Aktualności
Wobec pojawiających się informacji o wprowadzaniu przez Dyrektorów niektórych placówek niepłatnych zastępstw lub obowiązku tzw. „wolontariatu” nauczycieli - pozwalamy sobie przypomnieć zasady wynagradzania za godziny ponadwymiarowo oraz doraźne zastępstwa w prawnym opracowaniu mecenasa Dariusza Dwojewskiego.
Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa
W związku z pojawiającymi się licznie wątpliwościami dotyczącymi zasad wynagradzania nauczycieli za pracę w godzinach ponadwymiarowych oraz za doraźne zastępstwa, poniżej przedstawione zostały regulacje prawne wraz z wykładnią na temat ich stosowania.
Przedstawione zagadnienia uregulowane są w Karcie Nauczyciela w przepisach o godzinach ponadwymiarowych (art. 35 ust. 1 i 2) oraz o doraźnych zastępstwach (art. 35 ust. 2a). Przy analizie tych przepisów należy uwzględnić nowelizację Karty Nauczyciela z dnia 15 lipca 2004 r. (Dz.U. Nr 179, poz. 1845).
Jeżeli chodzi o pracę w godzinach ponadwymiarowych, to zgodnie z art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo – wychowawczych, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć ¼ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.
Karta Nauczyciela przez godzinę ponadwymiarową rozumie przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych. A zatem dla nauczycieli świetlicy godziną ponadywymiarową będzie każda godzina pracy ponad obowiązujące go tygodniowe pensum.
Natomiast doraźne zastępstwo nie jest uzależnione od kwalifikacji. Zgodnie z art. 35 ust. 2a Karty Nauczyciela, przez godzinę doraźnego zastępstwa rozumie się przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela. Każda taka godzina jest płatna niezależnie od tego, czy zastępujący ma kwalifikacje do nauczania przedmiotu, którego naucza zastępowany nauczyciel. Nie ma również czegoś takiego, jak limit płatnych zastępstw – każda godzina doraźnego zastępstwa jest płatna.
A zatem sprzeczne z przepisami Karty Nauczyciela jest uzależnianie płatności wynagrodzenia za godziny doraźnych zastępstw od tego, czy są one realizowane zgodnie z planem i programem nauczania danej klasy. Zgodnie z Kartą nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie za każdą godzinę doraźnego zastępstwa.
Niezgodne z ustawą jest również wliczanie godzin doraźnych zastępstw w ramy 40 godzinnego czasu pracy. Art. 35 ust. 2a Karty stanowi bowiem wyraźnie, że są to godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej obowiązującego nauczyciela pensum tych godzin. Tygodniowy wymiar tych zajęć określa art. 42 ust. 3 Karty i w powiązaniu z tym przepisem należy interpretować art. 35 ust. 2a.
Opracował
Dariusz Dwojewski
ewcik75