Organizacja intelektualna i adaptacja(Woodworth ).pdf

(78 KB) Pobierz
12402620 UNPDF
Piaget Rozdział 1- Organizacja intelektualna i adaptacja(Woodworth )
Piaget:
-czynności biologiczne są aktami adaptacji do środowiska fizycznego i pomagają je
organizować
-umysł i ciało nie pracują niezależnie od siebie, czynności intelektualne podlegają tym
samym prawom, co biologiczne
-czynności intelektualne to czynności organizowania środowiska i adaptacji do niego
-podstawowe zasady rozwoju poznawczego są takie same jak rozwój biologiczny
-PIaget nie uważał organizacji i adaptacji za odrębne procesy
-aktywność intelektualna nie może być oddzielana od całego funkcjonowania organizmu,
funkcjonowanie intelektualne uważał za szczególną formę aktywności biologicznej
-czynności intelektualne oraz biologiczne są częściami całościowego procesu, za którego
pośrednictwem organizm przystosowuje się do środowiska i organizuje doświadczenia
-aby pojąć proces intelektualnej organizacji oraz adaptacji należy zrozumieć 4 podstawowe
pojęcia w teorii Piageta:
-schemat
-asymilacja
-akomodacja
-równoważenie
SCHEMAT:
-to struktura poznawcza lub umysłowa, dzięki której jednostki przystosowują się intelektualnie do
otoczenia i organizują je
-psychiczne struktury lub procesy, które adaptują się i zmieniają wraz z rozwojem umysłowym
-nie mają swoich fizycznych odpowiedników, nie są obserwowalne, ich istnienie jest zakładane i
stosownie do tego nazywane są konstruktami hipotetycznymi
-schematy w uproszczeniu można wyobrazić sobie jako pojęcia lub kategorie
-używane są do przetwarzania, identyfikowania oraz klasyfikowania docierających bodźców, w ten
sposób organizm jest w stanie rozróżniać i generalizować bodźce (wydarzenia)
-są strukturami intelektu organizującymi zdarzenia spostrzegane i klasyfikowane na podstawie ich
ogólnych cech, są to powtarzalne zdarzenia psychologiczne w tym sensie, że dziecko wielokrotnie
klasyfikuje bodźce w logiczny, spójny sposób
-dziecko po urodzeniu ma niewiele schematów są one odruchowe(niemowlę dokonuje
rzeczywistego różnicowania w obrębie swojego ograniczonego środowiska, lecz czyni to za
pośrednictwem dostępnego dla siebie aparatu odruchowego i motorycznego)
-schematy osoby dorosłej rozwijają się ze schematów dziecka dzięki procesom adaptacji i
organizacji , a zatem rozwój intelektualny jest ciągłym procesem konstrukcji i rekonstrukcji
-schematy są definiowane(lub odzwierciedlane) poprzez zachowanie, które prezentuje dziecko;
schematy jednak to coś więcej niż zachowanie, są to wewnętrzne struktury, z których wypływa
zachowanie; odzwierciedleniem schematów są te wzory zachowania, które powtarzają się w toku
aktywności poznawczej; schematy obejmują cały zestaw odrębnych, lecz podobnych sekwencji
działań
-schematy są strukturalnymi odpowiednikami pojęć
-schematy poznawcze dorosłych wyodrębniają się z sensomotorycznych schematów dziecka,
procesami odpowiedzialnymi za te przemianę są akomodacja i asymilacja
-schematy odzwierciedlają aktualny poziom rozumienia wiedzy dziecka o świecie
-są konstruowane przez dziecko;jako konstrukcje nie stanowią więc wiernych kopii rzeczywistości-
ich formy są zdeterminowane przez jedyny w swoim rodzaju wzorzec asymilacji i akomodacji
doświadczenia jednostki i z czasem coraz bardziej przybliżają się swoją postacią do rzeczywistości
ASYMILACJA:
- jest procesem poznawczym, dzięki któremu nowe treści percepcyjne, motoryczne czy pojęciowe
włączane są do istniejących schematów lub wzorców zachowania
-jest procesem umieszczania, klasyfikowania nowego bodźca w istniejącym schemacie
-asymilacja występuje nieustannie
-nie powoduje ona zmiany schematu, lecz wpływa na jego rozbudowę i w ten sposób stanowi
część(czynnik) rozwoju
-jest częścią procesu, za pośrednictwem, którego jednostka przystosowuje się poznawczo i
