procaudio.pdf

Procesorek audio

Do czego służy?

Jak sama nazwa wskazuje prezento−

wany układ przeznaczony jest do prze−

twarzania dźwięku.

Oto jego funkcje:

– poszerzanie bazy dźwięku stereofo−

nicznego (SUPER–STEREO)

– podbicie niskich tonów (MEGA–BASS).

Można go zastosować w dowolnym ze−

stawie audio. Oczywiście zestaw ten musi

być stereofoniczny, najlepiej żeby współpra−

cował z głośnikami większej mocy

(P>10W). Przy głośnikach o mniejszej mocy

działanie układu będzie słabo słyszalne (mo−

że występować przesterowanie). Funkcja

SUPER–STEREO jest szczególnie przydat−

na w przypadku braku możliwości rozsta−

wienia zestawów głośnikowych na większą

odległość (np. w małym pokoju). Funkcja

MEGA–BASS podbija niskie basy, co może

okazać się konieczne w przypadku, gdy

nasz zestaw głośnikowy rezonuje na śred−

nich basach, (procesorek osłabia ten rezo−

nans). Moduł ten przeznaczony więc jest do

poprawy brzmienia naszego zestawu audio.

elementów R15,C7. Dzięki temu sygnały

różniące się (pojawiające się tylko w jednym

kanale) wzmacniane są bardziej niż sygnały

wspólne (P=L). Gdy włączymy MEGA−

–BASS, oraz SUPER–STEREO (Stany logicz−

ne: E=F=1) to obydwa układy (rysunek 2b,

2c) będą pracować równocześnie. Wyjaś−

nienia wymaga jeszcze układ zbudowany na

elementach C8,R13,R14. Jest to układ, któ−

ry zapobiega charakterystycznym stukom

przy przełączaniu przełącznika U2a.

żemy zamontować w podstawkach. Gdy

zmontujemy już płytkę sprawdzamy popra−

wność montażu (biegunowość kondensa−

torów elektrolitycznych, kierunek wlutowa−

nia scalaków itp.). Uruchamianie, oraz testo−

wanie najlepiej jest przeprowadzić przy po−

mocy układu z rysunku 4. Podłączmy więc

zasilanie, sygnały wejściowe, oraz ustaw−

my przełączniki W1,W2 w pozycji rozwartej

(wyłączonej). Jeśli na wyjściu procesorka

pojawi się sygnał zniekształcony to wyłą−

czamy zasilanie i szukamy przyczyny znie−

kształceń. Jeśli na wyjściu występuje syg−

nał niezniekształcony to przystępujemy do

dalszej części uruchamiana. Sprawdzamy

Jak to działa?

Schemat ideowy układu pokazano na

rysunku 1.

Sygnał stereofoniczny doprowadzony

jest do zacisków A,B, czyli do wejścia

wzmacniacza bufora (U1c,U1d,C1,C2,R1,R2),

którego wzmocnienie jest równe 1. Zada−

niem tego wzmacniacza jest zmniejszenie

impedancji sygnału wejściowego. Elemen−

ty R16,R17,C9 wytwarzają napięcie równe

Uz, potrzebne do polaryzacji wejść wzmac−

niaczy operacyjnych. Kondensator C9 zapo−

biega przedostawaniu się zakłóceń z linii za−

silającej. Sygnał ze wzmacniacza bufora po−

dany jest na wejście wzmacniacza korekto−

ra. Jest to „serce” naszego procesorka ste−

rowane przy pomocy układu CD4053, który

w swojej strukturze zawiera trzy niezależne

przełączniki sterowane sygnałami logiczny−

mi. W przypadku gdy na wejście sterujące

(E,F) podamy stan logiczny niski, układ

uprości się do wzmacniacza o wzmocnieniu

równym ok.1 (patrz rysunek 2a) i nasz pro−

cesorek nie zmieni sygnału. Gdy włączymy

funkcję MEGA–BASS (Stany logiczne: E=1,

F=0) układ wyglądać będzie jak na rysunku

2b. Jest to wzmacniacz z włączonym w pęt−

lę ujemnego sprzężenia zwrotnego konden−

satorem (C3,C4), który tworzy filtr dolno−

przepustowy, podbijający niskie częstotli−

wości (basy). Na wyjściu procesorka pojawi

się sygnał o większej zawartości niskich to−

nów. Gdy włączymy funkcję SUPER–STE−

REO (stany logiczne E=0, F=1) układ wyglą−

dał będzie jak na rysunku 2c. Są to wzmac−

niacze sprzężone wzajemnie za pomocą

Montaż i uruchomienie

Układ montujemy na płytce drukowanej

pokazanej na rysunku 3. Układy U1,U2 mo−

Rys. 1. Schemat ideowy

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

Wykaz elementów

Rezystory

R1, R2, R9, R10: 100k

Ω

R5, R6: 12k Ω

R7, R8: 15k

Ω

R11, R12: 27k

Ω

R13, R14: 220k

Ω

R16, R17: 10k

Ω

Kondensatory

C1, C2: 470nF

C3, C4: 27nF

C5, C6, C8: 10µF/25V

C7: 1µF

C9: 1µF/25V

C10: 220µF/16V

C11: 100nF

Półprzewodniki

U1: TL084

U2: CD4053

Rys. 3. Schemat montażowy

Rys. 4.

Można także poeksperymentować z war−

tościami niektórych rezystorów i kondensa−

torów. Np. zmniejszając R18 zwiększymy

poszerzenie bazy dźwięku, a zmieniając

C3,C4,R8,R9,R5,R6 wpływamy na paramet−

ry funkcji MEGA–BASS. Moduł procesorka

audio najlepiej jest zasilać pojedynczym na−

pięciem stabilizowanym 9 do 15V. Można do

tego celu wykorzystać stabilizator 78L09 lub

78L15. Uruchomiony moduł możemy wyko−

nać jako przystawkę lub wmontować go do

wzmacniacza. Sygnał wejściowy powinien

mieć wartość rzędu kilkuset mV.

Ryszard Korczyk

Rys. 2.

zachowanie układu po włączeniu poszcze−

gólnych funkcji procesorka. Jeśli wszystko

jest O.K. możemy sobie pogratulować.

Układ jest już gotowy do pracy.

Dzwonek 1 (c.d. ze str. 58)

Wykaz elementów

Rezystory

R1: 4,7k

W miarę zliczania impulsów przez licznik siła

dźwięku zwiększa się i przyjmuje największą

wartość dla dziesiątego impulsu. Pomimo pojaw−

iania się impulsów na wejściu zegarowym układ

nie reaguje na nie, a dzieje się to za sprawą

końcówki 13 (zabronienie liczenia), która jest

podłączona do ostatniego z wyjść układu 4017.

Montaż i uruchomienie

Montaż układu rozpoczynamy od wlutowa−

nia dwóch zwór. Potem montaż jest już klasycz−

ny. Oczywiście pamiętamy o tym, że na końcu

montujemy układy scalone. Po zmontowaniu u−

kład działa od razu poprawnie. Ewentualnie

można dobrać we własnym zakresie wartości

Ω

R2,R4: 100k

Ω

R3,R5−R14,R26,R27: 10k Ω

R15: 2,2k

Ω

R17: 1,5k Ω

R18: 1,2k

Ω

R19,R25: 1k

Ω

R21: 390

Rys. 2. Schemat montażowy

Ω

R22: 220

Ω

R23: 100

Ω

R24: zwora

Kondensatory

C1: 4,7µF/16V

C2: 100nF

C3: 100µF/16V

C4: 100nF ceramiczny

C5: 470µF/16V

Półprzewodniki

D1: Dioda Zenera 1,5V do 3,9V

(w modelu 3,9V)

D2,D3: 1N4148

T1−T12: NPN np.BC548B

U1: NE555

U2: 4017

U3: UM66

P ozostałe

GL: słuchawka telefoniczna W−66

S1: przycisk dzwonka

Płytka drukowana zaprojektowana została w

AVT i pasuje do obudowy KM−42.

rezystorów R15−R24, aby uzyskać optymalny

zakres regulacji siły dźwięku.

Paweł Niedźwiedzki

R3, R4: 47k

R15: 18k

R16: 1,8k

R20: 680

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: