Kodeks wykroczeń.pdf

wersje oczekujące:

2010-06-08

Dz.U. 2009 , Nr 206, poz. 1589Art. 5

brzmienie od 2010-03-11 do 2010-06-07

Kodeks wykroczeń

z dnia 20 maja 1971 r. (Dz.U. Nr 12, poz. 114)

tekst jednolity z dnia 4 czerwca 2007 r. (Dz.U. Nr 109, poz. 756)

Zmiany aktu:

2010-03-11

Dz.U. 2010 Nr 21

poz. 105

Art. 2

2010-01-01

Dz.U. 2009 Nr 190

poz. 1474

Art. 90

2008-09-20

Dz.U. 2008 Nr 141

poz. 888

Art. 2

2007-08-12

Dz.U. 2007 Nr 82

poz. 558

Art. 2

2007-06-21

CZĘŚĆ OGÓLNA

Rozdział I. Zasady odpowiedzialności

Art. 1. [Warunki odpowiedzialności]

§ 1. Odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy,

zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia

wolności, grzywny do 5 000 złotych lub nagany.

§ 2. Nie popełnia wykroczenia sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w

czasie czynu.

Art. 2. [Zmiana ustawy]

§ 1. Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia wykroczenia, stosuje się

ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla

sprawcy.

§ 2. Jeżeli według nowej ustawy czyn objęty orzeczeniem nie jest już zabroniony pod groźbą kary,

ukaranie uważa się za niebyłe.

Art. 3. [Zasada terytorialności]

§ 1. Na zasadach określonych w niniejszej ustawie odpowiada ten, kto popełnił wykroczenie na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak również na polskim statku wodnym lub powietrznym.

§ 2. Odpowiedzialność za wykroczenie popełnione za granicą zachodzi tylko wtedy, gdy przepis

szczególny taką odpowiedzialność przewiduje.

Art. 4. [Czas i miejsce wykroczenia]

§ 1. Wykroczenie uważa się za popełnione w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania,

do którego był obowiązany.

§ 2. Wykroczenie uważa się za popełnione w miejscu, gdzie sprawca działał lub zaniechał działania, do

którego był obowiązany, albo gdzie skutek nastąpił lub miał nastąpić.

Art. 5. [Wina]

Wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa przewiduje

odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne.

Art. 6. [Umyślność i nieumyślność]

§ 1. Wykroczenie umyślne zachodzi wtedy, gdy sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego, to

jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia na to się godzi.

§ 2. Wykroczenie nieumyślne zachodzi, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia je

jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość

popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.

Art. 7. [Nieświadomość karalności; błąd]

§ 1. Nieświadomość tego, że czyn jest zagrożony karą, nie wyłącza odpowiedzialności, chyba że

nieświadomość była usprawiedliwiona.

§ 2. Nie popełnia wykroczenia umyślnego, kto pozostaje w błędzie co do okoliczności stanowiącej

znamię czynu zabronionego.

Art. 8. [Wiek]

Na zasadach określonych w niniejszej ustawie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po

ukończeniu lat 17.

Art. 9. [Zbieg przepisów i wykroczeń]

§ 1. Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona wykroczeń określonych w dwóch lub więcej przepisach ustawy,

stosuje się przepis przewidujący najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środków

karnych na podstawie innych naruszonych przepisów.

§ 2. Jeżeli jednocześnie orzeka się o ukaraniu za dwa lub więcej wykroczeń, wymierza się łącznie karę w

granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę, co nie stoi na

przeszkodzie orzeczeniu środków karnych na podstawie innych naruszonych przepisów.

Art. 10. [Zbieg wykroczenia z przestępstwem]

§ 1. Jeżeli czyn będący wykroczeniem wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa, orzeka się za

przestępstwo i za wykroczenie, z tym że jeżeli orzeczono za przestępstwo i za wykroczenie karę lub

środek karny tego samego rodzaju, wykonuje się surowszą karę lub środek karny. W razie uprzedniego

wykonania łagodniejszej kary lub środka karnego zalicza się je na poczet surowszych.

§ 2. Przy zaliczaniu kar przyjmuje się jeden dzień aresztu za równoważny jednemu dniowi pozbawienia

wolności, dwóm dniom ograniczenia wolności oraz grzywnie w kwocie od 20 do 150 złotych.

§ 3. Karę aresztu orzeczoną za wykroczenie uważa się za karę tego samego rodzaju co kara

pozbawienia wolności orzeczona za przestępstwo.

§ 4. Zaliczeniu, o którym mowa w § 1, nie podlegają środki karne w postaci:

1) nawiązki, jeżeli za wykroczenie i za przestępstwo orzeczono je na rzecz różnych podmiotów;

2) obowiązku naprawienia szkody, jeżeli za wykroczenie i za przestępstwo orzeczono je w

związku z różnym rodzajem szkód.

§ 1. Odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem

bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje.

§ 2. Odpowiedzialność za usiłowanie zachodzi, gdy ustawa tak stanowi.

§ 3. Karę za usiłowanie wymierza się w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego wykroczenia.

§ 4. Nie podlega karze za usiłowanie, kto dobrowolnie odstąpił od czynu lub zapobiegł skutkowi

stanowiącemu znamię czynu zabronionego.

Art. 12. [Podżeganie]

Odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.

Art. 13. [Pomocnictwo]

Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim

zachowaniem ułatwia jego popełnienie, w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu,

udzielając rady lub informacji; odpowiada za pomocnictwo także ten, kto wbrew prawnemu, szczególnemu

obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej

osobie jego popełnienie.

Art. 14. [Odpowiedzialność współdziałających]

Art. 11. [Usiłowanie]

§ 1. Odpowiedzialność za podżeganie i pomocnictwo zachodzi wtedy, gdy ustawa tak stanowi i tylko w

razie dokonania przez sprawcę czynu zabronionego.

§ 2. Każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej

umyślności lub nieumyślności, niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających.

§ 3. Karę za podżeganie lub za pomocnictwo wymierza się w granicach zagrożenia przewidzianego dla

danego wykroczenia.

Art. 15. [Obrona konieczna]

Nie popełnia wykroczenia, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni bezprawny zamach na

jakiekolwiek dobro chronione prawem.

Art. 16. [Stan wyższej konieczności]

§ 1. Nie popełnia wykroczenia, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa

grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć, a dobro

poświęcone nie przedstawia wartości oczywiście większej niż dobro ratowane.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, gdy sprawca poświęca dobro, które ma szczególny obowiązek chronić

nawet z narażeniem się na niebezpieczeństwo osobiste.

Art. 17. [Niepoczytalność i poczytalność ograniczona]

§ 1. Nie popełnia wykroczenia, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego

zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować

swoim postępowaniem.

§ 2. Jeżeli w czasie popełnienia wykroczenia zdolność rozpoznawania znaczenia czynu lub kierowania

postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, można odstąpić od wymierzenia kary lub środka

karnego.

§ 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wykroczenia wprawił się w stan nietrzeźwości lub

odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł

przewidzieć.

Rozdział II. Kary, środki karne i zasady ich wymiaru

Art. 18. [Kary]

Karami są:

1) areszt;

2) ograniczenie wolności;

3) grzywna;

Art. 19. [Areszt]

Kara aresztu trwa najkrócej 5, najdłużej 30 dni; wymierza się ją w dniach.

Art. 20. [Ograniczenie wolności]

§ 1. Kara ograniczenia wolności trwa 1 miesiąc.

§ 2. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności ukarany:

1) nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu;

2) jest obowiązany do wykonywania pracy wskazanej przez sąd;

3) ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.

§ 1. Obowiązek określony w art. 20 § 2 pkt 2 polega na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy

na cele społeczne w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej,

4) nagana.

Art. 21. [Obowiązek pracy]

organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej w wymiarze od

20 do 40 godzin.

§ 2. W stosunku do osoby zatrudnionej organ orzekający, zamiast obowiązku określonego w § 1, może

orzec potrącenie od 10 do 25% wynagrodzenia za pracę na rzecz Skarbu Państwa albo na cel społeczny

wskazany przez organ orzekający; w okresie odbywania kary ukarany nie może rozwiązać bez zgody

sądu stosunku pracy.

§ 3. Miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania obowiązku pracy, o którym mowa w § 1, określa sąd

po wysłuchaniu ukaranego.

Art. 22. [Obowiązki dodatkowe]

Wymierzając karę ograniczenia wolności, organ orzekający może zobowiązać ukaranego do:

1) naprawienia w całości albo w części szkody wyrządzonej wykroczeniem;

Art. 23. [Kara zastępcza]

Jeżeli ukarany uchyla się od wykonywania kary ograniczenia wolności, ulega ona zamianie na zastępczą

karę grzywny, przy czym miesiąc ograniczenia wolności przyjmuje się za równoważny grzywnie od 75 do

2 250 złotych, a jeżeli okoliczności wskazują na to, że egzekucja grzywny nie będzie skuteczna - na

zastępczą karę aresztu, przy czym miesiąc ograniczenia wolności odpowiada 15 dniom aresztu.

Art. 24. [Grzywna]

§ 1. Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5 000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej.

§ 2. Jeżeli za wykroczenie popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wymierzono karę aresztu,

orzeka się obok tej kary również grzywnę, chyba że orzeczenie grzywny nie byłoby celowe.

§ 3. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne,

stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

Art. 25. [Zamiana grzywny]

§ 1. Jeżeli egzekucja grzywny w kwocie przekraczającej 500 złotych okaże się bezskuteczna, można po

wyrażeniu zgody przez ukaranego zamienić grzywnę na pracę społecznie użyteczną, określając jej rodzaj

i czas trwania. Praca społecznie użyteczna trwa najkrócej tydzień, najdłużej 2 miesiące. Przepisy art. 20 §

2 i art. 21 § 1 stosuje się odpowiednio.

§ 2. Jeżeli ukarany w warunkach określonych w § 1 nie wyrazi zgody na podjęcie pracy społecznie

użytecznej albo mimo wyrażenia zgody jej nie wykonuje, można orzec zastępczą karę aresztu, przyjmując

jeden dzień aresztu za równoważny grzywnie od 20 do 150 złotych; kara zastępcza nie może przekroczyć

30 dni aresztu.

§ 3. Grzywnę niepodlegającą zamianie na zastępczą karę aresztu w myśl § 2 można w szczególnie

uzasadnionych wypadkach umorzyć.

Art. 26. [Zakaz orzekania aresztu]

Nie można wymierzyć kary aresztu lub zastępczej kary aresztu, jeżeli warunki osobiste sprawcy

uniemożliwiają odbycie tej kary.

Art. 27. [Uwolnienie od zastępczego aresztu]

§ 1. Od zastępczej kary aresztu sprawca może być uwolniony w każdym czasie przez wpłacenie kwoty

pieniężnej przypadającej jeszcze do uiszczenia.

§ 2. Jeżeli grzywna została uiszczona w części, karę zastępczą zmniejsza się w sposób odpowiadający

stosunkowi kwoty zapłaconej do wysokości grzywny.

Art. 28. [Środki karne]

§ 1. Środkami karnymi są:

1) zakaz prowadzenia pojazdów;

2) przeproszenia pokrzywdzonego.

2) przepadek przedmiotów;

3) nawiązka;

4) obowiązek naprawienia szkody;

5) podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób;

§ 2. Środki karne można orzec, jeżeli są one przewidziane w przepisie szczególnym, a orzeka się je,

jeżeli przepis szczególny tak stanowi.

§ 3. Przepadek przedmiotów można orzec, choćby zachodziła okoliczność wyłączająca ukaranie

sprawcy.

§ 4. Obowiązek naprawienia szkody orzeka się w sposób określony w przepisie szczególnym.

Art. 29. [Zakaz prowadzenia pojazdów]

§ 1. Zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3

lat.

§ 2. Orzekając zakaz prowadzenia pojazdów określa się rodzaj pojazdu, którego zakaz dotyczy.

§ 3. Zakaz, o którym mowa w § 1, obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia. Orzekając zakaz

nakłada się obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu, jeżeli dokument ten

nie został zatrzymany. Do chwili wykonania tego obowiązku okres, na który orzeczono zakaz, nie biegnie.

§ 4. Na poczet zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres zatrzymania prawa jazdy lub innego

dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu.

Art. 30. [Przepadek przedmiotów]

§ 1. Przepadek przedmiotów obejmuje narzędzia lub inne przedmioty, które służyły lub były

przeznaczone do popełnienia wykroczenia, a jeżeli przepis szczególny tak stanowi - także przedmioty

pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z wykroczenia.

§ 2. Przepadek przedmiotów niebędących własnością sprawcy wykroczenia można orzec tylko wtedy,

gdy przepis szczególny tak stanowi.

§ 3. Przepadek przedmiotów następuje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

§ 4. Przedmioty objęte przepadkiem przechodzą na własność Skarbu Państwa, chyba że ustawa stanowi

inaczej.

§ 5. Przepadku nie orzeka się, jeżeli byłoby to niewspółmierne do wagi popełnionego wykroczenia, chyba

że chodzi o przedmiot pochodzący bezpośrednio z wykroczenia.

Art. 31. [Ogłoszenie orzeczenia]

§ 1. Podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób orzeka się wtedy,

gdy może to mieć znaczenie wychowawcze.

§ 2. Kara określona w § 1 polega na ogłoszeniu orzeczenia w zakładzie pracy, w uczelni, w miejscu

zamieszkania ukaranego, w innym właściwym miejscu lub w inny stosowny sposób. Ogłoszenie może

nastąpić na koszt ukaranego.

Art. 32. [Nawiązka]

Nawiązkę orzeka się na rzecz pokrzywdzonego w wypadkach przewidzianych w przepisach

szczególnych.

Art. 33. [Dyrektywy wymiaru kary]

§ 1. Organ orzekający wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez

ustawę za dane wykroczenie, oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu i biorąc pod uwagę cele

kary w zakresie społecznego oddziaływania oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona

osiągnąć w stosunku do ukaranego.

6) inne środki karne określone przez ustawę.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: