wojewoda. b)kolegialne - rząd, rada ministrów. V Org. adm państwowej można także podzielić na:a)decydujące-wójt, wojewoda itd. b)pomocnicze - rada legislacyjna, komitet ekonomiczny rady ministrów. VI Terenowe org. adm. rządowej: a)org. rządowej administracji zespolonej -zespół organów podporządkowanych wojewodzie (straż pożarna, kuratorium) b)org. rządowej adm. nie zespolonej- wszystkie pozostałe organy w terenie podporządkowane ministrowi np.Urząd Skarbowy.
13. Co wiesz o czynnościach faktycznych administracji?
Czynności faktyczne: a)działalność społeczno organizatorska -są to działania nie władcze, mają charakter apeli, odczytów, prelekcji w prasie, zebrań obywateli.
•mogą być samoistne -nie jest ich celem wspieranie działań administracji.
•mogą być subsydiarne -chodzi o to aby mobilizować ludzi do wypełniania zarządzeń; b)działalność materialno-techniczna -czynności, które wynikają z przepisów prawa i wywołują określone skutki prawne.
•czynności wewnętrzne: takie, które administracja wykonuje dla własnych potrzeb, jednak one na zewnątrz nie wychodzą (protokół z narady).
•czynności zewnętrzne: część z nich ma charakter władczy (wezwanie do urzędu).
14. Omów podział terytorialny państwa dla celów administracji rządowej i samorządowej.
PODZIAŁ TERYTORIALNY PAŃSTWA jest związany z funkcjonowaniem adm. rządowej i samorządowej. Sprawy podziału terytorialnego regulują 2 akty prawne: 1.ustawa z 8 marca 1990r. ‘O samorządzie gminnym’. 2. ustawa z 24 lipca 1998r. ‘O wprowadzeniu zasadniczego terytorialnego podziału terytorialnego państwa’. Podział dla celów samorządu terytorialnego:1)podział zasadniczy: a)gminy miejskie i wiejskie b)powiaty grodzkie i ziemskie ->Warszawa c)województwa samorządowe 2)podział pomocniczy w gminach: a)w gminach miejskich: dzielnice lub osiedla b)w gminach wiejskich: sołectwa
Podział dla celów administracji rządowej:1)zasadniczy na województwa 2)dla celów adm. nie zespolonej.
W drodze ustawy można dokonywać: tworzenia, znoszenia, ustalania nazw i siedzib województwa.
Zmiana granic woj. oraz tworzenie, znoszenie i łączenie powiatów następuje w drodze rozporządzenia R.M. po zasięgnięciu opinii org. samorządu terytorialnego, których te zmiany dotyczą.
Ustawa o samorządzie gminnym stanowi, że wszystko co dotyczy gminy następuje w drodze rozporządzenia R.M. po konsultacji z mieszkańcami. Ustawa ta zaleca, aby podejmować działania dotyczące podziału terytorialnego gmin w taki sposób, aby gmina stanowiła obszar możliwie jednorodny, ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, więzi społeczne i gospodarcze, zapewniając jednocześnie zdolność do zadań publicznych. Status miasta nadaje prezes R.M., w sytuacji, gdy infrastruktura jest rozbudowana, a źródło utrzymania to nie rolnictwo.
15. Czym jest zakład administracyjny, kiedy i przez kogo jest powołany? Czym jest władztwo zakładowe?
ZAKŁAD ADMINISTRACYJNY. Zakłady użyteczności publicznej -jest to względnie samodzielna jedn. organizacyjna wyposażona w trwale wyodrębnione środki rzeczowe i osobowe, której pdst.celem jest ciągłe świadczenie usług o szczególnym znaczeniu społecznym (np. szkoła). Jest to jednostka budżetowa, której wydatki pokrywa się z budżetu. Może być jako zakład budżetowy, cześć z zarobku i część z budżetu. Cecha charakterystyczna zakładu to stosunek jaki łączy ten zakład z użytkownikiem korzystającym z jego usług. (stos. adm.-pr.) Cechą tego stosunku jest nadrzędność organów zakładu nad użytkownikiem, określana mianem WŁADZTWA ZAKŁADOWEGO. Uprawnienia zakładu wobec użytkownika są określone z reguły ustawowo, szczegółowo zaś unormowane w regulaminach, wydawanych przez organy zakładu.
16. Omów pozycję prawną ministra kierują...
stary_hipis