Wspólne cechy organizacji:
-struktura organizacyjna
-cele
-organy (ludzie)
-technologie ( sposób produkcji, kształcenia)
Cechy te są wzajemnie powiązane i funkcjonują w otoczeniu. Gdy jeden ulegnie zmianie to zmieniają się pozostałe. Dodane później: 1.strategia, 2.umiejętności, 3. Styl.
Paradygmat klasyczny –organizacja jako maszyna-ma tak działać, by osiągnąć konkretne korzyści. Pojęcie mechaniczne. System racjonalny.Paradygmat neoklasyczny-organizacja , jako organizm człowieka- ma działac jak organizm człowieka, rozwijać się, etapy życia i rozwoju organizacji.Systemowy paradygmat organizacji- organizacja, a gry-organizacja jako system otwarty- podejście historyczne-organizacja jako ekosystem- „complex Man”, strategie, konkurencja, ryzyko, umiejętności, zawodnicy, kapitał, trzeba wygrać.
Organizacja-warunki prawne, ekonomiczne, techniczne, w którym funkcjonuje każda organizacja; mają wpływ na działanie organizacji. Np. Uek otoczenie: inne uczelnie, firmy, urzad miasta, piekarnie, elektrownia. Otoczenie można podzielić na:-stałe( warunki polityczne nie zmieniają się)-zmienne (graniczne pomiędzy stałym, a burzliwym)-burzliwe( np. rok1989 w Polsce, zmieniały się warunki własnościowe, potem zmiany demograficzne, ekonomiczne)
Właściciel zarządza firmą( bo dysponuje środkami produkcji), menedżer kieruje.
Administrować to przewidywać, organizować, rozkazywać, koordynować, kontrolować i planować. ( wg Fayola)
· Przewidywac, to badać przyszłość i ustalać stosownie do niej program działania.
· Organizowac, to powołać do życia podwójny organizm przedsiębiorstwa, materialny i społeczny
· Rozkazywać, to spowodować funkcjonowanie personelu
· Koordynować to łączyć, jednoczyć i harmonizować wszystkie czynności i wszystkie wysiłki
· Kontrolować to czuwać nad tym aby wszystko się odbywało zgodnie z ustalonymi przepisami i wydanymi rozkazami
Zarządzanie to działalność kierownicza polegająca na ustaleniu celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach podległych zarządzającemu na podstawie własności środków produkcji lub dyspozycji nimi.Zarządzanie (kierowanie) to zestaw działań ( obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie tj kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji ( ludzki, finansowe, rzeczowe, informacyjne) i wykonywaniem z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.Sprawny-to wykorzystujący zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa Skuteczny-działający z powodzeniem
Prakseologia -nauka o sprawnym działaniu. Istotny wkład w rozwój prakseologii miał polski uczony i filozof Tadeusz Kotarbiński, autor Traktatu o dobrej robocie (1955)
Kierunki rozwoju współczesnych organizacji:
1. Ukierunkowanie na rynki lokalne „myśl globalnie działaj lokalnie”
2. Kształtowanie i wykorzystywanie kluczowych zdolności ( umiejętności trudne do naśladowania przez innych, np. Japończycy przejęli kluczowe umiejętności w przemysle samochodowym)
3. Troska o konkurencyjną pozycję firmy. Benchmarking-punkt odniesienia, w ekonomii jest to metoda uczenia się od najlepszych.Benchmarking
ü Wewnętrzny (porównywanie wewnątrz organizacji)
ü Konkurencyjny (zewnętrzny)
ü Funkcjonalny ( można porównywać firmy z różnych sektorów, ale o podobnej wielkości)
ü Ogólny/horyzontalny ( najbardziej twórczy, kreatywny, wykorzystywanie znanych technik do zupełnie innego zastowowania)
4. Orientacja na wytwarzane wartości( analiza wartości)
5. Wzrost przedsiębiorczości ( wiąże się z procesami zmian)
Model rozwoju organizacji wg Adizesa, analizował 4 zachowania:
P-zachowanie zorientowane na produkcje
A-zachowanie skierowane na zarządzanie
E- zachowanie skierowane na przedsiębiorczość
I-zachowanie skierowane na integracje
Faza powstania-produkcja, przedsiębiorczośćFaza wzrostu-produkcja, pod koniec fazy wzrostu-zarządzanieFaza dojrzałości-zanika przedsiębiorczość ( rutyna, stabilizacja firmy)Faza schyłku-zarządzanieWraz z zanikiem przedsiębiorczości dochodzi do upadku przedsiębiorstwa.
6. Rosnąca internacjonalizacja (umiędzynarodowienie działalności firmy) i globalizacja działań
Rozwój i wzrost organizacji- rozwój: dotyczy zmian celu, strategii strukturalnych, pojęcie szersze, kategoria jakościowa. Wzrost: ilościowy.
Rozwój przedsiębiorstwa: ogólnie rozumiany jako zachodzące w czasie procesy zmiany. Zakres tych zmian obejmuje wszystkie sfery przedsiębiorstwa: od określenia zawartych w polityce i strategii przeds. celów , poprzez strukturalno-technologiczne kształtowanie przedsiębiorstwa aż do systemu wartości i zachowań członków organizacji.przyjmując, że charakterystykę każdej organizacji określają stany jej „potencjałów” możemy powiedzieć, że rozwój przedsiębiorstwa oznacza proces zmian w stanie jego potencjałów pod wpływem czynników wew i zew.Rozwój organizacji- można opisać za pomocą koncepcji cyklu życia. Polega ona na opisie zachodzących w czasie typowo jakościowych i ilościowych zmian danego systemu, które to zmiany można pogrupować w określone fazy, których następstwo jest często zdeterminowane, a czas trwania poszczególnych faz może być bardzo zróżnicowany.
Model rozwoju małych i średnich firm (Churchill/Lewis)
Wyróżniamy 5 subetapów rozwoju:
§ Powstanie
§ Przeżycie
§ Sukces
§ Wzrost
§ Dojrzałośc
Faza powstania
Ø Organizacja to mały i prosty system zarządzany przez 1 człowieka
Ø Sam formułuje on cele, ustala zasady funkcjonowania, osobiście kontroluje i ocenia pracowników wg własnych subiektywnych kryteriów
Ø Kontrola finansowa oparta na prostym rachunku bilansowym
Ø Prosta strategia :wykorzystywanie szans
Ø Głowny cel: zaistnienie na rynku
problemy pojawiające się podczas fazy powstania:
Ø Dostarczanie produktów/usług w ilości wystarczającej na zaistnienie na rynku
Ø Możliwość rozwoju firmy od obsługi 1 kluczowego klienta do większej liczby
Odbiorców
Ø Rozwinięcie sprzedaży do poziomu pilotażowego produkcji do szerszych asortymentów
Ø Wystarczająco duża ilość gotówki , aby pokryc znaczne potrzeby w fazie powstania.
Fazy przetrwania:
· Firma to prosty system
· Ograniczona liczba pracowników nadzorowanych przez kierownika-właściciela
· Pracownicy nie podejmują niezależnych decyzji
· Minimalny rozwój systemu
· Nieskomplikowane planowanie finansowe polegające na przewidywaniu przepływów pieniężnych
· Strategia-walka o przetrwanie
· Firma może: wzrastać, pozostać na poziomie przeżycia
Problemy:
· Osiągnięcie punktu zwrotu kosztów lub pokrycie wymiany naszego majątku kapitałowego jeżeli został zużyty
· Gromadzenie wystarczającej ilości gotówki, aby pozostać na rynku i sfinansować wzrost do takiego rozmiaru, który zapewni zwrot zainwestowanego kapitału
Faza sukcesu:
· Rozwój firmy przez:
§ Nieangażowanie się-wieksza swoboda, mniejsze ryzyko
§ Ekspansja- poprzedzona m.i analizą odporności przeds na konkurencję. Nowe inwestycje-rozrastanie się firmy
· Wzrasta rola kierowników funkcjonalnych (delegacja uprawnień)
· Firma osiąga doskonała kondycję techniczną
· Właściwie rozpoznamy rynek własnych produktów
· Właściciel często oddziela się od przedsiębiorstwa
· Zmniejszy się pozycja konkurencyjna firmy, może to doprowadzić do schyłku
Faza wzrostu:
· Szczególna szansa ->szybki rozwój i wzrost organizacji
· System coraz bardziej złożony i sformalizowany
· Rozbudowana struktura powiązań wew organizacji
· Tworzą się hierarchie szczebli zarządzania
· Powstają piony funkcjonalne
· Delegacja uprawnień
· Decentralizacja i częściowa dywizjonalizacja
· Wysoko wykwalifikowana kadra menedżerska
· Inwestycje, kontrola wydatków
· Zapotrzebowanie na gotówke
Faza dojrzałości
· Szybki rozwój
· Profesjonalne narzędzia zarządzania (planowanie strategiczne i operacyjne; zarządzanie przez cele; metody optymalizacji decyzji)
· Różnicowanie polityki produkcji, wchodzenie na nowe rynki
· Pogłebiająca się decentralizacja
· Obecność menedżerów, ekspertów, analityków
· Kontrola przychodów finansowych/prawidłowa reinwestycja zysków
· Zmiany otoczenia-motor rozwoju firmy
· Zagrożenie: unikanie ryzyka, brak innowacyjności i skostnienia
Czynniki decydujące o sukcesie/upadku przedsiębiorstwa:
a)dot. przedsiębiorstwa
¾ Zasoby finansowe
¾ Personel ( jakość i różnorodność)
¾ System zarządzania ( system informacji , planowania i kontroli)
¾ Zasoby biznesowe( relacje z klientami, dostawcami itp.)
b) dot. właściciela
¾ Łączenie celów osobistych i przedsiębiorstwa
¾ Zdolność i operatywność właściciela
¾ Zdolność do delegowania zadań, kompetencji,odpowiedzialności
¾ Planowanie strategiczne
1. Model H. Minzberga – traktuje organizację jako system polityczny. Fazy rozwoju:
a) powstania → przedsiębiorca (właściciel) decyduje o firmie i jej rozwój, czyli system monistyczny, władza skupiona w jednych rękach, system mocno scentralizowany, własność legitymuje władze w tej fazie- rządzi ten kto ma kapitał ponieważ :co dobre dla mnie dobre dla społeczeństwa
b)wzrostu → 2 podejścia:
-podmiotowe- firma w miarę rozwoju zostaję przejęta przez spadkobierców, właścicieli, zachowana jest linia stworzona przez właściciela
-przedmiotowe- do władzy dochodzą menedżerowie, model dualistyczny: właściciel i menedżerowie, którzy współdecydują, są współodpowiedzialni za rozwój firmy.
c)dojrzałości → system pluralistyczny:
do władzy dochodzą kolejne grupy interesów np. związki zawodowe, odwrócenie zasady brzmi ona teraz: co jest dobre dla społeczeństwa jest dobre dla mnie; pojawiają się konflikty bo każda grupa chcę dla siebie jak najlepiej i to prowadzi często do upadku
d)schyłku → gdy nie pokonamy kryzysu
2. Model rozwoju poprzez kryzysy; przyczyny kryzysu w przedsiębiorstwach:
a) zewnętrzne:
-zmiany w popycie związane z koniunkturą
-zmiany w preferencjach klientów
-schyłek i regresja na rynku
-pojawienie się nowych konkurentów
-problemy w przedsiębiorstwach-odbiorcach
-klęski żywiołowe
b)wewnętrzne:
-niewłaściwa strategia rozwoju
-złe zarządzanie
-problemy z podejmowaniem bieżących decyzji
-lekceważenie istotnych idei i wartości
-nienadążanie za rozwojem technologii
Potencjalne korzyści jakie niesie za sobą kryzys (forma motywacyjna dla pracowników, aby wprowadzać zmiany bo zależy im na pracy):
- skupienie się przedsiębiorstwa na sprawach najistotniejszych
-pojawienie się nowych liderów zmian(?)
-przyspieszenie zmian i zmniejszenie się oporu wobec nich
-konfrontacja z problemami dotąd utajnionymi
-szybsza reakcja na sygnały alarmowe
-możliwość wprowadzenia nowych strategii
-możliwość zwiększania konkurencyjności
3. Model Greinera (odnośnie tych kryzysów); nie ma fazy schyłku, 2 parametry: wielkość i wiek organizacji.
Rozwój następuje przez: ewolucje; rewolucje-kryzys
FAZY:
1. Wzrost przez kreatywność; kryzys przywództwa- firma się powiększa, jedna osoba nie może już zarządzać ...
pikaczuxp