organizuje swoje otoczenie; proces ten pozwala na rozbudowę schematów
-proces ten nie tłumaczy zmian jakościowych schematów(zmiany te tłumaczy akomodacja)
-jest zawsze procesem końcowym(po akomodacji)
AKOMODACJA:
- w zetknięciu z nowym bodźcem dziecko stara się zasymilować go do istniejących schematów,
czasami jest to niemożliwe-w takiej sytuacji można zrobić dwie rzeczy:
1)można stworzyć nowy schemat- w którym bodziec znajdzie miejsce
2)można zmodyfikować istniejący schemat-tak, by nowy bodziec do niego pasował
-akomodacja jest to tworzenie nowych schematów lub modyfikacja starych; w obydwu
przypadkach skutkiem jest zmiana lub rozwój struktur poznawczych(schematów)
-żadne zachowanie nie jest w całości asymilacją lub akomodacją; w każdym są elementy jednego i
drugiego procesu, choć w przypadku niektórych zachowań może przeważać któryś z nich:
-zabawa-bardziej asymilacja
-naśladownictwo- bardziej akomodacja
-w trakcie asymilacji osoba nakłada dostępne struktury na przetwarzane bodźce, czyli bodźce są
zmuszone do dopasowania się do struktury poznawczej przetwarzającej je osoby; w trakcie
akomodacji jest odwrotnie, to osoba jest zmuszona do zmiany swoich schematów tak, by pasowały
do nowych bodźców, których nie była w stanie zasymilować
-akomodacja odpowiada za rozwój(zmiany jakościowe), a asymilacja za wzrost(zmiany ilościowe),
łącznie te dwa procesy odpowiadają za adaptację intelektualną i rozwój struktur intelektu
RÓWNOWAŻENIE:
- pojęcie równowagi między asymilacja i akomodacją oznacza samoregulujący się mechanizm,
który zapewnia rozwijającemu się dziecku efektywne interakcje z otoczeniem
-równowaga jest stanem, w którym proces asymilacji i akomodacji są zrównoważone
-nierównowaga-stan, w którym procesy te nie są zrównoważone
-równoważenie jest procesem przechodzenia z nierównowagi do równowagi; jest to samoregulujący
się proces, którego narzędziami są asymilacja i akomodacja
-równoważenie pozwala na włączanie zewnętrznego doświadczenia do wewnętrznych
struktur(schematów)
-brak równowagi uruchamia proces równoważenia i usiłowania, by powrócić do równowagi;
równowaga jest warunkiem koniecznym, do którego organizm nieustannie dąży; organizm w końcu
asymiluje bodźce z udziałem akomodacji bądź bez niej; efektem tego jest równowaga
-równowaga związana z określonym bodźcem może być krótkotrwała, jako że struktury stale są
narażane na nierównowagę i zmiany, niemniej jednak jest ważna, ponieważ przyczynia się do
rozwoju.
Piaget Rozdział 2-Rozwój intelektualny i inne czynniki
Inteligencja= aspekt poznawczy + aspekt afektywny
Wg Piageta rozwój poznawczy posiada 3 komponenty: treść, funkcję i strukturę.:
1)Treść - to, co dzieci widzą, odnosi się do obserwowalnych zachowań-sensomotorycznych lub
pojęciowych, które odzwierciedlają aktywność intelektualną, zmienia się wraz z wiekiem,
odmienna u różnych ludzi
2)Funkcja - dotyczy cech aktywności intelektualnej- asymilacji i akomodacji
3)Struktura - to zakładane właściwości organizacji intelektu(schematy), które wyjaśniają
występowanie określonych zachowań ; przemiany struktury stanowią główny aspekt rozwoju
intelektu; To ona głównie interesowała Piageta
DZIAŁANIE I WIEDZA
-aktywność umysłowa i fizyczna jest warunkiem koniecznym, lecz niewystarczającym rozoruj
poznawczego- potrzebne są również procesy akomodacji i asymilacji
-dla Piageta cała wiedza jest konstrukcją , będącą wynikiem aktywności działania dziecka
Wg Piageta są 3 rodzaje wiedzy, każada z nich wymaga od dziecka działania , lecz z różnych
powodów:
-wiedza fizyczna(odkrycie)- jest wiedzą o fizycznych właściwościach obiektów i zdarzeń
takich jak wielkość, kształt, budowa, waga itd.; dziecko zdobywa te wiedzę wszystkimi swoimi
zmysłami manipulując przedmiotami; aktywne doświadczenia są asymilowane do schematów;
schematów trakcie nabywanie tej wiedzy same obiekty dostarczają inf. o swoich właściwościach.
-wiedza logiczno-matematyczna(inwencja)-jest konstruowana na podstawie myślenia o
doświadczeniach z przedmiotami i zdarzeniami; wiedza ta, podobnie jak fizyczna może rozwinąć
się tylko wtedy, gdy dziecko działa, manipuluje przedmiotami(umysłowo lub fizycznie); dziecko
wynajduje tę wiedzę; ona nie tkwi w przedmiotach tak jak wiedza fizyczna, lecz jest budowana na
podstawie czynności dziecka na przedmiotach; przedmiot służy jako czynnik pośredniczący;
pojęcia liczb są przykładem pojęć matematyczno-logicznych
-wiedza społeczna- jest wiedzą, dzięki której grupy kulturowe lub społeczne dochodzą do
porozumienia na drodze umowy; jej przykładem są reguły, prawa, normy moralne, etyka oraz
język; wiedzy tej nie da się wyprowadzić z działań na przedmiotach, powstaje ona na podstawie
interakcji, współdziałania z innymi ludźmi
KONTINUUM ROZWOJU:
-rozwój poznawczy to konsekwentny proces następujących po sobie jakościowych zmian struktur
poznawczych(schematów), przy czym każda struktura i zmiana wynikają logicznie z
poprzedzających je struktur i zmian
- nowe schematy nie zastępują poprzednich- są do nich włączane( tak jak w akomodacji),
powodując tym samym ich jakościowe zmiany
-ujmował rozwój jako ciągły proces przebiegający wzdłuż kontinuum; zmiany w rozwoju
intelektualnym są stopniowe i nigdy nie są gwałtowne
-schematy są krok po kroku konstruowane i rekonstruowane
Cztery stadia rozwoju poznawczego:
1. Stadium inteligencji sensomotorycznej(0-2 lat):
W tym okresie przeważają reakcje zmysłowe i ruchowe; dziecko nie tworzy jeszcze
wewnętrznych reprezentacji zdarzeń i nie myśli pojęciowo, chociaż rozwój poznawczy jest
widoczny, gdyż konstruowane są schematy
2. Stadium myślenia przedoperacyjnego(2-7 lat):
Dla tego stadium charakterystyczny jest rozwój języka i innych form reprezentacji
oraz gwałtowny rozwój pojęciowy; rozumowanie w tym okresie zdominowane jest przez
percepcję, ma zatem charakter prelogiczny lub częściowo logiczny.
3. Stadium operacji konkretnych(7-11 lat):
W tym okresie dziecko rozwija zdolność stosowani myślenia logicznego do rozwiązywania
konkretnych problemów, pojawiających się w danej chwili.
4. Stadium operacji formalnych(11-15/20 lat):
W tym okresie struktury poznawcze dziecka osiągają najwyższy poziom rozwoju i dziecko
staje się zdolne do stosowanie rozumowania logicznego przy rozwiązywaniu wszystkich klas
problemów.
12402620.001.png
Każde dziecko musi przejść przez wszystkie stadia rozwoju w tej samej kolejności.
CZYNNIKI ROZWOJU :
-Piaget wymienił 4 czynniki rozwoju i każdy z nich uważał za warunek konieczny rozwoju
poznawczego, lecz żaden z nich pojedynczo nie jest wystarczający, by zagwarantować rozwój; Są
to:
1. Dojrzewanie i dziedziczność- dziedziczność wyznacza ogólne granice rozwoju w czasie;
dojrzewanie w odniesieniu do funkcji poznawczych wyznacza zakres możliwości w
określonym stadium, nie powoduje aktualizacji struktur, wskazuje, czy zbudowanie
określonych struktur w określonym stadium jest możliwe czy nie, samo w sobie nie zawiera
preformowanej struktury, lecz tylko otwiera możliwości
2. Aktywne doświadczenie- działania te maja charakter fizycznej manipulacji konkretnymi
przedmiotami lub manipulacji umysłowej, aktywne doświadczenie to takie, które
doprowadza do asymilacji i akomodacji i w efekcie powoduje zmianę poznawczą.
3. Interakcje społeczne- wymiana myśli między ludźmi.
4. Równoważenie- po pierwsze, jeżeli mamy 3 pozostałe czynniki, to musi jakiegoś rodzaju
koordynacja między nimi, ta koordynacja jest rodzajem równoważenia, po drugie- trakcie
konstruowania podmiot podejmuje wiele prób, popełnia wiele błędów, dokonuje licznych
ustaleń, które w ogromnej części pociągają za sobą samoregulację. Samoregulacja jest istota
równoważenia.
ROZWÓJ AFEKTYWNY:
-u Piageta rozwój ma dwa aspekty-poznawczy i afektywny
-afekt obejmuje uczucia, zainteresowania, skłonności, wartości oraz wszystkie emocje
-Piaget uważał, że afekt podlega rozwojowi
-w odniesieniu do rozwoju intelektualnego ważne są 2 aspekty: motywacja i selekcja
-rozwój afektywny postępuje w podobny sposób jak rozwój poznawczy, czyli struktury afektywne
są konstruowane tak jak struktury poznawcze; afekt odpowiedzialny jest za uaktywnienie czynności
intelektualnych oraz za wybór przedmiotów aktywności intelektualnej(obiektów, zdarzeń).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin