Przywilej_lokacyjny_Brzozowa_1359.pdf

Przywilej lokacyjny wsi Brzozowa nadany przez

Kazimierza Wielkiego z 2 X 1359 roku

2 X 1359, Kraków

♦

In NOMINE DOMINI AMEN. Quod magnifica Regum fieri decrevit auctoritas, ratum atque stabile

merito perpetuo debet permanere, Nopverint igitur universi persentes et futuri, ad quorum noticiam

devenerit scriptum presens, Quod Nos Kazimirus dei gracia Rex Polonie necnon Cracovie,

Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuiauie, Dobrinie, Pomeranie, Russieque terrarum dominus et heres,

bona Regni nostri ad meliores usus deducere cupientes, Mericam nostram Brzozowe, terre Russie in

castellania Sanocensi, ex utraque parte fluvy dicti Stobnicza situatam, dedimus et damus tenore

presencium ad locandam ibidem novam villam Iure Thewtunico Maydeburgensi videlicet de

quinauaginta mansis franconicis solubilibus in eadem, provido viro Stephano Woyostonis heredi in

Sobnono, Dantes eidem Stephano et successoribus ipsius racione locacionis issius ville Scolteciam

ibidem cum Iuribus infrascriptis, scilicet tribus mansis, duabus tabernis, duobus molendinis de quatuor

rotis et duabus piscinis liberis, cum sexto denario de Censibus agrorum, ortorum, pistorum, fabrorum,

carnificum, sartorum et sutorum, de penis vero Iudicy et omnibus iudicatis vel quocunque cesserint

nominee pene terciam partem per ipsumStephanum et successors ipsius legittimos libere perpetuis

temporibus cum omnibus pretactis Iuribus possidendam, tenendam, donandam, commutandam,

vendendam pro suaque et successorum eius voluntate convertendam. Et ut ipsa hereditas eo celeries

valeat collocari, omnibus et singulis Incolis in ibi locandis a data presencium ad viginti Annos ab

omnibus solucionibus, exaccionibus et laboribus nostris plenam et omnimodam concedimus

libertatem; Elapsa autem libertate ydem Incole de quolibet manso solubili per mediam marcam nobis

et nostris successoribus, pro decima vero campestri per quatuor scoots grossorum pragensium

polonicalis numeri et Rectori ecclesie unam mensuram silignis et aliam avene singulis annis in festo

beati martini confessoris solvere tenebuntur. Insupor solvent Scoltetus et villain memorati, Scoletus

fertonem et villain mediam marcam singulis de pecunia prandiali aut recipient ter in anno Nunccium

nostrum ad iudicium magnum venientem. Concedimus insuper iamdictis villanis facultatem ecclesiam

fundandi pro sustentacione Rectoris ipsius duos mansos liberos cum area eidem perpetuo adiungentes;

Damus eciam villains prefatis duos mansos liberos pro gregibus expellendis. Preterea eximimus et

penitus liberamus Scoltetum et Incolas memoratos ab omnibus Iuribus et consuetudinibus

DokumentznajdujesięwzbiorachArchiwumPaństwowegowPrzemyślu

─────────────────────────────────────────────────────────────────────────────

──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────

polonicalibus ac eciam a Iudicys omnium Palatinorum, Castellanorum, Iudicum, Subiudicum et

officialium eorum, ita citati coram eis vel eorum altero minime respondebunt, sed tantum villain

coram suo Scolteto, Scoltetus vero coram nobis, dum per nostram literam citatus fuerit, pro causis

magnis et parvis de se querulantibus iure tamen suo Thewtunico respondebunt. Habebunt eciam

Scoltetus et villani sepedicti omnes maleficos, quos infra limites ipsius ville pro maleficys ceperint,

facultatem iudicandi et puniendi iuxta demerita factorum, prout Ius Thewtunicum opsis concessum

expostulat et requirit. Item Scoltetus prefatus tenebitur nobis et nostris successoribus mittere duos

sagittarios in eguis competentibus ad quamlibet expedicionem generalem. Cum itaque Iura nobis

Maydburgensia sunt prorsus incognita, omnia Iura et consuetudines in festis mobilibus commodum et

utilitatem dominorum tangencia salva nobis nostris successoribus reservam. In quorum omnium

testimonium presentes scribi fecimus et sigilli nostri munimine roborari. Actum Cracouie feria quarta

post diem sancti Michaelis Anno domini MCCC quinquasimo nono. Presentibus hys testibus Iohanne

Cracoviensi, Iohanne Woynicensi Castellanis, Floriano Cancellario lanciciensi, Andrea Subiudice,

Bodzatha Procuratore Cracoviensi et Thomcone Burgravio de Sanok ac multis alys fidedignis. Datum

per mamus domini Iohannis Decani et Cancellary Cracoviensis, Scriptum autem per manus Nicolai de

Woyborz Notary curie nostre.

Tłumaczenie:

W imię Pańskie, amen. PoniewaŜ wspaniała powaga nakazuje królom wydawać postanowienia na

wieczne czasy, niech zatem będzie wiadomo wszystkim obecnym i przyszłym, do których wiadomości

zostanie podane obecne pismo, Ŝe My Kazimierz, z BoŜej łaski król Polski, a takŜe pan i dziedzic

ziem: krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, dobrzyńskiej, Kujaw i Pomorza, pragnąc

dobra nasze królewskie doprowadzić do lepszego poŜytku, posiadłość naszą Brzozowa, połoŜoną na

obu brzegach rzeki zwanej Stobnica w ziemi ruskiej, w kasztelani Sanockiej, nadajemy i dajemy

obecnym pismem prawo przezornemu męŜowi Stefanowi Wojostowi, dziedzicowi na Sobniowie, do

lokowania tamŜe nowej wsi na prawie niemieckim magdeburskim, mianowicie połoŜonych tamŜe

pięćdziesiąt włók frankońskich. Dajemy temuŜ Stefanowi i jego spadkobiercom, z powodu załoŜenia

tejŜe wsi, sołectwo tamŜe, z niŜej wymienionym prawami, mianowicie z trzema włókami, dwoma

karczmami, dwoma młynami o czterech kołach i dwa stawy wolne [od obciąŜeń – MP], a takŜe szósty

denar z czynszów z pól, ogrodów, od piekarzy, rzeźników, krawców i szewców, zaś z wymienionych

przez sąd kar ma naleŜeć temuŜ Stefanowi i jego spadkobiercom trzecia część na wieczne czasy z

moŜliwością trzymania dzierŜenia, uposaŜenia i sprzedawania [tego sołectwa – MP] według woli

swojej [tegoŜ Stefana – MP] i jego spadkobierców. AŜeby majętność tym skorzej osadzoną być mogła,

uwalniamy wszystkich w ogólności tam osadzić się mających mieszkańców od dziś do lat 20 od

DokumentznajdujesięwzbiorachArchiwumPaństwowegowPrzemyślu

wszystkich opłat, poborów i robocizny całkowicie i zupełnie: po upływie wolności, dla Nas i naszych

następców dawać z kaŜdego łanu czynszowego po ½ grzywny, dziesięciny polowej zaś po cztery

skojce groszy praskich liczby polskiej, a zarządcy kościoła pszenicy i miarę owsa rocznie na św.

Marcina. Prócz tego będą sołtys i wieśniacy, sołtys wiardunek [12 groszy], zaś wieśniacy ½ grzywny

kaŜdego roku obiadowych dawać albo wysłańca naszego na wielki Sąd przybywających trzy razy w

roku podejmować. Nadto upowaŜniamy rzeczonych włościan do załoŜenia kościoła, przydając

wieczyście na utrzymanie zarządcy jego dwa wolne łany z budowliskiem. Dajemy takŜe włościanom

dwa wolne łany na wygon dla bydła. Mimo to wyjmujemy i uwalniamy zupełnie sołtysa i

mieszkańców spod wszelkich praw i zwyczajów polskich, jako teŜ spod sądów wszystkich

wojewodów, kasztelanów, sędziów, podsędków i urzędników ich, tak iŜ przez tego lub owego

pozwani bynajmniej sprawiać się będą, lecz tylko wieśniacy przed sołtysem swoim, sołtys zaś przed

nami, gdy go pisemnie pozwiemy w sprawach i małych na Ŝałoby powodów, i to prawem niemieckim

odpowiadać będą. Mocni teŜ będą wspomniani sołtys i włościanie wszystkich złoczyńców, których w

obrębie swoich wsi za zbrodnie ujmą, sądzić i wedle istoty czynów, jak tego nadane im prawo

niemieckie wymaga i Ŝąda, karać. Obowiązany takŜe będzie sołtys Nam i Naszym następcom

wyprawiać dwu łuczników na odpowiednich koniach na kaŜde pospolite ruszenie. Gdy przeto ustawy

magdeburskie, Nam zupełnie nieznajome, wszystkie więc prawa i zwyczaje, tyczące się wygody i

poŜytku panujących, w dnie wszystkich świąt zmiennych sobie i następcom naszym postrzegamy. Na

których rzeczy świadectwo czynimy podpis i przez przywieszenie pieczęci Naszej jest zatwierdzony.

Działo się w Krakowie we środę po świętym Michale roku Pańskiego 1359. W obecności tych

świadków: Jana kasztelana krakowskiego i Jana kasztelana wojnickiego, Floriana kasztelana

łęczyckiego, Andrzeja podsędka, Bodzanty prokuratora krakowskiego i Tomka burgrabiego

sanockiego, a takŜe licznych innych godnych wiary. Dane przez ręce pana Jana, dziekana i kanclerza

krakowskiego, spisane zaś ręką Mikołaja z Wolborza, pisarza naszego dworu.

(Tłumaczenie: Michał Proksa)

DokumentznajdujesięwzbiorachArchiwumPaństwowegowPrzemyślu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: