Żelazny Roger - Pan snów.pdf - Żelazny Roger - blacku

Roger Żelazny

Pan Snów

(przełożył Robert Reszke)

dla Judy

WSTĘP

Dziś już nie pisze się takich książek. Pan Snów Rogera Żelaznego to powieść żarliwa - żarliwością

Ameryki wczesnych lat sześćdziesiątych, kiedy to w piorunującym tempie i na masową skalę przyswajali sobie

Amerykanie europejskie nowinki z lat jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, choć sama ich geneza sięga

przełomu XX wieku. a zatem, przede wszystkim, psychoanaliza w jej klasycznej postaci opracowanej przez

Sigmunda Freuda oraz w postaci tak zwanej psychologii analitycznej Carla Gustava Junga - oba te nazwiska

parokrotnie pojawiają się na kartach książki.

Zamysłem Żelaznego było, jak można sądzić, przedstawienie działania tego, co psychoanaliza określa

jako pod -lub nieświadomość - tych pokładów ludzkiej psyche, które zachowując autonomię, żyją by tak rzec

własnym życiem, dając o sobie znać między innymi w snach. Pan Snów wprowadza nas w świat życia

nieświadomości - chciałoby się powiedzieć, gdyby nie przekonanie, że Roger Żelazny chyba nie miał aż tak

wygórowanych pragnień. Zatem skromniej: Pan Snów to opowieść o tym, jak w człowieku, który zawodowo

zajmuje się snami - śni “za innych”, “kształtuje” sny w celach terapeutycznych - z wolna zaciera się granica

między życiem świadomym a snem, jak świadomość powoli się rozpada, rozsadzana szukającymi dla siebie

ujścia strumieniami nieświadomości. Charles Render - bo o nim nowa - tytułowy “Pan Snów” - pada ofiarą

własnego złudzenia, własnego snu: przyzwyczajony do tego, że w świecie własnej imaginacji jest stwórcą

i władcą wszystkiego, co mocą fantazji powołuje do życia, podejmuje próbę stworzenia świata dla kogoś

drugiego, dla ociemniałej kobiety, skazanej na połowiczne zaledwie doświadczanie rzeczywistości świadomego

istnienia. Co gorsza - ulegając wzbierającej w nim “Woli Mocy” usiłuje wykreować ją na “Panią Snów” -

smutno jest bowiem samemu przeżywać uroki, które daje władza, choćby tylko nad materią tak złudną, tak

ulotną, jak sen.

Powtarza się dylemat znany z Fausta: czy możliwe jest połączenie piekielnej pychy nieograniczonego

w czasie i przestrzeni tworzenia z miłością niewinną? I czy ta miłość jest naprawdę niewinna? Czy sen

urzeczywistniający nieświadome pragnienia, (które, uświadomione, stają się przesłanką udanej terapii) można

śnić dalej w świetle dziennym? Czy będzie wtedy jeszcze lekarstwem, czy już trucizną? Czy można bezkarnie

zstępować do “doliny cienia”, jak pisze Żelazny, schodzić do głębokich warstw nieświadomości w poszukiwaniu

Graala i żądać jeszcze “szczęścia we dwoje”, przy kominku i w naiwnej niewiedzy spraw, których demonicznej

natury jeszcze przed chwilą się doświadczało? Podobnie stawiał te problemy Wilk Stepowy Hermanna Hessego

i podobną dawał odpowiedź: ten magiczny teatr życia nieświadomości to “teatr nie dla każdego”. Karta wstępu

kosztuje głowę.

Pan Snów Rogera Żelaznego to książka żarliwa, bowiem podąża tym szlakiem myślenia, który już

dawno przedtem został przetarty. Adaptując pewne wzorce literackie i przystosowując je do konwencji literatury

tak zwanej fantastyczno-naukowej nie ustrzegł się autor swego rodzaju nadgorliwości, zwłaszcza

w kształtowaniu “futurystycznego” sztafażu świata przedstawionego z perspektywy naszych dni - naiwnego

i jakby anachronicznego. Czytając tę książkę trzeba jednak pamiętać, że jest to dzieło swego czasu: Ameryki

wczesnych lat sześćdziesiątych - może niekiedy irytujące w swym sileniu się na “nowoczesność wyrazu”,

“odkrywczość stylu”, “zaskakującą fabułę”. Żelazny idzie tu jednak śladami swego poprzednika: “teatr to nie dla

każdego”. Tak właśnie być miało.

Wydawca

ROZDZIAŁ I

UROCZE było to na pewno - krew oraz wszystko inne - Render czuł jednak, że spektakl ma się ku

końcowi.

Uznał więc, że każda mikrosekunda jest teraz cenniejsza od minuty - choć może należałoby podnieść

temperaturę... Gdzieś tam, dokładnie na peryferiach wszystkiego, ciemność zwierała swe sploty.

Dudnienie, jakby kreszendo rozbrzmiewających na granicy świadomości grzmotów trwało nadal na tej

samej wysokości. Ten dźwięk skupiał w sobie i wstyd, i ból, i strach.

Na Forum było duszno.

Cezar wyczołgał się z kręgu gorączkowo krzątających się ludzi. Przedramieniem zasłaniał oczy, lecz

nie mógł przestać widzieć, nie tym razem.

Senatorowie nie mieli twarzy, a ich togi zbroczone były krwią. Ich krzyki przypominały ptasi świergot.

z nieludzką zaciekłością kłuli sztyletami leżącego na ziemi.

On, Render, był poza tym.

Kałuża krwi, w której leżał, powoli rozszerzała się, jego ramię to unosiło się, to opadało z mechaniczną

regularnością, z jego gardła wydobywał się ptasi świergot, był zarazem widzem i aktorem tej sceny.

On bowiem, Render, był Śniącym.

Skulony, cierpiący, z zawiścią w oku, Cezar dobył słowa skargi.

- Zabiłeś go! Zabiłeś Marka Antoniusza... człowieka bez skazy i znaczenia!

Render zwrócił się do niego, a sztylet w jego dłoni był wielki i ociekał krwią.

- Tak.

Ostrze kołysało się z boku na bok. Cezar, zafascynowany błyskiem ostrej stali, wodził wzrokiem w ten

sam rytm.

- Dlaczego? - krzyknął. - Dlaczego?

- Ponieważ - odparł Render - był Rzymianinem daleko bardziej cnotliwszym niż ty.

- Kłamiesz! Tak nie jest!

Render wzruszył ramionami. Znowu uderzył nożem.

- To nieprawda! - krzyczał Cezar. - To nieprawda! Render odwrócił się od niego i zakołysał sztyletem.

Niczym marionetka, Cezar podążał wzrokiem za wahadłem ostrza.

- Nieprawda? - uśmiechnął się - a kimże jesteś, by podawać w wątpliwość morderstwo takie, jak to?

Jesteś nikim! Ubliżasz godności chwili! Precz!

Mężczyzna o zaróżowionej twarzy drżąc zerwał się na równe nogi, włosy miał w nieładzie, na wpół

zmierzwione, na wpół zlepione potem. Odwrócił się, ruszył przed siebie biegiem, biegnąc odwracał się co

chwila, rzucał przez ramię spojrzenia.

Odbiegł już dość daleko od kręgu morderców, lecz scena nie straciła na wspaniałości. Wszystko

pozostało przejrzyste, jak w elektrycznym rozbłysku. Sprawiło to, że poczuł się jeszcze bardziej odległy, jeszcze

bardziej samotny i pozostawiony z boku.

Render obszedł zakręt uprzednio niezauważony. Stanął przed nim, ślepy żebrak.

Cezar chwycił go za ubranie.

Żelazny Roger - Pan snów.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: