Temat: Ekstremizm - pojęcie jedno- czy wieloznaczne?
Oto nasza propozycja dla nauczycieli gimnazjów i szkół średnich. W kolejnych numerach „Charakterów" będziemy zamieszczać scenariusze lekcji oparte na artykułach poruszających tematy aktualne, kontrowersyjne, sporne. Scenariusze można wykorzystać na lekcjach języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, na godzinie wychowawczej lub przy innych okazjach. Mamy nadzieję, że proponowane scenariusze dostarczą pomysłów na zajęcia z młodzieżą. Zainspirują dyskusje. Będą okazją, by spojrzeć na problem z różnych stron. I pozwolą zrozumieć codzienne zjawiska, którymi rządzą mechanizmy psychologiczne.
Cele:
Uczeń:
· zastanawia się nad pojęciami: ekstremizm polityczny, latentny i deklaratywny,
· prezentuje w scenkach pantomimicznych właściwości psychologiczne ekstremistów,
· uświadamia sobie wpływ doświadczeń przeżytych w dzieciństwie na funkcjonowanie osoby dorosłej,
· analizuje różne teorie wyjaśniające zjawisko politycznego ekstremizmu.
Metody: aktywizujące — mapa mentalna, drama, dyskusja panelowa.
Środki dydaktyczne: artykuł Urszuli Jakubowskiej pt. „Skąd się biorą ekstremiści?", mazaki, arkusze papieru.
Przebieg lekcji:
l. Uczniowie zostają podzieleni na grupy (4-6).
Każda grupa otrzymuje arkusz białego papieru, na którym widnieje hasło - Ekstremiści . Młodzież dopisuje skojarzenia związane z tym pojęciem. W ten sposób powstają „mapy mentalne", które nauczyciel omawia wraz z uczniami.
2. Nauczyciel czyta na głos artykuł dr Jakubowskiej i zapisuje temat lekcji. Każda grupa otrzymuje skserowany egzemplarz artykułu.
3. Uczniowie ponownie pracują w grupach i wykonują konkretne zadania:
Grupa l — opracowuje na plakacie (arkuszu) symbol autorytaryzmu,
Grupa 2 - przygotowuje scenkę pantomimiczną prezentującą zachowanie autorytarne,
Grupa 3 — opracowuje na arkuszu symbol nietolerancji wieloznaczności,
Grupa 4 — przygotowuje scenkę pantomimiczną unaoczniającą brak tolerancji,
Grupa 5 — opracowuje na plakacie symbol dogmatyzmu umysłu,
Grupa 6 — przygotowuje scenkę pantomimiczną unaoczniającą dogmatyzm.
Przygotowując zadania, uczniowie odwołują się do własnych obserwacji i doświadczeń oraz zdobytej wiedzy. Istotnym elementem tej części lekcji są odczucia uczniów i ich refleksje.
4. Nauczyciel rysuje na plakacie okrąg, który może nazwać „kołem błędów". Chętni podchodzą do plakatu i wpisują w okręgu przyczyny „skrzywień osobowościowych".
5. Trzej uczniowie szczególnie zainteresowani tematem rozpoczynają dyskusję na temat ekstremizmu, przy czym każdy z nich prezentuje inną teorię:
pierwsza — ekstremizm to efekt szczególnych metod wychowawczych stosowanych wobec dzieci,
druga - dotyczy przemyśleń Philipa Tetlocka zwanych „złożonością integratywną",
trzecia — dotyczy kokurencyjnego wobec dwóch poprzednich podejścia Jima Sidaniusa.
Każdy uczeń, który popiera jedną z teorii, może wyrazić swoje zdanie i wesprzeć jednego z głównych dyskutantów.
apd61