oddychanie+2+-+poprawione.doc

ODDYCHANIE    2

Zadanie 1.

Rzęski nabłonka migawkowego dróg oddechowych nałogowego palacza wykazują obniżoną aktywność ruchową. Wyjaśnij, jakie znaczenie ma ten fakt dla zdrowia pa­lacza. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 2

Tabela przedstawia udział oddychania beztlenowego i tlenowego w wytwarzaniu energii podczas pracy mięśni trwającej przez określony czas.

Określ tendencję zmian w udziale oddychania beztlenowego i tlenowego podczas pracy mięśni i na tej podstawie wyjaśnij, dlaczego kilkunastominutowa rozgrzewka powinna poprzedzać właściwe ćwiczenia sportowe.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3

W jamie nosowej wyróżnia się okolicę węchową, dzięki której odczuwane są zapa­chy i okolicę oddechową, w której wdychane powietrze zostaje oczyszczone, ogrza­ne i nawilżone.

Podaj dwie cechy budowy jamy nosowej umożliwiające jej pełnienie dwóch z wyżej wymienionych funkcji.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 4

W gardle krzyżują się dwie drogi: pokarmowa z oddechową, Wejście z gardła do krtani otwiera lub zamyka ruchoma chrząstka tzw. nagłośnia. Wyjaśnij związek przestrogi: „Nie rozmawiaj przy jedzeniu!" z funkcją nagłośni.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 5

Podczas intensywnej pracy mięśni szkieletowych, np. podczas szybkiego biegu przez dłuższy czas, w komórkach mięśniowych zachodzi oddychanie beztlenowe. Produktem tego procesu, oprócz energii, jest także kwas mlekowy, który jest przyczyną bólu mięśni.

A. Wyjaśnij, dlaczego w komórkach mięśniowych podczas intensywnego wysiłku
występuje oddychanie beztlenowe i powstaje kwas mlekowy.

…………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………

B. Wyjaśnij, dlaczego masaże, ciepła kąpiel, lekkie ćwiczenia zaraz po dużym wysiłku fizycznym pozwalają na szybkie pozbycie się bólu mięśni

…………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………

Zadanie 6

Spośród sformułowań wybierz, dwa, które poprawnie przedstawiają zmiany w obrębie klatki piersiowej przy wdechu.

A.              Zwiększa się objętość klatki piersiowej i płuc.

B.              Zwiększa się objętość klatki piersiowej, a zmniejsza objętość płuc.

C.              Przepona przesuwa się w kierunku jamy brzusznej.

D.              Przepona przesuwa się w kierunku klatki piersiowej.

Zadanie 7

Badania kliniczne wykazały, że oddychając w przestrzeni zawierającej powietrze o stałej zawartości tlenu, ale zwiększającej się zawartości dwutlenku węgla obserwu­jemy zwiększenie częstości i głębokości ruchów oddechowych. Wyjaśnij udział układu nerwowego w mechanizmie regulacji ruchów oddechowych.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………

Zadanie 8.

Żelazo wchodzi w skład hemoglobiny, która jest jednocześnie magazynem żelaza dla naszego organizmu. Dzienne zapotrzebowanie na żelazo dla dorosłego mężczyzny wynosi 15 mg, a dla dorosłej kobiety 18 mg. Podaj jeden skutek zdrowotny niedobo­ru żelaza dla organizmu człowieka oraz wyjaśnij, dlaczego dzienne zapotrzebowanie na żelazo dorosłych kobiet jest większe niż zapotrzebowanie dorosłych mężczyzn.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 9 (2 pkt)

Poniższe schematy przedstawiają mechanizm wentylacji płuc ze szczególnym uwzględnieniem roli przepony.

Ustal, który z rysunków (A czy B) przedstawia wydech. Swój wybór uzasadnij jednym argumentem.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 10 (2 pkt)

Podkreśl rodzaj nabłonka, który buduje drogi doprowadzające powietrze do płuc. Wykaż związek budowy tej tkanki z funkcją, jaką pełni w wymienionych strukturach.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 11 (2 pkt)

Stopień wentylacji płuc uzależniony jest od głębokości wdechu i wydechu.

Podaj definicję pojemności oddechowej płuc oraz sposób, w jaki można ją zmierzyć.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 12. (1 pkt)

Przygotowano dwie zlewki z taką samą ilością wody wapiennej. Do pierwszej z nich wdmuchiwano

przez rurkę powietrze (2-5 wydechów). Zaobserwowano zmętnienie wody wapiennej w pierwszej zlewce, podczas gdy woda wapienna w drugiej z nich pozostała niezmieniona. Sformułuj problem badawczy do powyższego doświadczenia.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Zadanie 13 (2 pkt)

Z podanych niżej informacji wybierz i podkreśl wszystkie, które uzasadniają kataboliczny charakter procesu oddychania.

a)  Główne etapy tego procesu zachodzą w mitochondriach.

b) Jest to proces, w którym wyzwala się energia.

c)  Jest to proces utleniania biologicznego, czyli odłączenia atomów wodoru od substratu organicznego.

d) Jest to proces, który może przebiegać zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych.

Zadanie 14 (3 pkt)

Schemat przedstawia budowę mitochondrium.

Wskaż na nim strzałką i podaj nazwę struktury, w której zachodzi cykl Krebsa. Podaj przykład jej przystosowania umożliwiającego zajście tego procesu.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Zadanie 15 (2 pkt)

Uzupełnij poniższy tekst, wpisując w odpowiednie miejsca następujące określenia:

kwas cytrynowy, glukoza, kwas szczawiooctowy, kwas pirogronowy, NADH2.

Substratem glikolizy jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , a produktami tego procesu są . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pierwszy etap cyklu Krebsa polega na połączeniu acetylo-CoA z czterowęglowym

. . . . . . . . . . . . . . . . . , w wyniku czego powstaje sześciowęglowy związek o nazwie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 16. (2 pkt)

Podaj nazwę etapu oddychania komórkowego, który nie wymaga obecności tlenu. Określ miejsce jego zachodzenia w komórce.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 

Zadanie 17 (2 pkt)

Rysunek przedstawia budowę pęcherzyków płucnych.

Podpisz wskazany strzałkami element struktury pęcherzyka płucnego i wykaż, że stanowi on przystosowanie do pełnionych funkcji.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Zadanie 18 (1 pkt)

Uszereguj we właściwej kolejności etapy wentylacji płuc podczas wydechu, wpisując w puste kratki liczby od 1 do 5.