Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela.pdf

Opracowała Marzena Mospinek

PLANOWANIE PRACY DYDAKTYCZNEJ – NARZĘDZIA PLANOWANIA

Zaniedbanie planowania to planowanie zaniedbania myśl T. Kotarbinskiego

Umiejętności jakich wymaga planowanie są uznawane za istotne. Clark i Ynger informują, że

nauczyciele każdego tygodnia spędzają 10-20% swego czasu pracy na planowaniu.

Wyróżniamy plany roczne, semestralne, tygodniowe, dzienne oraz plany danej jednostki

lekcyjnej.

Narzędzia planowania to:

 Indywidualne programy edukacyjne;

 Programy pracy z grupą;

 Plany pracy zespołu rewalidacyjno – wychowawczego;

 Plan pracy korekcyjno – kompensacyjnej;

 Konspekty;

 Scenariusze; stanowią rejestr metod i form pracy

 Inne.

Proces planowania ma charakter cyklu. Informacje uzyskane w trakcie

kontroli osiągnięć uczniów wpływają na kolejny plan.

Dobór materiału nauczania może być dokonany jedynie po starannej diagnozie umiejętności

uczniów.

Bez oceny poziomu rozwoju nikt nie jest w stanie prawidłowo zaplanować dalszej pracy.

Diagnoza pedagogiczna Ocena opisowa poziomu rozwoju

Wytyczanie kierunków oddziaływań

Rewalidacyjna rewalidacyjnych

działalność pedagogiczna

Kierunki strzałek wskazują na logiczne następstwo kolejnych działań.

Planowanie jednostki tematycznej

Trzy fazy planowania

 Faza przedlekcyjna

- wybór treści

- wybór metod i form

- gospodarowanie czasem i przestrzenią

- motywowanie

 Faza śródlekcyjna

- prezentacje

- odpytywanie

- pomaganie

- ćwiczenia praktyczne

- zmiany metodyczne

- utrzymywanie ładu

 Faza zamykająca

- sprawdzenie zrozumienia

- informacja zwrotna

- chwalenie, rzadziej krytykowanie

- opisywanie wyników

Cele planowania

1. opracowanie sekwencji sytuacji, w których ma przebiegać uczenie się,

2. przedstawienie całościowej i znaczącej treści kształcenia, dostosowanej do poziomu

i umiejętności ucznia.

Dane

1. uczniowie, zdolności, zainteresowania,

2. materiały dydaktyczne,

3. pomoce i urządzenia.

Forma planu

1. określenie czynności i treści,

2. lista sekwencji czynności.

Kryteria efektywności

1. zgodność z celami rocznymi i semestralnymi,

2. zgodność z podstawą programową,

3. dostosowanie do przewidywanych zainteresowań i zaangażowania uczniów.

Planowanie pozwala na:

- określenie istotnych zasad, celów działania,

- efektywne wykorzystanie posiadanych środków,

- zoptymalizowanie czasu pracy - nie możemy dopuścić do zbytniego zmęczenia

lub nudy,

- spojrzenie wstecz, sprawdzenie czy idziemy w dobrym kierunku i osiągamy

zamierzone cele,

- szukanie odpowiedzi na pytania: co trzeba zrobić, jak należy to zrobić, kiedy

należy to zrobić.

Plan musi być:

- logiczny i spójny wewnętrznie,

- realny i funkcjonalny,

- elastyczny i otwarty,

- przejrzysty i konkretny,

- ma dobrze służyć nauczycielowi.

Nie ma jednej recepty, wzorca, schematu planu pracy nauczyciela i być nie może.

Są natomiast wskazówki praktyczne do konstruowania planu.

- zebrać i usystematyzować całą naszą wiedzę o uczniu (poziom rozwoju,

posiadać możliwie pełną diagnozę psychologiczną).

- dobrze znać i rozumieć środowisko, w którym wspólnie działamy,

- wyraźnie określić cele naszego działania,

- dokonać sposobu osiągania tych celów.

Im dzieci są młodsze, im głębiej upośledzone umysłowo, im krócej z nami przebywają - tym

plany są prostsze, zawierają mniej elementów, przewidują dłuższy okres na realizację treści.

W miarę rozwoju uczniów nasze zadania będą bardziej złożone, a plan bardziej rozbudowany.

Plan daje wyczucie kierunku, uświadamia cele. Cele ukierunkowują proces

kształcenia, lecz należy być wyczulonym na pomysły uczniów i zachowania a nie koniecznie

dążyć do osiągnięcia celów.

Model planowania liniowego

Cele

Działania Wyniki

Jest jeszcze model planowania nieliniowego, w którym jest wiele prób i błędów (plany nie

wyznaczają kierunku działań są usprawiedliwieniem tego co zostało wykonało).

Model planowania nieliniowego

Działanie Wyniki Cel

Dobre planowanie pedagogiczne charakteryzuje się pieczołowicie skonkretyzowanymi celami

(zwykle wyrażonymi w formie zachowań), działaniami nauczyciela oraz strategiami

nauczania zaprojektowanymi z myślą o osiągnięciu wskazanych celów i starannym pomiarem

rezultatów – osiągnięć uczniów.

Konsekwencje płynące z jasnych celów dydaktycznych

CELE I ZADANIA DYDAKTYCZNE

ukierunkowują proces wspomagają pomagają

dydaktyczny ład w klasie ocenić osiągnięcia

przekazują rodzicom i uczniom uczniów

do czego zmierza nauczanie

Cele dydaktyczne są to komunikaty wyrażające zamiary nauczyciela, jak powinni

zmienić się uczniowie.

Do pisania celów dydaktycznych można przystępować na różne sposoby.

Dla przypomnienia - cel operacyjny (opisuje zmiany jako operacje, które uczeń potrafi

wykonać) najczęściej składa się z trzech części:

1) opis zachowania ucznia – co uczeń wykona, lub jakie działanie ucznia

nauczyciel uzna za dowód osiągnięcia celu.

2) sytuacja sprawdzania – warunki, w których należy się spodziewać działania

ucznia.

3) kryteria osiągnięć – standard lub poziom wykonania uznany za wystarczający.

Cel ogólny najczęściej jest jeden i ma znaczenie niejasne, wyraża generalny zamiar

nauczyciela. Celów szczegółowych jest kilka. Ułatwiają one jasne określenie tego, co ma być

nauczane i czego uczniowie powinni się nauczyć (lecz nie są tak precyzyjne jak cele

operacyjne).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: